30 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

a A m 5 EEE A ARE LE PENCEREMDEN Aramak - Kopuz Yazan: M. Tarhan TAN B“ gazete okuyor diye babalı rından dayak yemiş çocukl tanıdım. Gazetenin şeytani bir icat olup ahlâkı ifsattan başka bir şeye yaramadığını - kürsüler üzerinde ban gır bangır bağirarak - halka telkin eden vâizler gördüm ve ; bunlardan garip olarak da gazetelere, mecmun- Jara temaylil gösteren talebeye ağır cezalar veren mektep Oo müdürlerine rastladım. 1908 yılından önceye, çocukluk çağlarıma ait olan bu hatıraların ru- humda bıraktığı tesir izleri o kadar derindir ki nerede gazete okut bir çocuk görsem içim kabarır, gözleri - me sevinç yaşları dolar. Ayni zaman da gazete okuyan her çocuk bana, yurttaki okur yazarlık seviyesinin seneden seneye yükselişini gösteren grafiklerden canlı bir çizgi gibi gö - rünür, Fakat gazete delâletiyle (o harsi yükselişimize intikal yolunda en kuv vetli rehberimiz genç (kalemlerin yaptıkları neşriyat olsa gerektir. Ku- rucusu ve yazıcısı hep (genç olan mecmuaların sayısı o çoğaldıkça ve kiymetleri arttıkça vatanda okuma Aşkının enginleştiğine o İnanmak Jâ- zım gelir. Çiinkü gençler, hele tahsil çağında bulunan gençler ziyade düşüncelerini kazançtan yaymak zev - kine mağlüp olarak gazete veya mec yana çıkarırlar. Bu temiz zevkin mad- di zararlara tahammül kudreti azdır ve ondan ötürü de genç kalemlere bağlı gazetelerin, mecmuaların ço -| Zalmasında umumi rağbetin arttığı- ni gösteren mübarek bir mana mün- demiçtir. Bu mukaddemeyi İzmirde çık - mağa başlayan Aramak ve İstanbul. da tesis olunan Kopuz meçmualarını kutlamak için yazdım. Güzeli, ve gerçeği bulup göstermek ülküsü ile ortaya atılan “Aramak” da dil, e- debiyat, tarih, musiki mevzuların» tanllük eden bir hayli yazı, bir de hiküye var Bunlarin bir kısmı heri! ilk kalem tecrübeleridir. Fakat zevk | le'okunuyor, hattâ diyebilirim ki bü- | tün o yerli malı yazılar, mecmuanın ilk sayısına konulan bi den ayrı ayrı güzeldirler. Sakın bu imden o tercümenin sakatlığını söylemek istediğim anla- şılmasın. Tercüme kuvvetli ve ik tercüme: | selis, Lâkin mevzuun genişliği ile yazının darlığı nâhoş bir tezat teşkil etmek- te olup bu da mütereime değil, frenk muharrire tanllâk eden bir noksan - dir. O mevzu, genç mütercim de ka- bul eder ki, çok daha şümullü suret- te yazılabilirdi. Kopuz, tam genç kalemler gaze - tesi sayılamaz. Muharrirlerin arasın- da tekâmül etmiş, ün sahibi olmu şahsiyetler de var. Fakat eda ve mü edda genç olduğundan onda da (Ara- mak) gibi gençliğe has bir © taravet sezmekten ve sevinmekten geri kal madık, İnşallah her iki mecmua u - yun zamanlar muammer ve memle - kete güzel hizmetler yapmağa mu -| sir vaffak olurlar. V Vaktiyle gençlerin bu gibi teşeb- büslerini, bu gibi hamlelerini teşvik için: Şubbanı vatan sây edin ısrar ile yoksa Mevhüm kalır bizde müsemmayı te- rakki İsbatı kemal etmeli asar ile yoksa Bir faide vermez kuru davayı terakki Şeklinde yazılar © neştolunurdu. Bugünün gençleri bu biçim öğütler - den müstağnidir. Biz de ondan dola- yı Aramakla Kopuzu sadece kutla - dık: Her iki mecmua muhitleri ve bütün yurt için uğurlu ve o kıdemli olsun!,, Ankara Caddesinin Asfaltı Babıdlli ve Ankara caddeleri de elektrik, su ve telefon şebekeleri- nin yan kaldırımlarının altına al: ması işi bitmiş ve asfalt inşaatına başlanmıştır. oAnkara caddesinin tramvay yolundan Meserret otelinin önüne kadar devam eden kısmı be- ton asfalt, oradan Bab:fili caddesinin Eminönü Halkevine kadar devam ©- çılacak olan sergi ile neş kon gresine ait hazırlıklar ikmal edil- miştir. Kongre âzesı şerefine kili Hasan Âli Yücel | Gazi Terbiye Enstitüsünd Cümhurreisimizin çocukları: Harf İnkılâbı Ankara, 29 N den) — Harf Inkılâbının onune dönümü münaseebtiyle Ankara: ziyafeti verecektir. Kongre Salı gün cuk Esirgeme Ku saat onda Ço. ımu toplantı salo- da Başvekilin bir nutku ile açı lacaktır. Hazırlanan ne: sergisi birinden yirmisine kadar açik bul nacaktır. Sergide her türlü rosmi ve hususi neşriyat tes iredilecektir. Teşhir e- en kitaplar arasında İstenilenle yüzde yirmi tenzliât ile almak kabil olacaktır. Muhabirin. | Bundan başka Sergide günlük mat evvelki gün Ankara Halkevinde, Yıldönümü Neşriyat Kongresi Salı ünü Toplanıyor buat ve haftalık mecmnuaların teşhir edileceği diğer bir pavyon da bulu- nacaktır, Şehrimizden kongreye iştirak ede- cek olan mümessillerden bir kısmı dün akşam Ankaraya gitmişlerdir. Bir kısmı da bugün hareket edecek- lerdir. Kongrede Üniversiteyi, Rek- tör Cemil Bilselle Hukuk Doçenti Yavuz Abadan ve İktisat Doçenti O. mer Lütfi temsil edeceklerdir. Cemil Bilselle Omer Lütfi dedün akşam gitmişlerdir. Yavuz Abadan ise bir İki Kişi Bir Adamı Yaraladılar Sular idaresi anahtarcısı Durmuş iki gün evvel gece Cibali — Kü | Mustafapaşa caddesinden geçerken iki kişinin hücumuna uğramıştır. Durmuş bir çok yerlerinden biçakla yaralandığı için derhal Balat hasta- nesine kaldırılmıştır. Polis tahkikat neticesinde Durmuşu Sümüklü Ce. mal ile arkadaşı Salihin vurduğunu tesbit etmiş ve ikisini de dün yaka- lysrak adliyeye vermiştir. Mektebin Parasını Çalmış Rıza Paşa Moda cadelesindeki mek- tepte hademelik yapan Muhsine mek konferans vermek üzere İzmire git. | tebin kasasında bulunan 21 lirayı miş bulunduğundan bugün konferan. sını verdikten sonra oradan Ankara. ya hareket edecektir. # Hukuk Fakültesi Dekanı Ali Yay Fuat Başkıl, Hukuk 1m. ma Kurumunun daveti üzerine bir konferans vermek üzere dün Akşam itmiştir. Ankaraya çalmış, kaçarken yakalanmıştır. Suç- lu dün adliyeye teslim edilmiştir. X Kalyoncuda oturan Viktorya ile dostu Ata dün bir birahanede içmiş- çıkmış neticede . Ata çakısı ile Vik- toryayi” baldırından — yaralamıştır. Suçlu yakalanarak tahkikata başlan- mıştır, Artık Festival , Açılması D Türkiye Turing ve Otomobil Klü- bü umumi: heyeti 16 ıcr'yılın top- lantısını dün sant 16 da Perapalasta yapmıştır. Toplantıda Vali ve Bele- diye Reisi Doktor Lütfi Kırdarda bulunmuş ve şehrimizdeki seyahat acenteleri ile klüp âzası iştirak et- miştir. Kongre retsliğine eski Şehremin- lerinden Yusuf Razi seçildikten son ra klübün faaliyeti hakkında Ticaret Vekâleti tarafından gönderilen teş- vik telgrafı okunmuş ve Reisicüm- hur Ismet İnönü ile diğer büyüklere tâzim ve teşekkür j telgrafları mesi karar altına Alınmıştır. Okunan İdare heyeti raporunda son sene içinde memlekette turizm sonra klüp reisi Reşit Saffet Atabi- nen, memlekete Misırlı seyyah celbi İ diyeni lel bir sergi 30 -4-939 m kilçük arkadaşları şerefine bir çay ziyafeti verdiler, Bu resim, o ziyafetten Iki intihal tesbit ediyor. Yapılmıyacak Beynelmilel Bir Sergi .. e ul .. için Mısıra yaptığı seyahatin netic leri üzerinde izahat vermiş ve son yasi hâdiseler dolayısiyle başka ye lere gidemiyen Misirliları memlek te celp için “yapılması icap eden t ristik propagandadan bahsetmi: Bundan sonra eski Şehremini o ratör General Cemil söz alar; diye kadar yapılan festiy faydası olup olmadığını Buna Vali ve Beledi Kırdar bizzat cevap sormuşt iye Reisi Lü ermiş ve bel bündân böyle festival ya; niz ileride beynelm açmayı düşündüğün söylemiş ve ş rekıdar festiye n ayrılan tahsisatın bundan böyl propaganda neşriyatma v bildirmiştir. Lİ Şa GN verilmiştir. Bu arada Vali “Lttfi Kırdar âzasiyle uzun boylu görüşmüştür DENİZ ve LIMANDA : Denizlerde Fırtına Ege ve Marmara denizlerile Ka radenizin şimal kısmında dün fırt na başlamıştır. Fırtma bilhassa Ege de lodos rüzgârile devam etmekte dir. Dün sabah İstanbul limanını da kesif bir sis tabakası kaplamıştır. Bu yüzden vapurların ilk seferleri teahhürle yapılabilmiş, sis, saat se- kize doğru açılmıştır. Mavna Sipariş İşi “Eski liman totkikatı bitti” Dünkü nüshamızda işletmesinin mavna başlığı altında çıkan için Denizbanktan zih mektubunda deni «Eski Ur şi işila iktısat ve maliye mi etle alâkadar olmamızlard verittir. Keyfi fasında tashih ve S — Roma Üniversitesi İktısat ve Ticaret fakültesinden doktora ile mezun oldum, Bu fakültede hu kuk derslerinin sekizinden imti han vermiş bulunuyorum. imtihanını vermediğim diğer hu - kuk derslerinin imtihanını da bu- ra hukuk fakültesinde vererek bir de hukuk diploması alabilir mi - yim? Alamazsam sebebi nedir? lomasını alabilmek için burada fa- kültenin dört senelik tedrisatını labilirsiniz. . S — Recnizade den kısımları ise moz: niinden Kapalı- fırına kadar olan kısım da asfalt o- lacaktır. üstat Ekrem denilmşitir? C — Recaizade Ekrem, edebi - C — Alamazsınız. Hukuk dip - takip ve hepsinin birden imtihanını vermeniz lâzımdır. Buna mütedair hükümleri üniversite ve hukuk fa- külteleri talimatnamelerinde bu - Ekreme niçin *İ Evvelki aksam Hariciye Vekâleti Umumi Kâtibi Numan Menemeneloğlu | nimarka ve İsveçte mahkemeler ve ni tarafından Ankarada kor diplomatik şerefine verilen ziyaletten bir KARİLERİMİZİN SUALLERİNİ BURADA CEVAPLIYORUZ görünüş yatımızda Servetifünun (denilen devri aşan ve başlarında — Tevfik Fikret, Hüseyin Cahit, o Hüseyin Siret gibi şair ve edipler bulünan bir zümrenin hocasıdır ve bunlara temsil ettikleri edebi yenileşme hareketinin kılavuzluğunu yapmış olan adamdır. Bu zümre ve bunu takip eden edebiyatçılar Recaiza - deyi hep üstad diye andılar, Bu tabir oradan kalmıştır . S — Üniversite profesörlerin - den bazılarına ordinaryüs diyor - lar. Bu ne demektir? Profesör ve ordinaryüs başka başka şeyler mi- dir? C — Üniversite tedris heyeti ordinaryüs, profesör ve © Doçent olmak üzere üç unsurdan terek - küp eder, Ordinaryüs üniversite « lerin tevcih ettikleri en yüksek il mi payedir. Ordinaryüs profesör- ler başlı başına kürsü idare eder « ler ve bunların müellif, yani bir &öer ve bir tez sahibi olmaları lâ- zımdır. Profesör ordinaryüsten son ra gelir, Bunlar da kürsü idare eder ler. Fakat ordinaryüs derecesini haiz değildirler. Doçent kürsü sa» bibi değildir ve ancak profesörün tesbit ottİği mevzular (o üzerinde ders verebilir. Bunlardan © başka asistanlar da vardır, Fakat bunlar tedris heyetine dahil değildirler . S — Ankara Gazi Terhiye Ens- titüsündeki orta muallim O kursu bu sene devam edecek midir? İm- tihan şartları diğer yıllarınkinden farklı mıdır? C — Devam edecektir. Şartlar da şimdilik bir değişiklik yapıl - dülhalik Renda evvelki akşam, Ma- liye Vekili Fuat Ağralı dün sabah Ankaradan şehrimize gelmişlerdir. Abdülhalik Renda burada üç gün kalacak ve tekrar "Ankaraya döne- cektir, Süreyya Malkoç Geldi Adliye Vekâleti tarafından mesle- ki tetkikler için Fransaya gönderi- len Adapazarı Sulh Hâkimi Süreyya Malkoç dün gelmiş ve Adapazarını gitmiştir, Avrupada bulunduğu bir sene zarfında Fransa, Almanya, Da- hapishaneler üzerinde tetkiklerde İ bulunmuştur. CEVAP | mamıştır, - | S — 1394 senesi Fatih yangını hangi ayda oldu? C — Yangının tarihi 31 mayıs 1334 tür ve 7500 ev yanmıştır. | Lİ S — Orta mektep muallimi o - lâbilmek için lise mezunları ne - rede ve kaç sene okumalıdırlar? C — Lise mezunları, her sene eylülde yapılmakta olan orta mek tep müsllim müavinliği imtihanı- na girmek suretiyle de orta mek- tep muallimi olabilirler, Bunun haricinde üniversite ile (mevcut yüksek dereceli mekteplerden me zun olmadıkça orta: mekteplerde ve liselerde muallim olamazlar... | ridi eş İ a Gi 2 pese e an ai z : İ KORDİPLOMATİĞE VERİLEN ZİYAFETTE : MÜTEFERRİK: BELEDİYEDE ; ! akim li FENA GE elk | möğr ER Meclis Reisi Geldi — Yol İnşaatı | > Büyük Millet Meclisi Resi Ab-| ge dahilinde” galan bie ları dün gezmiştir. Iki sene zarfı tamamlanmak üzere iden bir ş programi hazırlanmaktadır. Bu prog ramla 2 milyon liralık yol yapılacı tır. Fakat bü parâ üç sene içinde te diye edilecektir. Yapılacak olan ba yolların çoğu, tramvay caddeleridir Bu yollarda elektrik ve su şebekele ri de belediye tarafindan yapılacağ İçin inşaatım uzun sürmiyeceği anla şılmaktadır. Halen inşasına başlan mış olan 507 bin liralık asfalt yol şaatı bu 2 milyon liralık yol inşaa tından hariçtir. e Mesken Bedelleri Veriliyor Ilk tedrisat muallimlerinin 932 se nesi mesken bedelleri ile 938 senes 'Temmuz ve Ağustos ayları mesker bedellerinin verilebilmesi için Şehi Meclisinden istenilen tahsisata ali muamele ikmal edilmiştir. Yarındar itibaren muallimlere tevzi edilecek. tir, TAKVİM ve HAVA PAZAR 30 Nisan 1939 4 üncü ay o Gün:30 Kasım: 174 Arabi: 1388 Bumi 1355 Rebiülevvel” 14 Nisan: 19 Güner 5.4 — Öğe 211 İkindi: 16.02 — Akşam: 19.04 Yatsı; 2048 — İmeik 3068 — Hava Vaziyeti — Yeşilköy meteorolı asyonundan «h- han malümâta göre hava yurdun orta, ce mup Anadolu ve Eye bölgelerinde bulutlu 'Trakyadâ çok bulutlu, diğer yerlerde umı miyetle kapalı ve mevzii yağışlı ger rüzgürler doğu bölgelerde şimeli, 4 yerlerde şerki istikametten örta kuvvet- te esmiştir. Dün İstanbulda havai kapalı geçmiş, rüz. gr şimali görki islikamelinden saniyede esmiştir. Saat 14 te na- 4» 6 Tnetre hızlı iki 1016.8 di, Sühunet en yüks ti Var 9,6 santigrat kaydedü. miştir. ;