1 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1
TELGRAF: TELEFON TAN. İSTANBUL BEŞİNCİ YIL — Ne 1346 24310. 24318. 24319 KURUŞ HALK GAZETESİ ŞIK BAYANLARA: İstanbul Sultan Hamamında 46 No.hı ŞEN ŞAPKA MODA MAĞAZÂSI Avrupadan o Getirttiği ve MÜNHASIRAN NAĞA MAHSUS MODELLER de Zengin Şapka Çeşitlerini Bi İtibaren teşhir etmekta ve Reklâm Fistina satılmak GÜNLÜK SİYASİ > Danzig ve Koridor Meselesi 12 ere Polonya bir harbin önünü almak için kendi hayati menfaatlerine halel ver- miyecek bazı müsaade- lerde bulunmıya taraf- tardır. Fakat, Almanya, bununla iktifa etmez de İşi emrivakilerle hallet. miye kalkarsa karşısında Yalnız 4 milyonluk Polon- Ya ordusunu değil, de- mokrasileri de beraber bulacaktır. İ Yazan: M. Zekeriya SERTEL Hitler son nutkunda bütün| diğer davalarından vaz- geçmiş görünüyor, yalnız Dan- zig şehrinin Almanyaya ilhakı ve Koridordan Şarki Prusyaya geniş bir otomobil yolu yapıl - ması lüzumu üzerinde ısrarla duruyor. Nutuktan sonrada Hitlerin bu sahada faaliyete geçtiğini, Polonya - Ya yeni teklif yaptığını, Alman mat- buatmın malâm ve meşhur tabye mucibince taarruza geçtiğini görü - Boyun Egmiyor! Beck, Cevap Verecek Varşova Gazeteleri, “ Alman Polonya Tazyike ster vin ic JIddiaları Esassızdır,, Diyorlar Paris, Tecavüze Karşı Hazırlanan Cephenin, Hitlerin Nutkuna Rağmen, Usulü Dairesinde | Teşekkül Etmekte Olduğunu Haber Veriyor! Londra, 30 (Hususi) — İngiliz kabinesi, yarın sabah ya- Yoruz. Binaenaleyh bugün dünyanın başını ağrıtan en mühim mesele! Danzig şehri ile Koridor meselesidir. Danzig ve Koridor: meselesi U - mümi bir harbe sebep olabilir mi? Dünya buhranı bugün, dolmup—bir) kap halihdedir. En küçük bir daml, kaptaki suyu taşırabilir. 1914 de kü- çük bir hödise bir.Cihan harbine $0- Kr Lg MIŞ YMM DB â Sori i imei amme ra Sole ie p 4 Des ve Koridor meselesi ye- ni bir mesele değildir. Versay Muahedesi Polonyayı Baltık denizi - ne çikarmak için Polonyalıların Po- meralya dedikleri bu vilâyeti Polon- Yaya terkettiği günderberi Alman - Jar bu parçalanmayı hazmetmemiş - lerdir, Çünkü bü Koridor, Şarki Prus Yayı Garbi Prusyadan ayırıyor Ve Almanyayı ikiye bölüyordu. Fakat Polonyanın Koridora şiğ- detle ihtiyacı vardı. Çünkü 30 mil - Yonluk Polonyanın denize çıkan baş- ka bir yolu yoktu. Bu Koridor iktı - Saden Polonya için denize açılmış bir Pencere gibidir. Bu vilâyetin bir mil. yon nüfusu vardır. Bu nüfusun mü- him bir kısmı Polonyalıdır, fakat| ekseriyet Almanlardadır. Hele Danzig şebri te#mamen bir Alman şehridir. Ve bugün zaten Na- zilerin elindedir. Bu sebeple Alman- lar ötedenberi Denzig şehri ile Kori- dorun kendilerine alt olduğunu İâdia | etmişlerdir. | Hitler iktidar mevkiine geldikten | sonra diğer sahalardaki davalarını! halledinceye kadar Polonya ile sulh İçinde yaşamak ve bu suretle Polon- Yanın Sovyetlerle. birleşmesine “de mani olmek emeliyle bu devletle on #enelik bir ademi tecavüz misakı İm- zaladı. Bu müddet zarfında diğer davalarını halledecek, sonra Polon - yaya dönçeekti, Avusturya, ve Çekoslovakya me- (Sonu Sa. 10 Sü. 1) ——— : | Galatasaray - Fener “Tan,, Kupası Maçını Bugün Yapıyorlar Galatasaray ve Fenerbahçe takımları, gazetemiz tarafından konulan kupa için, bugün sa- at 17 de Taksim stadında kar- şılaşacaklardır. Bu husustaki tafsilâtı spor sayfamızda bula- Polonya Relsicümhurunun riyasetinde sanılan “tanlantıya. iştirak eden pacağı toplantıda Hitlerin nutku etrafındaki tesirleri, Alman- ya tarafından İngiliz - Alman deniz itilâfının ve Polonya-- Al- manya ademi tecavüz paktının feshi keyfiyetini tetkik ve mü- zakere edetektir. Bu arada, Hariciye Nazırı Lord Halifax'ın sulh cephesi teşkili için Fransa ve Rusya ile yapılan temasla- zın neticesi hakkında da izahat vereceği anlaşılmaktadır. Bü- tün bunlardan başka askeri mükellefiyete ait ilk tedbirler de| Fransa Hariciye Nazır ıtarafından Pariste Gafenko şerefine verilen ziyafete, General Gamelin Paris büyük elçimiz Suat Davar'la görüşüyor Bulgaristan, Mihverin Hakiki Niyetlerinden Ciddi Endişe Duyuyor | sebetlerini kaydeylemiştir. Nazır, bu| Smigiy - Ridz tetkik olunacaktır. . e! Üçüncü Toplantısını Bitirerek Dağıldı Müşterek Menfaatlerin Tam Bir Anlayışı İle Bütün Siyasi Meseleler Tetkik Edildi Tahran 30 (A-A.) — Sâğdabat paktı konseyinin üçüncü devre toplantısı dün yeni Hariciye Nezareti binasında yapıl- mıştır. Anadolu Ajansının gönderdiği hususi muhabirinin kon İerans muhitinde öğrendiğine göre, İran Hariciye Nazırı kon- seyin açılış velsesinde söylediği nutukta, izdivaç şenlikleri dolayısıyle Kâbil toplantısının da Tahranda yapılması hak- kındaki teklifinden dolayı Türk heyetine ve bu teklifi kabul et- tiklerinden dolayı da diğer heyetlere teşekkür etmiştir. Nazır, dört devlet arasında daima / mevcut olmuş olan görüş birliğini ve | bu milletlerin büyük şeflerinin ida- | teleri altında istikbalde daha ziyade kuvvet bulacak olan kardeşlik müna- | Fener: 4-Demirspor: | | vaziyetin dünyanın endişede olduğu |! bir zamanda bilhassa mesut bir şey|? olduğunu ilâve etmiştir. Alâm, bütün aza devletlerin I- rakın müellim matemi önündeki sa- mimi acılarına tercüman olmuştur. İran nazırından sonza sırasile Türk Afgan, Irak mümessilleri söz alarak Alümin his ve mütalealarını paylaş-| mışlardır. l Mütsak'ben delegeler, samimi bir | hava içinde ve müşterek menfaatle- rin tam bir anlaşışı ile siyasi mesele- leri tetkik etmişlerdir. Neşredilen resmi tebliğ Konsey içtimar hakkında neşrolü- gan tebliğ şudur: “Sandabat paktı konseyinin ücün- eli devresi 28 ve 29 nisanda İran hariciye nazırı Âlâm'ın başkanlı. ğında yapılmıştır. Dört memleke- #n mümessilleri umumi siyaseti gözden geçirdikten sonra kendile- rini yakından alâkadar eden me- seleleri tetkik ve her noktada tam bir görüş mutabakatı müşahede ve tesbit eylemişlerdir. Gelecek top- D müesi 4-1 yenmiş, ma hâdise olmuştur. Vefa takimi, seeeaeaasareaeerereseeseeeeeeay caksımız. (Sonu: Sa. 10, sü. 2). | dadır. m4 | deki hakiki niyet ve tasavvurlarımin ne olduğunu öğrenmek üzere Varşo- va hükümetini skandil etmeğe me - mur eyleyeceği mütaleasında bulun- maktadır. Varşova, Berlin ile (o müzakereler yapıldıktan sonra serbest © şehrin şimdiki rejimi yerine yeni bir sta- tü ikamesine taraftar bulunmak - tadır. Diğer taraftan Polonya gazetele- İri. Almanyâya Şarki Prusya ile irti- İbatım temin edecek bir mahreç ita - sını istihdaf edecek müzakere ve ic- râsını da ihtimal dairesi (haricinde bırakmaktadır. Diplomasi mahafil, müzakereler- de bulurimak ihtimelinin mevcut ol- duğu, Hitlerin, bu ihtimali © hesaba katabileceği mütaleasını serdetmek- tedir, (Sonu Sa. 10 Sü. 5) Dünkü Fenerbahçe - Demirspor maçından bir enstantane ün Fener stadında yapılan maçia Fenerbahçe Ankaranın Demirspor takımmı lan sohra iki oyuncunun yarslanmasile neticelenen bir de itiüdis tesbit edile İzmirde 6-0 galip geliiiştir. Şero? stadındaki husus maçta Beşiktaş Jantı sonradan itilâfla tesi Şişliyi 3-2 mağlüp etmiştir, Günün spor hareketlerine alt tafsilâi allıncı sayfamız- İyi malümat almakta olan maha-! fil. yehinenin İngiltemnin Varşova yiaya göre Kral Boris ile temasi Bundan başka Türkiyenin ba - rışçı bir vassıt olarak Romanya çin nufuzlu bir menbadan vukubu- lar teklifi de var. İngiltere ile Fransanın Roman - ya ve Yunanistana verdikleri temi - rar âmili olduğu için Türkiyenin bu teşebbüsü yapmak istediği anlaşılı - yor. İngiltere ile Fransa tarafından İverilen teminatın bir hedefi Bulga - ristanın kuvvet kullanarak srazi e- ellerinden birini de temin etmiye- ceğini arlatmaktı. Bu vaziyette o - nun bu şekilde bir şey kazanması da Almanyanın demokrasilere karşı ya pâcağı muvaffakıyetli bir hareketle Almanyaya katılması ile mümkün dür. i Kati bir bitaraflık Halbuki Bulgaristan 1915 te yap- tı hatayı tekrar etmemek niystin dedir. Bir kaç hafta önceki “Dniss” gözetesi bunu açıkça anlatmıştır. Ve Bulgaristanın. mutlaka © bitaraflığı muhafaza edeceğini söylemiştir Hitlerin ellinci yıldönümü mü nasebetiyle Muşanofun riyaseti al - tında Berline giden heyet azası dâ “Biz resmi bir heyet değiliz. Heği -| miz ayrı ayrı davet olunduk” demiş- lerdir, Bulgar hükümetinin Naziler par-| tisini ilga etmesi hayret uyandirma- | mıştır. Fakat, açıktan açığa Alman | taraftarı olan bir partinin © ortadan (Sonu Sa. 10, Sü. 6) Veygand Ankarada Adana, 30 (A.A) — Tahrandan dönen ye General Veygandın riya- setinde bulunan Fransız heyeti, bu- gün Toros ekspresi ile şehrimize gel- miş ve Ankaraya gitmiştir. Veygan-| & Adana valisi karşılamış ve uğur- lamıştır. Türkiyenin, Barışçı Bir Mutavassıt > Sıfatile; Romanya İle Bulgaristanın Arasını Bulacağı Haber Veriliyor Sofya. (Büyük Britanya ve Şark mecmuasının muhabi- ri yazıyor) —— Balkanlardaki en'son inkişaflar, Romanya Ha- Nazırı M. Gafenkonun Berlinde Macar ve Bulgar rica- liyle, Kral Karolun Yugoslavya Naibi Prens Pol ile ve bir şa- ile Bülgaristanm arasını bulmak i - | nat, cenubu şarki Avrupada bir istik | larıdır. İ GAFENKO - KONT Ciano Görüştüler Gatenke ra Rormaya var akşama doğr t Ciano le bir mülökat yapmış- ur. İtsiya Hariciye dan bu akşam şerefine Nazırı & verilmiştir. Gatenko, Pari Tamamile açık ve müstak' Roman siyassti, sulha derin bir mer butiyetle bağlı bulunmaktadır. Re manya, sulhü tarsine matuf olan bütün gayretlere müzaheret etmeğe azmeylemiştir. Bu iibarla memleke timin beynelmilel vaziyeti, ziyaret etmiş olduğum bütün payitatlarda | takdir edil ” iye nazın, salya ka- Slovaklar TELÂŞTA Londra, 30 (Hususi) — Havasa gö- re, Slovakyada endişe artmıştır. Ge- ce Bratislava şehrinin © duvsrlari “Anşlus istiyoruz, cümlesi yazılı kâğıtlarla örtülmüştür. Bu tozahü- rat, Macar nazırlarının Berlin seya- hatiyle hasıl olan endişeleri artır mıştır. Israrla dolaşan bir şaylaya göre, Csaky ve Teleki, Slovakyann Ma- caristana ilhakı için Mussolininin muvafakatini istihsal etmişler ve Mussoliniden Hitlere bir mektup gö- türmüşlerdir. A
