2 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3
— — Fg i i ğ j j RNA 3 REKAE Aa, x B.M Mpa Mam a İlya hangi yy a m, A a lv ee 24-939 BUGÜN Fe Teminatın Tesiri Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL ister o Chamberlain'in Lohista- M na yardım sözleri, vaadeden ve Fransanın da ayni şekilde hi. reket edeceğini bildiren dünya - run her yerinde günün en belli başlı mevzuu olarak tetkik edilmektedir. Ktifakla verilen bir hüküm varsa, 9 da İngilterenin sonunda kat'i ve tarihi bir karar vermiş olduğu ve ricat siyasetine. nihayet verdiğidir, Ricat siyaseti, diyoruz, fakat siya- setin dış adı; tatmin siyasetiydi. Çe- koslovakyanın ilk taksimi sırasında bu memleketteki yalnız Almanlar, Almanyaya ilhak olunduğu için ar tık Almanyanın doyduğu ve tatmin edildiği sanılmıştı, fakat daha sonra bütün Çekoslovakyanın ilhakı vazi: yetin bu mahiyette olmadığını apa:| Şık gösterdi, Yani maksat milli bir birliği tahakkuk ettirmek değil, fa- kat yabancıları da himaye boyundu- Tuğuna almak ve alabildiğine geniş- lemek, kısaca, kuvveti hakka ve her 9eyo hâkim kılmaktır, Çekoslovakyanın ilhakından son- Ta, ortalığı kaplıyan o emniyetsizlik sırasında, alâkadar (devletler, bir neticeye varmadıkları, yani anlaya- madıkları ve mevcudiyetlerini koru- mak ve tehlikeden © korunmak İçin bir cepho kuramadıkları takdirde birer birer yutulacaklarım anladı- lar. Fakat vaziyeti anlamak kâfi de- iildi. Harekete geçmek te lâzumdi. Evvelâ, alâkadar devletlerin bir Ve ka akdetmseeri teklif olundu. obu bir takım istişareler ya- pıldı. Fakat arada bir hâdise vuku- bulacak olursa, ne olacaktı. Biz devlet daha mı yutulacak ve ondan sonra yeni müzakereler mi başlıyacaktı? İşte bu tehlike, evvelki gün Mis- ter Chamberlain'i nihayet kat'i bir söz söylemeğe mecbur etti ve Mister Chamberlain söz söyledi, Mister o Chamberlain, Lehistana müzaheret teminatı vermekle, her #eyden evvel, bu memleketin Al manya ile rahat rahal, serbest Şayet anlaşma imkânı hasıl olmaz ve Lehistan kendini tehlikede göre- rek, bu tehlikeyi silâh O kuvvetiyle karar verirse, © zaman Lehistan, İngiltere ile Fransanın müzaheretinden emin olarak hakkı- nı müdafaaya girişecektir, Mister Chamberlain, evvelki gün- pek iel ile bu imkânı vermekle v plıyan emniyetsizliği hay- liden hayliye tahfif Biniş A ği Bu yüzden mihver haricindeki bü- tün devletler, Mister Chamberiain'in — sözlerini takdirle karşılamışlar. Beyanattan tek devlet ata dan gelen malümatıy A ven hş hr elik, Epin ca sen tehlii Banı anlatmaktadır, © yaruz olmadi. Bu da şüphe yok ki kazançtır, olmıyan bir Fakat ora- haberlerin » büyük hir ———— Erbaada Kızılay İntihabat, Erbaa (TAN) — Kızılay kurumu #enelik kongresini akdetmiş, pi, ze mede 1200 küsur Jira varidat ve 1030 8 masraf olduğu anlaşılmıştır. ye. Di idare heyeti şu suretle teşekiei et. miştir: Reis: Eczacı Cemal Varol, yemedar. Eksper Nazmi Mihünigki, KÂRİP: Selâhattin Ateşçi, âz2 hükü. met doktoru Ahmet Yaray, belediye doktoru Halet Çoruh, (o tüctümdan Mekki, Özkorkut, muallim Hâmit Bakır ile Basri Ahmet Önal şema aliş KISA HABERLER kağ ! Amerika hazinesi, Rayşbankın federal Rezerve Banktaki mevduatından bir Kis- mmha irat vergisinin tediye elilmemiş olmasına binâen haciz konulmasını en“ Tetmiştir. © İnsilterenin yeni Burgos Elçisi Pe- tersan Burgosü gelmiştir. © Amman hükümeti, Amman tabilye- tinde olmıyan bütün Arapların memle- ketlen çıkarılmalarına karar vecmigtir. © Berlin — Tokyo hava seferini ya Pan Cender tâyyaresinin müreltebatın- dan yüzbaşı Moro yeni bir tayyareyi tee Tübe ederken Berlinde düşüp ölmüştür. © Alman Propaganda Nazırı Göbek dün ssbah husünt tayyaresi ile Alinadan Tadcan hureket etmistir. —..... 0 SON HABER Çinliler Bir Çok Mevkiler Zaptettiler Her İki Tarafın da Ağır Zayiat Verdiği Bildiriliyor Chungking, 1 (A, A) — Çin Ajan- #1 bildiriyor: Halihazırda askeriyeye harekât sahne teşkil eden Klargi eyaletinin | 30 kilometre şimali garbisindeki An ji mevkiinde Çin kuvvetleri şiddet- Hi bir mukabil taarruza geçmişler- dir, Dün sabah, saatlerce devam «- den bir muharebe neticesinde, Çin kıtaatı Anji'nin bir çok stratejik mevkilerini tekrar ele geçirmişler- dir. Wansckung'da altı düşman tan- kı tahrip edilmiş, bir tayyare düşü- rülmüştür. Göğüs göğüse yapılan mücadeleler © netcesinde Japonlar takriben bin yaralı ve ölü vermiş- lerdir. Çinlilerin de zaylatı mühim- dir. Çin tayyarelerinin taarruza TAN —— ———— | Suriyede Tethiş Hareketi Arttı Chungkirg, 1 (A.A) — Kvans|Şamda ve Halepte Birçok Bombalar Patladı, tung'dan alınan haberlere göre, bombardıman rekkep bir Çin filosu, düşmana an- sızm hücumlar yapmak Suretiyle Kanton şehri üzerinde uçuşlar yap- mışlardır. Schunghai'den bildirildiğine gö- re, Çin bombardıman tayyareleri Nankin ile Kluklag arasındaki aşağı Yangtze mevkiinde Japon donanması üzerinde uçuşlar yapmış, mühi mat dolu bir Japon nakliye gemisi- ni berhava etmişlerdir. Hırvat Partisi Lideri Müzakerelerde “Dulumuyu Belgrat, 1 (A.A.) — Hırvat par- tisi reisi Maçek bugün Agranda bü- tün muhalefet partilerinin delegele- rile müzskerelerde bulunmuştur. İyi malümat alan mahafilde beyan olunduğuna göre, bu mülâkat bir noklai nazar tcatisinden ibaret kal mıştır ve müsbet siyasi mahiyette hiçbir talep tesbit olunmamıştır. Maçek, önümüzdeki pazartesi gü- nü Beşvekil Tsevetkoviç ile görüşe cektir. Bu mülâkat, muhalefet bloku reisi sıfatile değil, Hırvatların söz. cüsü sıfatile yapılacaktır, m Ve Halep, 31 (Tan Muhabirinden) — Suriye fevkalâde günlerini yaşıyor. | Memlekette bir anarşi dalgası esiyor, Şam, Halep, Hama, Humus, Lüzkiye hulâsa bütün Suriyede umumi ha- yat durmuş, iktisadi vaziyet altüst olmuştur. Şehirlerde, kasabalarda dükkânlar baştanbaşa kapalıdır. Şam da askeri idare ilân edilmiş, fakat hiçbir tedbir tethiş harekâtını dur- duramamıştır. Dün akşam Şam 0 kaklarında bir çok bombalar patla- mıştır. Bugün de Halepte iki yerde bombalar patlamış, Vatan! parti erkâ mından Sekiz kia amalie üllmiçtir Bu sabah gelen haberlerde askeri idarenin bütün evlerde sraştırmala- ra ve geniş tevkifata başladığı bildi- rilmektedir. Bu arada Usbetülame- lülkaymi mensuplarından Tevfikül- emir, Abdülkerimülüldi, komünist- lerden (o Huneynişaguri, Süleyman Miktat ve daha bazı mebuslar tev- kif edilmişlerdir. Şam ileri gelen lerinden bir çokları da kaçmışlardır. Bir kaç gün evvel tevkif editen İi- derlerden Nebihiluzma ve arkadaşla» rı Küdmüre sevkedilmişler ve yollar. Memelin Almanlar tarafından ii da taş kırmıya mecbur tutulmuşlar. dir. Bu muamele Suriyenin her tara- tayyarelerinden mi-| Fevkalâde Tedbirler Alınıyor, Seniş Tevkifat Var fında galeyana vesile olmuş ve yüce komisere yüzlerce protesto telgrafı çekilmişse de muamelede bir deği- şiklik yapılmamıştır. Halepte de dükkânlar günlerden- beri kapalı olduğu için ciddi bir buh- ran ba Halebin en aşlamıştır. Bu sabah işlek caddelerinden Babülferaçta bir kaç dükkân açılmışsa de grevcilerin sevkettiği çocuklar dükkünları taşlı- yarak camlarını kırmışlar ve kapat- mışlardır. Cedide çarşısında Fransız askerlerinin muhafazası altında bu lunan kasap dükkünları da yağma e- Milmiştir. Bunlardan başka bir çok ecnebi müesseselerde Roma ve Fransız ban- kalarının fransızca yazıl” levhaları parçalanmıştır. Sokaklarda mızraklı süvariler devriye geziyorlar. Fakat bütün tedbirlere rağmen asayiş her gün biraz dahia boruluyor. Lâzkiyede Seyh Sileymanürmür. sit hâlâ faaliyettedir. Seyhin devri- yeleri köyleri âdeta haraca kesmiş» lerdir. Herkes haline, isine göre bir vergiye bağlanmıstır. Meselâ evlen- mek istiyenler Mürsit cetasine beş Osmanlı altını vermezse kız kaçırıl. pa E Wiedman İdama Mahküm Halk, Mahkümların İdamı Lehinde Tezahüratta Bulundu Versailles, 1 (A.A.) — Altı cinaye- tin faili olan Alman Eugene Veid- mann ile cürüm ortağı Roger Milton, cinayet mahkemesinin son celsesinde idama mahküm edilmişlerdir. Jüri evvelâ iki cinayet için esbabı muhaffefe kabul etmiş ise de mites- kiben mahkeme reisi ile görüştükten sonra bu kararıni geri almıştır. Bu hidise üzerine müdafaa vekil leri Henri Gerâud ve Moro Giafferi, muhakemenin talikini istemişlerdir. Fakat mahkeme, bu talebi kabulden imlina ederek kararında ısrar etmiş- ir, Halk. mahkümların idamı lehinde nümayişler yapmıştır. Bunun üzeri- İne Gerand, hala dönerek “yamyam- diye bağırmıştır. o “ lar Weidmann, kararı hiçbir harekette İ bulunmaksızın dinlemiş, Million ise nden bahsetmiştir. masumiyet Başvekil, Dün Tetkikler Yaptı İ (A.A) — Başvekil Re- fik m, bugün saat on heş bu- çukta Türk Hava kurumuna giderek Türkkuşu öğretmen okulu ile tesi- sai ve Jâboratuvarlarmnı, Etimesut tayyare meydanını, Akköprüdeki tay yare ve plânör atelyesini tetkik et- miş ve Türk Hava kurumunun müs- takbel mesaisi hakkında başkan Er | zarum mebusu Şükrü Koçaka direk- İif vermiştir. in Nazi Tahrikârına Karşı Tedbirler Buenos Aires, 1 (A.A) — Zabıta, Patsgonyadaki nazi tahrikâtı hak- kında imzasız bir vesika vücude ge- #irmiş olan eski Alman nazilerinden ve Göbbels'in salek kötibi Henri Jurges'i tevkif etmiştir. Bu vesikayı almış olan Relsleümhur Ortiz, bunu A maktadır. işgali sırasında binlerce Litvanyalı, şehri terkederek kaçmışlardır. Bı imde, Alı askerleri şehre girmeden önce Memelden çekilen Litvanyalıdardan bir grupu iie” Rİ zabıtaya tevdi etmiştir. | #FELEK Hakikat ve Yazan: B. FELEK akikat diye bir nesneden bah» seder dururuz. Bunu. tarif et deseler yapamayız. Söyle deseler söyliyemeyiz ve dinle deseler ona hiç tahammül edemeyiz. Onun için kabahati hakikate yükler otururuz. Güya hakikat kuyuda imiş de gü- nün birinde meydana çıkmış, o kadar İçirkinmiş ki utancından hemen tek. rar kuyuya dönmüş. Yalan! Hakikat ne kuyudadır, ne İde öyle çirkin bir şeydir. Hakikat manevi bir Bunu o vitamine muhtaç vermenin yolunu bilmek lâzımdır. Kör Kadı fıkrasını burada haki - katin acemice izharına kuvvetli bir misal olarak gösterebilirim. Hakikat, frenklerin nature de - dikleri tabii şekilde akamaz, hazme- dilemez. Onu hazırlamak ve öyle sunmak lâzımdır, Ne uzağa gidiyoruz? Yaprak del ması dediğimiz şey nedir? Asma yaprağı değil mi? İçini doldurmadan yemeğe kalksak; — Keçi misin yahu? derler. Midye dolması da buna benze- mez mi? Çiy midye yenir mi? Lâkin bir de dolmasını düşünün! Patlıcan da öyle. Yaprağı, midyeyi ve patlıcanı ye- dirmek için türlü türlü tertiplerle dolma yapıyoruz d#'hakikati neden dolma yapmadan yutturmak istiyo » ruz? Olmaz! Acemilik etmiyelim, Mi- desi en sağlam, iştahı en açık olan- lar bile çiy hakikat yemezler. Mutla- ka hazırlamak, pişirmek, dolma yap- mak ve öyle yutturmak gerektir. Ama bu bizde olduğu gibi bütün dünyada da böyledir. En kös dinle mişten, en hakikat severlere kadar | hep böyledir. — Dost adama acı söyler! diye bir söz vardır. Bu o demektir ki, adamın dostu İnsana hakikati söylerken önü» nü ardını kollamaz, yani dolma yap* maz. Onun İçin de çok defa sevdiği &- le kötü kişi olur, Hakikati görmek, sezmek hüner değildir. Onu bize, yani şahsımıza, şahsi hareketlerimize ve şahsi men - İnatlerimize taallâk etmediği zaman kolaylıkla görürüz. Lâkin kendimize müteallik hakikat leri göremeyiz. Tıpkı kendi gözle - rimizin gözlerimizi göremediği gibi. Asıl hüner bunu ürkütmeden, tik sindirmeden göstermek ve yedir - mektedir. Onun için eğer birisi haki- İkati görmemiş, © kavramamışsa sue kendinin değil, ona hakikati fena sunanlarındır. Dahiliye Müsteşarı Konya, 1 (Tan Muhabirindeni — Dahiliye müsteşarliğına tayin edilen Konya valisi Nazif Erkin yeni vazi- fesine başlamak üzere bugün Anks- Taya hareket etmiştir. Müsteşar, vi- lâyet ve parti erkin ve birçok doste ları tarafından uğurlanmıştır. e lig İnhisarlar Umum Müdürlüğü Ankara, 1 (Tan Muhabirinden) Tuhisarlar umum müdürlüğüne tülün İşleri müdürü Adnan Taşpınar tayin edilmiş. kararname yüksek tasdike iktiran etmiştir. Bir Çocuk Arkadaşını Yaraladı Bursa (TAN) — İğdir köyünden 14 yaşlarında Ahmetle Mehmet oy- narlarken Mehmedin elindeki taban- ca patlamış, Ahmet yaralanmıştır. Hastaneye kaldırılan Ahmedin ya” rası tehlikeli değildir. Küçük Meh- met hakkında tahkikat yapılmakta dır, —— — — Bir Çocuk Kuyuda Öldü. Bursa (TAN) — Bilâdıyunus kö yünde muhtar Ahmet Aksoyun hir yaşındaki oğlu Basri Aksoy, evleri» nin avlusunda oynamakta iken, üstü açık bulunan kuyu içine yuvarlana- rak ölmüştür. Hâdisede tedbirsizlik ve dikkatsizlik olup olmadığı tahkik edilmektedir.
