Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus - Ankara MAYIS 1939 5 KURUŞ ürlüğü 10621063 Üdürl Bağvekil dün Neş TELEFON üğü 1061 ADIMIZ KN 10 Açış nutkunu Maarif Vekili verdi Dr. Refik Saydam bugün de Neşriyat Kongresini açacak Neşriyat sergisi Ve kongresi Kemal ÜNAL Dün Ankara Sergievinde, zevk ve âhenkle tasnif edilmiş on yıllık neşriyatımızı gördük. Geniş salonu | çok güzel çevrelemiş olan kitap ve Mmecmualar, yeni harflerin baskı tekniğine ve n l içinde verdi ü du. Eğer bu teknikle bu hacmi, eski harflerin on değil, yüz yılı ile kıyas €dersek arada genc çok büyük bir fark bulacağımız - şüphesizdir. ve neslimizin hafızası bu mukayeseyi kendi kendimize yapacak kuvette - dir. Sergi yeni türk harflerinin onun- €u yılında hazırlanmıştır. Serginin şeref holündeki portresi —altma ko- nulan on yıl önceki bir vecizelerin- de Atatürk: “Asırlarca kafalarımı- zı demir çerçeve içinde bulundu- ran,, işaretlerden kurtulmağa mec- bur bulunduğumuzu, yeni harflecin , Pek çasuk ve mükemmel surette her | #eyi anlatacağına emin olduğunu söylüyor ve de buna emin olu- nuz,, diyor. Milli Şef İnönü de hole resimleriyle beraber konmuş olan gene on yıl önceki vecizelerinde “türk harfleriyle büyük türk mille- ti yeni bir nur âlemine - girecekti dedikten sonra Atatürk'ün yukarı daki hitabelerine türk milletinin hakiki bir mümessili olarak cevap vermiş oluyorlar: “Biz buna sami - Miyetle ve vicdani bir itimatla ina- Miyoruz.,, Bütün memleket, şeflerin bu em- niyet ve itimatlarını tahakkuk et- tirmekle bahtiyardır. Yeni harfler devrinin onuncu yılında bunu bi: z. Ancak kurulan eseri ilerletmenin de gene bize düşen bir borç olduğunu unutamayız. Kültür Bakanımızın dün nutuklarında de- dikleri gibi “inkılâpçı ruhunun çok ŞeY istemesi, çok şey yapmağa te- #ebbüs etmesi fakat memleket hiz- Metlerinde yaptıklariyle aslâ ken- dini yeter bulmaması, muvaffal yetlerimizin başlıca unsurudur. ve bugün başlıyacak olan neşriyat kon- Eresi bu ruhun yeni bir hamlesi o- lacaktır. Kültür Bakanlığının kongre için hazırladığı mevzular şöyle hülâsa ü yapmak, tercümeleri | Plânlamak, orta tahsil gençliği ile gocuklar ve halk için vapılacak neş- riyatı programlamak, telif ve tercü- Meyi ve bunların neşrini teşvik et- mek, yurtta okumayı arttırmak, Matbaalarımızı kuvetlendirmek. / Görülüyor ki kongre; hem yalnız fikirleriyle çalışanların, hem de ne- tir hayatına emek ve sermayeleri: de iştirâk edenlerin meselelerini halle çalışacaktır. Her iki sümreye ait menfaatlerin bazan biribirine zıt gibi görünmesine rağmen hakikat el birliğindedir. Kongre yalnız bunu temin etmiş olsa büyük bir iş başar- meş olacaktır. Yeni Türkiye'de bü- tün menfaatlerin âhenkleştirilmesi bir prensip olduğuna göre bu el bir: liğini tahakkuk ettirmek şüphesiz bir vazifedir. 1928 den bugüne kadar yeni harflerinin neşir hayatına — verdi hız, ifE€har edeceğimiz bir kıymet - te de inkılâpçı rahumuz bunu & gi Milyonlarca köylünün ve az okuyabilmiş mühim bir kütle- nin ihtiyacını hep duymaktayız. Bu büyük ihtiyacı karşılamak için bir ik (Sonu 2 inci sayfada) Kongrenin ruznamesi hazırlandı çalışmalar cumaya kadar sürecek Son ayların bir kültür hâdisesi olarak beklenen on yıllık türk neşriyat , dün Başvekilimiz Dr. Refik Saydam tarafından açılmıştır: Açı - lış töreninde Parti Genel Sekreteri Dr. Fikri Tuzer vekiller, mebuslar, generaller, bakanlıklar ileri gelenleri, milli bankalar müdürleri, birinci neşriyat kongresi murahhasları, neşriyatla alâkalı bir münevver kalaba- lığı hazır bulunuyordu. Saat tam on bir- de, — Başvekilimiz kurdelayı — kesti ler ve serginin açı- şını yaptılar. Bun- dan sonra Maarif Vekili B. Hasan - Ali Yücel aşağıda- ki açış nutkunu söyledi Maarif Vekili- nin nutku “— Sayın Baş- vekilim, Sayın dâ- vetlilerimiz. ” Bundan on yıl önce kültür haya- tımızın en mühim dönümlerinden bi- ri olan yeni türk a inin kabulü ve bütün memle- kette derhal tatbi- kine geçilmesi in - kılâp — tarihimizin en mühim safhala- rından biri olmuş - tur, Türk cemiye- tini, ilerlemeğe en- gel her türlü bağ- lardan koparıp kur tarmış olan Ebedi Şefimiz Atatürk'ü, milletine ettiği hiz (Sonu & de) Maarif Vekilimiz nutkunu verirken M bir kaza İki tayyaremiz İran'dan dönerken kazaya uğradı İki tayyarecimiz şehit düştü Tahran, 30 a.a. — Anadolu Ajansının husust muhabiri bildiri - yor: 29 nisan sabahı memlekete dönmek üzere Tahran'dan hare- ket etmiş olan tayyare filomuz saat 10.30 raddelerinde Tebriz üstünde şiddetli bir sis tabakasiyle ihata edilmiş ve şimdiye kadar Üüessif gelen malümata göre tayyarele -| Pilo içerisinden yalnız bir tayya- rimizden bir kısmı Tebrize bir |renin bütün müşkülâta rağmen yolu - kısmı Miskin köyü civarına ve | na devam ederek Diyarbakır'a vardığı biri de avdet ederek 'Tahran'a | oradan gelen telgraftan anlaşılmıştır. inmeğe mecbur kalmışlardır. (Sonu 2 inci sayfada) Tahran'daki düğün şenliklerinden dönmekte olan Fransrr Generali Weygand, dün &4 - Bab Toros ekspresiyle şekrimize gelmiş ve muhtelif ziyaretlerde bulunmuştur. Resmi- amiz, Generalif Ankara gürında karşılanmasını gösteriyor, (Yazıtı 2 inci sayfada) NOMIZDIRM riyat Sergisini açtı BUGÜN Ev - Kadın - Moda Sayfamız Başvekil Dr. Refik Saydam, kurdeleyi keserek sergiyi açıyor Binicilerimiz Roma'da Yüzbaşı Gürkan alfıncı oldu Roma, L aa. — Burada yapılması muakarrer olan muhtelif enternasyo- nal binicilik müsabakalarına, dünkü pazar günü öğleden evel Musolini mü kâfatı ile başlanmıştır. Bu ilk müsabakayı “Ali baba,, adın- daki ata binen Belçikalı yüzbaşı Gon ze kazanmıştır. Yağmur yüzünden pistin yumuşa-| (Sonu 2 inci sayfadı) Emir Nayiıf cümhur İsmet İnönü'nün fahri yaverliğini da staj görecektir. 1 Mayıs bayramı Sovyefler Birliği ve Almanya'da canlı, Fransa'da da çok sakin geçti Moskova, 1 aa. — Bir mayıs bayra- mi kızıl meydanda Stalin, Kalenin ve diğer parti ve hükümet erkânınin hu- zurunda kutlanmıştır. ; | — Müdafaa komiseri Mareşal Voroşi- |lof söylediği nutukta kızılordunun va- | zifesini tebarüz ettirmiş ve bu orduyu (Sonu 8 inci saytada) if Ankara'da | Amman Emiri Abdullah'ın küçük mahdemları Emir Nayıf dün sabah Toros ekspre siyle Ankata'ya muvasalât etmişler ve istasyonda Muhafız Alayı Kumandanı Hakkı Tekçe ve Riyaseticümhur yaverlerinden Cahit lardır. Reisicâmhur İsmet İnönü, Emir Nayit'i köşkl dı da hazır bulundakları halde öğle yemeğini becaber yemişlerdir. Emir Nayif, Nevyork Sergisinde Türk Paviyonu en geniş alâka toplıyan bir eserdir Paviyonumuz resmen ayın altısında açılıyor Ayrıca dört peryodik sergi açacağız Nevyork dünya sergisinde gazetemizi temsil eden arkadaşımız Neşet Halil Atay bildiriyor vyork, 1 — Sergidi en önce yaptı- ğım ve dün Ulus okuyucularına bil - dirdiğim tahminler doğru çıktı: ser- ginin ilk gününde en çok alâka gören pavyonlardan birisi, türk pavyonudur. Geçişte, benim tanımakta olduğum bayrağımız, etrafına eski türkiyeliler- den büyük bir kalabalık toplamıştı. Bunlar, herkesin hürmet ve takdirle baktıkları bayrağımızı öpüyorlardı. En son başlananlardan birisi olmak la beraber pavyonumuzun bitmiş ol - ması ve serginin açılış günü, ancak, japon pavyoniyle beraber bizimkinden inşa iskelelerinin kalkmış olması, bu- rada, bizim azim ve enerjimizin bir tezakürü olmuştur. Bizim pavyonumuz da japonlarla be raber 6 mayısta açılıyor. Fransa ve ( Sonu 8. inci sayfada) Nafıa Vekilimiz Berlin'den döndü İstanbul, 1 (Telefonla) Alman devlet reisi Hitler'in ellinci doğum yıl dönümünde bulunmak üzere Al - manya'ya giden heyetimizin reisi ve Nafıa Vekili General Ali Fuad Cebe - soy ve heyetimizin diğer âzaları bu - gün geldiler ve istasyonda karşılan - dilar, İsmail ayık tarafından karşılanını; de kabul ederek ailel ü faz Alayın- (a) yapacak ve ayar zamanda Muha! Dün bahar bay- rami idi. Öğleden evel havanın gü- zel olması, bilhas- sa mektep talebe- lerini gruplar ha- linde şehrin muh- telif eğlence ve gezinti yerlerinde toplamıştı. Bu a- rada Çiftlik, ba- raj, Mamak, Ke- çiören, Etlik, Ka- yaş çok kalaba- lıktı. Öğleden sonra havanın — bozmuş olmasına rağmen bahar bayramı ne şeli vecanlı geç- miştir. Dairelerin ve müesseselerin tâtil olması dola- yisiyle birçok ai - lelerde şehir için- de gezintilere çık- maşlardır. Resmi miz kır çiçekleri toplıyan genç kız ları gösteriyor.