3 Temmuz 1954 Tarihli Akis Dergisi Sayfa 14

Mendes- France evinde Karısı, iyi olan koca rahat eder Batılıların kazançları olur mu? Kazançları da, kayıpları da olacak- tır, şüphesiz. Fakat herhalde münaka- şa edilemiyecek derecede açık olan bir kazançları şu olacaktır: Realiteyi mek. Oylc bir realite ki, 450 milyon nü- fusa hükmeden bir rejım sıfatiyle As- yaya çöreklenmiş. en önlemek vardı, olmadı. Şimdi yapılacak iş harp edip bu rejimi devirmek olabilir. Buna yanaşılmıyor. Herhalde müzakere edi- lecek. Siyasette iki hal vardır: Harp bır, müzakere ve uzlaşma iki: Bir üçüncü hal yoktu Batı Dünyası Churcill'in Amerika seyahati S ir Wınston Churchıll 1le Anthony bir ha geç 1rmek üzere 25 haziranda Vaşıngtona davet edildikleri Avam Kamarasında — açık- lanınca ilk reaksiyon muhalefet sıra- larından geldi: Clement Attlee, Başve- kilin bu görüşmelerden faydalanarak AKIS, 3 TEMMUZ 1954 yüksek kademede büyükler toplantısı fikrini bir kere daha ortaya atmasını ve hattâ, Malenkof da dahil olmak ü- zere büyükleri Londra'da toplantıya davet etmesinr istedi. kat sıralarından herhangı eden goruş ayrılıklarımızı bertaraf et- menin gelmiştir.. Bu — görüş- menin 1kı emleket arasında tam bir mutabakat ile neticelenmesini temen- ni ediyoruz? kabilinden bir şey söyle- medi, Churchill'in Vaşington seyahati hakkında tek yorum "büyükler" top- lantısı tahminden ibaret kaldı. Halbukı hemen herkes Churchill'in seyaatinde — bir "itirafı zünub" seya- hati gormekte idi. Ingıltere uzun Za- man komünistlerle nerede ise "demok- rasinin bekâretini" tehlikeye düşüre- cek şekilde flört ettikten sonra, şimdi hatasını anlayarak Amerikan siyaseti- ne iltihak etmeğe gidiyordu. Hakikaten, bu tema üzerinde çok kalem oynatıldı. DÜNYADA OLUP BİTENLER Hindiçini'den sonra: A slında Churchill ve Eden'in Ameri yahati Fransada Laniel huk üzerine kararlaştırıl- hükümetinin düşürül- mesi 1sc Cenevrede mütereddit de ol- sa bir mukavemet siyaseti takip etme- ğe çalışan Bidault'nun düşürülmesidir. Bu suretle Hindicini'de bir netıceye değilse bir "sonun başlangıcına" vasıl olunmuştur. Mendes-France hüküme- ti, azami fedakârlıkla Hindicini savaşı- nı durdurmak prensibini bünyesinde taşımaktad şte bu netice üzerinedir ki Churchıll şimdi, yani Hindiçini'nin el- den çıkmasından sonra yapılacak ışlerı Amerikalılarla görüşmeğe gitmiştir. ün oğu Asya lanabılecegını söylemeğe başlamışlardı ve bir müdahale fikri çoktan terkedil- miş bulunuyordu. Herhalde Uzak Doğu hakkındaki Vaşington görüşmeleri şimdi Amerikan plânı üzerinde değil, ingiliz mutaları üzerinde cereyan edecektir. Locarno fikri: H ariciye Vekili Eden, Vaşingtona ha- reketinden evvel bu mutaları az çok sarahatle belirtmiş bulunuyor: Güney- Doğu Asyada bir Locarno... Bu plân ilk bakışta vazıh gorunmeyebılır Fa- kat hiç olmazsa tereddüde mahal ver- meyen bir nokta ihtiva ediyor. Muza- kere gerçekten, bir Locarno fikri, mü- zakere esasına must ittir. Bunun i- çin de Komünist Çin muvacehesindeki Amerikan siyaseti değişmelidir. Anthony Eden'in Cenevre konfe- ransı boyunca sarfettiği gayretlerin ıstıkametı daıma bu olmu: Komü- t Cinle zakere etmeden Asyada halledılebılecek hiçbir mesele yoktur. Işte Vaşingtondaki gürültünün bü- yüğü bu noktada kopabilir. İkinci muhım mesele Eden in Gü- ney “ Doğu Asya ve Pasifik Paktına vermek istediği şekildir. Buna tarafsız Asyalıların da ıştırakı isteniyor. Başta Hindistan olma Tarafsız Asyahların boyle bir pakta gırmelerı için munzam bir teminat lâ- mdır, ki bunu da Locarno fikrinde bulmak mümkün Hülâsa, Ingrlterenin tasarladığı sis- tem, dar kadrolu ve dinamik bir pakt degıl, geniş kadrolu ve statik bir temi- nat sistemidir. İkinci gurultunun bu noktada çık. ması ihtimali vardır. Avrupaya gelince: V aşington'da Avrupa — meselelerinin de görüşüleceği şuphesı zdir. Avru pa savunma camliası andlaşmasının Fransız Meclisinde tasdiki şansları a- zaldıkça, bunun yerine başka bir hal tarzı bulmak lüzumu da o derece bariz olarak meydana çıkmaktadır. Avrupa savunma camiası andlaşması yürürlü- ğe girmeden Bonn anlaşmaları da tat- 15