ğ ğ Z E 3 Z Z E Z B Z 2 —l B Z g z ö B n Ulus basımevi Çankırı Caddesi: SONKÂNUN | Telgrafi Ulus - 1938 * 19 uncu yıl « No.5926 5 KURUŞ | Başmuharrir İdare Maden - işletmemiz — Yeni 3 senelik progaram — Bir hakikat: Türkiye, bugün, «n mühim maden sanayiini tesise İmkân verecek ham maddelere ve dış tİcare- yezahürlerini şöyle telhis edebi 'Taş kömürü; bir mikdar antrasit ve Tok hariç, kendi ihtiyacımızı kendi kömürlerimizle tatmin ediyor ve d da satryoruz. ğer madenlerimizden birçokla. bir takım maden endüstril r ve hattâ bu ham maddelerin fazlasını başka memleketlere de sa- tarız. Esasen böyle hareket ediyo- ruz, Fakat madenlerimiz, Ge, bizim için birer döviz kayna; . Büyük Şef'in direktifleriyle üç yıllık bir proğgrama bağlanmış olan den işlerimizin hangi esaslar da- nde İnkişafma çalışılacağını —ha- tırlatalrm: Kömür madenlerimizde rasyonel çalışma — Bu suretle yalnız Eti kö - ihsalini 1.100.000 tona çı- karmak. Diğer madenlerimizde üze lerine düşen vazifeleri yapacakları dan umumi istihsalimiz 3.000.000 to- nu bulacaktır. Diğer taraftan şimdiki hal- t tecrübeli işçi ve hemiyet vermek. Meselâ, bu me- yanda Etibank, Değirmisaz'da 30.000 istihsal programının — tat- bikine başlıyacaktır. Bakır endüstrimiz. — Kuvarshan bakırı senevi 2.500 tonluk bir istih- tal kabiliyeti ile Türkiye iktısadi bilânçosunda aktif! bir vaziyete geç miştir. Ergani bakırı tonluk bir tesisini ikmal için gece çalışmaktadır. — Çoruh'taki Morgul madeni için, ikinci sene 80- nunda 10.000 tonluk bir istihsal kabi- liyetinde tesisata sahib olmak Üzere, M. T. A. yapmakta olduğu tetkikleri mek üzeredir. gündüz kurşun bakımm. k rolünü oyna- yacaktır. K Eski tarihlerde gok iptidat bir tarzda işleyen Bulgardağ'ında bütün izabe güçlüklerini yrı—..:eı_ı gıı: tesi- Satın vücuda getirilmesi ıç.dn icabeden etüdler yapılmış ve neticedt tonluk ',33 ” îl:ışr..ı:u ihtiva eden Ve bu cevherin beher tonunda 11 gram Aaltın, 250 gram gümüş bulunan DİT cevher mikdarı tesbit edilmiştir. Bu mikdar muayyen bir sahaya — inhisar etmekte olup bu yekünun çalışmt Programında tatbik edilecek ihzari ameliyelerde daha fazla kabarması| ir. | Burada bir nokta vardır ki m' himdir: Bulgardağı cevherinde te: bit edilen mikdarlar, muayyen bir sermayeyi amorti edebileceğinin ifade- tidir. Keban madeninin aynı işletme- ye bağlanarak istismarı kabil görül mektedir, Bugün, Anamor simli ku: mektedir. Demir Divrikide bulunmuştU". —-. A Enstitüsünce yapdan tetkiklerin burada 10-15 milyon tonluk bir ::vh_eı Yeküinu tesbit eta duğu hatırlar- dadır. Bu cevherin şimdiden istihsâl devre- sine geçmesi Karabükte kurulan dc:ıı[ı; fabrikalarımızın ihtiyacını buğÜD ;A hazırlamış bulunmak ve demir ihracına hemen'başlanmak programın BörÜN * Saslarındandır. Petrol aramaları tondaj aletleri çoğü araştırmalara, plân d olunacaktır. a Bugüne ve yarma tellük eden ıubeu Gasları bu suretle hatırladıktan VE C esaslara göre çalıştidı ı-r.cmvısıı:[:_ Mizde iş hacminin ne ).:îr :::Jl:îîbtl' bildiğimiz gibi, balya ve| rşun madenleri İşle uştur. MT ve ğer devam genişletilecek itılacaktır. dairesinde, Yazı İş. Müdürü atay seçi kzayesiyle hususi müzakerelerde bu- 0 - 10.000| $ Ankara Ankara TELEFON 1063 1062 1061 Cenevrede İngiltere Fransa arasında tam görüş birliği Cenevre, 26 (A.A.) — Milletler Cemiyeti konâe toplanmıyacaktır yi bugün öğleden sonra evvel saat 11 de İran murahhası Adle'nin riyasetin- konsey azaları siyasi celse n öğleden sonra akdedilmesine karar vermiş- de yapılan bir toplan nin yarı! lerdir. Bugün iştirakiyle bir içtima akdederek bütün , diplomatik meseleler hakkında bit itilâfa varmak Bu h Delbos Romanya Hari. ciye Nazırı Micesko ile görüşmüştür. Nazır, bu sabah Cenevreye gelmesi | (Sonu 8 inci sayfada) î GÜNDELİK : İLese eeei ea ekaeeasesssssenesaseNsemsaşeserenn Hatay ve Cenevre Milletler Cemiyeti'nin bu seferki toplantısında bizim Hatay davümıza nid meseleler de görüşülecektir. İyi bir tesadüf ol: a mukavelelere daima en çok riayetkâr olmuş olan Türkiye'nin haklı bazı ta - lebleri, Milletler Cemiyeti'nin varlığı- nı korumak yani ona birçok taraflardan yapılmakta olan hücumlara tam karşı koymak icabettiği bir ânda |5rıi|iı|_e çektir. Kuvvetle ummak iılediğımı.ı mokta, cemiyetin, muahedeler ve cemi- yetçe verilmiş prensip ve kararlara sadık kalması ve bu suretle, kendisin- den beklenen işleri halleder bir mücs - sese olduğunu bir kere daha isbat eyli- yeceğidir. Türkiye'nin bu sefer istı mayıs kararlarının metne ye ruh kalmak suretiyle u!bdışdir_ z Çünkü Sancağın yeni rej ni Fi sa'nın tatbik ediş tarzı (bayram yapıl- masını bile nasıl menettiği hatırlar- Sadır), büsnüniyete dayanmamaktadır. ADIMIZ ekten sonra murahhaslar gerektir ki, şimdiye kadar | US NDIMIZDIR Pa görüşülecek meselede var! Öğleden Milletler Cemiyetinin toplandığı Cenevre'denbir görünüş Avenol'ün Hafay seçiminde Ü mi meselesi Cenevrede! Fransa ile Türkiye arasında görüşmeler yapılacak Yakında bir anlaşmaya varılacağı umuluyor __ işine bülgveinde yalırında başl âmil saymaktadır. Çinin şimalindeki Çin kıtalarının maneviyatı iyidir ve şimdiki vaziyet karşısında kendilerine itimad gelmiş olan birçok mülteciler, Şantung ve Ho- nan'dan evlerine dönmektedirler. Çin Bizim istediğimi tadilât yapılacak € Hariciye Nazırı Delbos, Hatay'da yapılacak ilk se- çim dolayısiyle çıkan tâli müşkülleri en âdil bir zihniyetle ha- reket ederek halletmek üzere bu akşam, Türkiye Hariciye Ve- kili Rüştü Aras'la görüşecektir. Seçim nizamnamesini tanzim etmiş olan komisyon tekrar toplanacak ve türk ve fransız mü- tehassıslarınımn da iştirâkiyle, Ankara'nın istediği bazı tadilâta çevessül edecektir. Meselenin Ankara ve Paris hükümetleri nazarında hâd şeklini kaybedeceği ümid olunmaktadır. kıtalarında kumanda — birleştirilince kıtaların mukavemetinin artacağı kay- dediliyor. Honan ve Şanside de muka- vemetin artması beklenmektedir. Royterin Şanghay'dan - bildirdiğine göre, Tientsin - Pkov hattındaki japon ileri hareketi bir müddetten beri ya- vaşlamıştır. Bu halin Tokyoyu kaygı- ya düşürdüğüne dair mühim deliller yardır, Havalar da fena gitmekte ise de japonların bu bölgede umduklarından daha fazla bir mukavemetle karşıaş- tıkları anlaşılmaktadır. İnanılır. bir kaynaktan haber verildiğint göre Ge- neral Matsui Tokyodan dört fırka da- ( Sonu 8. inci sayfada ) İşbankası ve Etibank genel direktörleri evler Cemiyeti'nin bazı or- f:.:;rımı:lrı.rmd.n girişilen / tatbikatın ga a asasında ne de şeklinde samimi- yet vardır. Öyle ki, sanki 29 mayıs ka- Te aa o gün, Cenevre'de; urf bizi oya» Te çe avutmak için ittihaz olun: Mt lnletler Cemiyeti, b seferki mü | pakaşalarda, bizlm kadar o da tasdik | Sölrektir ki, 29 mayıs kararları çerçe- Saar dışma çıkan bir tatbik tarzı, bun. | Yana bem metin hem ruhuna karşı xöd- | Haa e bir mübalatsızlık ve Hatay için | aa tarafın muvafakatiyle tesbit olun - | ieuş rejimi ve bu rejimin esasını ve ma- Kiytlmi değiştirmeğe matuf olarak a Haa tek taraflı bir adım, bir suykast- Ha Bunu üstelik bir de Milletler Cemi- geti'nin bazı organları kolaylaştırmağa yalaşırlarsa, o zaman münhedelere ri- ayet etmek prensipinden acaba geriye ne kalır? ğ eei Barılarınca cemiyetin tam şümullü bir tenkidi yapılmak üzere iken bu su- al üzerinde düşünmek, öyle sanıyoruz ki zamanında ve zaruri bir harekettir. Bekleme gününde söyliyeceklerimiz 4 Vç maden ihracatımı nevkli ala- lünçomuzda kendine Jâyik e) bu kadar! | mede Eti Bank umum n Londraya gittiler Merkez bankası genel direktörü de gidiyvr İktisad Vekili B, Şakir Kesebir dün ğleden evvel Türkiye İş Bankasına giderek B. Muammer Erişle makamın- da bir müddet görüşmüştür. Bu görüş- üdürü de ha- bir milyondan ulunmuştur. Türkiye İş Bankası umum müdürü B. Muammet Etiş ve Eti Bank umüum müdürü B. İlhami Nafiz Pamir Lond- raya gitmek üzere dün şehrimizden ayrılmışlar ve istasyonda iktisad ve maliye vekâletleri ile bankâlar erkânı ve güzide bir kalabalık tarafından u- gurlanmışlardır. B. Muammer Eriş'e Türkiye İş Bankasının mali tetkikler servisi müdürü B Hazım Atıf Kuyu- cak refakat etmektedir. Cumhuriyet Merkez Bankası umum müdürü B. Salâhaddin Çam accle işle (Sonu 8 inci sayfada) rakamları tamamiyle te: Dış ticaretimizde rbüyürk' bir inkişaf var Tütün satışımız 24 milyondan 43 milyona, buğday satışımız 7 milyona çıktı Başbakanlık İstatistik Umum Müdürlüğü 937 yılı dış ticaretimize aid J it etmiştir. Yukarda 935, 936, 937 senesindeki | ka lli Ve Ykruya li örüeş mirhleklariak bit vden bit grafik gürüycr | AAA7 Basaa sunuz. Bu hususta ikinci sayfamızda tafsilât bulacaksınız. Lumartesi 16 sayfa ilâvemiz niversite Sokaklarında 10.000 çinlinin cesedi biriktiği haber verilen Şanghay'da ingiliz imtiyaz bölgesinden birgörünüş 300,000 Çin askeri mukabil bir taarruz hazırlıyor Çin mukavemeti arttı Londra, 26 (A.A.) — Royter ajansı Hankeu'dan bildiriyor: Salâhiyetli bir Çin kaynağından verilen habere göre, Suç Jaması baklanan muharebe için çin- Iiler 300.000 kişi tahşid etmişlerdir. Çin hükümeti bu muharebe- yi anlaşmazlığın neticesi için hayati ve kati ehemiyeti haiz bir Ha. KÜNEÜ baelasır izir Hariçten satın alınacak ünitürkler için Döviz karşılığı (Yazısı 8 inci sayfada) Fıkra Bizim olanlar İzmit telefonu da nafra tarafından satın alınmıştır. İstanbulda ekn nde yabancı bir damga görmeğe alışkın — idiler. Böyle teşebbüsler için, sermaye türk kesesinin dayanamıyacağı kadar ağır, Sây ise türk seviyesinin erişemiyece- ği kadar garbli. olduğu telâkkisi ile terbiye olunurduk. Bizler, olsa ol- sa, Uzak - Şark veya Afrika yerlileri- nin basit hizmetlerini yapabilirdik. Evvelâ, tılıstm bozulmuştur. — Yas bancı sermayenin nice seneler bin s» krntt ile başardığı demiryollarım bir- |kaç senede yüzde yüz milli para, ni- hayet yüzde yüz milli sây ile meyda- na getirdik. Bankalar, şirketler kur- duk, Sonrs, şuur değişti: Umumt hiz. darı tastiye etme- diğini Belçika fr İngilterâ amerikan mele ederse biz de öyle yapı |yoruz!) fakat bir memlekette ancak sahiblerine aid k Jüzım ge- süy şebbüsleri kendimize mek davâsındayız. 'k bir şehirde, hattâ daha kolay- ek (, den gayri dille, naye telefon karısına te- ya yabancı sermaye — vapuru memnül edebilir miyiz? , herkese açık ve |âciz osmanlı ireparatorluğu ile istedi Bi anlaşmaları yapmakta - vaktiyle ne kadar haklı idi ise, biz de bugün, ona ve teahhüdlerimi- |zön müsaade ettiği imkânları kullan. İmakta o kadar haklıyız. - Fatay