28 Ağustos 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

2. 19 Vekiller Ankaraya Gittiler (Başı 1 incide) Gündüz istasyonda Vali ve Belediye Reisi Lütfi Kırdar, İstanbul Komu- tanı Korgeneral Halis Bıyıktey, Harp Akademisi Komutanı Korgeneral Al: Fuat ve Emniyet müdürü tarafından uğurlanmışlardır. Maliye Vekili de döndü Üç hâltadanberi Fransada tedavi. de bulunan Maliye Vekili Fuat Ağ- ralı, dün sabahki Semplon ekspresi- le şehrimize gelmiş ve dün ukşam, diğer Heyeti Vekile âzasiyle birlikte Ankaraya gitmiştir. Fuat Ağralı, dün sabah trenden indikten sonra, kendisiyle görüşen bir muharririmize: — Fransada üç hafta bir kür. den dönüyorum. Bu akşam Ankara. ya gideceğim. Harp meselesine gelince; harp 0. lacağını zannetmiyorum, çünkü sulh cephesi çok kuvvetlidir, demiştir. Tahvil sahiplerinin düştükleri me- raka cevap olmak üzere de, Maliye Vekili şunları söylemiştir: “.— Tahvil sahipleri için zarar ih- timali yoktur. Lüzumsuz endişeye kapılmamalıdır.,, Rüştü Aras Ankarada Londra Büyük Elçimiz Tevfik Rüştü Aras, dün sabahki Semplon ekspresiyle şehrimize gelmiş ve ak. şam 19 treniyle Ankaraya gitmiştir. Londra Büyük Elçimiz, dün sabah kendisiyle görüşen bir muharririmi. ze şunları söylemiştir; “— Hükümetime izahat vermek 'üzere geliyorum ve bunun İçin, bu akşam derhal Ankaraya gideceğim. Kısa bir zaman sonra tekrar Lon- sdraya döneceğim. Tevfik Rüştü Aras, Sovyet - Ak iman anlaşması hakkında, henüz e- sâslı malümet alamadığını söylemiş ve harp olup olmıyacağı susline de: “— Ben falcı değilim, sefirim. iCevabını vermiştir. Hitler, EE Dalady eye © Mesaj Yolladı (Başı 1 incide) B. Daladier, B. Hitlere derhal bir|'U & cevabi mesaj göndererek, bu mesa- Iğinda Fransanmn sülhe bağlılığını ve ayni zamanda diğer milletlere kar. ileri geldiğini bildiren haberleri kati jre, Fransız hükümeti, İngiliz kabine. z AN Londra Cevabını Bugün Bildiriyor Son Teklif Danzig ve | Almanya Seferberlik Koridor İçindir (Başı 1 incide) sıl olursa, Chemberlain'in bu cevap karşısında İngilterenin hattı hareke. tini tavzihan yapacağı beyanatı din. lemek üzere parlâmentonun çarşam- ba günü toplantıya çağırılması pek muhtemeldir. Reuter ajansı, bügün kabine görüş. | melerinin uzun sürmesinin hükümet içinde fikir ayrılıkları olduğundan surette yalanlamaktadır, Reuter'in ayrıca tasrih ettiğine gö. sinin görüşmelerinden haberdar edil. miştir ve Hendersonun Berline götü- receği cevap hakkında da Parisin bit. tâbi fileri sorulacaktır. İrlanda bir anlaşmazlık takdirin. de bitaraf kalmıya karar verdiğini Hariciye Nezaretine bildirmiştir. Yunan ve Polonya setirleri bugün Hariciye Nezaretine giderek temas. larda bulunmuşlardır. * Bu akşam öğrenildiğine göre, İn- giliz ticaret gemilerinin köntrolünü bir müddet için amirallik dairesi i- ia edecektir. Kaptanlar işarı shire kadar şim- dilik, amirallik dairesinden verile. LL elimle amirallik dairesinin gemileri- nin seyrüsefer programında yapacağı tadilâta göre hareket edeceklerdir. Bu tedbir, dün akşam gece yarisın. dan itibaren tatbika başlanmıştır. Fransada *İküm sürmekte olan kanaate göre, sİkak görülen'bir nokta, Her;Hitlerin; Paris, 27 (Hususi) — Fransada hü- buhran bütün vahametini muhafaza etmektedir. Fakat, müzekere kapısı- nın açılması muhtemeldir. Muhak- Onun için, ya sulh kurtulacak, yahut yarın öbür gün Bliyük bir harbe doğ- idilecektir. Her Hitler dün de Fransız sefirini kabul etmiş ve Fran- sz sefiri Daladier tarafından İrat o- heyeti, bugün yapilan toplanti $0- munda neşrettiği bir beyannamede, / “Sovyet hükümetinin tarihte misli İgörülmiyen hıyanetini tekbih., et mekte ve “Memleketin askeri ve ekonomik kudretini en yüksek dere ceye çikarmak ve Fransanın menfa- at ve şerefini tam surette muhafaza etmekle beraber bu arada ortaya çı- kabilecek sulh şanslarını nazarı dik. kate,, almak husususlarında Fransız hükümetine tam itimadın bildir. miştir. Fransada yaşıyan İtalyanlar, İtel- yah federasyonları Fransız milleti ile beraber olduklarını ilin etmişler. dir. Fransiz gazeteleri, Fransanın vazi- fesini ve taahhütlerini mutlaka ifa edeceğin! . anlatmakta ve yeni bir Münihe imkân bulunmadığını tebâ- rüz ettirmektedirler, İtalyada Roma, 27 (Hususi) — Bütün İtnl- yan gazeteleri, Sir Hendersonun se- yahatinden bahsetmekte, sulh veya harp mesuliyetlerinin — İngilterenin elinde olduğunu anlatmaktadırlar. İtalyan gazeteleri, cuma gününden- beri devam eden ve sulh teşebbüsle. rine yol açan faaliyetin Mussolini ile Hitler arasında vuku bulan temasla. rı takip ettiğini tebarüz ettiriyorlar. Sinyor Gayda, Sinyor Mussolini. nin bütün kuvvet ve nüfuzunu. yeni bir müzakereye yol bulmak için kul. landığını anlatıyor, fakat İtalyanın Almanya ile yanyana bulunduğunu ilâve ederek “Vakit son derece kı- salmıştır. Fırsattan istilade o gerek- 6r” diyor, Popolo di Roma gazetesi de, mese- lenin artık gün meselesi değil, saat r. Ottavadan Revter ajansına bildi- rildiğine göre, Mussolini, Kanada Başvekili Mackenzle Kingin gönder- diği mesaja cevaben bir telgraf çok- miş ve bu tolgrafında hakksniyete | dayanır devamlı bir dünya su'hunu lunan son nutuk dairesinde aldığı şı ölen surette aldığı teahhütlere | talimatı Hitlere bildirmiştir. sadakatini hatırlatmış, Avrupa sul Diğer taraftan Pariste siyasi ve a5- ihünün idamesi için Alman ve Fran, | Keri feuliyet devam etmektedir. M #2 milletleri arasında samimi işbir. | Deladler, bu sabah Fransız orduları liği münasebetleri tesisi için hiç bir Fransızın kendisi kadar çalışma- miş olduğunu tebarüz ettirmiş ve Polonyanın serbest uzlaşma usul. lerine karşılıklı surette müracaat i- çin Polonyanın izhar ettiği arzular hakkında da bir teminat vermiştir. Daladier, Almanya ile Pulonya ara- sında en ufak bir sulh yolü ile am Jaşma teşebbüsü yapılmadan bir harp çıkmasının kalp sahibi hiçbir insan » tarafından kabul edilemiyedeğini küy. deitikten sonra Fransanın böyle bir teşebbüse yardıma hazır olduğunu bildirmiştir. Coulondre, 26 ağustos akşamına doğru Hitler tarafından kabul edil- miş ve bu görüşme'esnasında Hitler, Daladier'nin ileri sürdüğü teklifleri kabul edemiyeceğini Fransız büyük elçisine bildirmiştir. Bu şifahi cevap, bilâhare Alman- yanın Paristeki maslahatgüzarı Bra- wer tarafından Daladier'e tevdi edil miş bulunan bir tahriri cevapla da teyit olunmuştur. el Kırklarelinde Spor Hareketleri Kırklareli (TAN) — Cumartesi günleri saat 17,den sonra, gençlere, futbol hakemliği dersi verilmektedir. Bu kurs, belediye mimarı Talât Öz. ışık tarafından idare edilmektedir. Kırklareli spor klübü, mevcut bi- nasının dört odasını yıkarak, güreş- lere ve her nevi beden hareketlerine müssit kapalı çalışma yari haline ge. tirmiye karar vermi. spor bülgesinden 126 görmüştür. İşe başlanılmış bulun. maktadır. İzmit Sporcuları Zonguldağa Gidecek İzmit, (TAN) — Şehrimiz sporcu. Jarır fan bir kafile, 30 Ağustos zafer Başkumandanı General o Gamelinle muhafaza için hiçbir gayretten çekin. miyeceğini bildirmiştir. Donanma Seferber Sinyor Mussolini ile Her Hitler a- İ olduğuna delâlet etmektedir. Halk, Fransız donanması Başkumandanı A- rasındaki temas Almanyanın Rom miral Darlan ile görüşmüş ve daha | sefiri vasıtasile devam etmektedir sonra eski Başvekil İL. Flandeni ve | Bugün İngiltere sefiri Sir Perci Lav- Amerika ve Polonya sefirlerini ka- | ralne de Kont Ciano ile yarım sasi bul etmiştir. Polonyanm Paris bü- yük elçisi, Hariciye Nazırı Bonnet ile uzun bir mülükat yaptıktan son- ra Başvekil Daladier tarafından ka- bul edilmiştir. Bonnet, Eelçika ve Yugoslavya se- firlerini de kabul etmiştir. Fransanın Moskova sefiri, yarın tayyare ile Parise gelecek, son hâdi- seler hakkında Fransız Harle'ye Ne- zaretine raporunu verecekbir. Tahliye Hazırlıkları —— —— — Parisin tahliyesi için evvelce ve- rilen emir, bugün Nafta Nazırı tara- fından tekit edilmiş, bilhassr kadın ve çocukların halihazırda mieveut 0- lan ve ihzar edilmiş buluman vesait ten istifade etmelerini çünkü bu vesa itin yakında başka işlere tahsis edi- leceğini söylemiştir. Pariste zannedildiğine göre, mem- leket bütün ihtiyat kuvvetlerinin ek- seriyetini silâh altına almış bulun- maktadır. Geride kalanların çağırıl- ması da vaziyetin icaplarma bağlı- dır. Paristeki iptidai mektep mual- limleri yarın 8 de toplanacaklar ve verilecek emirleri mleceklardır. Askeri işlerle #lâkadar olan bütün daireler, pazar olmasına rağmen, bu- gün öğleye kadar çalışmıştır. Alman - Sovyet paktının akdinden » İberi bütün Fransa halkı, komünizme karşı siddetli bir sksülümel içinde- dir. Ahali bircok yerlerde komünist parti merkezlerine hücum etmişler, zabıta komünistlere'ait daireleri hiç- bir mukavemete uğramadan teftiş etmiş, Fransız işçilerinin birçokları komünist partiden istifa etmişlerdir- bayramında bir maç yapmak üzere| Sosyalist ve Cümhuriyetçi Birliği Zonguldağa gidecektir. « Parlâmento grupu ve umumi idare kadar görüşmüştür. Romada şimdiye kadar hava taarruzlarına karsı genis tedbirler almmamışken bugün, bil- bassa bu işe ehemmiyet verildiği #ö- rülmüştür. Bunünia beraber halk, pazarı huzur ve eğlence içinde ge çirmiştir. , Donanma ve hava kuvvetleri tam #eferberlik (o haline (konulmuştur. Trablusgarp valisi Mareşal Balbo da erkânıharbiyesi ile görüşerek İcap) eden tedbirleri almıştır. Silâh altına çağırılan 1902 ve 1910 sınıfları kıtalarına iltihak etmişler- dir, Amerikada Vaşington, 27 (A.A) — Hariciye Nezaeti servisleri, Avrupadaki A- merikâh diylomatları ile daimi te- mas halinde bulunmaktadır. Beyaz saray mabfillerinde tebarüz ettirildiğine göre, Roosevelt, Avru- pada yeni bir müdahalede bulun- mak niyetinde olmamakla beraber, vaziyeti eiddi bir surette takipten fariğ olmamaktadır ve Hitlerden hiç bir cevap almamasına râğmen fırsat düşerse sulh lehine Amerika Birle- şik Devletlerinin bütün nüfuzunu is fimalde tereddüt etmiyeceği tnuhak- kaktır. İzmitte Üzüm Bayramı İzmit, 27 (TAN) — On bine yakın halkın iştirakile bugün üzüm bayra. mi yapıldı. Çavuş üzümlerinde hi. rinciliği Tavşancıldan Hilmi alarak 50 lira mükâfat kazanmıştır. Balbal üzümünde de Tavşancıldan Hüseyin verilmiştir. Hazırlığını Bitirdi (Başı 1 incide) rilmış olan ilânlaf tren servislerinin tahdit edileceğini ve sivil yolcular İs | çin bugün sast 22 den itibaren se- ferlerin tatil edileceği haber veril - mektedir. Marşandiz trenleri, yolcu eşyasını orduya ait nakliyatın müsaadesi nis betinde kabul etmektedir. İlânların üzerine “pazar günü, saat 22 de,, ke- İlmelerini ihtiva eden bir etiket y veya ilgası için daha evvelce halka başka gün ve saatlerin ilân edilmiş radyo vasıtasile verilecek haberleri ve yapılacak tebligatı dinl lemek üze-| re hoparlörlerin yanına toplanmıştır. Radyo istasyonlarından yalnız bir ta- nesi halk için çalışmaktadır. Geçen eylül ve mart aylarındaki buhranlar | esnasında olduğu gibi havadis bül .' tenlerine ara sıra fasıla verilerek as- keri muzikalar çalınmaktadır. Hariciye Nezaretine ve Başvekâlet | dairesine hangi zevatın girin çıkacak larını anlamak üzere bu dairelerin | binaları civarında çok halk toplan | miştir, Mareşal Göring, bü yölden ge- | çerken şiddetle alkışlanmıştır. Bütün gece Başvekâlet dair»s bütün pencerelerinde ışık görülmüştür. Mütemadi Hazırlık Diğer taraftan, Danimarka ile e manya arasında bütün münakaleler durdurulmuştur, Holanda hududu zerinde Almanlar tarafından te! güleri, tayyare dafi topları ve mit- ralyözleri yerleştirilmiştir. Tunusta bulunan 50 kadar Alman, Trablusgarba geçmişlerdir. Alman gazeteleri, bugün de Lehis. tan aleyhinde bir sürü heşriyntla do. ludur, Bu gazeteler, Polonyadaki Al- manların elim vaziyette bulunduk- larını, tazyikin her an artınakta ol. Her Hitlerin Rayiştağı X e da. vet ettiğine dair bir takım haberler intişar etmişse de ietimam gayri res- mi mahiyette olacağı anlaşılmakta- dır. : Havasın bildirdiğine göre, Hitler, Başvekâlet binasının elçiler Salo. nunda bugün bütün Reichstag me- buslarını kabul ederek kendilerine vaziyetin vahametini izsh etmiştir. Alman ajansının bildirdiğine nâza- ran, Sovyet ataşemiliteri Moskovaya çağırılmıştır. Polonyada kene Varşova, 27 (Hususi) — Polonya, askeri hazırlıklarını tamamlamakta, silâh altına davet edilenlerin sevki. ne devâm olunmaktadır. Dündenber! siperler ve sığınaklar kazmak için gönüllü yazılanların &- dedi üç misline çıkmıştır. Bütün iç- timai tabakaların mensupları bu İş- lerde çalışmaktadırlar. Danzigdeki Polonyalıların gittikçe müşkül vaziyete düştükleri salâhiyet ter bir Leh membamdan bildirilmek. tedir. Danzigde tevkif edilen Polon. yalıların miktarı artmaktadır. Öğre- nildiğine göre Alman makamları hu- dudun bir kaç noktasında seyrüsefe. | ri menetmişlerdir. Yukarı Silezyada Almanların tah. rikât yaptıkları bildirilmektedir. Çi. esiyn istasyonunda Volksbund bina-! sının avlusunda harp maktülleri Ayı, , m —— Zongu 4 Zonguldak (TAN) — Halkevine rında Vali Halit Aksoy olduğu hal daklıla Zonguldak Halkevi mensupları Devrekte desinin yanında bir infilâk vukubul. muştur. Katoyiçde bir Alman matba. asında da bir infilâk olmuştur. Ya- pilan tahkikat neticesinde bunların bir tahrik eseri olduğu anlaşılmıştır. Hydgosjelde beş Alman çovuğunun tevkifine ve Vkozcierzki ile Lainer. rowo'da Leh çetelerinin Almanlara sit evlerde yangın çıkardığına dair Almanlar tarafından verilen haber, tekzip edilmektedir. Bu mıntakada vukubulan yegâne yangın Teplow'da çıkmıştır. Bu da bir hangarı ateşli. yen bir Almanın eseridir. Alman polisi, Marienwerderdeki Polonya konsolosluğunu abloka et - miş ve binsya giden telefon tellerini de kesmiştir. Bu suretle konsvloslu- ğun hariçle bütün teması omunketi bulunmaktadır. iğer taraflan, Naunbentschen hu- dut istasyonundaki Alman. makam - ları, bu akşam saat 18 den itibaren bu istasyondan ber türlü demir yolu fanliyetinin nihayete erdiğini bildi- ren ilânlar talik etmişlerdir, Hudutta Tecavüzler Polonya makamatı 25 ağustosa ka- dar Polonya hududuna Almanlar ta- rafından 34 defa tecavüz edilmiş ol. duğunu bildirmektedir. Polonyanın mutaarrız.olduğuna dünyayı inan - dırmak için D. N. B. tarafından nak- İledilmiş olan rivayetler kati surette tekzip edilmektedir. D. N. B. Polon- ya tayyarelerinin Slovak eyaleti ü. zerinden uçmuş, bir takım risaleler atmış, maamiafih bu risalelerin Po. lonyu arazisine düşmüş olduğunu id- dia etmiştir. D. N. B. 30 bin Almanın Berst L-/ işini görür bir hale gelen ve kabi- tovsk'da ve binleres Almanın da Sİ. | lezya ve Pomeranyada tevkif edilmiş | olduklarını iddia eylemiştir. D. N. B. âjansı, Lodz askeri memurlarının üç kineleri atmış ve sokağa atmış olduk- larını da Iddia 'etmişitir. Polonya otoriterleri, bütün bu id- diaların tamamile asılsız olduğunu anlatıyorlar. Yalnız Brest Litovsk'da ki Alman ekalliyetlerinden 12 kişi tevkif edilmiştir. Zabıta, orada, genç Alman fırkası merkezinde Alman mamulâtından bir takım silâhlar mü. sadere etmiştir. Polonya Hariciye Nazırı Berr, öğ. leden sonra Fransız Büyük Elçisi Noeli kabul etmiştir. Beck'in Temasları nemle Polonyanın Berlin sefiri Hariciye Nezuretine giderek, Alman matbup- tının Polonya hakkındaki neşriyatını protesto etmiştir, Diğer taraftan Fransız hükümeti, bir kararname beşretmiş, bu karar name ile Polanyaya satın aldığı harp malzemesinin bedelini ödemek üzere 430 milyon franga kadar avans veril- mesini İstemiştir. * Saratoga - Springs, 27 (A.A) — (Nevyork devleti). 1920 de Polonya ordusu ile bera. ber Sovyetlere karşı muharebe etmiş olan Koscluzko ismindeki Amerika tayyarelerinden mürekkep filonun müesslsi Miralây Cedric Fauntaroli, Polonya hava ordusuna bir telgrof göndererek Polonyaya hizmet etmi- ye hazır olduğynu bildirmiştir. r Devrekte de, otomobil ve otobüslerle Devre- birinci gelmiş ve kendisine 25 lira |mensup yüz kişilik bir kafile, başla. |ğe gitmişler ve Halkevini ziyaret et. mişlerdir, 28-8-939 —< —MEMLEKETFE Ye İİ Kayseride Bir Kız Enstitüsü Açılıyor Kayseri, (TAN) — Kayseride bö. yük bir imar faaliyeti var, İmar plâ- sının vekâlete gönderilmiş olduğunu, büyük bir su derdi içinde bulunan halkın, yeni Vali Şefik Yenerin gay- retile kısa zamanda tazyikli suya ka. vuşacağını bu arada kaydedebiliriz: Pastırma imslinin emin ve asri şekil- de yapılması ve tekâmül ettirilmesi İçin tertibat alınmaktadır. Bu pak- satla valİnin başkanlığında püstirma cılar bir toplantı yaparak kararlar vermişlerdir. Günden güne artan ma- arif ihtiyacını önlemek üzere alınan tedbir sayesinde bu sene çifte tedri- sat kaldınımıştır. Bu yıl, güzel bir binada, bir kız enstitüsü tedrisatına başlayacak ayrıca da fabrikaların ih. tiyacını karşılamak üzere bir bölge erkek sanat okulu Talas köyünde a. çılacaktır. Şehrin tarihi kıymetini bütün dünyaya tanıtmak için Kayseriyi bir turizm memleketi yapmak bu büyük emeller sırasındadır. Bu hususta fa- aliyete geçilmiş ve ilk olarak tenk- İ bir broşür neşrine karar verilmiş. tir. Yakın bir zamanda mükemmel bir şehir haline gelecek olan Kayseri e hemmiyetini bir kat daha arttıracık ve bir fabrika şehri manzarasına sa- hip olacaktır. GN Yi G. ARKIN Sıvasta Kimsesiz Çocuklar Yurdu Siva, (TAN) — Sıvas Halkevinde 50 yataklı bir kimsesiz çocuklar yur- du kurulmuştur. Buraya 7-12 yaş a. rasında sokakta kalmış, dilenciliğe düşmüş çocuklar alınacak ve kendi liyet gösterenler bi: evlâtlığa verilerek tarılacaktır. Ayrıca da yine 80 işlik bir yep- vardan gelen orta okul ve lise *olebs. leri alınacık, aylik 8 lira gibi az bir ücretle yedirilip barındırlacak ve ça- maşırları yıkanacak, tahsile devam- lari temin edilmiş olacaktır. Tetil için açılma riyaziye, lisan ikmal kurs ları faaliyetine devam etmektedir. Belediye reisi Hikmet İşık şehrin mler yakından alâkadar olmakta Ir, Belediye açıkta akan lâğımları bir taraftan büyük kanallarla kapatmak- ia bir taraftan da halkın evlerinde çukur açmalarını temin etmekte, bu arada da geniş yolları mükemmel bir parke haline koymaktadır. Lğrm larm hemen hepsi ortadan kalkmıştır. Şehir güzel bir hale konmaktadır. R. ARKIY çırakhğa veya rünmekten kur. Yozgat Hastanesi İyi Çalışıyor Yozgat (TAN) — 270 bin Ira sar- #ile, Çamlık yolu üzerinde yapılmış olün memleket hastahanesi, İstanbul- daki sıhhat müsseseleri ayarına yük- selmiş bulunuyor. Bina murtazam olduğu gibi servis de çok itinalıdır. Hastahanenin bugünkü 504 yataklık mevcudu yakında altmış beşe çıka- rılacaktır. Hastahâne tahsisatı 63 bin liradır. Her yıl iki yüz liralık kitap getirtil- mektedir. Müessesenin bakteriyoloji, kimya lâboratuvarlarından başka üç yüz kanı birden tahlil edecek makinesi, birçoklarında bulunmayan ve pahta. fos denilen “gölgesiz ameliyat.. lâm- bası vardir. Ameliyathanesinde her nevi vesali mevcuttur. Şimdiye ka- dar hiç bir hasta, ameliyat icin fe lerine müşabih sesler ve gürültüler tanhula gönderilmemiş. burada mu. vaffakiyetle oameliyat (edilmistir. Rontken dairesi de başka yere ihti- yaç histettirmiyecek derecededir. Avrupada ihtisas yapmış olan Baş hekim ve dahiliye mütehassısı Ziya. eddin Tananın vakıfane idaresi gö- rülmektedir. Yozgat hastahanesi, oAnadolumun göbeğinde, iftihar edilecek bir silaut milnaseresi halindedir.