28 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

PENCEREMDEN Gazel, Böyle Olur! Yazan : M. Turhan TAN D ün, bir kaç okur yazar ve hat. okutur yazdırır Bayanla seçme plâklar dinliyorduk, Bu ara- da bir de gazel terennüm olunduğu- mü duyduk. Medetli, ahlı ohlu bir gazel, Bayanlardan biri, yetsizlik gösterdi: — Aman, dedi, hâlâ kurtulamadık. Onun höyle birşey söylemesi, ih- timal ki, alaturka ve alafranga mu sikiler arasında bir mukayese zei ni hazırlamak, kendinin Garp musi. kisine intisabını bize alkışlarla ka- bul ettirmek içindi. Fakat ben, ga. zele kaside diyen bir ağzın, yarın | mersiyeye hicviye diyebileceğini de düşünerek, kendisini tashihe lüzüm gördüm, gazelin mânasını — kalaba. | ık olduğunu bile bile — anlattını. Edebiyat ile meşgul olanlar bilir. | ler ki gazel, lügat olarak, güzel kâ dınları övmek demektir. Dilber ba- yanların musahabesinden hoşlanmak mânası da güzelde vardır. Fakat e- siyetile gazel, hüsnü aşka taallük eden mazmunları ihtiva etmek üzere, hususi bir tarzda yazı- lan şiire denilir, Gazeller, en az beş," en çok, on beş beyit olur. Bu tarzın aşka ve â- şıkane düşüncelere, duygulara mün- hasır tutulması icap ederken, İrân şairleri, gazelin her beytinde bir tü mennüni- bu kasidelerden erkân ve memurininin, gerekse orta | | Londra Büyük Elçimiz Tevfik Rüştü Aras ile Maliye Vekili Profesör veDoçentlerin Maaşları Arttırılıyor Edebiyat Fakültesinde Sınıf Usulü Yerine Sertifika Usulü İkdas Edilecek Maarif Vekâleti, gerek Vekâlet İsi zaruri görülmektedir. Bunun için yakında edebiyat fakültesinde doğ. ve yüksek tedrisat muallim ve pro. |rudan doğruya bir doçentlik ımtiha- 28-8-939 HABERLER Maliye Vekili ve Londra Elçisi Geldiler di dün sabah Avrupadan şehrimize gelmişler ve akşam Ankaraya gitmişlerdir. A. Hisarında Meydana Çıkan Ceset Yapılan Otopside Kurşun Parçaları Çıktı Bir kaç gün evvel Anadolu Hi- Haliçteki Valde kızağında yapılan ikinci denizaltı gemimiz Yıldıray'ın denize indirilmesi merasimi bugün yapılacaktır. Kıskançlık Bir Genci Turhal (TAN) — Biçim köyünden Halil oğlu Mustafa, geceleyin har. man yerinde uyurken, bıçakla muh- Yüzünden Vurdular Katiller, Onu Köyün Bütün Kızları Seviyordu, Kıskandığımız İçin Vurduk, Diyorlar dönerken, Pırtılar köyünden Ali Rı, za oğlu Halil İbrehim Algülün taar. ruzuna uğramıştır. İbrahim, kafası- başka hava estirmek yolunu tuttuk. | fesörlerinin ve bu meyanda üniver. | ni açılacaktır. Bu imtihanda muvaf- telif yerlerinden “yaralanarsk öldü. | larından ve bü yol çarçabuk bize de geçtiğinden, divan edebiyatı zazel- lerinin çoğu, lügat ve ıstılah bakı. mından, o kelimenin ifade ettiği mâ- naya yabancı kalmıştır. Yani miza- hi, felsefi ve siyasi gazeller yazan şairler görülmüştür, Gazelin en makbulü, yekâhenk denilen tarzda olanıdır ki, bütün beyitleri arasında manevi bir bağlı. lik bulunan gazellere bu sıfat lüyik görülür, Sözün kısası güzel, mâmalı, zarif, kuvvetli ve yekâhenk gazel: Meyhane böyledir; bir içen, daim içer Mabfice başlıyan giderek biriya içer Her rindi hak dolup boşalan bir pi- yaleden | Dünyayı refte refte saran bir z'ya içer Bir sermedi bahar idi gördüm cihanı aşk Dildndegân içer, dil içer, dilrüba içer Erbabı aklü zühde derim: Tecrübem budur; Bir gün bu kâinata gelen mutlaka içer derhatıf et Kemal! Alemde ehli dert ile derd - aşina içer! Yazdığım gibi konuşuyordum, bu gazeli de şevkle okuyordum. Gazele kaside diyen Bayan, şiirin | güzelli. Zinden heyecana gelmişti. Ben su- sunca sordu: - Ya kaside neye derler? Gülerek cevap verdim: — Böyle güzel şiirleri meth yo. lunda söylenen sözlere, yazılan fık. ralara da kaside derle; Gurbette dost kadrini Mısır Askeri Heyeti Ankaraya Gitti Bir haftadanberi şehrimizde bulu. nan dost ve kardeş Mısır askeri he- yeti, dün akşam Ankaraya hareket etmiştir. Heyet Ankarada bir gün kalacak ve yarın sabâh memleketle- rine avdet etmek üzere şehrimize hareket edecektir, Emniyet Beşinci Şube Müdürü İst. Emniyet 5. şube Md. Şiikrü Saip, eski mutasarrıflardan merhum Cemalin kızı Behime ile nişanlanmış ve nişan merasimi evvelki akşam Fe. neryolunda Ahmet Eyüp Paşa köş. künde yapılmıştır. Meraşimde Sıvas valisi Muhtar, eski sefirlerden Galip Kemali ve Emniyet müdürlüğü er- kânı hazır bulunmuşlardır. İ “Türk milletinin; hava kav- İ vetlerimizin takviyesi lüzumu. İ nu idrâk ve şayarı takdir feda» kârlıklar ibraz etmesi rüştü si- yasi ve medenisinin en büyük bürhanıdır.” 1926 site idare ve tedrisat maaşlarını yeni barem kanununa uy. durmak için | hazırlamakti | dır. Yeni listelerle bilhassa üniversite | doçent ve profi larının maa artmaktadır. Eylü: den itibaren maaşların y göre verilmesi lâzım geldiğir teler bir iki güne kadı adarlara bildirilecektir. | Edebiyat Fakültesinin Bire zaar ir | atnameleri de değiştirile. cektr, Esasları tesbit edilmiş olan yeni talimatnameye göre eski sınıf| usulü terkedilecek ve sertifika usulü tatbik edilecektir, Bu esasa göre ted- risat yapacak lisansların adet ve ma- yeti de yeni talimatname ile tes. bit edilmektedir. Fakülte dekanı Hâmit Ongunsu bu husus hakkında Maarif Vekâletile görüşmek üzere dünkü trenle Anka. raya hareket etmiştir. Münhal kürsülere tayinler Mebusluğa seçilen Üniversite ede- biyat fakültesi profesörlerinden | İs-| mail Hakkı ile Şemsettin Günaltay. dan inhilâl eden yerlere eski profe-| sörlerden Zeki Velidi ile Sadri Mak-| sudi tayin edilmişlerdir. Bu son tayinlere rağmen fakülte- nin tarih, coğrafya, edebiyat ve fel. sele şubesinde daha bir çok profe. sörlük ve doçentlikler münhaldir. Maarif şürasında verilen bir kararla fakülte teşkilâtının tevsi edilmesi i- cap ettiğinden fakülte tedrisat yar- dımetlâr kadrosunun da doldurulma. S — Lise mezunuyum, Olgun. luk imtihanını da verdim. Haf memurum. Tarih, dil, coğrafi san, pedagoji ve beden terbiyesi fakültelerinin kabul şartları ile nerede oldukların, tahsil müd » detlerinin ve yatılı kısımları var - sa, imtihanla mı, alındığının bildi. rilmesini rica ederim. — Kabul şartlarını sorduğ! nuz fakültelere - beden terbiyesi hariç - Lise olgunluk imtihanını veren veya bir fakülte veya yük - sek mektepten mezun olanlar mü- Bu fakültelerin her zümresinde tah sil müddeti en az sekiz sömestr - dir. Doktora yapmak © İsteyenler, asgari iki sömestr daha çalışmak mecburiyetindedirler. Gazi orta öğretmen ve ter biye enstitüsüne bağlı olan Be. den terbiyesi şubesine; beş st. r karar | Zançayır sabaka imtihanı ile kabul edilirler. yetlerinin |fak olanlar talip oldukları fakük telere doçent olarak tayin edilecek. lerdir. Fakülte bu geniş kadro ile tedri- sörlerinden bir çok. | sata hazirlanmak için dahili tertiba. İtinda da bir çok yeni değişiklikler kanuna | yapmakta ve yeni sınıflar, seminerler en İis- ihdas etmektedir. A Uzunçayır Caddesi Belediye, Kurbağnlıderede Gazha- arpa desini ki e e-İtahvil e kültesinin tedrisat ve im. | şosesile birleştirmiye karar ver; tir. Caddenin evvelki gün belediye fen hey keşfi yapılmıştır. ihendisleri tarafından W sarında vücudü kurşunla delik deşik edilmiş 35 yaşlarında tahmin olunan hüviyeti meçhul bir ceset bulunup morga kaldırılmıştı. Evvelki gün yapılan otopsi netice- sinde maktulün vücüdünde kalan kurşunlar çıkartılmış ve cesedin bir inayete kurban gittiği tahakkuk et- miştir. Maktulün hüviyeti ve katilin kim olduğu hakkında mühim ipuçları el. de edildiği anlaşılmaktadır. DA Cihangirde Romapalas nında otu “apartma. güm. rükte oturan Ziyanın motosiklet Florya yolunda çarpışmıştır. Ziya ko- lundan ağırca yaralanmış, Cerrahpa- şa hastahanesine kaldırılmıştır. Yazan: Aka Gündüz © Aka Gündüz, bu edebi v hazırlamıştır. Muharrir, e içtimai romanı (TAN) için esere şöyle başlıyor : “SUNU : Hayattan aldığım bu mevzuun bir kısmını Çocuk Esirgeme Kurumuna “bi ik hizmetler eden aziz arkadaşım mütehassıs Doktor Ali Vahit Yaşat'la öbür kısmını çocukluk arkadaşım merhum Zeynep İdil'le beraber yaşadık. Müşterek mevzuumuzdan bu eser doğdu. Onu, yaşıyan Yaşat'ın temiz kalbine ve yaşamiyan İdil'in ölmez nuyorum, — A.G.,, ruhuna armağan olarak su- Ankara - Keçiören « 1939 Bu Romanı Mutlaka Takip Ediniz | SORUNUZ, CEVAP VERELİM miflı öğretmen okulları mezunla » rından olup en az'iki sene muvaf- fakiyetle muallimlik yapmış olan. lar müsabaka ile kabul olunur « Yar. Daha fazla malümat almak İ. çin mezkür okul ve £ fakültelerin irektörlüklerine müracaat etmek lâzımdır. . $ — Adliye Vekili Fethi Ok : yar, Ankaradan Londraya | hangi tarihte hareket etmiş. Londradan Ankaraya hangi tarihte dönmüş « tür? C -— Adliye Vekili Fethi Ok - yar 15 haziran 1939 da Londraya hareket etmiş, 8 temmuz 1939 da Londradan İstanbula avdet et miştir, : . S — Türkçeden arapçaya lügat veyahut kendi kendine arapça öğ * renmek için bir eser var o midir? ay Nerede bulunabilir? G — Vardır. Ankara caddesin- deki kitapçılarda bulunabilir. “ S — Gedikli erbaşların terfihi için bir kanun hazırlanmış mıdır, hazırlanmışva ne zaman tatbik ©- dilecektir? C — Gedikli erbaşların terfihi için hükümet bir kanun projesi ha, zirlamıştır. Bu projede gediklilerin terfi ve tayinlerinin temini gözö - ünde tutulmuştur. Proje Mecli - sin önümüzdeki içtima devresin- de müzakere edilecektir . $ — Aka Gündüz nerenin me. busudur? C — Ankara mebusudur. . S Z Ahmet Emin Yalman Is < tanbulda mıdır? C — Hayır Amerikadadır? Ya. Şüphe üzerine tevkif edilen Hüse- yin oğlu Osman ile İzzet oğlu Ka- runun elbiselerinde ve evlerindeki| kamalarında kan lekeleri görülmüş. tür, Bunlar, bütün köy kızları Mus. tafayı sevdiği için kıskanarak onu öl. dürdüklerini itiraf etmişlerdir. Bir sülük yüzünden ölen köylü eniyi seyr öyrür ral! ut, tarlada harman yaparken içtiği | ka biri bu sülüğü çıkarmıya çalışır. 'ken, dövendeki öküzlerden biri Mah- wudun ayağına basmıştır. Mahmu- dun öyağı, bıçakla kesilmiş gibi ta banına kadar yarılmıştır. Doktor, bir cürmü meşhut vakasına gitmiş oldu- ğu için celbedilememiş, kan da din- dirilememiştir. 12 saat sonra kan dinmiştir. Bü İ sefer de Mahmudun vücudü şişmiye başlamıştır. Üç gün sonra Mahmut ölmüş, cesedi yer yer delinerek dişa- rıya sular akmıştır. Bir yıldırım, iki kız kardeşi öldürdü Adaria — Tabur köyünde, Ahmet oğlu Mustafanın koza tarlasındaki çadırda bulunan 18 ve 19 yaşların. daki kızları Huriye ile Şehver, dü. İşen bir yıldırıma ölmüşlerdir Çanakkale yolunda bir soygun Bayramiç (TAN) — Çanakkalenin Küzımpaşa mahallesinden Yako oğ- lu Refael Haliko, yumurta topladığı İkszamız köylerinden Çanakkaleye iLe emi kında İstanbüla gelecektir. . S — Hâlen 16 lira maaş alan - lar yeni baremde kaç lira maaş a. Vacaklardır? GC — Yeni baremde 16 lira ma- Aş yoktur. 15 lira ve yirmi lira maaş vardır. Eski baremde 17 bu. çuk lira maaş alanlar 20 lira ma - aş alacaklardır. 16 lira maaş elan. lar da bütçe ve kidem vaziyetinc göre ve tahsil derecelerine göre ya 15 lira veyahut 20 lira maaş a- lacaklardır. . S — Galatasarayın yildönümü ne vakittir? C — Galatasarayın tesis tarihi 1905 tir. 35 inci senesi teşrinlev - velde kütlanacaktır. Ağlebi ihti. mal Iki ecnebi takımla, Gele tasaray, Fener turnuvası yapıla - cak rülmüştür. l dir Gedik ve Mehmet oğlu Kadir To- | sudan boğazına sülük kaçmıştır. Baş. | sırad na vurarak Refaeli bayıltmış ve 14 zasını almışsa da bil tur, are tutulmuş- Aktör İ. Galibin Otomobili Çalındı Aktör Galibin Beyoğlunda Yeni garajda duran hususi otomobili ev. velki akşam Cahit isminde 20 yaşın- İda bir genç tarafından çalınmak is. RİNİN yorumu Bütüp garajı gir- arıya çıkara« inin geldi, rünce suklanmış ve biraz sonra da otomobilin yedek aksamı bulunan sandığı sırtlayıp götürinek İsterken, yakalanmıştır. Dün çürmü #ieşhut nöbetçisi olan asliye birinci ceza mahkemesine gön- derilen Cahidin yapılan duruşması neticesinde suçu sabit görülmüş ve tevkif edilmiştir. Tavada Patlıcan Kızartırken Yandı Merdiyenköyünde Cambaz sokağın da otüran 35 yaşında Nasibe evinde patlıcan kızartırken yağ tavasının âteş alması neticesinde elbisesi tutus şarak muhtelif yerlerinden. yanmış- tır. Nasibe baygın ve ifadeye gayri muktedir bir halde Nümüne nastaha- nesine kaldırılmıştır. -.” Arkadaş Kavgası Yenişehirde oturan Mustafa ile komşuları İsmall, İsmail, Muzaffer ve Yakup arasında sarhoşluk yüzün- İden kavga çıkmıştır. Neticede genç- lerden dördü de bıçaklarla biribirle. rini muhtelif yerlerinden yaralamış. lardır. TAKVİM ve HAVA 28 Ağustos 1939 PAZARTESİ Sind ay OGün3sl Hizir 115 Arabi: 1988 Rum 1385 Recep: 13 Ağıston 15 Güner 812 — Öğle 215 İkindi: 1.59 — Aksa 18.81 Yatsı: 20.29 — İmei 834 Hava Vaziyeti Yeşilköy mi nan mi oroloji istasyonundan alı- a göre, haya yurddn Egenia tenup kısımları ile Akdeniz kıyılarının grbinda açık, Trikya, Koczeli bölgeleri ile Karadenizin şarkında ve doğu Anado- lunun şimal kısımlarında çok bulutlu ve mevsli yağışlı, diğer bölgelerde bulutla geçmiş, rüzgârlar bütün bölgelerde şimalt istikametten, Trakya, Marmara havzası ve Egede kuvvetlice, diğer bölgelerde orta kuvvette esmiştir. Dün İstanbulda hava az bulutlu geçmiş, rüzgür şimslden saniyede 3 - 5 meire hiz- ta esmiştir. Sant 14 te hava tazyikı 1099 wilibar idi, Sühunet en yüksek 204 ve düşük 183 santigrat olarak kaydedilmi tir.