2 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 2 NİSAN 1939 DÖRDÜ 5 T/A N #stanbul «&nKAFa taddesi TELEF [ğ 24310: nsımw:ıı - NÖ 1317 (d iğa: KURUŞ Hitler, Çemb Almanya Harbe Hazırdır GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ÇOCUK A Muallimlerin ve mektep talebesinin NSİKLOPEDİSİ en kuyvetli yar. T dımcısı, çocuğun en zengin kütüphanesidir. Çocuğunu se- ven her babanın yavrusuna verebileceği en güzel hediye dir. Müessesemiz tarafından neşredilmiştir. Evinizde bir tane bulundurunuz. erlayne Cevap Verdi: Meselelerin Görüşme Yolu İle Halledileceği Kanaatinde Değiliz Dünyada Hiçbir Kuvvet Kendi Silâ hlarımızı Elimizden Bıraktıramaz Eğer Bizden, Bazı Devletlerin Almanyaya Taarruz Edecek Derecede Kuvvetlenmesine Müsaadekârlık Bekliyorlarsa Aldanıyorlar Londra, 1 (Hususi) — Her Hitler, 35 bin tonluk “Tir- pitz” zırhlısının denize indirilmesi merasiminde hazır bulun- mak üzere Wilhelmshawene gelmiş ve bu akşam Naziler ta- rafından şerefine verilen ziyafette söylediği nutukta doğrudan doğruya Mister Chamberlaine cevap vermemiştir. Nutkun radyo ile neşri mukarrer olduğu halde son dakikada bundan İrraa iloyapdlan neştiyat “da KU ecilmis. Amarikarra. - nutkun ilk cümleleri başladıktan sonra kesilmiştir. Günün Meselesi: Polonya Yazan: M, Zekeriya SERTEL ugünün en hâd mesele- si Polonyadır. çuf’lf“ Romanyadan son- ra istilâ topunun ağzında bu memleket bulunmaktadır. Al- man fnştbuatı, Muharebeler- deki istikşaf hareketine ben- zeyân hücumlarına başlamış- tır. Polonyadaki Almanlara zulüm yapılmakta olduğu id- diaları da gün geçtikee daha kuvvetle ortaya atılmaktadır. Polonya tehlikeyî hi_—“el:miş, el altından askeri ve Siyasi hazırlık- larını tamamlamakla — meşguldür. Gizliden gizliye hudutta - tahşidat Yapıldığı söylenmektedir. Harici- Ye Nazırı Beck Londra yolunda- dır. Ve demokrasiler, Polonyaya Vaki olacak tecavüze bütün kuy - vetleriyle mukavemete HazIf bu. Tunduklarını ilâna lüzum görmüş. lerdir, Demek ki Polonya meselesi b_lı— gün bütün dünya efkârı umum! - yesini işgal eden günün en mühim hâdisesidir, | POIonYa meselesi nedir? — Almanyanın, Polonyanın 1S- . İklâlini tehdit eden bir kaç iddia- (1 vardır: 1 — Danhzig, A 2 .— Koridor, 3 — Ukray-na, Polonya denizsiz bir memle - ittir. Baltık denizinde bir mah - (6ke sahip olmasını temin maksa- İüle 1919 da Polonyaya Danzig tehri ile, Şarkt Prusya ve Alman- aj (Sonu; Sa: 10; Sü: 3) li Yunan Kralı İîe İ. İnönü Arasında Yunanistanın milli bayramı mü- nasebetile Reisicümhur İsmet İ- nönü ile Yunan kralı ve Başvekil | | Refik Saydam, Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu ile Yunan baş- vekili ve Hariciye Nazırı Metak- sas arasında telgraflar teati o - İngilterenin Son Kararı Alkışlanıyor Polonya, Hâdiselerin İnkişafından Londrayı Haberdar Edecek Londra, (Hususi) — Mister Cham- berlain'in dün Avam Kamarasında İngilterenin Lehistan istiklâli tehli- keye uğradığı ve Lehistan istiklâlini Müdafaaya lüzum gördüğü takdirde İngiltere ve Fransanın ona bütün ku_vvetleriyle müzaheret edeceğine dair verdiği kati teminat, bugün bü- tün dünya matbuatının en belli baş- h mevzuudur. Almanyanın resmi A- jansı, Mister Chamberlain'in beya - natinı “gayri kabili tasavvur” say - makta ve İngilterenin Almanyaya karşı itimatsızlık havası uyandır - mak istediğini ve bunu nahak yere Yaptığını anlatmaktadır. Alman ga- Zetelerine — göre Ch lain'in h Hitler, evvelâ, sulhün akdindenbe- ri cereyan eden hâdiselerin bir ta- rihçesini yapmış ve Alman milleti- nin nasıl eski düşmanlarından zulüm gördüğünü ve esir vaziyetine düşü- rüldüğünü anlatmıştır. Hitler, harp esnasında, yüz binler- ce Almanın, silâh darbesi altında de- ğil, fakat Almanyayı daha fazla zul- me maruz kılmak maksadile ihdas e- dilen ablukanın tesirile mahvoldu- ğunu hatırlatmış ve demiştir ki: Almanyaya karşı hazırlıklar “Harp esirleri tahliye edilmemiş- di|tir. Elimizden müstemlekelerimiz a- lındı. Yabancı memleketlerde neyi- miz varsa müsadere edildi. Ticaret fi- lomuz gerek kurnazlıkla, gerek sa- dece cebren zaptedildi. Bundan baş- ka Almanya şimdiye kadar dünyada emsali görülmedik bir tarzda mmali bakımdan soyuldu. Milletler Cemiyeti, evvelce ilân e- dildiğinin Hîîâîı'ı'ıyâ olarak bir adalet vasıtası olmadı. Bilâkis bu müesse- se bir millete bugüne kadar zorla kabul ettirilen muahedelerin en men furunun garanti âleti olmuştur. Almanyada bunun neticesinde hâ- sıl olan sefalet müthiş olmuştur. Al- manyanın bu Versailles muahedesi hükümlerine göre yaptığı silâhsızlan mayı, diğerlerinin silâhsızlanması ta- kip etmedi. Büyük bir milletin elin- den hakları gasbedildi ve ondan her türlü yaşamak imkânları selbedildi. Versailles diktatı Alman milletinin omuzlarına yüklendiği müddetçe bu millet tedrici bir ölüme mahküm bu- lunuyordu. On beş yıldır nerede idiniz? Hitler, Almanyanın 30 ikincikânun 1933 te başlıyan kalkınmasını anlat- tıktan sonra demiştir ki: “Tanrt bu Alman milletini, İngi- lizlere veya Fransızlara uygun dü- (Sonu: Sa. 10, sü. 5) | : $ e İktısat Vekili Resmi Rapor “Etrüsk,,ü Tesellüm Edenler Hakkında Tahkikat Yapılıyor Diğer Yeni Gemilerde Şartnameye Aykırı Bir Kusur ve Noksanlık Olmadığı Anlaşıldı Ankara, 1 (A. A.) — İktısat Vekâ- letinden tebliğ edilmiştir: Almanyaya sipariş edilip teslim alınmış olan gemilerde bir heyet mâ- rifetiyle yaptırılan tetkikler hulâsa olarak şu neticeleri vermiştir: I — Etrüsk vapuru: 1—Geminin esas bünyesine taallük etmeyen ve mukavele ve şartname- ye aykırı olan fer'i noksanlar tesbit *l Toplanıyor. | Bu İçtimada Cümhur — —Reisi Saçimi de Yapılacaktır Ankara, ' 1 (Tan Muhabirin- den) — Büyük Millet Meeclisi pazartesi günü saat 14 te en yaş- | h azanın reisliğinde altıncı dev- re toplantılarına başlayacaktır. | Yeni Meclisin en yaşlı azası, Ri- ze mebusu Ebubekir Hazım Te. peyaran'dır. Kendisi ilk içtimada buluna- madığı takdirde bu toplantıyı Bi | lecik mebusu Dr. general Besim | Ömer Akalın açacaktır. Bundan sonra millet vekille- ri tahlif olunacak ve Meclis Rei- si seçilecektir. Reis seçildikten sonra Reis vekilleri, idare âmir- leri ile kâtipler intihap oluna - caktır. Müteakiben Cümhurreisi se - çilecek ve Cümhurreisi yemin e- decektir. Meclis reisliğinde ve riyaset divanında bariz bir değişiklik ol. mayacağı ve kâtiplerden ayrı - lanların yerine yenilerinin seçil- mesi ile iktifa olunacağı söy- | | lenmektedir. Bütün mebusları - mız şehrimize gelmiş bulun - | Iı | General Kâzım Karabekirle Mülâkat İstanbul mebusu, emekli General Kâzım Karabekirle yaptığımız bu mülâkatı yarından itibaren neşre başlıyoruz. Bu mülâkat, size bugü - nün ve dünün meseleleri üzerinde sayın generalin neler düşündüğünü anlatacak ve bir kaç gün devam ede- cektir. edilmiştir. Bunlar noksan bir telsiz cihazı || ve bir akostik yangın ihbar tertibatı baş ırgadın takviyesi, kıça bir ikinci ırgat ilâvesi, loça ağızlarının ıslahı, kıça ikinci bir telemotör vazı, bir ü- İ|çüncü mevadı müşteile kompartı - !|manı ilâvesi gibi ikmal, ıslah, tadil veya tebdil suretiyle giderilmesi mümkün olan maddi eksikliklerden ibaret olup mukavele mucibince ye- ||rine getirilmesi müteahhit tarafın- dan kabul edilmiştir. 2 — Gemiye konulmuş olan ka - zanlar kullanış, bakım ve kifayet noktalarından işimize elverişli gö - rülmediği ve kifayetsizlik sebebiyle sürat ve âzami kömür sarfiyatı hu - suslarında teahhüt edilen hadler te- i|min olunamadığı anlaşılmıştır. Bun- nılmaması karara alındığı gibi görü- len kifayetsizliği bertaraf etmek i - çin gerek Etrüsk ve gerek eşlerine ü- çüncü bir kazan ilâvesi temin olun- muştur. 3 — Muvazene ve istiap kudreti gibi geminin asli evsafında mukave- le ve şartnameye aykırılık ve sureti üUmumiyede tekne, kazan, makine yapı ve kullanış bakımlarından da can ve malları tehdit edici mahiyette ayıp ve kusurlar görülmediği anla « şılmıştır. 4 — Gerek işçiliğin umumiyetle arzu olunacak mükemmeliyet dere- cesinde olmaması ve gerek geminin noksan ve ayıpları bulunduğu halde tesellüm edilmiş bulunması ve bu noksanların ikmali için zamanında tedbir alınmamış olması bakımların dan icabedenler hakkında tahkikata girişilmiş ve diğer taraftan bundan sonra tesellüm edilecek gemilerde ayni vaziyete düşülmemesi için de tedbir alınmıştır. IH — Marmara tipi Marakaz” gemileri: Bu gemilerin mukavele ve şart. name hükümlerine mutabakati ile haklarında ileri sürülen itiraz ve “Trak, Sus, dan sonra sipariş edilecek büyük ge- milerimizde bu şekilde kazan kulla. tenkidlerin cümlesi tetkik edilmiş (Sonu: Sa, 10, sü 2) Elektrik Fabrikasında Yeni Kazan Dairesinin 'TemeliMerasimleAtıldı _—-âı Nafıa Vekili dünkü temel atma merasiminde Tesisata 1 Milyon Harcanacak araraaae YANEN AA Ka (Yazısı 10 uncu sayfada| beyanatı hiç bir kı: i hai i DY ymeti haiz değil - dir. Çünkü Almanya tarafından bir hareket vukubulmamış, Lehistan ile olan an_l——ışmamazhk da ne artmış, ne de eksilmiştir. Onun için İngiltere. Dir, şeğebbüsü atamete mahkümdür. F eRl ç SOY Sa, 10 sü..6) ç “—. 4 ; M. TURHAN Ç Tan'ın Şaheseri Sa fie