23 Mayıs 1936 Tarihli Ağaç Dergisi Sayfa 18
PROUST DOSTLUĞU 'AMİTİE DE PROUŞST Valery « Hakkımda yamlarlar, kendi yaz” dığımdan hiç almazsa bin kere İazlardırı demişli, Prousl'un - bol (emiyüsej'ine istenildiği kadar ilâve edilsin, gene de bu bolluk, şöhretten ziya- de ihtiraslı şerhler ve içten alâkalı tavzih ve mülâbhazalara susamış olan bizzat Marcel Proust'un arzusu kadar kesir olamaz. Sağlığı esnasında eserine #commenlaires olarek bopu topu bir hayli bugün, « La Recherehe du Temps Perdu » nün yaralınış, uyandırmış olduğu en candan ve en aydınlık bir cömmenluire neşrelmekle. dir. #İ'amlii de Prausla, kritik bir etülien zi- yade kati bir ruh birleşmesinin coşkun ve sarih ifadesidir. Bu etüdü, en candan sevenin aynı zamanda en ©saslıca kavrayan kimse dedikodu ve (iki ilâ üç kslis- Gü ile) birkaç kilü makale görmüş olan Prousi'un ruhu bü gün müsterih olabilir. Proust, dosiluğn hiç de inanmazdı; bununla İseraber şayet dostluk nazarı itibara alinmayacak olursa Üroüst'ün eserinin bütün bir taralı ku- ramlık kalır. Dâhiler dalma yalnızdırlar, İakat Proust bu husustan Balzse'dan, Poe'dan daha az yalnızdı, zira çocuk” İk ve gençlik arkadaşlarını hiç gözden kaçırmadı. İnsam- dar çok şey nlan ve çok az Hu tereğmeyi seşmekbeu makas 1 A — Pes, yazan, okuyan, düşü. Ben vE İsülmüm irat olsun iç baya gü. paynn ber imamnı alâkadar eder. li GÜ mitemi" nin len eseri Proani'an pri İse ceplesaimi aydan'alıyor ve bu gejikeşi, ila İle gili rağık w İhanmaği hir erinin kayşısında ve aydınlığısda gömleriyer. Dasiluk ise, en büyük in Mtalar ri küçük ibişna &kmilar eni mü İkemeel İsir paikoloği miyarı vereİsilen bir Detkik ve tahlili vesilesidir. Z — Calleni'nin Dü sisi, edebi daymeli we gelirdiği yeni yörüşler me veli Üromai ile İergsen'un suku yemesi ilahasile uyfiüu ilikkate değer Dir İsnlüsedir. O — İşe bölüm bu mülihazslar snilkibe İsa eseri AĞAÇ okuiyümular in olduğunu göstermesi iibarile, sevinçis okumalıdır. Bu de rece güzel meyvalar veren bir dostlak, aşkın bile gıpim sını cerbedebilir. Paul Morand İrousi weeemler szmiyeiinia İkimzi reisi PROUTS'UN «MESSAĞESİ “ir eserin beni hakikatın slülmlar sümesi, omum #ecak derin İsa öarurelirn doğduğumu İsilmesm © bu Tanesin de kamdi benliğimde İsr skuşela ug yamlırmasıyla ssümküsdür, ,, Andrei Gide “ Önüm sanali e kadar de- Yeren cemasi ve alem, Prousi'a m kadar mebzül dandik ve Lenelmayı İsme hililik. ren ve o İzmlar önce iğ enmişlir bi em ayımı görür, dikkai bile IE. ahbap temin elmişii ki o, bu zümre örasında kendisine yakışan bir seçme yapabildi. Bundan sonra da değişmez, salui bir ıstirabın iklimi kendileri için emin bir randevu (rendez- vous) mahnifi olanların kâllemni Proust'un etralını bapladı. (Metekim hastaların malül hayatı, alelâde hayallar daha az uzaklaşlırıcıdlır, değil mir) Nihayet yıllar, Prousl'un yakınlarının saflarını delik deşik etmeye koyulduğu zaman da, Proust, yanındaki eskilerin yerini gençlerin aldığımı görüp pens bü gençler vasilasile eserinin şölirel Ve yayımanın bir çok meçhul kardeşlere kadar vardığını şahit olmak sevincini daydu. Proust'un dostluğundan nasibini en son alan- lardan, biri olup ayni zamanda da Proust ile gençler arâsimlaki rabılayı ön iyi bir gekilde kurmaya yardım etmiş olan Üeoryes Lallani, İsa eanalim yekisn birşey kej- İrdemen. ;. Marçel Proaal Proust bize John Ruskin'den nasıl sanimiyet ve heyecanla bahsettiyse ben de Marcel Proust'u öylece heyecan ve samimiyetle anmak isterim; şöyle ki arada kalacak smuances farkı şu olsun: Üstadının eserlerini tekrar tekrar okurken Proust'un vecdi hiç azalmazdı. Benim «Recherche * du Temps Perdusye karşı duyduğum hayranlık da her gün arimaktadır.İşte hakikaten kavrayızı olan müuharrirlerin hassası şuradadır ki bunlar, bize verebilecekleri herşeyi vermiş tüketmiş bile gö: rünseler, gene mütevali istek ve iştihalarımızın irisi İçi hatıra hayale gelmiyen yedek gıdalar saklamış bulunurlar. ( Yârüyeri Gsorges-CATTANİ.Selmin Teyfik SİBER B
