19 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

EFON 5 Taliimizin Dönüm Noktası "Ahmet Emin YALMAN eriye doğru bakarken iki düşünce yolu tutabiliriz. Birincisi; “Ne idik? Ne olduk?,, İstikametidir. İkincisi de: “Ne idik, ne olabilirdik?,, şeklinde dir, 19 sene evvelki manzarayı gözü- Müzün önüne getirelim: İstanbulda etrafı yaldızlı bir bataklık var. Bu -| Dün içinde büyüyen Beşinci Meh « met adında bir adam, bütün bir mem lekete tasarruf iddiasındadır. “Babamdan kalan çiftliğimdir, diyor. İçinde yaşıyanlar da köle - lerimdir. Bunlar arasında on bir se- he evvel bir başkaldırma oldu. Halk bizim irsi haklarımızı tanmamıya Kalkıştı. Hazır harp yorgunluğile bünye halsizdir, ecnebi işgal ordu - arı şeklinde umulmaz bir müttefik te bulduk; baş kaldırabilecek istidat- a adamları yok edelim. Halk körü- körüne kölemiz haline insin. Amma, Siftliğin hâsılatım yabancılar alacak Miş, bizim tahtımızm yaldızlarına #l sürülmedikten, bize senelik tahsi- #atımız verildikten sonra bize ne?,, Tahtın etrafında en vicdansız yağ- Macılar sıralanmıştı, Türk milli ha- er kaygasındı ü nikaplarını atmışlar, bu safa ka- Bimışlardı. Zinde bir milli hareke taassup ve irticaa aykırı gören bütün kürlü kafahlar ayni tarafı tutmuşlardı. Ellerindeki taassup 8f- Yonunu Sultanların emrine hazır tütuyorlardı, bununla halkı afyon - acaklar, milli şuurunu boğacak - arşı taraftaki manzara ümit. siz sayılabilirdi. Trablus ve wn harplerini takip eden dört se Melik Cihan Harbi milleti bitirmişti. Bu harbin muhtelif safhalarında in- #anlardan umulmaz yararlıklar, fe- Tağatler, varlıklar gösterilmişti. Fakat harp zamanmdaki idare, e feragat cereyanlarına syak uy- . Talan yarışına set çe- Kemiyen, bütün yüksek kıymetlerin ine seyirci kalan, yaban »- başımıza çıkmasına meydan Yeren bir gidiş; bu halsiz milleti küs- kün, bezgin bir hale düşürmüştü. Saltanat, taassup ve işgal batak- Uiklardan gelen türlü türlü mikrop- || Yar işte böyle zayif, düşkün bir bün- Yeye üşüşmüştü. Ayırıcı, bozguncu bütün âmiller harekete getirilmiş - Xİ. Türk mefhumunu parçalamak, hi $e indirmek için korkunç menfi ce-|| t*yanlar açılmıştı. Saltanatla ya -|| müttefikleri ve sınıf sınıf tâ - lar, biribirlerine karşı ayrılık || kütleleri daha kolay ezebile - “ek, daha zahmetsizce soyacaklar - Elem duyanlar, çırpınanlar pek Soktu, Türk milletine kârşı hazırla Tan geniş suikast, elbette sükünetle #eçmivecekti. Yer yer büyük kahra- Manlıklar, mukavemetler görecek - Fakat saltanat, taassup gibi da - Yahacak yerleri olan yabancı kuv- Yetler, mukavemet istldadında olan- taraf taraf avlıyacak, ezecek, a- Piklıyacaklardı. pe Üzlerce, binlerce nevi mikrop, ük milletinin ölümü için birleş - "İt. En ihtısaslı doktorların vere *eği hüküm, vaziyetin ümitsiz oldu - İundan başka bir şey olamazdı. İnhilâl emareleri gösteren bir bün YE İçindeki mukavemeti derlemek, Sanlandırmak için ufukta hiçbir im- M görünmüyordu. (Devamı g0. unctda) Li DÖRDÜNCÜ YIL — No, 1096 TAN,” 'ANBUL 4318, 24119, 24310 2 KURUS BAŞMUHARRİIR Beyrutta Yayılan Yalan Haberler Atatürkün Hastalığını Yalan Yere Yaymakta Ne Menfaatleri Var ? Hatay Intihabı Sırasında Böyle Kahpece Şayialar Nefret Uyandırdı Ankara, 18 (Başmuharririmizden)— | Beruttan gelen haberler, Ankarada w- | mumi bir nefret uyandırmıştır. Bu haberlere göre, Atatürkün sıhhati hakkinda Berutta ve Hatayda yalan haberler yaymağa çalışılmış ve bu ya lanlar Berut kaynak gösterilmek su- retile tâ Nevyorka kadar bütün dün- yaya neşredilmiştir. Hatayda vakit vakit eserlerini gör düğümüz çirkin hareketler karşısin- da herşeyi beklerdik. Fakat Atatür- kün sıhhatine ait yalan haberlerin bir seçim manevrası diye kullanıla” cağım, Türklüğe karşı duyular bağlılığı ve sevgiyi gevşetmeğe böyle kahbece bir silâhla çalışılacağını ta“ savvur edemezdik. Bunları kimin yaptığını aramağa lüzum görmüyoruz. Fransa mandater ve vasi sıfatile Berutta ve Suriyede bulunuyor. Bu çirkin hareketten doğ rudan doğruya Fransızları mesul tut mak hakkımızdır. Bundan evvel bir Fransız radyosu, Atatürkün sıhhati hakkında yalan ha berler neşretmişti. Bu itibarla Berut membaından dürysya yayılan haber- lerden Fransızları mesul tutmak için elimizde syrica bir delil de var de- mektir. Atatürk bütün Türk milleti için bir varlık sembolüdür. Onun sih- hatine en üstün bir milli kıymet gö- (Devamı 10 uncuda) Ankarada Asabiyet ve Nefret 18 (A.A.) — Beyrut- tan bütün Avrupa ve Amerika- | va gönderilen hir telgrafta Ata- türkün yeniden vahim surette hastalandığı ve devlet işlerine bakamıyacak bir halde bulundu- Zu bildirilmektedir. Baştan ba- şa yalandan ibaret olan bü ha- beri Beyrut imasraflara girerek bütün dünyaya neşir ve tamim etmekte acaba ne gibi bir men- faat görüyor? Bu gibi taların dost bir devlet reisi hak- kında bilhassa Hatay İntihuba- tı tazyikler içinde hedefinden inhiraf ettirilirken kullanması, yalnız calibi dikkat olmakla kal maz ve şüphe yok ki, her oku: | yanın nefretini de mucip olur. Yugoslav Nazırı Atatürkün Nezdinde Ankara, 18 (A.A) — Reisi | etimhur Atatürk bugün saat 15 te Yugoslavya Harbiye ve Bah- (Devamı 10 uncuda) HMET EMİN YALMAN Hatayda Türklere İşkence Hatayda heyecanlı bir toplantı Reyhaniye, 17 (A.A) — Anadolu A- jansının husus! muhabiri bildiriyor: Bu sabah burada hükümet memurla- rının tevil ve müdafaa edemiyecek- leri çok feci bir hâdise daha vuku bulmuştur. Türk kardeşlerinin listesi ne rey vermek üzere Reyhaniye tescil bürosuna gelmekte olsn Ayrancı Şark köyünden 12 kadar Kürt, Ekra- dileyyubi isminde teşekkül eden Hoy bancıların teşvikile şiddetli rib taar- ruza uğramışlardır. Bir Fransız mülâ (Devamı 10 uncuda) zimi ve iki jandarma vaka mahalline | Bugün : 19 Mayıs Gençli Bugün, kartuluşumuzun başlangıcı olan 19 Mayısın yıldönümüdür. Atatürkün tam 19 sene evvel bu sabah Samsunda karaya çıkışı ile, Türkün kara talii değişmiye başlamış, pek çetin mücadelelerden sonra varlığı şan ve şeref içinde ebediyet kazanmıştır. 19 Mayıs olmasaydı, bugünkü hür ve müstakil Türkiye de olmıyacaktı. Gelecek nesillerin, kudsiyetini daha i; yacakları 19 Mayıs tarihi, bugün yurdun her tarafında kutlanıyor, 19 Mayıs Türk tarihinin en büyük dönüm noktasıdır. | | Çocuk Ansiklopedisi Bu iki büyük ciltlik eser her evde bulunması lâ- zım bir kütüphanedir. Çocuğunuzu bundan mah- rum bırakmayınız. Tam eserin fiyatı 7 liradır. TAN Matbaası k bayramı Politikasında Canlılık Balkan Herald gazetesi yazıyor Türkiye Başvekili Celil Bayar ile Hariciye Nazırı Rüştü Azasın Bel - gratta Yugoslavya Başvektli ile gö - rüşmeleri Türkiyenin yeni dış siya sasında görülen canlanmanın kuv - vetli bir insiyatifini teşkil ediyor- du, Türk ricali Balkan Paktının diğer müttefiki olan Romanyanın payitah- tı Bükreşi de yakında ziyaret ede « eklerdir. Bu faaliyet, Türk harici iyasetinin son günlerde yaptığı bir. isini takip ediyor rın Atinayı res - İ men ziyareti sırasında Türk — Yu - nan paktının imzası, 2 — Iran — Irak ve Efganistanla geçen sene imza edilen Şark paktı, 3 — Türkiye siyasetinde yeni bir adım teşkil eden ve ahiren teklif 9- lunan Türkiye, Yunanistan, Mısır a- rasında Şarki Akdeniz paktının ak- di. 4 — İtalyanın Montrö müahedesi- ne iltihakı. İ Türkiye ile Britanya arasındaki yeni bağlantıların Türk harlei siya- seti üzerinde tesiri olduğu zannedil - mektedir. ii Çin Harbi ' Şiddetli | Safhada Nevyork, 1ö (Hususi) — Uzak Şark harbine dair alınan en son has berlere göre, Lungbay demiryolu $8 bekesile Tiensin — Pukov demiryo- lu şebekesinin birleştiği nokta. olan Suçov'da vaziyet, son derecede ne < : Şirketile » zikleşmiştir. Japon topçuları Suçov Müzakere | Kim me bemtmamım maş, Ankara, 18 (Tan muhabirinden) —| şehrin kapılarını ve surların yıkmış İstanbul Elektrik şirketinin satın a-| lardır. lınması esasında anlaşmıya 'varılma-| (Dün gece şehir haricinde son dere $ı üzerine, şimdi satış mukavelesi ka-| ce şiddetli bir muharebe vuku bul - leme alınmaktadır. Bugün öğleden | muştur. Japon kaynaklarına göre sonra iki taraf murahhasları bu iş ü- | mareşal Şang-Kay-Şek, bu cephede- zerinde çalışmışlardır. İki bütün askerlerini geri çekmeğe Şirket satın alındıktan sonra Nafıa | muvaffak olmuştur. Bununla bera - Vekâletine bağlı ve demiryolları ida- |ber şehrin içinde 150.000 Çin aske- resi gibi hükmi şahsiyeti haiz bir dal. |ri bulunmaktadır. Japonlar, Suçov (Devamı 10 uncuda) (Devam 10 uncuda) i anlayıp kavrı- Tramvay Yugoslav Harbiye Nazırı Ankarada Ankara; 18 (TAN muhabirinden)- Yugoslavya. Harbiye ve Bahriye Na- zırı Orgeneral Mariç, Bayan Mariç ve hususi “kalem direktörü Albay Yev- removiç ile birlikte hususi trenle bu sabah saat 10 da şehrimize gelmişler- di Dost ve müttefik memleketin kâa- ra ve deniz kuvvetlerinin değerli şe- fi, Türk ve Yugoslav bayraklarile süslenmiş ve bir kıta askerin selâm resmini yapmak üzere sıralandığı is- tasyonda, büyük erkânı harbiye reisi Müşir Fevzi Çakmak, Mi Müdafaa Vekili Kâzım Özalp. Büyük Erkânı Harbiye İkinci Reisi Orgeneral Asım Gündüz, Milli Müdafaa Vekâleti müs teşarı General Nazmi Solok, Kara or- dusu müsteşarı General Hakkı Mu- rad Ender, Ankara Garnizonu kuman danı General Mustafa Gökçe, Deniz müseşarı Sait Hahman, Hava müste- şarı Albay Zeki Doğan, Milli Müda-* faa Vekâleti hususi kalem direktörü Selâmi Tolunay, Merkez Kumandanı (Devamı 10 uncuda) General Mariç İstanbula geldiği gün istasyonda