18 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

——— ie.ş. 1938 aereremesan, BÜGÜN ... İngiliz Kabinesindeki Değişiklik Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Peyce zamandanberi İngiltere e m aritiyesinin Avam Kamara- Mister gp olması âdet olmuştu. Maga in istifası üzerine Lord Mena» Yani Lordlar Kamarasına mz © bir zatın hariciyeye getiril- muş, Tok münakaşalara sebep ol- berlay acak Başvekil Mister Cham AİN'in hariciyeye ait meselelerin ; ; ; » Uzak) Şark Harbi Şildetlehdi | Çinliler Dün Destroyerini Batırdılar Askeri Müşahitlere Göre, Japon Ordusu, Iki Japon HARİCİ HABERLER ÇEKOSLOVAKYA: t FRANSA: solininin Cenevede söylediği son nu Fransa - Italya Müzakereleri Devam Ediyor Paris, 17 (Hususi) — Sinyor Mus- tuk Parisin resmi mehafili tarafın LE Temizlik ! IYazan: B. FELEK) Pislikten hoşlanmam. Hoşlananlar var mıdır? Zannederim, evet! Çün - kü valideden işitirim: Birinin pisli- ğinden bahsederken: — Perisi pis! der. Ben en ziyade umumi yerlerin pis liğine tahammül edemem. Kahve, lo kanta, sinema, vapur, tren bekleme yerleri, nakil vasıtalarının içi gibi, Avrupada bu gibi yerlerin içi göze çarpacak kadar temizdir. (Yani bi- dan hayretle karşılanmıştır. B. Mus- golini bu nutkunda, Fransa ile İtal- ya arasında açılan son müzakereler den bahsederken, bu müzakerelerin he netice vereceğini kestirecek vazi- yette bulunmadığını söylemiş, ve bunun bilhassa İtalya ile Fransanın İspanya harbine karşı aldıkları vazi- yetten ileri geldiğini anlatmış, Fran- danın bu harpte Barselonanın muzaf for olmasını diledeğini, halbuki İtal) yann bir Franko zaferi beklediğini | çak ilâve etmişti. Bugün anlaşıldığına GÖ| kin bu orada aklıma gelen şeyleri re Fransa hükümeti, Romadaki m35-| buraya yazmamayı şehre ve mesleğe lahatgüzarı M. Blondel'e, bu bera-| karşı sadakatsizlik saydım. nat yüzünden Pariste hissolunan| sokaklar şöyle duman “İkkalirpa Mn Cevap vereceğini söylemesi Bu makaşanın ardını kesmiştir. hay >>9elenin kapanmasından bir tenli DAN sonra İngliterenin hava kazaz 9 Meselesi büyük bir. önem Yel EN ve birçok münakaşulara çiştır. Avam Kamarası mesele Uzun uzadıya meşgul olmuş, fa- bu İşlerden mesul olan nazır da Pİ Kamarasında bulunduğu ve #m Kamarasında ancak bir müs ından temsil edildiği için karşılaşmıya imkân bula zim gözümüze çarpacak kadar). Aca- ba hu temizlik muttasıl bir adamın oraları temizlemesinden midir diye araştırdığım zamanlar kimseyi gö - rTemedim. Yalnız bir şey nazarı dik. İkatimi celbetti. Kimse yere fistik ka buğu, tütün paketi, çukulata kâğı - dı, portakal kabuğu atmıyor. Yerler de temiz kalıyor. Dünkü gazetelerde bellibaşlı so » ım bu sene süpürülüp yı mı okudum. Güzel şey! Lâ- Çok Müşkül Bir Vaziyete Düşmüştür. tungun garbine doğru ilerlemiye ça- Uışıyorlar. Müşahitlerin mütaleasına göre Ja- ponlar şimdi çok müşkül bir vaziyete düşmüşlerdir. Çünkü Teisrşvand he- zimetinden sonra Japon askerlerinin maneviyatı ciddi surette sarsılmış- tır. Sonra, Japon ordusunun mevcu- dü çok geniş bir çevirme hareketi yapmıya kifayet edecek derecede de gildir ve bir çok noktalardan vuru- labilir. Ve nihayet Japon ordusunun harekât sahasının ilerisi ve gerisi Çin kontrolü altındadır ve Çin kuv- Nevyork, 17. (Hususi) Uzak Şark harbine dair alınan en son ha- berler şu merkezdedir: Japon kay-| naklarına göre Çini şarktan garbe bağlıyan Lungbay demiryolu şebeke sini kesen Japon kuvvetleri karşı sında Çin kuvvetleri Suçov mevkii- ne doğru gerilemektedir. Fakat Ja-| pon kaynaklari Suçov'unda yarı ihata edilmiş bir halde olduğunu an- latiyor, ve bazı Japon kuvvetlerinin | buraya on kilometreye kadar yak- laşmış olduklarını bildiriyorlar. Ja- ponlar daha başka iddialarda bulu- ta Meclise, Hamuş, Avam Kamarasında hüküm süren Südet Almanlarının reisi Henlayn hate göre İngilterenin hava si- Vem ası programı çok yavaş iler. dik dir. Bir taraftan tayyare is- m diğer taraftan tayyare taar- tağiyiva karşı sivil halkı koruma irleri çok aksak görülüyor ve İn keçenin Üç yıldanberi büyük bir «Programı tatbik ettiği halde hillerine çok yakın diğer bir Av- m devleti ile müsavat derecesine gelmediği, iddia ediliyordu. Hat a” Yüzden Hava Nezaretinin teş- taya sik görülüyor, hava endüs- taç gi Ylaha ve ilerletilmiye muh- olduğu söyleniyordu. Kay Yüzden irkaç gün önce Avam rasında bu bahis üzerinde son| hükge siddetli bir müzakere olmuş, metin münekkitleri en ağır li 4 hava teslihatı siyasetine hü- etmişlerdi 1, ikümet namına cevap veren Winti il ii Mart erten İngilterenin gelecek İ Si bulunacağını ve 1941“ senesi M; “alında bu mevcudun (3500) e çıka, Lİ Sap, Aha edememiş, Hava Müste- teki; tesadüf olunan güçlükler ve elerin hı ümtçe malüm oldu. yi ındaki sözleri ise muhalefet buyg 18 çok fena tesir yapmış ve T. vaziyetin bir tahkik heyeti ndan teti vak Niyet bu vaziyet karşısında Ha- ve yesıri Lord Swinton istifa etmiş vee Avam Kamarası âzasından tir, Sıhhiye Nazırı Mister Wood ge- miştir, d gazeteleri bu değişlikten Mun görünmekte ve Hava Neza- in Meclisteki cephesini takviye söylemektedir. de yapılan ikinci bir deği. Yorgi, , Pabasının ölümü üzerine, larg 2 varis olmak dolayısiyle Mi,, < Kamarasına geçecek olan SE Ormsbygore'un yerine im Kamarası âzasından birinin Mak, dir.Bu yüzden Mister Malkolm Beli ald Müstemlekât Nasırlığına İmiş, onun yerine de Dominyon Nezaretine Lord Hanley tayin o- tree, bekler Mükdonaldı yeni nezarette 4, 91 en mühim iş, Filistin mese- b, hallidir. Mister Makdonald Avonlar Narırhğında bulundu.) maş Teda İrlanda meselesini hallet kıy hususunda gösterdiği muvaffa- çil, (emayüiz etmiş ve bu suretle “reyi büyük hir gaileden kur- değ, — imkân bulmuştu. Onun bu Pili Mühim bir gile teşkil eden iy, © Meselesinin halinde de ayni *t ve liyakati göstermesi bekle- Mem Metin ği; Yap, ray, diya, x , kabinenin Avam Ka Sayıl da cephesini takviye etmiş) CENUBİ AFRIKA F, ağistlerle Aleyhtarları 2 di P, a Çarpışmalar , elorla, 17 (AA) — Yarın bü Sonubi Afrikada umumi intiha- Tay, #Pilâcaktır. Bu münasebetle erle faşist aleyhtarları arasın- kadar 1750 ilk safı harp tay: nuyorlarsa da Çin kaynakları bütün bu iddiaları tekzip etmektedirler. Salâhiyetli Çin ricalinden biri, bu gün Hankovda beyanatta bulunarak Japonların Lunghay şebekesi üze- rinde hiçbir yerde birleşemedikleri- ni, yalnız bu şebekeye karşı bir ta- kım akınlar yaptıklarını, fakat Çin kuvvetlerinin Suçov'da bulunduğu- nu ve oradan çıkarılamıyacağını, va» ziyette hiç bir esaslı değişiklik vuku bulmadığını söylemiştir, Suçov'da harp yeni bir safhaya girdi Hankov, 17 (A A) — Askeri mü- şahitler, Suşov için yapılmakta olan muharebelerin yeni bir safhaya gir- diği hususunda müttefiktir. Çünkü Japonlar şimdi geniş bir çevirme ha İreketine başlamışlar ve Kuvayı kül liyelerini iki cenaha toplamışlardır. Bu cephede Japonlar cenuba Şan Reisicümhurun Petrol Meselesi Hakkında Beyanatı Meksiko, 17 VA.A) — Reisicümhur B. Kardenas, gazetecilere beyanatta bulunarak petrol Satışına memur milli ofisin ecnebi memleketlerle bir gok satış konturatları imzalamış ol- duğunu beyan etmiştir. B. Karde. nas, echebi gemilerin Meksika potro lü yüklemek üzere yakında Meksika ya geleceklernli ilâve etmiş ve niha- | yet, İngilterenin satılmış petrolü ka Buhi olarak musadere edemiyeceğini ve ihraç edilmiş Meksika petrolleri. ne ecnebi limanlarında ambürgo ko- yamıyacağını söylemiştir. Meksika, Almanyaya petrol gönderiyor Veaşington, 17 (A.A Meksika sefiri Najera'nın Meksikadan avdeti ne intizaren Meksikada satın alınan petrol kümpanyalarına verilecek taz minatın tesbiti için cereyan eden müzakereler durmuştur. Bu müddet zarfında diplomatik mahfeller Meksikada dahili vaziye- tin inkişafını dikkatle takip etmek- tedirler. | Hususi bir membadan öğrenildiği- ne göre Meksikadan Almanyaya pet-| rol gönderilmiştir. Bu petrolün satın | alınan kuyulardan çıkarılmış olup ol madığını tesbit etmek imkânı bulu- namamıştır. LEHİSTAN : © Rumen Başvekilinin Varşova Ziyareti Varşova, 17 (A.A) — Gazeteler, Rumanya Başvekili Patrik Miron Kristeta'nın Polonyaya resmen ya - pacağı ziyaretin programını neşret « mektedir, Rumanya Başvekili, yanında met- ropalaisarian, hariciye erkânından orta elçi Tonbrosu ve diğer bazı ze -| vat olduğu halde, 20 mayısta Varşo- | İF çok kavgalar olmuştur. vetlerinin Japon'arı her an bir kıs- kaç içine alması mümkündür. Çin tayyarelerinin iki muvaffakıyetli hücumu Hankov, 17 (A.A) — Çin kuvvet- leri cenubi Çin sularında bulunan Japon harp gemilerine karşı iki mu- vaffakıyetli tayyare hücumunda bü- lunmuştur. İki Japon destroyeri ba- tırılmış ve diğer iki harp gemisi ha- sara uğratılmıştır Ayni zamanda üç Japon tayyaresi de düşürülmüştür. Çin hava kuvvetleri Anvhinin şi- malilnde de büyük bir faaliyet gös- termiş ve yirmi tankı tahrip eylemiş ve beş yüz Japon askerini öldürmüş- | tür. Kiaşingde son iki gün içinde Ja- ponlar 1000 ölü bırakmışlardır. Avheinin şimalinde Çinliler kah- ramanca bir müdafaadan sonra Men şengin tahliyeye mecbur olmuşlar- dır. EZETERNE Kanada Harp Sanayiine Yeni Bir Hız Verilecek Ottava, 17 (AA) — Ingiliz hava heyeti buraya gelmiştir. Heyet Ka - nadada tayyare endüstrisi teşkilâtını tetkik edecektir. Tayyare fabrikala- rına ve Kanada ağır sanayiinin muh telif şubelerine yeni bir hız verile « cektir. Öğrenildiğine göre Kanada Ingi « liz ordusu besabına ağır toplar imal etmeği kabul etmiştir. Bundan maa- da İngiltere daha şimdiden Kanada- ya 5.000 mitralyöz sipariş etmiştir. İngiliz Kral ve Kraliçesinin Paris seyahatleri Londra, 17 (A.A) — Ivning Stan- dard gazetesinin bildirdiğine göre, hariciye nazırı, haziran başlangıcın. da İngiliz kral ve kraliçesinin Parise Yapacakları seyahat esnasında ken - dilerine refakat edecektir. İngiliz - Irlanda anlaşması tasdik olundu Londra, 7 (AA). Lordlar ka - maras! bugün Ingiliz İrlanda anlaş- masını üçüncü kıraatinde kati olarak ve ittifakla kabul etmiştir, Bu su - retle hem Lordların hem de avam | kamarasının tasdik ettiği bu anlaşma imza edilmek üzere bü akşam krala gönderilecektir. KAHİRE : Kredi Fonsiye İkramiyeleri Kahire, 17 (A.A.) — Yüzde üç fa- izli ve ikramiyeli Misir kredi fon - ye tahvillerinin dünkü çekilişin - de; 1903 senesi tahvillerinden 770.180 numaralı tahvil ile 1911 senesi tah - villerinden 364.335 numaralı tahvil Südetler Meselesinin Halline Doğru Londra, 17 (Hususi) — Bugün Pragdan haber alındığına göre,Çekos lovakya hükümeti, Südet Almanları lideri Henlâyini müzakerelere baş- lamak üzere davet etmiştir. Henlâyin ile Çekoslovak hüküme- ti arasındaki müzakerelerin pek ya- kında başlıyacağı tahmin edilmekte- dir. Çünkü bu an; çok müsait sayılı- yor. Henlâyin'in müzakeratın mu- vaffakıyeile | neticelenmesi | için Çek — Sovyet o misakının o terki ni mutlek şart olarak ileri sür- mekte ısrar etmiyeceği zannolun- maktadır. Vaziyet çok nazik addedi- liyor ise de ümitsiz sayılmıyor. Çün kü Henlâyin'in iilâfgirizane' bir hat müdek olduğu tahmin olunmakta. dır, Çekoslovakya, harici siyaseline sadık Londra, 17 (A.A) — Diolomaâsi ma hafilinin istihbaratına göre, Südet meselesinin halline müteallik olarak İngiltere tarafından yapılmış olan teklife, Çekoslovskyanın vermiş ol- duğu cevap, umumi tâbirlerle kale- me alınmış olup Çekoslovakya hükü metinin, Henlâyin'e yapacağı müs-| takbel teklifleri tayin ve tasrihten içtinap eder mahiyettedir. Londradaki Çekoslovaklar maha- fili, Prag hükümetinin hiçbir zaman Çekoslovakyanın harici siyasetini tekrar gözden geçirmeyi de diği gibi Henlâyin'in istediği veçhile Sovyet Rusya ile mevcut olan misa- kı feshetmeyi de asla hatırına getir- memiş olduğunu beyan etmektedir. Almanyadaki Çek ekalliyetleri Berlin, 17 (AA) —D.N.B. bil diriyor: İngiliz liberal mebusların - dan Mander'in bir istizah tatkriri ü zerine avam kamarasının yarın Al - manyadaki Çeklerin vaziyetini müza kere eyliyeceğini mevzuu bahseden | Berliner Börsen Zeitung ezcümle di- yor kiz “Liberal mebus Mander, Alman - yada yaşıyan 400 bin Çekin vaziyeti hakkında İngiltere hükümetinin Al manya nezdinde “dostane teşebbüs- ler” de bulunmasını istemektedir. Hakikatte Almanyada Çek pasaportu ile yalnız 301.700 kişi vardır. Bun - lardan 273.000 i Alman milletine men suptur. 25.700 ü Çek ve 2.700 üde Slovaktır. Bu suretle Ingiliz mebusunun 400 bin Çekinden, kala kala 29 bin Çek kalıyor demektir.., KISA HABERLER # B: Mussolini, bu sabah Cenovadan Romaya dönmüştür. A B. Stoyadinovic. dün İsvec sefirini kabul etmiştir. Elçi, Başvekile İsveç Kra Wi tarafından ihda olunan İsveç* “şimal yıldı,, adındaki en büyük mişanını tev- di etmiştir. * Yuzoslavyanın Triyeste . General konsolosu BR. Givotetiç Viyana General konsolosluğuna tayin edilmiştir. # Londrada bulunan Sovyet büyük l vaya gelecek ve resmi ziyareti dört gün sürecektir. ellişer bin frank ikramiye “kazan - mışlardır. elçisi Mamsiski bugün mezunen Mos « kovaya hareket etmiştir. Maiski Parfsde tevakiru? edecektir malar bugün tekrar uyor. hayreti anlatmasını istemiştir. Fransa ile İtalya arasındaki konuş başlamış bulu- Nazırlar Meclisinin İçtimaı Paris, 17 (A A) — Nazırlar Mecli- sinde Bone harici vaziyet ve Millet- ler Cemiyeti Konseyinin son müza- kereleri hakkında izahat vermiştir. Meclisin bu içtima hemen münha- sıran Bone'nin izshatına tahsis edil- miştir. Frans İtalyan münase- betleri hakkında pazırlar, Fransanın Roma maslahatgüzarile Kont Ciano arasında başlıyan müzakerelere bu- gün de devam edileceğini söylemiş- tir. Marşando Mili Müdafaa istikrazı nın fazlasile kapatılmış olduğunu meclise bildirmistir. Daladye, müstemlekelerin müda- faası ile alâkadar meseleler zuhu- runda müstemlekât nazırının daimi komitesine çağrılma- Kabine toplantısında Paris, 17 (A.A.) — Kabine bu sa- bah Relsicümhurun başkanlığında toplanmış ve nazırlar meclisinde ko nuşulan meselelerle, meşgul olmuş - tur. Reisleümhur müstemlekelerin mü dafaası meseleleri görüşüldüğü va - kit müstemlekât nazırının da daimi milli müdafaa komisyonuna çağırıl. masına dair olan emirname ile ge - neral Hutzinger, Gaşeri ve Bühre - rin yüksek askeri şüra azalığına ta - yinleri hakkındaki emirnameyi imza lamıştır. * Paris, 17 (Hususi) — Fransa Hava Nezaröti, Amerikadan yüz harp tay- yaresi alındığını bildirmektedir. Ge- ecek Sonteşrinden başlıyarak bu tayyarelerin teslimine başlanacak- tır. Keyfiyetin Mister Roosevelt ile anlaşarak kararlaştırıldığı söylen. mektedir. İSPANYA: | Ademi Müdahale Komitesi Haftaya Toplanıyor Londra, 17 (A.A.) — Fransa bü - yük elçisi bugün ademi müdahale ko mitesi reisi Lord Plausu ziyaret et- miştir. Alınan haberlere göre Ispanyada - ki gönüllülerin geri çekilmesi mese- esi görüşülmüş ve derhal diğer alâ- kadar devletlere tevdi edilecek olan bir anlaşma üzerine ittifak edilmiş- ir. Ademi müdahale komitesi ancak önümüzdeki hafta toplanabilecektir. Harp vaziyeti Burgos, 17 (A'A.) — Franko kıta - arı bu sabah Tervelin şimali şarki inde kâin Corbalon kasabasını iş - gal etmişlerdir. Bu kuvvetler ilerle- meğe devam etmektedir. Diğer ta - raftan Franko kuvvetleri, Sierra de Gudar mıntakasında ileri hareketle rine devam etmiş ve Mora del Ru - bielos'a giden yolda Val de Linares ve Alkala dela Selva'yı zapteylemiş - tir. İyukarıda yazdığım içinde adam otu Tan umumi yerleri bile temiz tut - mak kaygusu yoktur. Dün vapurla bir yere gitmek üzere bir bekleme yerinde idim. Karşımda üstühaşı te- miz, muntazam iki kişi oturuyor. bi: risi harıl harıl anlatıyorken: — Birader, kime anlatırsın! İşte! Şu bekleme salonuna bak. Kapının dibinde bir süprüntü sepeti varken yerlerin hali meydanda! Ne bunun burası insan oturacağı yer. Ve köpek bile yattığı yeri kirletmez. Alimal. lah kokuyor. Dedi ve (şark!) diye İyere tülkürdükten sonra bir de aya- ğile ezdi — Dedim ya! Kime anlatırsın! İn- sanın içinden gelmeli! Herkesin ba- sına bir polis dikilmez ya! Medeni adam dediğin her şeyden evvel te » İmiz adam demektir. Bu sözden sonra da sigarasını ye- re altı ve ezdi Eğer vapur gelip hizi almasa idi, bütüm. sileâmat. attiği piliklerin hepsini yapacak idi. Dü. şündüm: — Buna da şükür! Dedim. Hiç değilse bu adam yaptığının aleyhinde bulunuyor. Ya bir de bu | ği kusur saymadan O yapanlar İvardır. Onlara ne diyelim? Diyecek şudur ki; Temizliğin lâfenı etmiyo başla - dık. Bu da bir kârdır. mam aa MACARİSTAN: Gizli Teşekküller Hakkında Şiddetli Budapeşte, 17 (A.A) — Mebusan meclisinin politik hukuk ve adliye encümenleri dün Imredi hükümeti - nin radikal sağ cenah hareketinin ö- nüne geçmek üzere tanzim ettiği iki kanun projesini tasvip eylemiştir. Bu kanun projelerine göre, gizli teşek - küllere girmek şiddetle metnnudur, aksine hareket edenler büyük ceza. İlara çarpılacaktır ve herhangi bir po litik partiye intisap eden devlet me- muru derhal âzledilecektir, Dün Geceki Çarpışma Dün gece Bankalar caddesinde iki kişinin yaralanmasile (neticelenen bir otomobil kazası olmuştur. 2190 numaralı taksi otomobili, vatman Sabahattinin idaresindeki 120 numa yalı kurtuluş arabasiyle 69 numara- h Harbiye arabası arasında kalarak sıkışmıştır. Bu çarpışmadan sonra 69 numaralı araba raydan çıkmış ve yolcular korkulu dakikalar geçirmiş lerdir. Otomobilde bulunanlardan, biri gözünden diğeri #yağından ol. mak üzere, iki kisi hafif surette ya- ralanmışlardır. Yaralılar Sen Jorj hastanesine yatırılmışlardır. Yaralı. lardan biri taksinin sahibidir. Pan- sımandan sonra hastaneden çıkarı). mıştır. Kadir ismindeki diğer yaralı ise ağırcadır. Şoför hâdiseden sonra Sarhoş olduğu zannedilmel kaçmıştır. ktedir.