1 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

PENCEREMDEN Üçü Dört, Dördü Beş Yapanlar M. Tarhan TAN Yazan: ilyonlar içinde wzun bir sefa- hat hayatı geçirmiş olan Veli efendi zadenin fıkralarını herkes bi- Şimdi adını taşıyan meşhur ça- yırdan başka yeryüzünde hiçbir ese- Ti kalmıyan Veli efendi zade bilhas- sa dalkavuklarile eğlenmeği sevet- di. Bir gün ayna başma geçmişti, Müselles denilen pomatla sakalını kokulandırıyordu. Arada sirada da başını ardına çevirip elpençe divan duran dalkavuğuna bir şeyler soru- yordu. İnsanlik hali bu ya, O arada fiziyolojik bir suç işledi, fena halde sıkıldı. Fakat dalkavuğunun pek te tannan olmıyan bu suçun belki far- kımda olmadığını düşünerek kendi. »i topladı: — Efendi, dedi, şu müselleş te güzel kokudur, değil mi? Üç dört'saniyedenberi burnu ra- hatsırlaşan dalkavuk iradesine sahip olamadı, şu cevabt verdi; — Eğer efendimiz onu murabba yapmamış olsaydınız, doğru buyuru- yorsunuz, derdim! Bir arkadaş ta bana on yedinci as- rin ilk yıllarında yurdumuza getiri len tütünün - rak - çarçabuk yayılması ve yari halkın tiryaki kesilivermesi üzerine zevk ehli ile ham sofular, dar kafalı yobazlar arasında açılan münakaşa ları anlatıyordu. Sonunda şöyle bir sualde bulundu: — Kahve, tütün için o devir şairleri dört unsuru”, yastığı diyorlardı. Sofularla yobaz lar ise ayni maddeleri “hayvani şeh vet çadırının dört dire dört yardımcısı” diye târif ediyor- lardı. Senin fikrinne merkezde? Önümde duran bir gazetenin eroin Kaçakçılığı, kok hak kında - zabıta vukuatı serlâvhası al- tamda » verdiği haberi ihtiva eden sa tırları dostuma gösterdi afyon ve şarap “âlemi safanın “şeytanın veriş — Eğer o hükümlerde İsabet ol tereddi etmiş kimseler dördü beşe, hattâ'altrya çıkarmazlardı. Ma demki bu yapılmış ve yeni yeni ze- hirlere iptilâ edenler zaman zaman görülmekte bulunmuştur. O halde âlemi safa dört unsur üzerinde yaşı- yamıyor, zevk şiltesine dört yastık kâfi gelmiyor demektir, İyisi, 6 katil | ni maddelerin topuna birden harp aç mak ve tabintin suyile, dedelerimi Zin şampanyası olan ayran ile iktifa etmektir. Tabintin yenilmesini veya içilmesini gerekli görmediği her sey mutlaka muzırdır. “İşte o kadardır ol hikâyet - Bâkisi dürugu biniha- . Mahmut Vesarlyat 47 mecmindeki hereyan p yolladığından dolayı te gekkür ederim kardeşim. Bahar Bayramı Bugün bahar bayramıdır. Bü mü- nasebetle mektepler, tesmi daireler ve mali müesseseir kapalıdır. TAKVİM ve HAVA PAZARTESİ 1 Mayıs 1939 5 nel ay Arabi: 1350 Rebiülevvel: 13 Güneş: 459 — İkindi: 16 Yatsı; 2047 — Hava Ml Gün: 03 — Ahen: nan m bölgelerinde ye 14 te hava #szyikı 10 hunet en yüksek 18:6 ve en düşük 11,13 santigrat olarak kaydedilmiştir. kahveyle müvazi ola zevk sedirinin dört| Yeniden Şi rketler Komiserlikleri İhdas Edi iyor Yeni ihdas edilen n d örlük leri te teşk nun çıktıkan âtındar l sonra mıntaka müd komi Komis erinde bir ikler doğrudan doğruya ğı olarak rdir. Komlserlerin vazifes vazife L i T urı aş olacağı eri için ;de ıkaraya murahbas gön- m kalmıyacaktır Istanbulda | Temizlik Jşleri İs Tstani şekilde halletmek üzere belediy, ni Lütfi Aksoyun reisi ulan köm husustaki hazırlıklarını ikmal ederek | aporu belediye temizlik amele i için, retlerinin 20 lira- yıkanması zöz mübayaasına is mua de kı yon bu hazırlar makamına ver» cü a ya çıkar rin için yeniden 10 a İlüzum gösterm K m, ma n çöplerden İ İfade etmek yollarını sramıştır. Y pılan tetkiklerden İstanbulda gün 400 * toplandığı, | € ktarında çöp etine gidilecek suretil in imhası © ve İmha denize dökülmek e acaktır. 8 — İngilterenin mecburi as - kerlik hizmetini ikmal etmesine neden bu kadar ehemmiyet veri - liyor. İngilterede £ askerlik yok muydu? c fakat İngiltere ve Amârikafa her aşın asker olması mecburi u. Orada gönüllü olarak askere yazılanlar askerlik yapar - Ja İngiltere için o ka: bir ananedir Bu usul i ve kuvvetli bu def, bozup as - kerliğe alışmamış askerlik yapmağa mecbur etmek İngiltere çil- tere, mecbur olmadıkça bu anane- & bu ananı halkı büyük bir hâdisedir. Ve sini bozmamıştır. Onun için İngil- terenin mecburi askerlik usulünü kabul etmesi büyük bir alâka u - Eth - fi, Selâmi Izzet, Osmân Engin, Sad- jrettin Celâl, Asım ru Kütür, Ra- met, Naci Açıkel, ki lik Neşriyat Kongresi Yarın Toplanıyor Satış ve Teşhir Kısımlarından Mürekkep Olan Neşriyat Sergisi de Bugün Açılacak ve 20 Gün Devam Edecek Ali Yücel bir nutukla kongrenin ma maksadını anlatacaktır. dar iştirak ede- mümessiller şunlardır: Ismail Hakkı Baltacıoğlu, ütfi Dördüncü, Peyami Safa, Hakk: arık, Hakkı Süha, Burhan C em İzzet, Nadir Nadi, Orhan & Halil ; r dir, Refik Ah elin, Ahmet Celâl E Cemal, Halit Ilyas, Remzi, Tahsin Dömlray, Mas- i umumi müfettişlerinden leze Encümenler intihabı Neşriyat kongresi de açılacak ve intihapla e ayrılacaktır. Kongrenin t kine arzedilen mevzular evvelâ en- lerde müzakere olunacak ve vu İman kararlar esbabı mucibeli birer raporla ongre şu encümenlere ayrıla A) Basın, yayın ve satış işleri en- eni, B) Dilekler encümeni, C) Edebi mülkiyet encümeni, D) Ge edebiyatı & k ve ço meni, E) Mük a encü: FP) BN at, yardım ve propagan- yat programı encüfn | me işleri encümeni, | Sergideki mümessiller | Kongrede temsil edilecek Neşriyat kongresinde bir nutuk söyliyecek olan Maarif Vekili Hasan Âli Yücel ma sust müle 1 — Başvekiilik ve vekillikler mü messilleri — Genelkurmay Başkanlığı m messili ve Askeri matbna müd $ — Basın, Istatistik, Devlet M oroloji işleri, Harita, Postu, Te ve Telefon, Devlet mun müdürlükleri mü illeri. 4 — Universite Rektörü ve fa! teler müm $ — Ankara şunlardır messi ssilleri, ih, Dil ve” kan ve profesörler sal Bilgiler okulu, Gü fya fakülte: 6—S Sanatlar Akademisi, Gazi ra ve müesseselerle milli ve hu Demiryolları u- bi ve Ziraat Enstitüleri profesörleri, 7 — Lise, Öğretmen okulu, Ilk okul öğretmenleri ile ilk tedrisat müfettiş. leri mümessileri, ı 8 — C. H. Partisi ve Halkevleri mümessilleri, 9 — Türk Tarih ve Dil Kurumları mümessilleri, 10 — Türk Basın Birliği ve Anado- lu Ajansı mümessilleri, 11 — Türk Hava Kurumu, Türk Kültür Kurumu, Kızılay, Çocuk E- TÜM 2 — Merker, Zirest, Silmerbank;| Etibank ve Iş Bankası mümessilleri, 13 — Günlük gazete mümessilleri, 14 — Kitap tabilerinin aralarında »çecekleri e 15 — Matbaa sahiplerinin araların da seçecekleri mümessiller, 16 — Çocuk mesimualarının seçe cekleri mümessiller, 17 — Diğer mecmüaların s leri mümessiller, 18 — Muarif Vekâletinin kongreye davet edeceği fikir adam- ları, ayrıca Neşriyat sergisi İ Neşriyat kongresi mühasebetile Ankara Sergievinde terti; Türk neşriyat sergisi edil de bugün gide son on yıl İçinde memle kette çıkan resmi ve hususi neşriya- tin tamami teşhir edilecektir. Sergi teşhir ve saış olmak üzere iki ku yrılmıştır. Teşhir kısmı hususi neş- riyatı, gazeteleri, mec neşriyatı ve mektep k zularına göre tasnif edilmiş bir çe- kilde ihtiva etmektedir. Ayrca b de da viyonda resmi ve hususi bötün ki- Terbiye| taplar satılacaktır, Sergi yirmi gün resmi Enstitüsü, Yüksek Mühendis Mekte- devam edecektir, mmm KARİLERİMİZİN SUALLERİNİ BURADA CEVAPLIYORUZ m mm yandırmıştır. 8 — Maden tela hükümetin fn- hisarı altında mıdır? Herhangi bir vatandaş bir maden ruhsatnamesi alabilir mi? C — Maden arama İşi büyük ve masraflı bir iş olduğu için devlet tarafından yapılmaktadır. Fakat sizin hususi arazinizde bir maden bulunduğu anlaşılırsa, siz bu ma- deni istikşaf için ruhsat isteyebilir siniz. Bunun için de maden bulun- duğu zannedilen sahanın jeolojik bir haritasını yaptırır ve İktıset Vekâletinde Maden Arama Ensti- tüsüne müracaat edersiniz. On! mühendis gönderip tetkikat yap - tırırlar. Eğer tetkikat müsbet ne » tice verirse size arama ruhsetna - mesi bulduktan sonra da ayrıca bir imtiyaz almak verirler. Madeni mecburiyeti vardır. Bunun da ay- rıca muamelesi vardır. . S8 — Dise mezunları askeri ve- yahut sivil tayyareci olabilirler mi C — Sivil tayyareci olabilirler . S — Ankara Gazi Terbiye Ens- titüsüne girmek için şartlar neler- dir? Hangi şubeleri vardır? C -- Ankara Gazi Terbiye Ens titüsüne, altı sınıflı muallim mek- tepleri mezunları ile lise mezunle- rı imtihanla girebilirler. Müsaba - ka imtihanına girmek için lise ve tepleri mezuniyet im tihanlarında iyi derece ile geçmiş olmak şarttır. Enstitünün, tabli - », tarih ve coğrafya, & , pedagoji, resim, İş ve be- CEVAP den terbiyesi şubeleri vardır. . S — Bu sene edebiyat kısmı ol gunluk imtihanlarında Divan ede- C — Maarif Vekâleti bu sene- ki olgunluk imtihanlarında sorular cak dersleri henüz tesbit — etine miştir, . S — Askerlik kanununa göre her vatandaş kaç yaşına kadar as- kerliğe tâbidir. 1305 doğumlular yoklama için askerlik şubelerine müracaat etmeğe mecbur mudur? C — Selerberlik ilân edilme - dikçe her vatandaş 45 yaşına ka- dar yolklamaya tâbidir, 1305 do - Rumlular yoklamaya tâbi değil - dirler, ş paviyonu yapılmıştır. Bu pa- Dün Çocuk Haftasının son günü münasebetile Gülhane parkında çocuklar için bir müsamere verilmiştir. Yukarıki resimler bu mü samereden iki intiba tesbit ediyor İş Cezaları Ziraat Bankasına Yatırılacak Ankara 30 (Tan Muba İ Iş kanununun 30 uncu cibince işçi Ücretlerir zal kesintilerin iş vere nâ dahil e b renin kanunen yapmakla olduğu hususlardan hariç tile ancak işçilerin menfaat rayacak ve İktisat Vekâleti: edilecek bir cihete hasr ve sarfedil- mek üzere hükümetin kontrolüne â- made bir emanet olarak muhafaza 0 lunması icap etmektedir. Bu dar işbu kanuni hü diği anlasıldığındı gerek şimdiye kadar gerekse bundan sonra den cezaen yapaca | kaydedilmek üze at ti emrine, Z i şube ve aja kme riay: Ankarada Deti | Vekâl vat mahal sn nunun iptid hesa asına meleri ve bu sü lâğların bir bını yeni kadar doğr genel merkezine da bildirmele âkâdarlara bil On Birinci Yerli Mallar Sergisi On birinci y İbu senede G çılması kararlaştırılmı ne onuncu yerli mallar sergisi k ırken on birinei serginin müstak sergi sarayında aç mişti. Fakat dal | sayının yeri tesbit edilse bile inşaa tin bu sene için yetişmiyeceği di nülerek İktisat Vekâleti kanalı Maarif Vekâletinden Galatasaray H- sinin bu sene de sergiye verilmesi İ istenilmiştir. Yerli mallar sergisine iştirak eden müesseselerin İz: İ taklerine fazla zam sadile bü seneki sergi geçen Y İkinden on beş üzere ağustosun ilk günlerinde açıla» caktır gün daha evve Devlet Tahsilâtı İçin Kasalar Ankara, (Hususi) — Resmi gişele- rin saat dörtte kapanmaları dolayısi- İle tahsildarların yanlarındaki parayı teslimi ertesi güne İ mahzur olarak te lüzum görülecek y Jarı konulması düşünülmekte Memleketimizde ilk defa Türk Ti caret Bankası tarafından tatbik edi- len bu usul vezne ve bankaların ka pâlı olduğu saatlerde çok ve sağlam bir sistem old ndan parala- e ziya önlen-