19 Mayıs 1938 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Ki Perşembe 19 Ulus Basımevi Çankırı caddesi, Ankara Telgraf: Ulus . Ankara MAYIS TELEFON 21/5/938 Cumartesi saat 16 da Harbiye - i Altılar Muhteliti. , ğ:î:;ıızhîrxııkara iâğâ 22/5/938 Pazar 13-50 de Muhafız Gücü - 19238 Yazı işleri 1062-1063 Altılar Muhtelâıi. tükğ üdürlüğü A D 22/5/938 Pazar saat 16 da ahar At 5 KURUŞ Abire V T “itei LA İly 4 ANDIMIZDIR Yarışları Üçüncü Haftası. Şehir Stadyom ve Hipodromunda 9 Mayıs bayramının 19 uncu yılı îârtık hakikaten yeter ! Bu yazımızın içindeki ajans tebliğini okuyan karilerimiz, her şeyden evel, derin bir istikrah hissi duyacaklardır. Atatürk'ün sıhati hakkında ilk şayia çıka- Yan fransız radyosu olmuştur. O zaman bu çirkin saygısızlık- tan bahsetmek — istememiştik. Fakat Berut'un yaptığında daha Mel'un bir kasd var: Hatay seçi- Mi üzerinde tesir yapmak! He- men söyliyelim ki biz, en sıkı sö- Mürge şartları içinde yaşayan rut'tan, onun idaresine hâkim olanların haberi değil, tasvibi olmaksızın, böyle telgraflar çe- kilmesi imkânsız olduğunu tak- ir ederiz. Atatürk'ün mutad gezintilerde ve ziyaretlerde bulunduğunu Ân- kara'da herkes gözü ile görerek b_İİîyor. Atatürk'ün bu gezinti ve Ziyaretlerine dair gazetemizde kann resimler çoktan Berut şa- Yyiacılarının elindedir. Hayır, bu ne basit bir hürmetsizlik, ne şu- Ursuzca bir terbiyesizliktir: Bu, Berut politikacılarının soğukkan- h: bir tertibidir. O halde, evvelâ, açıktan açığa manda idaresinin ve hattâ bi Fransanım mesullerinden şunu taleb edelim: Türkler için mu- kaddes olan Atatürk'le, onun sı- hati ile oynamaktan derhal vaz nu söyleyiniz: Dosdoğru onunla karşılaşalım. Sömürgeciler midir, idareciler midir, büyük veya küçük politi- kacılar mıdır, hükümet veya parti adamları mıdır, bu iki yüz- lü politikadan kimler mesul ise, onlara hitab ediyoruz: Bizler, şimdiye kadar şahidi olduğumuz fesad ve tahrikleri, sık sık, dost Fransanım Türkiye ile münase- lerindeki menfaatini takdir etmiyen bir takım mahalli me- m“_l'lara atfetmek nezaketini gös- ;ei:'ıîe“- bBunun manda idaresi- elbette Paris politikasını güt- mekte, olduğunu — bilmediğimiz gibi bir gaflete hamledil 18 <ağını zannetmedik ıf_"“! (ZİB- dostlarımız - var, #a anıa da bugünkü sakat politikanış ada, likesini görenler vard şurası bilhassa mü devletler arasındaki lerde yalnız fiilleri vardır! İmdi, fiiller bizim ivi Ş rimizi mütem.diy:: ıtilk:î'"ıe.' yor. Niçin katı ve cetin FH 1. edi- e vıe, » Setin hakikate temas etmiyelim? Dostlar bütün — teminatlarına ö Imızın Fransa bizi anlamıyor! alşmen, başlıca delili: hakları b.e uınu_ıı lel ve karşılıklı “hidlerıey';î mi- mış o_lan Süncak türklü _;ı;n. ğimizi zan- mr: münasebhet- n ehemiyeti sına tahammül edece nediyor. Haber verelim: Ed yiz, etmiyeceğiz! taz Atatürk milli şerefimizin ma- yasıdır, onun tâ kendisini temsil eder! Fransa bunu bilmez - olu; mu? ç Geçenlerde şeni bir fıkrasını okuduğumuz V'Europe Nouvelle Fransa'nın mühim bir mecmuası- dır. Hakkımızda en feci iftirala. rı neşreden Döpöche de Toulouse bugün iktidarda bulunan fırka. nın başlıca organlarındandır. Güya bizi aldatacağı zannolunan maskeler veya avutacağı vehmo. lunan bahaneler altında, Fran- sadaki iktidar politikacılarının Türkiyeye karşı bir mücadele halinde bulunduklarına kani ol- duğumuzu niçin söylemiyelim ve Paris bunu neden bilmesin? Bizler sulhçuyuz; hakçı ve adaletçiyiz. Atatürk'ün asil si- yasetinin değişmez prensipleri- ni artık cihan tanıyor. Fakat cihanın bildiği bir hakikat da- F.R. ATAY Beyruttan çıkan melun tahrikl er Ankara, 18 (A.A.) — Berut'- tan bütün Avrupa ve Amerika- ya gönderilen bir telgrafta Ata- türk'ün yeniden vahim surette hastalandığı ve devlet işlerine bakamıyacak bir halde bulun- duğu bildirilmektedir. Baştan başa yalandan ibaret olan bu haberi Berut masraflara gire- rek bütün dünyaya neşir ve ta- mim etmekte acaba ne gibi bir menfaat görüyor? Bu gibi adi vasıtaların dost bir devlet reisi hakkında bilhassa Hatay inti- habatı tazyikler içinde hedefin- den inhiraf ettirilirken kullan- ması yalnız calibi dikkat ol- makla kalmaz ve şüphe yok ki her okuyanın nefretini de mu- cip olur. 5 ven PELLİİ ha vardır ki o da milli davâları- mızı müdafaa ederken bizi hiç bir, ama hiç bir tehlike şan- 'ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııı'_ tajı ile yıldırmak, kendi şeref müdafaamızdan vazgeçirmek aa. ee 2. g, p ŞŞ A daki dostlarımız, mesullerden bu hareketlerin hesabını vaktin- de sorsunlar: Çünkü biz zorla, şerefimizle ve mukaddesatımız- la oynana oynana, sürüklendiği- miz yolun hiç bir icabı karşısın- da tereddüd edecek olanlardan değiliz. Fransa bizi nereye gö- türmek istiyorsa, onun bütün külfetlerine ve fedakârlıklarına katlanacağız! Fakat fransız politikasının bu tezadlı ve muvazenesiz sistemi değil midir ki, onu, Avrupanın her kargaşalığından, hattâ müt- tefikleri nezdinde mesul mevki- ine koymuştur? Eğer bu tezad ve — muvazenesizliği, — Londra tadil etmeğe muvaffak olmasa, Fransanın şimdiye kadar mey- dan vereceği faciaların hesabı yoktu. Mütemadiyen kendi men- faatine yontmak! Bütün iyi ni- yetleri kendi kârına sömürmek! Sulhçu olduğunuzu mu söyliyor- sunuz: Şu halde nihayete kadar taviz vermeğe mahkümsunuz! Hayır efendiler, her şeyin hudu- du, bizim milli şerefimizin has- sas noktasında nihayet bulur. Ve zaten milli şeref davâsında bu kadar kıskanç olduğumuz için- dir ki verdiğimiz söze inanılır: Sulh için sözümüze inanılır, dost- luk için sözümüze inanılır. Bu yazımızı bugünlük iki kısa ihtarla bitirelim: Atatürk adını hiç bir maksadınıza alet etmeğe cüret etmeyiniz, bir! Hatayda ahidlerinizin yerine getirilmesi- ne son derece dikkat ediniz, iki! ggİTTTERANKNA NNN A KUN A KA KA KA KR N A KA KE NK R AŞ Atatürkün: Anadoluya ayak bastığı büyük bayram günü olan BUGÜN gazetemiz x v P'LULCULULLLILLULLIULLLILILDLLLI DDD ÜyansavaranananancnananAaANKAKAESAKAKENA Antakya, 15 (A.A.) — Anadolu A- jansının hususi muhabiri bildiriyor: Antakya kaymakamlığına vekâle- ten tayin edilen ve yarın vazifesine başlayacak olan belediye reisi Hacı Etem “Atayolu,, gazetesine verdiği beyanatta ittihadı vatani partisinden dünden itibaren istifa ettiğini, esa- sen bu partiye intisabının şahsi sebeb lerden olduğunu, 400 senelik bir türk ailesinin evlâdı olduğunu, bu memles- ketin her tarafında ecdadının kanı ve kemiği bulunduğunu söylemiştir. n Gazete, Hacı Etem'in bu sözlerini filen de isbat etmesini bekleriz diyor. Ermeni listeleri Antakya, 16 (A.A.) — Anadolu A- jansının husus? muhabiri bildiriyor: İslâm sünni meselelesinin arzettiği ehemiyeti bundan evelki telgrafla- rımda tebarüz ettirmiştim. Türkler arasında ayrilik ihdası maksadiyle yapılan iğfal propagandasının dere- cesine bir delil olmak üzere şunu da haber vereyim: Dün cahil bir türk, ermeni cemaati listesine yazılmıştır. Tahminen bin seçici bir mebus çı- aracağına göre, bu bir adedinin ra- am itibariyle olan ehemiyeti kale- e gelmiyecek kadar ehemiyetsiz ol- kla beraber keyfiyet itibariyle o- lan ehemiyeti hududsuzdur. Bir değil, bin ermeni türk listesi- ne yazılabilir, bu takdirde — ermeni yurddaş: “Türk ekseriyetiyle kurula ak olan yeni meclis hükümetinin u güzel hatayı da bir kaç kilometre ötede etrafa medeniyet nuru saçan genç Türkiye örneğinde refah ve te- rakkiye kavuşturmasını — istiyorum.., demiş telâkki olunur, fakat bir tür- B3 Ta Hatayda tazyik Türk tarafdarlarına boyuna taarruz ediliyor — Bugün Türk millefinin Atatürk bayramıdır Bugün, Büyük Şef Atatürkün vatan ve istiklâlini kurtarmak üzere Samsu- na ayak bastıklarının yıldönümüdür. Bvuı_ıun için bütün memlekette olduğu gibi, Ankarada da zengin bir kutlama PToğramı hazırlanmıştır. Bugün, mem- leket istiklâl ve cumhuriyeti kendisi- ne emanet edilen türk gençliği için (Spor ve Gençlik bayramı) olarak ka- bfıl edilmiş olduğundan - iki bayram, bir arada kutlanacaktır. Şehir dün akşamdanberi baştan başa donanmıştır. Stadyom ve Ankaradaki büyük caddeler süslenmiştir. Şefin Samsuna çıktıkları saat olan sabah 7 de 21 top atılacaktır. Türkkuşu tayya- releri hava gösterileri yapacaklardır, Stadyom gösterileri saat 14 dedir. Orta ve meslek okullariyle yüksek o- kulların talebeleri ve Türk spor kuru- Se Şnkara bölgesine bağlı spor kulüp- leri iştirâk edecektir. Törende 5 ban- do bülunacaktır. Yeşil sahada topla- n_aı:ı t_alebe ve sporcular mızıkanın iş- t&rak_ıyle hep beraber istiklâl marşını söyliyecekler ve bu sırada şeref kule- ( Sonu 5. inci sayfada ) (Sonu 3. üncü sayfada) Dasie reŞğE Nutuktan parçalar Samsuna ayak baslığım zaman... Büyük Şef, nutuklarında, Sam- sun'a ayak bastıkları günkü vaziyeti şöyle anlatmaktadırlar: 1335 senesi mayısının 19 uncu günü Samsun'a çıktım. Vaziyet ve manzarai umumiye: Osmanlı devletinin dahil bulundu- ğu grup, Harbr Umumide mağlub ol- muş, osmanlı ordusu her tarafta zede- lenmiş, şeraiti ağır bir mütareke im- zalanmış, büyük harbın uzun senele- ri zarfında, millet yorgun ve fakir bir halde. Millet ve memleketi Harbı Umumiye sevkedenler, kendi hayat- İarr endişesine düşerek, memleketten firar etmişler, Saltanat ve hilâfet mevkiini işgal eden Vahdettin, müte- reddi, şahsını, ve yalnız tahtını te- min edebileceğini tahayyül ettiği de- ni tebdirler araştırmakta, Damad Fe- rid Paşanın riyasetindeki kabine; â- ciz, haysiyetsiz, cebin, yalnız padişa- hın iradesine tabi ve onunla beraber şahıslarını vikaye edebilecek her hangi bir vaziyete razı. Ordunun elinden esliha ve cebha- nesi alınmış ve alınmakta... İtilâf devletleri, mütareke — ahkâ- mına riayete lüzum görmüyorlar. Bi- rer vesile ile, itilâf donanmaları ve askerleri İstanbulda. Adana vilâyeti, fransızlar; Urfa, Maraş, Anteb, in- gilizler tarafından işgal edilmiş. An- talya ve Konyada, italyan kıtaatı as- keriyesi; Merzifon ve Samsunda in- giliz askerleri bulunuyor. Her taraf- ta, ecnebi zabit ve memurları ve hu- adamları faaliyette, Nihayet, mebdei kelâm kabul ettiğimiz tarih- ten dört gün evvel, 15 - Mayıs - 335 de itilâf devletlerinin muvafakatiyle yunan ordusu İzmire ihraç ediliyor. Bundan başka, memleketin her tarafında, anasiri hiristiyaniye hafi, celi hususi emel ve maksadlarının te- mini istihsaline, devletin bir an ev- vel çökmesine mesai sarfediyorlar. ( Sonu 5. inci sayfada ) susi Mareşal Fef’Zi Çakmak ve general Kâzım Özalp dost Yug: Harbiye ve Bahriye Nazırı general Mariçi karşılıyorlar Dost Yugoslavya harbiye ve dün kabul Yugoslavya harbiye ve bahriye na- zırı örgeneral Mariç, Bayan Mariç ve hususi kalem direktörü albay Yevremo- viç ile birlikte kendilerine tahsis edilen hususi trenle dün sabah saat 10 da şeh- rimize gelmişlerdir. Dost ve müttefik memleketin kara ve deniz kuvvetlerinin değerli şefi, türk ve yugoslav bayraklariyle süslenmiş ve bir kıta askerin ihtiram resmini ifa etmek üzere yer almış bulunduğu istas- yonda, Büyük Erkânı Harbiye Reisi Müşür Fevzi Çakmak, Milli Müdafaa Vekili Kâzım Özalp, Büyük Erkânı Harbiye ikinci reisi Orgeneral Asım Gündüz, Milli Müdafaa Vekâleti müs- teşarı general Nazmi Solok, kara ordu- bahriye nazırı şehrimizde —— Atatürk General Mariçi buyurdular su müsteşarı general Hakkı Murad En- der, Ankara garnizonu kumandanı ge neral Mustafa Gökçe, deniz müsteşai Said Habman, hava müsteşarı alba- Zeki Doğan, Milli Müdafaa Vekâlet hususi kalem direktörü Selâmi Tolu- nay, merkez kumandanı albay Demir Ali ve Yugoslavya elçiliği erkânı tara- fından karşılanmıştır. Başvekil adına başvekâlet müste - şarr Kemal Gedeleç ile Başvekâlet ya- veri bahriye yüzbaşısı Baki ve hariciye vekili namına da hususi kalem direktö- Tü Refik Amir Kocamaz, muhterem mi- safirimize höşgeldiniz demiştir, Bayan Kâzım Özalp da Bayan Ma - ( Sonu 5. inci sayfada )