13 Mart 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

E Hku bahisleri : Fransız istikrazı Fransada Blum hükümeti, ikti- | menfaat ittifakı yapmağa alışmış- darıele aldığı gündenberi ve bil- hassa “ekonomik kalkınma,, bah- sinde, yığınların alım kabiliyetle- yini artırmak esasını başa almak suretiyle Roosevelt'in programını hatırlatan bir hareket tarzı takib etmiştir. Şu var ki, Fransanm eko- nomik yajş le Amerikanınki a- rasında mühim farklar mevcud ol- ması, fransız hareketini biraz güç- leştirmiştir. Meselâ, dolar'ı düşür- mek ile frank'ı düşürmek arasın- da şu itibarla büyük bir fark var- dır ki, Amerika, bütün ham mad- delere malik olduğundan, paranın düşmesi, maliyet fiatları üzerinde memleket aleyhine bir tesir yap- mamıştır. Fransız endüstri fiatla- rı ise, birçok ham maddeleri dışa- rıdan tedarik etmek mecburiyeti ylardır. Büyük ihtilâl günlerinde, bütün fransız asılzadeleri düşman saflarına geçerek memleketlerine karşı harbetmişler ve türlü entri- kalara âlet olmuşlardır. Bu sefer ise, fransız reaksyonu, âdeta faşist devletlerin emrine geçmiş gibidir. Binaenaleyh Blum hükümeti- ne çıkarılan müşkülâtın hayretle karşılanmaması lâzımdır. Nitekim, ken de böyle bir şey yapmıya- rak, bütün bu sabotajların orta - dan kaldırılması ve ekonomik kal- kınmanın artık ârızasız inkişaf e- debilmesi için, “milli müdafaa is- tikrazı,, nı hazırlamıştır. Önce, İngiltere ve Amerika ile anlaşarak, bu istikraza, ingiliz ve Amerika piyasalarının da geniş bir ölçü dahilinde yazılacakları te- dolayısiyle, Fransanın tamamiyle | minatmı almıştır. Buııd.ın başka, elinde değildir. Nitekim, frank | altın işinde, yeniden “open mar- düşünce, fiatlarda, derhal tehlike- li bir yükselme başgöstererek, işçi ücretlerine yapılan zamları âdeta hükümsüz brrakmıştır. Bundan başka, fransız serma- yedarları ve bunların menfaatleri- ni temsil eden gazeteler, ilk gü- münden itibaren hükümetin aley- hinde vaziyet almışlar ve bu yüz- den mühim mikdarda paralar, ya dışarıya kaçmış yahud içeride küplere girmiş yani “thösaurisex,, olmuştur. Bunun önüne geçebil- mek için, hükümet, kaçan serma- yelerden tekrar memlekete döner- lerse bir “taxe,, şeklinde bir nevi ceza alacağmı ilân etmiş ise de, bunun büyük bir tesiri olmamıştır. Unutmamak lâzımdır ki, Fran- sada, ekalliyette kalan politik zümreler “Huguenot,, lar devrin- “denberi, yabancı memleketlerle a e ket,, usulüne geçerek, Rist gibi Fransada mali âlemin emniyetini kazanmış bir zatı Para politikası- nı mürakabe edecek komiteye ka- bul eylemiştir. Üçüncü bir nokta olarak da, “Milli müdafaa istikra- zı,, na gerçekten “milli,, bir manâ we mahiyet atfolunmasına ehemi- yet vererek meclislerden, bu kara- rı, ezici ve âdeta tam bir ekseri yetle geçirmeği gaye bilerek, re- aksyon ile her türlü polemik'e gir- mekten sakınmıştır. İstikraz muvaffak olursa, ka- çan fransız sermâyeleri yeniden memlekete girecek ve küplerdeki altınlarla birlikte bu “memlekete dönmüş,, sermayeler, istikraz ka- malından yani devlet eliyle, istih- sal sahalarına akıtılmış olacaktır. Burhan BELGE IKUÇUK 1Ç HABERLERII 3& Ankara memurlar kooperatif şir- ketinin dün toplanacak >lan umumi 3€- yetinin çoğunlu< olmadığından 27 mzrı tarihine bırakılmıştır. * Yunanistan hükümeti — Yunanis. tandaki elçilik ve konsolosluklarımız- da çalışan ve yunan tabiyetinde bulunan müstahdemleri kazanç vergisinden mu- af tutmuştur. Hükümetimiz de buna bir mukabele olmak üzere yurdumuzdaki yunan elçilik konsolosluklarında ça- lışan türk tabiyetindeki müstahdemle- rin kazanç vergisinden istisnalarına ka- rar vermiştir. * Soy adlarını tescil ettirmiyenler hakkında verilecek ceza kararlarının a- lâkalıların mazertleri olup olmadığının idare heyetlerince dikkate alınarak bu Maarif vekilinin İstanbulda tetkikleri -| Maarif morfoloji İstanbul, (Telefonla) Vekili bugün üniversiteyi, enstitüsünü gezdi. Üniversite işleri hak- kında rektörden izahlar aldı. Guraba ve Cerrahpaşa hastanelerine giderek, Gu- Taba hastanesinde üniversite namına ya- pılacak pavyonları Cerrahpaşada da cer. Tahi ve göz klinikleri hakkında tetkik. lerde bulundu. Yeni yapılacak bu iki pavyonun plânlarını gözden geçirdi. Ve derhal işe başlanmasını tavsiye etti. Cerrahpaşa anfinini, müzede pazartesi günü açılacak olan para sergisini gezdi. gibilerin mağduriyetlerine meydan veril| Vekilimizin tetkikleri yarın da devam memesi Dahiliye vekâletince alâkalıla- ra bldirilmiştir. edecektir, # Haydarpaşa gümrük müdürlüğü. | 701f hakkı ne bağlı Darıca gümrüğü kaldırılmıştır. * Gümrükler umum müdürlüğü güm Tüklerde muvakkat kabul ve muvakkat muafiyet işlerinin kanuni müddetler i- çinde takib edilmediğini anlamış ve a- lâkalılara gönderdiği bir emirle bu işle- rin dikkat ve itina ile yapılmasını iste- miştir. ğ Iptidai maddeler ne zaman ucuzlayacak İktisad vekâletinin gümrük tarife kanununun ihtiva ettiği pozisyonlardan bazılarına giren eşyanın 1937 mali yılı. başından itibaren gümrük muafiyetinden faydalanmalrı hakkında bir kanun pro- jesi hazırlamakta olduğunu yezmıştık öğrendiğimize göre, iptidaf maddeler için ilân edilen listeler henüz son şeklini almamıştır ve projenin kanun halini alıp bu yıl tatbik edilmesi henüz ba- his mevzuu değildir. Altınordu kulübü bugün kongresini yapıyor Altınordu İdmanyurdunun, bugün saat 14,30 da belediye salonunda, idare heyeti seçmek üzre fevkalâde kongresi- ni akdedeceği ve üyelerin behemahal © saatte belediye salonunda bulunmaları kulüb başkanlığından aldığımız mektub. ta rica olunmaktadır. Zamanımız — sa- Yarattığı eserden maddi fayda te- min edemezse ne ile yaşar? Ve nasıl halkeder? Fakat şu hikâyeyi dinleyiniz: Dani- derf bestecidir. ve bestelediği musiki parçalarının getirebileceği irad ona ha- yatta kalmak ve çalışmak imkânını ver- mektedir. Son günlerde, bu irad hiçe in- miştir. Baş vurabileceği tek çare borç- lanmakdır. Daniderf kalmış, “müellif- ler cemiyeti” nden yirmi lira kadar bir borç almak üzere bu cemiyetin veznedarına müracaat etmiştir. Vezne-| dar soruyor: — “Paraları koymak — için çanta getirdiniz mi?” — Sizden yirmi lira borç almağa gelmiştim. Bu para, çanta getirmeğe değer mi? — Telif hakkı olarak Amerikadan size altı bin lira geldi; onu verecektim. Ve filvaki veznedar yüzlük bank- notları bestecinin önüne dizmiştir. Hâdise şudur: Şarlo, Modern za- manlar adındaki filminde Daniderf'in bestelerinden bi öylemiştir: Titine, ma Titine Je cherche ma Titine .. ULUS 'İpekli çorapların vasıfları İstanbul ticaret odasının ipekli ka- dın çoraplar üzerinde yaptığı tetkikle- re aid rapor iktisat vekâletine gelmiş. tir. Sanayi umum müdürü bu raprou göz den geçirmektedir. Öğrendiğimize göre, bazı fabrika sahibleri ipekli kadın çorapları tipinin tayinine itiraz etmektedirler, Bu itiraz- ların, kendilerinde tam vasıflar dahlin- de çorap yapabilecek makine bulunma- masından ileri geldiği anlaşılmıştır. Vekâlet incelemelerini yakında bi- tirerek istenen vasıflar dışmndaki ço- raplara da marka koymak suretiyle ço. rap tiplerinin tayinini sağlayacaktır. Gümrüklerde tayinler Gümrük ve İnhisarlar Vekâleti Hu- kuk Müşavirliği Birinci Mümeyyizi BB. Sami terfian hukuk müşavir mua- vinliğine, Hukuk müşavirliği — ikinci mümeyyizi Muhtar terfian birinci mü- meyyizliğe, açıktan Zehra muhasebe müdürlüğü memurluğuna, Adliye vekâ- leti muhasebesi kâtib namzedi Şükrü gümrük işleri müdürlüğü memurluğu- na, Açıktan Nezihi levazım müdürl gü memurluğuna, İstanbul idhalât gümrü- Bü manifesto memuru Şekib tetkik mü- dürl ü memurluğuna, İstanbul idha- lât gümrüğü muayene memuru Sadık terfian —ayni gümrük — birinici sı- nıf “memurluğuna İstanbul — baş mü- dürl memurlarından Talât baş mü- dürlük — muayene memurluğuna, açık- tan Nuri ve Zeki İstanbul baş mü- dürlük memurluklarma, Kilis muayene memuru Şerif Cezre muayene memur- luğuna, Anteb gümrüğü muayene me- muru Ekrem İslâhiye muayene memur- luğuna, Urla idare memurluğundan a- çıkta bulunan Remzi terfian Trbrl güm- rüğü memurluğuna, Çubuklu gümrüğü idare memurluğundan açıkta Edib Der gümrüğü memurluğuna, Birecik güm- rüğü idare memuru Hasan Burhaniye gümrüğü memurluğuna, Mardin İstas. yon gümrük memuru Mehmed Ali İp- sala gümrük memurluğuna, Birecik gümrük kâtibi Seyidhan Cezre gümrü- gü veznedarlığına, Ordu gümrüğü an- bar memuru İbrahim Rize gümrüğü an- bar memurluğuna, Bartın gümrüğü mu- hasebe memurluğundan açıkta Enver Eregli gümrüğü muhasebe memurluğu- na tayin olunmuşlardır. Vekâlet muha- sebe müdürlüğü tetkik memurlarından Rifat, Sadi, Mihri, Alâaddin, gümrük işleri müdürlüğünden İsmail birer dere- ce terfi etirilmişler ve vekâlet zat işle- Ti memurlarından Nuri, Abdülkadir ve Tevfikin asaletleri tasdik olunmuştur. Bu bestenin, hesab edilip Daniderf'e gönderilen telif hakkı da, dediğimiz gi- bi, altı bin lira tutmuştur. Buna piyango mu, yoksa fikir adam- larının dayanışması eseri mi, demeli? Liszt ve istibdad Hikâye meşhurdur: Liszt, Rusya çarının yanında bir konser verirken ça- rın kendisini dinlemiyerek etrafındaki- derle konuşmakta olduğunu görmüş ve konsere birdenbire nihayet vermişti. Bu inkitar hayretle karşılayıp sebebini <evab da şu olmuştu: — Bütün Rusyalar çarı konuşur- ken benim gibi bir adama susmak dü- şer, Haşmetli. Bu mukabele terbiyeye mugayir sa- yılmış ve Liszt memleketine dönmeğe davet olunmuştu. Bu hâdise hakkında o zamanın poli- since yazılmış olan rapor - savyetlerce bulunup geçenlerde neşredilmiştir. Ra- por şöyle hülâsa edilebilir: “Liszt adını taşryan macar mizikacısının - tehlikeli, çapkın, sarhoş bir serseri olduğu anla- şılmış ve küstahça hareketinden dolayı Haşmetli çarın emriyle hudud dışına çıkarılmıştır.” 13-3-1937 —a " Ankara Kızılayının - bir yıllık çalışması Şefkat yurdu ve dispanser birer yardım kaynağı halini aldı Kızılayın Ankara merkezinin yıllık kongresi bugün Kızılay Genel Merkezinin toplantı salonunda yapılacaktır. Ankara gibi kalabalık ve kısmen sosyal yardımlara muhtaç bir şehrin Kızdlay cephesinden ihtis' yaçlarını alâkalılardan dinlemek ve mevzu içinde yapılan yardımlar hakkında da bir fikir edinmek için Kızılay Ankara Merkez Başkanre nı ziyaret ettik. Bize şu tafsilâtı verdi: — Yıllık gelirimiz 10 bin lira kadar- dır. Azâmızın sayısı 4 bindir. Bizim fa- aliyetimiz yalnız Ankara merkeziyle merkez kazası sahasına şamil ise de An- karanın hususi vaziyeti dolayısiyle yar- dımlarımız bu saha dışından Ankaraya gelen hakiki yoksullara ve malüllere de teşmil edilmektedir. Geçen yıl şu işleri görebildik: Bütün msarafları bize aid olmak ü- zere iki veremliyi verem hastahanele- rinde tedavi ettirdik. Sekiz veremliye para yardımında bulunduk. Bir kısmı harb sakatı olan 18 malü- le yardım ettik. Bunlardan birisini de memleketine gönderdik. Muhtaç 37 hastaya yiyecek ve ilâç verdik. Fakir ve yetim 56 mekteb çocuğu- nun elbise, çamaşır, şapka, ayakkabı ve kitablarını aldık. Bunlardan bir krsmı- nı da memleketlerine yolladık. Evini ve tarlasını su götürmüş iki ailenin ve şehre yakın köylerin birisin- de her şeyi yanmış bir ailenin ellerin- den tuttuk ve kaldırdık. İki senedenberi çalışma kadromuz arasında bulunan Kayabaşındaki Şef- kat yurdunun çalışma sahasını geniş- lettik. Şefkat Yurdu: Elimize yıkıntı halinde geçen Sey- fiye medresesinde kurulan bu yurd kimsesiz ve muhtaç kadınların, aç ve çıplak ailelerin, yetim mekteb çocuk- larının yuvasıdır. Kızılay umumi mer- kezimizin tahsis ettiği yorgan, yastık ve şilteleri ile birlikte tam takım kırk karyoladan boş yerimiz yoktur, Nok- sansız aşevi, hamamı ve diğer temizlik ve bakım servisleriyle hayır İşlerine kapısını açan bu yurd, geçen yıl Anka- ranın orta mekteblerile kız ve erkek liselerinin öğle yemeği tedarik edemi- yen 210 çocuğunun bol kalorili yemek- lerle karınlarını doyurduğu gibi, pazar günleri mekteb talebesine yemek veril- mediği için, her hafta şehrin 170 fakiri- ni aynı şekilde beslemiştir. 'Talebeden başka yurdda yatan kadınların ve ço- cukların yiyecekleri de hergün munta- zaman verilmektedir. Bugün yurd kendileri türlü orta mek- teb ve liselerin talebeleri arasında bu- lunan seçkin derecedeki 32 gencin sı- ğındığı yerdir, bu çocukların yiyecek, giyecek ve kitablarından ışık ve banyo- larına kadar bütün ihtiyaçları yurdu- nektiküt hapishanesinde, türlü suçla- rından dolayı topyekün 117 seneye mahküm olarak yatan 78 yaşmda bir ihtiyarın geri kalan ceza müddeti affe- dilmiş ve karar, müdür tarafından ken- disine tebliğ edilmiştir. Müdürün tebliğini sevinç alâmeti göstermeksizin karşılayan ihtiyar, hat- tâ mahzun bir sesle sörmuştur: — Demek ki beni müesseseden artık çıkarıyorsunuz! fakat, bu yaştan sonra ben itiyadlarımı nasıl değiştirebilirim' İtiyad, bazan hürriyetten de kuvvet- li olabiliyormuş! Cevabsız kalan mektublar Yüksek mevkilerde bulunanlara her gün sayısız mektublar gelir. Bunları o- kumak, cevablarını yazmak nasıl müm- kün olur? Fransız cumhur reislerinden Falliğre bu meseleyi kati bir tarzda hal etmiş olanlardan biridir: “Dostları- man yazılarını tanırım, mektublarını a- çarım ve cevab yazarım. Diğerlerine gelince: insanların mizacını bilmez mi- yim ki, bunları okuyarak hem zamanı- mı, hem de dermiş. Zaman ve sıhhat.. Haksız şikâyet- leri, hattâ imzasız ihbarları düşününüz. İtiyadın kuvveti sıhhatimi kaybedeyim?” | muz tarafından temin edildiği gibi altt aile çocuğu ve sekiz de aileye bakıl4 maktadır. Martın birinci gününden iti« baren geçen yıl olduğu gibi orta mek« teblerle liselerin 257 fakir talebesina öğle yemeği vermeğe başladık. Bu ye« mekler pazar günleri diğer dışardan baş vurup karne alanlara dağıtılmaktadır. Yurd dispanseri: Hayırlı iş olarak yurd dispanserinin çalışmasını söylerken bu dispanserde bilhassa muayeneleri yapmak için kıys metli yardımlarda bulunan mebus Dr, Fatma Memik ile Dr. Tevfiğe teşekkü« Tü borç bilirim. Haftanın muayyen gürp lerinde bu muayeneler parasız olarak yapılmakta ve vasati olarak haftada 80 hasta muayene ve tedavi edilmektedir, Halkevleri içtimai muavenet komi« tesinin mevzu ile yüksek alâkasını da şükranla yadetmek isterim. Bu komite ile Kızılay Ankara merkezinin birlik ça« lışmaları aynı hedefi kollayan müesse- seler için nümune olarak gösterilebi« lir. Komite ile elele verilerek bilhassa doktorlarımızın muayenesinden geçen ve ilâç parasını tedarikten âciz olanla- rın ilâçlarını yaptırıyoruz. On ayda bu maksad için sarfettiğimiz para 1500 li- radır.,, Vekâlet emrine alınmış memurlar Vekâ'et bu memurların maaşları hakkında yeni bir karar aldı Maliye Vekâleti vekâlet emrine a. lınmış memurların en çok iki veya üç senelik vekâlet maaşları hakkında ye- ni bir karar almış bulunmaktadır. Ve- kâletin almış olduğu bu karara görez 21 mart 1936 tarihine kadar aldık- ları vekâlet emri maaşları hizmet müd- detlerine göre iki veya üç seneyi bu- lanlara artık bu tarihten sonra vekâlet emri maaşı verilmiyecektir. 21 mart 1934 tarihine kadar aldıkları vekâlet emri maaşları hizmet müddetlerine göre iki veya üç seneyi geçmiş olan memurlara bu tarihten sonra başkaca vekâlet emri maaşı verilmiyecek ve eskiden aldıkları maaşlardan bu paraların geri alınması için hiç bir iş yapılmıyacaktır 21 mart 1936 tarihine kadar aldık- ları vekâlet emri maaşları hizmet müd- detlerine göre iki veya üç seneyi bul« mamaş olan memurlara, ilk vekâlet em- rine alındıkları tarihten itibaren bu müd. detleri dolduruluncaya kadar - vekâlet emri maaşı ödenecek, bu müddetleri dol durdukları tarihde maaşlarının — kesil- mesi cihetine gidilecektir. Macaristandan da bir heyet geliyor Feshedilen Türkiye - Macaristan ticaret ve klering anlaşması müzakere- leri için bir heyetin nisan içinde mmem- leketimize gelmesi beklenmektedir. | HAVA ı Dün bazı yerlerde yağmur yağdı Dün şehrimizide hava kısmen açık, kısmen bulutlu geçmiş ve sıcaklık sıfı- rın üstünde ancak 14 deteceye kadar çikabilmiştir. Meteoroloji işleri umum müdürlüğünden verilen malumata göre dün yurdun Kırklareli, Hayrebolu, Muğ-« la, Bolu, Ilgın, Samsun ve Ordu mınta- kalarına yağmur yağışı olmuş, diğer yer lerde hava umumiyetle bulutlu geçmiş- tir. Dün yurdda em yüksek sıcaklıklar Silifkede 20, Yalova ve Bursada 21, A- dana ve Dörtyolda 22 dereceyi bulmuş- tur.