18 Mart 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ulus Basımevi Çankırı caddesi Ankara Tolgraf: Ulus - Ankara 'TELEFON Başmuharrir Fransızca Ankara Yazı işleri c İdare müdürlüğü Atölye Litvanyaya Polonya son hudud hadisesinin askeri harekâtı bile doğuracağını bildirdi KKKT SAT AD T der D DK YUR LAŞ RNELEEAETRAU P TE ĞN Litvanyayı polonyaya | mit 1063 1062-1063 1061 1064 K5 bir ültimatom verildi Derhal diplomatik münasebetlerin tesisini istiyor ırMiz ANDIMIZDIRM ilhak için Varşovada büyük nümayişler ! Öğretmen kadromuz — Gazi Terbiye Enstitü- sünde bir kaç saat — ği Yazan: N.B. irşamba, 7200 nüfuslu küçük bir .,'İ_',,....,, ve üç ilk okulu vardır. Geçen yaz sonunda, Çarşambada, ge- Gük babaları, bize, büyük derdlerini şöyle anlatıyorlardı: — Ah bir orta okulumuz olsa! O za- —— Ze eai ae geee gelmek mecburiyetinde olan çocukla- Tımız bu kiymetli vakitlerini dersle- rine tahsis ederlerdi. Fakat, 7200 ve daha çok nüfuslu kaç tane kasabamız vardır ki civarlarında bir Samsun şehri bulunmadığı için ço- guklarını ya orta tahsilden mahrum etmekte, yabud orta okulu olan şehir- lerdeki dostlarına emanet eylemekte- dirler; onları geceli okullara verebi- Jenler başka.. Babaların bu arzusunu da, orta ve da ha yüksek tahsil ihtiyacının bütün di- ğer şiddetli tezabürlerini de memnu- niyetle kaydetmeliyiz: davâ, gittikçe küvvetlenen irfan aşkı davâsıdır, Ancak ilk, orta ve daha yüksek tah- sil ihtiyacının hakkiyle tatmin edile- memesi de birden fazla sebebe istinad etmektedir; öğretmen kadromuz dar- dır. Bu varken okul binası, büdce zâa- Türeti gibi sebebleri izaha ne hacet! Mecburiyet sevkiyle alınan bazı mu- yakkat tedbirlerle kabi) olabildiği ka- dar doldurulabilen orta okul öğretmen kadromuzun - bu todbirler kaldırıla- Cak olsa - derhal bin öğretmen istiye- ceğini biliyoruz. Kadronun bu ihtiyacını Ankaradaki Gazi Terbiye Enstitüsü karşılamağa galışmaktadır. Ders yılının sonuna yaklaştığımızı düşünerek, önümüzdeki senc, orta 0- | kul öğretmeni kadrosunun ne kadar ye ni elemana kavuşacağını anlamak maksadiyle dün Enstitüyü ziyaret et- tik. s0e Bu okul, orta okullara öğretmen ye- | tiştirmek gayesiyle, ilk defa Konyada, | 1926-27 ders yılında, küçük bir kadro ile açılmıştır. Okulun o zaman yalnız edebiyat şubesi, 16 talebesi vardı. Tah-y #il müddeti iki senc idi. j Okul, 1927-28 yılında Ankaraya nak; ledilerek kadrosu genişletildi, bir dle Podagoji Şubesi, ilâve edildi. Talebe sayısı 45 i buldu. 1928 haziranında il.k 15 mezununu verdi. j 1929-30 yılında, şimdiki binaya, ta- gınıp “Gazi Terbiye Enstitüsü” sdını da alan “Orta Öğretmen Okulu", yük- sek dereceli bir ihtısas okulu haline getirildi. , Gazi Terbiye Enstitüsünün tegün- kü teşkilâtına göre şu şubeleri vardır; 1.» Pedagoji şubesi; bu şube nin me- zunları ilk tedrisat mülettişi ve ilk mekteplere başmuallim olurlağ, 2. - E- debiyat şubesi, mezunları ()rta mek- teplere, orta derecedeki mislek mek- teplerine Türkçe, Tarih-Cıoğrafya ve Yurtbilgisi muallimi olurlarr. 3, - Fen (Sonu 8. inci (sayfada), li ç€ 5, ğ K k Varşova, 17 (A-A.) — Pelonyanın Litvanyaya bir ültimatum gö mderdiği- ni haber veren Nova Pravda gazetesi- nin hususi nüshası satışa çıl carıldığın- dan bir saat sonra toplatıtırılmıştır. Maamafih gazetenin bu nürshası o za- mana kadar mühim mikdarç la satılmış- tır. Ültimatom bugün saat o a bizde Lit- vanyaya gönderilmiştir. Polonya hükümeti, not2 sınıı, Tallin- deki Polonya elçisine vermiştir. Elçi bu notayı Estonya harici ye nezaretine vermiş ve Estonya haric? ye nezareti de notayı Litvanya hüküme tine yollamış- tr. Yarı resmi mahafil, motanın münde- recatı hakkında tam sü.kütu muhafaza atükalasm di a ge talya büyük elçilerini. kabul etmiştir. Ultimatomda neler var?, Varşova, 17 ÇALA..) — Poloanya no- tası hakkında aşağırdaki izahat veril- mektedir: Bu nota, bir Ulkkunatımdur. Bu ülti- matomla, Polonya, Litvanyadan, ener- (Somu 8. inci sayfada) Çekoslovakya askerleri bir manevra esnasında Tecavüzlere mani olmak ve Çekoslovakyayı korumak için bir konferans toplanması ŞEHİR STADYUMUNDA Futbol - Mili Küme 1931988 Camartesi, saat 15.30 da Üçok « Muha: Denizban 15.30 da Gazi - Tica- t 15 de Kır koşusu, Türkiye birinciliği, Pazar, snat 15.30 da Üçok - Har- biye, k üç yeni gemi ısmarladı Bunlar “Karadeniz,, tipindedir ve Bütün konfor tertibatını haizdir Denizbank, İşbankası ve Etibank müşterek bir vapur şirketi kurmuşlardır Üç şileb satın alınıyor Teşkilâtını tamamlayan Denizbank ilk idare meclisi içtimamnı geçenlerde Başbakanımız Celâl Bayarın reisliği altında yapmıştı. Bugün Denizbankın ilk mesud faaliyet eserlerini öğren- mekteyiz. Banka Almanyada Yavuz zırhlısını yapan Blom und Voss tezgâhlarına üç yeni gemi ısmarlamış, mukaveleler de dün imza olunmuştur. Gemilerin her biri S0C0 ton olup süratleri 16,50 mil- dir. Karadeniz tipinde olan bu gemiler yolcular için her türlü yeni konfor tertibatından başka Frigorifik tesi- satını da havidirler. Gemilerin bedeli kliring yolu ile mal karşılığı ödenecektir. Yeni şileplerimiz Denizbank, İş bankası ve Etibank müşterek bir vapur şirketi kurmuşlar- dır. Maksad bilhassa memleketimizin Denizbank Umum Müdürü B. Ziya Öniş pek muhtaç olduğu şilepçiliği ve tica- # deniz nakliyatını inkişaf enlmck-! Üç şilep için pazarlıkta bulunuyorlar- dı. Haber aldığımıza göre bunlardan birinin pazarlık muamelesi ni bulmuştur. Satrnalınan şileb 6000 ton- dur, Diğerlerinin muamelelerinin de süratle neticelenmesi bekleniyor. -için bir teklif yaptılar (Litvinof'un yaptığı teklif ve bu teklifin muhtelif yerlerde nasıl karşılandığı hakkındaki haberler 7. inci sayfamızdadır.)| Çörçili'in başkanlığında bir kabine kurulması ihtimali de vardır İngiliz kabinesinde ciddi bir ihtilaf baş gösterdi Kabinenin islifasından bile bahsediliyor Vinston Çörçil Fransız kabinesinin beyannamesi Blum Parlâmenloda dün ifimad reyi aldı (Bu hususta gelen haberler ye- dinci l YARIN 16 sayfa İlâvemiz Bizim köy Londra, 17 (A.A.) — B. Eden'in aksettirdiği zannolunan Yorkişhayr Post gazetesi, azası mahdud miktarda bir harb kabinesi teşkili hakkında ba- zı mahfiller tarafından ileri sürülmüş olan tekliften bahsetmekte ve bu tek- lifin lehinde bulunmaktadır. Zira fi - kirler mubtelif yirmi kadar azadan mürekkeb bir kabinenin diktatörlük- lerle müzakerede bulunabilmesi müm- kün görünmemektedir, Londra, 17 (A.A.) )— Havas ajan- sı muhabirinden: İyi malümat almak- ta olan mahfillere nazaran İspanya ve Çekoslovakya meseleleri münasebetiy le kabine erkân: arasında ciddi görüş ihtilâfları çıkmıştır. Bir kabine buh- ranı zuhur etmesi muhtemeldir, Öğrenildiğine göre, B, Morrison, B. Hore - Belisa, B. Oliver Stanley, B. Ormabi - Goöre, B. Malkolm Mak Donald gibi genç nazırlar, hükümetin Çekoslovakya istiklâlinin bozulması- na müsamaha etmiyeceğini açıkça 1- lan etmesini istemektedirler, Bil&kis diğer nazırlar ve bilhassa Hosamu Bay Samucl Hor, buna muhaliftirler. Aralarında B. Hor Belisa da bulu- nan birçok nazırlar italyanlarla alman darın İspanyada hâkim kesilmelerine mani olmak için kati ve şiddetli su- tette hareket edilmesini istemektedir- Yeni fefrikamız ler, B. Hor Belisa'nım fikirlerinin ka- bul edilmemesi takdirinde istifa ede- ceğini tehdid makamında söylemiş ol- Bonur 8. İacl saytaddağ . , Türk Çanakkale 18 mart915 deÇan akkale'ye ilk hücum 4 üncü sayfada takip ediniz Belçikanın Almanya sınırında bir hâdise Öpen de Almanya lehine nümayişler Brüksel, 17 ÇA.A.) — Büyük harb - dan evel Almanyaya ald bulunan Ö- pen'de yeniden bir takım hâdiseler ol- muştur. 200 delikanlı caddelerde nümayiş- ler yapmışlar ve “yaşasın Hitler,, diye bağırmışlardır. Mahalli zabıta, hududdaki askeri (Sonu 8. inci sayfada) bugün başladı Dost İran medlisi Saadabad paktını Iftifakla fasdik etti İran hariciye veziri vekili ile Dr. Aras arasindaki telgraflar Ankara, 17 ÇA A.) — Südabad pak- tının İran meclisi tarafından — tasdikl münasebetile İran hariciye veziri ve - (Sonu 8. inci sayfada) ŞEDŞŞÜ LAŞ YAĞLRAŞ Yanlış nizamlar 1815 Viyana kongresi, fransız ihtilt- linin bakve hürriyet prensiplerini | zeddedezek, büyük devletlerin idare ve müdahalesi altında bir Avrupa nizamı kürmağı tasavvur etti, Başlıca hane- danlar arasında bir de “mukaddes itti. fak” teessüs etti. Bunun vazifesi, mil- letler kıralları aleyhine isyan ettiklek ri vakit müdahale ve mukaddes hane- dan hukukunu müdafaa etmekti. Bu nizem ancak 15 sene sürdü: ilk defa belçikalılar, Hollanda hâkimiyes tine karşı ayaki bugüne kadar devam eden istiklâllerini kazandılar. Büyük devletler de, önlerinde cihan |fetbi gibi bir imkân varken, nihayet 1914 de bizzat birbirlerini boğazladı. Tar, Versay kongresinin kurduğu Avru» | pa nizamının ömrü daha uzun sürme- di. Onun da on beş sene içinde evvelâ hak, sonra toprak maddeleri bozuldu. Afrikadan gayri kıtalar üzerinde he- gemonyasını kaybeden, daha kalaba- lik, daha aç, fakat hırsını kandırabil. mek İçin hiç olmazsa bizimki hacmin- de bir iki yeni dünya yaratılmak lâzım olan yeni Avrupanın, eğer milletlerin benimsiyeceği, ve kan dökerek müda- faa edeceği insani bir nizarmı olmazsa, birkaç sene sonra ne olup biteceğini akil tasavvur etmiyor. Hele Milletler cemiyeti yerine, mil- Jetlerin hak ve hürriyetleri aleyhine, yeni bir “mukaddes ittifak,, dan bah- sedilmesi insanda gülmeğe bile beves brrakmıyor. Ti kerrür etmiyor değil, dere