18 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

| BAŞMUHARRİRİ: AHMET EMİN YALMAN FERTEK RAKISI Inhisarın kontrolü altında uzun dinlendirilmiş 45 derecelik pek yakında çıkacak. Tel. 40988, Galata, Kaval sokak No. 5 - 9. müddet fıçılarda / e Geçtil! Rusya Hareket Moskova, Bütün Sulhçü Devletleri Müşterek Bir Harekete Davet Ediyor Rusyanın Son Kararı Şudur: Ü S ortaya atan B. Litvinof Litvinofun Teklifi Devletlere Bildirildi Moskova, 17 (Hususi) — Sovyetler Birliği Hariciye Komiseri Litvinof bugün, Almanyanın son tecavüzi faa- liyetlerine karşı sulhcü devletleri müşterek çalışmıya davet eden beyanatta bulunmuş ve bu beyaı'_ın'l Sovyet Birliğinin siyasi mümessilleri fcrafı'nd.a_n Paris, Londra, Prag ve Vaşington hükümetlerine tebliğ olunmuştur. Litvinof, Milletler Cemiyeti dahilinde veya harici_nde İtalya, Almanya ve Japonya müstesna olmak üzere diğer tlerin ve bilhassa büyü ğ%'flşî Diklikte hareket etm âeri Ve su izim b Verdiğimiz Örnek Ahmet Emin YALMAN vusturyanın Almanlar ta- A rafından istilâsı üzerine Ünyanm bütün demokrat mem- ıekellerînde kopan infial fırtı- SAĞT devam ediyor. Bunun mâ- 1 incelenecek olursa şu neti- e varılır: Teessürün sebebi, Manya ile Avusturyanın bir- *meleri değildir. Ancak bir *ramın sulh zamanında şiddet 'f baskın yoluyla elde edilme- Sidir, Böyle bir manzara karşısında in- nliğın huzurla yaşamasına ihtimal lll Demek ki dünyada iştahları & Ma kabarık bir, iki devlet var. .:nl&r ancak fırsat bekliyorlar. Fır- 1 Uygun buldukları dakikada be- “!İd. Seîıin diye bir fark gözetrfıîy& erdir. Şiddet yoluyla veya şiddet didiyle her meramlarına varmıya sakta kendilerini haklı saya- lardır, Bü ©| Almanyamn hareketini mazur göstermiye çalışanlar da ek- değildir. Bunlar diyorlar ki: “Ne Psınlar, başka açık yol yoktu.,, Y Caba yok muydu? Bu suale ce- hir , AFamak için uzaklara gitmiye ?oçl lüzum yoktur. Kendi tuttuğumuz '__h'-lna canlı bir cevaptır. ,nak“rk milleti, kendi varlığıni boğ- 5 İstiyen kuvvetlerle açıktan açı- köıî&q“ş“' İstiklâlsiz bir hayata, bir hay,, Vâziyetine bir dakika bile ta- hğı Ül etmemek için her fedakâr- EG“LEOZ'e aldı. Sonra masa başına Müsavi sıfatiyle barışı konuş- Bir defa karşılıklı taahhütlere ni koyduktan sonra bunları hukşıddes tayı'ndı. (Devamı 10 uncuda) İngiliz Kabine Buhranı Başlıyor Fransada Yeni Kabine Ekseriyet Kazandı Londra, 17 (Hususi) — Havas mu habirine göre, İngiliz kabinesi erkâ nı arasında, İspanya ve Çekoslovak- ya meselelerinden dolayı çok ciddi görünen - ihtilâflar başgöstermiştir. Bu yüzden bir kabine buhranı zu - || hur etmesi muhtemeldir. Öğrenildi- ğine göre, B. Morrison, -B. O, Stan- ley B. Malkolm Mec. Donald, gibi genç nazırlar, Ingiltere hükümetinin Çekoslovakya istiklâlinin ihlâline mü samaha etmiyeceğini açıkça ilân et- mesini istemektedirler. Fakat diğer nazırlarsa, bilhassa dahiliye nazırı bu fikre muhaliftirler. Bahriye nazırı B. Hor Belişa baş- ta olmak üzere bir çok nazırlar da Italyanlarla Almanların İspanyada || hâkim olmalarına mâni olmak için en kati ve şiddetli tedbirlerin alın - masını istemetkedirler. (Devamı 10 uncuda) Türk Harflerinin Onuncu Yıl Bayramı Ankara, 17 (TAN Muhabirin- den) — Yeni Türk harfleri kabul edileli on yıl olmuştur. Kültür Ba- kanlığı yeni Türk harflerinin ka- - SA NLN koymıya çalışacaktır. Litvinofun Beyanatı: miyecektir. Şark Paktını İran Meclisi Tasdik EHi Ankara, 17 (A.A.) — Sâdabat pak tının İran meclisi tarafından tas- diki münasebetiyle İran Harlciye Veziri vekili B. Adle İle Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü Aras ara- suretle umumi sulhün idamesi için lunmuştur: Mecilsin buai d Sâdabat Paktını İttifakla tasdik ey- lemiş olduğunu ekselânsınıza bil- dirmekle kesbi şeref ederim. Bu me sut fırsattan büyük bir memnuni- | yetle istifade ederek ekselânsınıza || samimi dostluk hissiyatımı teyit e- der ve dost milletin muhterem mü messill olarak ekselânsınızın bu Pakta koydukları imzanın, devlet relslerimizin yüksek hima- yeleri altında, onların kuvvetli az- ml ve uzağı gören zekâları İle açı- sinin kıymetli bir garantisi olduğu- nu bildiririm, Bu pakt, garbi Asya devletleri - nin Ünyonunu takviye etmekte ve bu süretle umumi sulhün |damesi için yeni bir unsur yaratmaktadır. İra- nın dost asil Türk milletinin sa- adet ve refahı hakkındaki #amimi (Devamı 10 uncuda) şanlı | lan yeni bir samimi anlaşma devre- | devletlerin mütecavizlere lîıü kurtarmaları lâzım geldiğini anlatmış ve ancak bu sayede ortalığı kaplıyan ve salgın halini alması beklenen tecavüze karşı gelineceğini ilâve etmiştir. Şayet bu teşebbüs muvaffak olmazsa Sovyet Birliği bildiği gibi hareket ederek tecavüz siyasetine karşı Moskova, 17 (A.A) — Havas muhabiri bildiriyor: B. Litvinof, yabancı gazetecilere beyanatta bulunmuş ve demiştir ki: “— Sovyetler Birliği, tecavüz hareketlerine nihayet yvermeyi istihdaf eden bir enternasyonal konferansın toplanmasını gör- mek istemektedir. Bu husus için evvelâ, Amerika Birleşik dev- letleri de dahil olmak üzere, büyük devletlere davet yapılacak, fakat Almanyaya, İtalyaya ve japonyaya davetname gönderil- Sovyetler Birliği Milletler Cemiyetine, diğer sulhseven mil- letler ile organize işbirliği yapmak için girmiş ve Sovyet hükü- meti, kollektif emniyet organizasyonunu ve karşılıklı yardım mıntakavi paktları akdini tavsiyeden geri kalmamıştır. Sovyet hükümeti, Fransa ve Çekos lovakya ile, tecavüz vâki olmadığı ||takdirde hiçbir devleti tehdit etmiyen ||bu sistem paktlar imza eylemek sure tile, filen de bu yola girmiştir. Sov - yet hükümeti, Enternasyonal menfi hareketin ve bir tek meselede dahi olsa tecavüzü cezasız bırakmamak keyfiyetinin mukadder surette bu Bgi- bi meselelerin fazlalaşmasını mucip olacağını daima tebarüz ettirmiştir. Enternasyonal hayat unsurları, bu ihtarların doğruluğunu göstermiştir. Avustun_yamn,_ Avusturya milletinin politik, ekonomik. kültürel istiklâlin den mahrum eden askeri bir istilâya maruz kalması, bunun yeni bir teyi- didir. Bu defa, cebir hareketi, Avrupa nın tam kezinde vukua gelmi: ve bu suretle yalnız, bugün müte- cavize hem hudut olan on bir mem- leket için değil fakat bütün Avru- pa devletleri için muhakkak bir tehlike doğurmuştur. Herhalde şim dilik, küçük milletlerin mülki ta- mamiyetlerine ve her halde politik kültürel ve ekonomik istiklâllerine karşı bir tehdit vücut bulmuştur. Bu küçük milletlerin önüne geçile- smiyecek inkıyatları ise, büyük dev letlere karşı bir tazyik ve bir hü- cum için esas teşkil - eyliyecektir. Çekoslovakya, en başta tehdit edil- miş bulunmaktadır. Bundan başka- tecavüzün sirayet (Devamı 10 uncuda), « $ l İngilterede kabine bühranı ihtimalleri adı çok geçen B. üzerine Çörcil (Sağda) İspanya Harbi Bitiyor mu? Barselonada 1200 Kişi Daha Öldürüldü!.. Fransa, İspanya Hududuna 70,000 Kişilik Bir Kuvvet Gönderdi Londra, 17 (Hususi) — United Press'in Barselona muhabiri bildiriyor: İspanya meselesi Avrupanın en mühim ve en heye- canlı meselesi olmuştur. Bütün gözler İspanya hâdiselerine dikil- miş bulunuyor. Asiler dün ve bugün Barselona'ya gökyüzünden ateş yağdırmıya devam etmişler ve bu yüzden maktul düşenlerin sayısı (1200) ü bulmuştur. Bu arada (200) de yaralı vardır. Bom- bardıman fasılalarla 14 saat devam etmiş ve asiler halkı tedhiş etmek istemişlerdir. Hatayda Tazyik ! Bir İhtiyar Dayakla Öldürüldü Iskenderun, 17 (Hususi) — Bura- da tazyik ve şiddet bütün hızıyla devam ediyor. Şapka giyenler hak- kında hâlâ şiddetli takibat yapılı - yor. Hirsın adlı 70 lik bir ihtiyar, şapka giydiği için yakalanmış ve hakkında takibata başlanmıştır. Ih- tiyarın üzeri aranırken, küçük bir çakı bulunmuş, bu sebeple fena hal- de dayak yemiştir. Zavallıya o ka - dar fazla dayak atılmıştır ki, ihtiyar, bu ıztıraba dayanamıyarak ölmüş - Antakya, 17 (Hususi) — Nebih Az mi, yanında kâtibi Suat Müderris ol (Arkası 10 uncuda) 100 mil ötede vukubulan şiddetli muharebeler neticesinde Kaspe şehri göğüs göğüse devam eden çarpışma- lar neticesinde asilerin eline düşmüş- tür. Bizzat General Franco cephede ki harekâtı idare etmekte ve İspanya Cümhuriyetini ikiye ayırarak Akde- niz sahillerine süratle inmiye uğraş- maktadır. İspanya kabinesi bugün top lanmış ve her ne pahasına olursa ol- sun sonuna kadar harbe devam etmi- ye karr vermiştir. Londra, 17 (Hususi) — En son haberlere göre Fransa hükümeti İspanya hududuna - 70,000 asker göndermiştir. İngilterede galeyan âzami dereceye varmıştır. Mister Chamberlain'in vaziyeti çok müş- külleşmiştir. Hükümetin istifası bekleniyor. Cümhuriyet kuvvetleri Frankist taarruza karsı koymak için var kuv- vetlerile çalışıyorlar. Madritte be- yan edildiğine göre Cümhuriyetçile- rin Aragon cephesindeki Mmüdafaa tertibatları ikmal edilmiştir. (Devamı 10 uncuda)