3 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

r 19 TE A ŞI Tarih Bir | Milli Küme Maçı Tekerrürden İbarettir (Başı 1 incide) ii ın İngiltereye ehemmiyet yordu. Onu nasıl olsa bir gün ezeceğine emindi. İtalya ve Alman. “yayı zaptetmiş, İsviçre ve Hollanda- hükmü altına almış, fakat İngilte- renin kolunu bükememi © Nihayet 1812 de Rusya seferini İp etti. Ordularınm başında Mos- ovaya girmeğe karar vermişti. olinsk kasabasına kadar ileriledi. Fakat kış başlamıştı. Napoleon ilk- arı beklemeğe lüzum görmemişti, “kendine fazla güveniyordu. Kar ve ına içinde Mosfeovaya kadar git-| fakat burada mağlüp oldu, 115 bin kişilik ordusu açlıktan ve soğuk- ten mahvoldu. © Napoleon ertesi sene bir Iki ordu daha kurdu, bir iki muharebe daha yaptı, fakat artık hızını kaybetmişti, “Nihayet mağlüp oldu. Fethettiği mil- ler alyehine döndü, ve Napoleon Elbe adasında İngilizlerin esiri ola. ak öldü. © m bir kahraman, bir kur- tarıcı olarak iktidar mevkiine gelmişti. Fakat sonra ancsk fütuhat üzerine fütuhat ile yerinde tutuna- bildi. Fenerbahçe İzmirin Ateşspor Takımını Dün 2 - 0 Mağlüp Etti Galatasaray Takımı da Ankarada Yâptığı Maçta Demirspora 2-0 Mağlüp Oldu Napolconun iki hatası vardı: Ken- 'dine fazla güvenmek, ve başka kim- seye ehemmiyet vermemek. Ego - i, düşmanlarını ona küçük gös termişti, “Napoleon evvelâ plânını yapar, icra mevkiine koyuncaya kadar bu- gizli tutar, fakat icraya geçince sızca yürürdü. Napoleonu, İngilterenin kuvveti ve İngiliz dona Rusya stepleri mağ! * KISSADAN HİSSE: İngiliz başvekili Çemberlayn Çe- oslovakyanın işgali üzerine şu sözü öylemişti: Dünyayı fetih hevesine “kapılanlar çok olmuş, fakat bunla - rın âkıbeti hep hezlmete müncer ol AT ve e TaTdüm , Meclis Açılıyor (Başı 1 incide) Millet Meclisi Refsliğine Gen- başkurca namzet gösterilen Çankırı Mebusu Mustafa Abdülhalik Renda ile riyaset divanı reis vekillikleri - Aydın mebusu Dr. Mazhar Ger- n, Bursa mebusu Refet Canrt Sıvas mebusu Şemsettin Günal- 1 grup res vekiliklerine de rabzon mebusu Hasan Saka ve Sey- han mebusu Hilmi Uranm namzet. ikleri reye konularak müttefikan kabul olundu. Bundan sonra Hasın Sakanın re- isliğinde celseye devam Olunarak namzetlikleri umumi heyetin intiha- 'bma birakılan idare #mirlerile riya set divanı kâtiplerinin ve grup İdare heyeti üyelerinin seçimlerine geçil- di ve asağıda isimleri yazılı zatlar ekseriyeti kazandı ve ruznamede bir madde olmadığından cel- nihayet verildi, — İdare âmirleri; “br. Saim Uzel (Manisa), Halit Bay- (Ağrı), İrfan Ferit Alpaya OMar- din). Riyaset Divanı kâtipleri: Vedit Uzgören (Kütahya), Ziya G Etili Çanakkale), Cavit Oral (Ni del, Dr. Sadi Konuk (Bursa), Kemal Ünal (İsparta), Bekir Kaleli (Gaziantep). Grup İdare Heyeti üyeleri: Aziz Akyürek (Erzurum), GL. İb- in Sökmen (Giresun), Rasih Kap- lan (Antalya), Abdülhalik Firat (Er ncan), Damar Arıkoğlu (Seyhan), nin İnankur (İçel), Şevket Erdo- (Gümüşhane), Şükrü Koçak irzurum), Rıdvan Nafiz Edgüer isa), Vanın Kurtuluş Bayramı "Yan, 2 (A.A) — Van kurtuluşu nun 21 inci yıldönümü bugün coş “kun heyecanla kutlulanmıştır. iktisadi Dünkü maçlardan iki enstantane (Başı 6 ncıda) Takımda düne nazaran “yaptıkları #âdilât yerinde olmakla beraber tor- vet hattının iyi leşkil olunamayış ve bilhassa müşait yeziyatleriean za- manında istifadeyi bilen bir şulorün yoksuzluğu elde edilen gol fırsatla- rıpin kolaylıkla kaçmasına en büyük âmil olmuştur. Her iki devrede de oyunun mer- kezi sıkletini Demirspor yarı sahasi- na intikal ettiren Galatasaraylı o- yuncular, bütün gayretlere rağmen bir semere elde edemiyorlardı. Diğer taraftan, Ankara şampiyo- nu da tevali eden ve kendileri için çok tehlikeli olan Sarı-Kırmızılıların akınlarını durdurmakta (o müşkülül çekmekle beraber, elde ettikleri en| fırsatlardan bile | istifadeye | küçük Kalkışarak Galatasaray kalesine sar- kıyordu.Nitekim, yine bu bücumlar- dan birinde Orhanın kale önlerinde- ki topu harikülâde bir çevirişle ağ- lara takması ve kısa bir fasıladan sonrâ da Zekinin kalecinin vakitsiz. çıkışından istifade ederek topu tek- rar Galatasâray kalesine sokuşu, Di mirspora hiç beklenmiyen bir zam: da arka arkaya iki sayı kazandır. muşta, Yapılan goller Gelatasarayı eroti- vaki halini alan bir mağlübiyettin kurtarmak için harekete getirmişti Fakat, çok kuvvetli ve sistemli bir müdafaa oyunu tatbik eden De mirspor, yapılan bütün hücum te « şebbüslerini kolaylıkla durudurmak- la beraber Galatasaray baskınındöon bir türlü kurtulamıyordu. Bu arada, Galatasarayın lehine verilen bir pe- naltıyı (Necdet yavaş ve plâse bir hareketle kalecinin kolları arasına atarak muhakkak olan bir sayının daha kaçmasına sebebiyet verdi. Bu tarzda cereyan eden oyun, bü- tün geyretlere rağmen neticeyi de- giştirecek yeni bir göl yapılamadığı için 2—0 Ankara şampiyonu Demir sporun galibiyetile bitti. Karışık Takımiar Maçı (Başı 6 ncıda) mış futbol yıldızları göze çarpıyor. du. Şu kadrolarla sahada karşı kar- şıya dizildiler. Matbuat: Namık, Süreyya, Ercü. ment, Osman Münir, Salâhattin, Ce- lâl, Tarık, Şazi, Ulvi Adem, Besim, Beyiktuş teknütleri: Sıddık, , Şahap, Bâhâetlin, Civil, Çan nip, Rüştü, Şükrü, Abdi, Edip” Pes- tev. Oyun *Ik dakikada Matbuatın har kimiyeti altına girdi. Devre ortala. rında Sedat bir gol kaydetti ve dev- re 140 bitti. Tkinci devrede yine Se- dat ikinci golü kazandırdı. Hakem sırada Matbuat aleyhine penaltı verdi ve Beşiktaş'ılar bir gol kazan- dılar. Son dakikalarda bir gol daha kaydeden Matbuatlılar maçı $-İ ka- zundılar, Balıkesirde Vilâyet Bütçesi Balıkesir, 2 (AA) — Vilâyet umumi meclisi 939 yılı bütçe müza- kerelerini bitirmiş ve < dağılmıştı Maarif bütçesi yekünu 199.991 Ji - ra olarak kabul edilmiştir. Bu mik- tardan, maarife 498035, zirsate 20.818, nafiaya 231.816, sıhhiyeye 144.812, hususi muhasebeye 185.002 muhtelif masraflara 65.260, Vilâyet matbaasına 12801, lira ayrılmıştı Vilâyet şose ve köprülerinin tamiri- ne, mevcut asma meyva fidanlıkla » rinin tevsii memleket hastanesin& su tesisatı yapılması, ameliyathane nok saplarının ikmali ve yeniden yapıla- cak köy okulları inşası için bütçede mühim tahsisat ayrılmıştır. İzmitte Belediye İntihabı Yenileniyor İzmit (TAN) — Vali ve Parti Baş- kanı Ziya Tekeli evvelki akşam Par. ti binasında Parti mensuplarına bir çay ziyafeti vermiştir. Bu ziyafette belediye ihtilâf görüşülmüş ve kö- tü bir şekilde devam eden ikiliği iza- le çareleri düşünülmüştür. Bu mnk- satla eczacı Ziya Heper, Hasan Beh- çet, keresteci Esat, Salih Kalemeloğ- Iu, Mahmut Özgenef ve noter Salih Zekiden mürekkep bir heyet teşkil edilmiştir. Devlet Şürası tarafından seçimi iptal edilen belediye heyeti yerine yenisi 9 nisanda intihap edilecektir. Gösterilecek .namzetler her iki ta- raftan müsavi surette olacaktır. Ma- hallâta intihap kâğıtları asılmıştır. Sedat, Ahmet Bulgaristanda Bir Fil Sirkten Kaçtı Sofyadan yazılıyor. Bu Prâvadi kasabasına Alman Uyaristanda Jan sey» diği hayvanlardan bir fil, bağlı bu- Tunduğu zincirleri koparmış ve kasa- ba haridindek! ormana giden yolu tu. tarak kaçmıştır. Sirkçiler filin arka: sından ismini çağırarak haykırmış- lar, çağırmışlarsa da #Wll geri döndü- rememişlerdir. Kırda çalışanlar fili görünce şaşırmışlar, korkarak kaç- mışlardır. Fili tutmak için yüz kişi, polisler ve itfaiye efradı uğraşmakta dır. Fl ormanda ağaçları devirmekte ve hortumile taş, toprak atmakta ve her tarafı çiğnemekte imiş. Bulundu. ğu yerin civarında etraf köylerde hal kın korunması ve sakmmalam ihtar edilmiştir. Drezdenden getirilen bu hayvan 2500 kilo ağ rlığında olüp 450 n leva etmektedir. Yâlmız Alman. yadan Bulgaristana (getirilmesi 40 bin levaya mal olmuştur. Beck Londrada (Başı 1 incide) hill istikrazdan bahsederek demiştir Bu istikrazın akdi çoktanberi dü- şünülmekte idi. Fakat, dünyada mil- yonlarca kişiyi elektrize eden tarihte misli geçmemiş bir manzara karşı İsında bunun bir an evvel mevkii tat. bike konması kararlaştırıldı. Komşu bir devlet milli zenginliğine, mühim #tifaklarma, silâhlarının teknik bü- kımından mükemmeliyetine ve ecne- bilerin taleplerine inkiyadma rağ- men istiklâlini muhafaza edememiş. tir. Bundan alınacak ders şudur: Mu- asır hakikette bir millete İstiklâlini, tamamiyetini ve şerefini müdafaa et. ek imkânını ancak o millet kuvveti verebilir. Ru kuvvetin mücadele etmek, muzaffer olmak arzusuna da- yanması lâzımdır. Biz komşularımız- la İyi münasebetler idame etmek, bamuskârane ve devamlı bir sulh ha- vası içinde yaşamak istiyoruz. Milli temayüllerimizin tahakkuku için müs takimane bir teşriki mesai elzemdir, Fakat istiklâl payri köbili taksim bir. kıymet olduğunu 18 inci ve 20 in» ci asrın faa) hâdiseleri bizim, kada hiçbir millete öğretmemiştir. Tstik. Vâlinin bir zerresini bile feda etmiye razı olan milletler, dünyada merha- met yerine İstihfaf uyandırarak istik lâllerini tamamile kaybedeceklerdir. Bunun içindir ki, Polonya milleti is- tiklâlinin en ufak bir zerresi mevzu- ubahis olsa dahi mücadele etmek ve muzaffer olmak arzusunu beslemek. reddüt etmemekteyiz.,, Londra, 2 (A.A) — Sundaj TL mes gazetesinin öğrehdiğine göre, Bekin burada yapacağı görüşmeler esnasında Polonya ile İngiltere ara“ sında bir “Mütekabil müdafag pak- tı” nin imzası mevzuubehis olacak ve Polonyanın milli müdafaasına tahsis İedilmek üzere İngilterenin Polonya- “İya 20 milyon Ingiliz lirası Ikraz et- mesi imkânı derpiş edilecektir. Yalvudi muhücereti ve Danzig me- şelelerinin de müzakere edileceği mu hakkaktır. Bu gazete, bundan masda Alman İ tecavüzlerine karşı koymak azminde bulunan devletlerden yani Sovyetler İ Birliği, Polonya, Yugoslavya, Türki. ye, Yunanistan ve Balkan devletle- rinden mürekkep müttehit bir cephe teşkil edilmesi mevzuubahis olduğu- nu yazmaktadır. Sunday Times, ihtilâf halinde şar ki Akdenizde İngiliz Bahriyesinin oy» nayacağı rol dolayısile bilhassa Türe in ehemmiyetinden bahsetmek. ki; Diğer cihetten Observer gazetesi diyor ki: “Almanya, Polonyanın hâkimiyeti. ni ihlâl veya tadile teşebbüs ettiği itekdirde Polohya hükümetinin si- lühla mukavemet etmiye karar verdi ini her şeyden evvel kaydedelim. Danzig şöhrinin ayrı bir statüsü var- dır ve Polonyanın hâkimiyeti altın- da değildir. Fakat Koridor Polonya. nın hâkimiyeti altındadır. Binsen- aleyh, Danzigin şarki Prusyaya N- hakı bir tecavüz mahiyetinde olma- makla beraber Almanyanm şarki Prusya ile Almanyayı birleştirmiye teşebbüs etmesi Fransız - İngiliz ta- ahhüdünün tatbikini icap ettirir. Şu kadar'var ki, Polonya Almanyaya «i. Tâhla mukavemet ektiği takdirde bu tanhhüdün ahkâmi Kabili tatbiktir.,, tedir. Bu hususta hiçbir veçhile te. yar bir sirk gelmiştir. Sirkin getir-| ! İ sasındaki tebeddüllere geli EKONOMİ İsviçre ve 3-4-939 Italya Ile Aramızdaki Kliring Muamelelerinin Esası İsviçre Kliringi 1 Nisan 1938 tarihinde meriyete girmiştir. Kliring hesapları gerek Türkiyede, gerek Isviçredo Isviçre #rangı olarak tesis olunmuştur. Iki tarafca mübadele olunacak malların cif bedellerine mahsustur. Bugün İsviçreye gönderilen mali rin bedelinden yüzde 30 kısmı ser- best döviz olarak Merkez Bankası nın emrine veri Kliring yoluyla giden mallarımız | olunarak, Türkiyeden İsviçreye gi- den talebe ve seyyahların sarfiyatı. na tahsis edilir. Gerek Türk ihracatçılarının Esviç- rede, gerekse İsviçre ihracatçılarmın Türkiyedeki mümessillerine ogönde- Tecekleri komisyonlar kliring yoluy- İs naklolunabilir. Türkiyenin ihraç ettiği mallar me yanında tütün, fındık, incir, kuru ü- zim ancak kliring muamelâtına mev- zu olup bu mallar hususi takasa ya. ramaz, Paranın kllring hesaplarına yatırıl- masile borçluların borçtan kurtul. maları lâzım gelmektedir. Gazeteler- de intişar eden vaziyetlere nazaran İeviçrenin memleketimizden alacağı sekiz yüz bin lira kadar bir para vardır. Bu vaziyette Türk ihracatçı- lar: derhal matluplarım tahsil ede- bilmekte iseler de İsviçre satıcıları paralarım alabilmek için bir sene ka- dar beklemek mecburiyetindedirler, İtalyan Kliringi 1 Teşrinisani 1938 tarihinde meri. İÇ PİYASA: Son Haftanın Piyasa Hareketleri Dün piyasamıza muhtelif mıntaka- lardan 500 ton buğday ve 150 ton un gelmiştir, Yumuşak buğdaylar Ofis malı olarak 6,10 kuruştan, o Sertler 5.15 kuruştan satılmıştır. 45 ton ar- pa, 30 ton çavdar, 145 ton mısır, 74 ton kuru fasulye satılmak Üzere bor- saya kaydolunmuştur, Kaba nohutlar 30, keçi kılı 50, porsuk derisi 400— İ 450, tavşan derisi 15—I8,10 kuruşa kadar satılmıştır. Son haftanm piya- BUĞDAY: Bu hafta piyasaya ga. yet az mal geldiği halde ehemmiyet Wi Boklara malik olan Toprak mah- sulleri ofisi piyasamızda satıcı mev- kiinde bulunrouştur. Bu yüzden fi- tlar daha bir miktar artmıştır. İz- mir, Bursa ve Balıkesir havalisine iç Anadoludan külliyetli partiler sevk ve ihraç edilmekte olduğu haber a- lınmaştır. Sert mallar Üzerine Alman. yadan talepler gelmiye başlamış ve bu elinslerin fiyatlarında da mahsus bir terelfü kaydedilmiştir. ARPA: Piyasa bir karar gitmektedir. Az miktarda gelen mallar, dahili sarfi- yat için yerli alıcılar tarafından mü- bayaa edilmektedir. Antalyadan ih- racast için 4.10'paradan 350 ton arpa satıldığı haber alınmıştır. ÇAVDAR: Geçen seneye nazaran bu mataımızın satışı maalesef yüz güldürecek bir şekilde cereyan etme- miştir. Zira, bu sene Almanların çav. darı rakip memleketlerden temin et- mesi, diğer taraftan o Çekoslovakya- nın Almanlar tarafından işgal edil mesi, bu malimızın sürümünü temin edememiştir. Fiyatlar kilosu 3 kuruş 35 para aralarındadır. 'TIFTIK: Hafta içinde 670 balya tiftik satılmıştır. Bu satışların kısmı dzamı Ingiltere hesabınadır. Alman- ya ve Rusya için de ayrıca soruştur- nıalar devam etmektedir. Önümüz. deki hafta” zarfında işlerin devam e- deceği şimdiden tahmin edilmekte- dir. Piyasa bir karardır. 'YAPAK: Yerli fabrikalarımız. için 1400, Almanya ve diğer memleket- ler için 700 ki ceman 2100 balya ya- pak satışı vuku bulmuştur, Trakya gibi kivircik mallara istek, nisbeten yete girmiştir. 1940 senesi haziran nihayetinde bitecektir. Fesho dair ki memleketten biri tarafından bir müracaat vâki olmazsa bu tarihte| bir sene temdit olunacaktır. Kliring hesapları Türkiyede İtal- yan lreti olarak tesis olunmuştur. Talyadaki hesap ise Türk Urasıdır. Kliring mukavelesi iki taraf menşeli mal bedellerine tahsis edilmiştir. İ Türkiyenin Italyaya ihraç ettiği mah ların bedelinden yüzde 20 kısmı Mer- kez Bankasının emrine verilir. Bu hesap Türkiyenin Italyaya vâki ola" cak diğer tediyelerine yarar, Yüzde 80 kısmı ise kliring hesabile karşıla. | şir. i Merkez Bsnkası Türk ithalâtçıla- rından halen lireti 14.70 muvakkat fiyatla hesap etmek suretile tahsilât | yapmaktadır. Borcun İtalyadaki tes- viye tarihine kadar lirette vâki ol cak fiyat değişiklikleri Türk ithalât- çılarım alâkadar eder, Lâkin bilmu- kabele Itslyadaki kliring hesabı Türk Tirası olarak tutulduğundan, ihraç edilen Türk mallarmın bedeli Tial. yadaki kliring hesabına tevdi olun- duktan sonra Türk ihracatçıları için kambiyo fiyatlarmdak! tebeddüller noktasından bir tehlike yoktur. Iki taraf ithalâtçıları parayı kir- ring hesabına tevği etmek suret borçtan kurtulurlar, İtalyanın kliring hesabında Tür- kiyeden bir buçuk milyon Tira ala- cağı vardır. Binnetice Türk Mracat- çılari derhal paraları nakledebilir. ler. Italyan iMhracateıları s6 bir kaç ay sıra beklemek meeburiyetinde- dir. SATIŞLAR : Buğday Buhranı Haberi Yanlış Son hafta içinde piyasamıza 2094 ton buğday gelmiştir.Bu buğdayların büyük bir kısmı piyasada satılmış. bir kısmı da Toprâk mahsulleri ofi- sinin Haydarpaşa silosuna alınmış” tır. Piyasamızda buğday buhreni yoktur. Evvelki gün ve dün az buğ- İl day gelmiştir. Bunun sebebi ofisin A. nadoluda tüccardan daha yüksek fi- toplamasıdır. De- nizde kırılan buğdaylar” dan başka Eskişehir, Karaköy un fab rikâlarından da her gün külliyetli miktarda un gelmektedir. Piyasa fi yatlarının yükselmiş olduğu da doğr ru değildir. Yalnız ofisin sattığı mal- Jörin fiyatı yüksektir. Bu da satılan! buğdayların ekstra çavdarsız ya yüzde 2 - 5 çavdarlı bi esindamdir Sovyetler Tiftik Alıyor Dün Sovyet Rusyaya yirmi bö bulya nümunelik tiftik sevkedilmiş- ? tir. Bu nümüneler üzerine bu ay için de yeni siparişler verileceği söy yor. Sovyetlerin bu aydan itibaren piyasamızdan tiftik almak için yeni ! mukaveleler yapacakları tahmin edil. mektedir, Anadolunun bazı mıntaks- larında tiftik keçilerinin bir kısım Üzerinde yeni kırkıma başlanmıştır. Yapak Piyasası Trakyanın kıvırcık koyunlarındani” alınan yapaklardan dün yirmi bef balya piyasamıza getirilmiş ise de İl satılmamıştır. Ege mıntakasında ko” yanların yeni kırkımına bu ayın of beşine doğru başlanacaktır. Yerli fabrikalarımız Trakya ve Ege yapak” larından Stokların yapmakta devam ediyorlar. RM ERİ nun kaprislerinden neşelen- diğin vakit kimsesiz, boyna bükük yavruları da hatırla, yılda bir lira ver, Çocuk E- sirgeme Kurumuna üye ol ! azdır. PAMUK: Yerli sarfiyatı için Bi kesir ve Maydos malları 41—42 ku- ruş aralarında satılmaktadır. Piy# salar ksrarsızdır. Akala cinsleri #7 © 49 kuruşa muamele görmektedir.