29 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9

uıgıh öi T E v Bi F NFÇ PŞ '%ımh'g::d 7 29-4-938 amil, Aslnn Beyin, maksadını tama mile keşfetmiş olan Şamil, ::;hıl Hamzat Beyin önüne geçe- — Biz, şunun bunun ihtiras ve in- fikamına âlet olacak değiliz. Aslan » kendi düşmanlarını bize te- Peletmek istiyor. Halbuki bizim gö- ğimiz işler var. Herşeyden ev Vel, Gimriyi düşmanlardan istir- dat etmeliyiz. Dedi. Gimrinin düşman elinde bulun- Şamilin vicdanına son derece &zap ve ıztırap veriyordu. Ecda Mezarlarını ihtiva eden, ve :;:dîaini yetiştiren bu küçük avulu ân evvel düşmandan geri almak sabırsızlık ediyordu. Fakat Gimride, General Sanski Mleçmişti. Her tarafı ehemmiyet- Sürette tahkim etmişti. Bu tah- i F kimata karşı hücum edip muvaffa hyet kazanabilmek için elde mü- bir kuvvet bulunmak elzemdi. *l::!mzşt Bey ise, böyle büyük iş- < © Birişmek.. ve bilhassa şu aralık Yükün içinde bulunan Çar kuvvet- lerini kızdırarak yeniden harekete Eetirmeye taraftar değildi. ; neticenin bütün mesuliye tihi Üzerine alarak, Avulunu kur Kendk için teşebbüse girişmişti. * İsine iman eden sadık dostlar » Müritler, mücahitlerden mü- sns ©P olmak üzere bin iki yüz ki- ; K bir kuvvet elde etmişti. Gim- Mişti, e, şiddetli bir baskın ver. h.B: baskın, General Sanskiyi fe- $an ölde şaşırtmıştı. Siperlere ko- hu ç Herler, Şamilin bu hücumu- m:n Siddetli top ve tüfek ateşle- şılamışlardı. bu kahir ateş ne Şamili ve * arkadaşlarını yıldır ştı YAZAAN £ ŞEYH SAMİ ZIYA ŞAKIİR M - No: 44 — Gimri Üzerine iddetli Bir Baskın Yaptı Dağıstan ordusu generalle- rinden Golovin menzal ile; biri on dört, diğeri de henüz sekiz yaşında bulunan diğer Avar Prenslerinin katline taraftar olmadığı halde, o arbede esnasın- da iki Prens katledilmiş, yalnız en küçük Prens Horç köyüne gönde- rilmişti. (O da orada ifna edil- mişti). Vâkıa; büyük bir inkılâpçı olan Şamil, millet ve memleketine mu- zır olan insanları ölümden affe- decek kadar zayıf yürekli değildi. Ayvar Hanlarının, Çarlık siyasetine âlet olduklarını anladığı gündenbe ri, o Hanedanı ortadan kaldırmak; Şamil için de matlüp ve mültezem- di. Ancak şu var ki, bu Hanedanın belli başlı erkânı, üç çocukla, bir de d ve hilekâr kadından iba hedi ( Şelm İmam) ın köyünü, şarap ve "'!yiı içen düşmanlardan temizle- kad âzmeden müritler; sevgili ar- n İRie Ve İmamı (Gazi Muhammet) '“Erı t:lt(;mım almak için pervasızca an Şamilin inden a; ımı(;“'#l&l'dı.ş v z kx—lıâ.m Saçan silâhların altında, si- kllı B t!mıannuşlar... Önlerine çı- bel Müjik ve kazakları, kılıç dar- altında, parçalamışlardı. h—%ımll Sanski, bu dayanılmaz ’*uum karşısında, fena halde boca Müşi © Toplarını güç hal ile kaçır ıhühi'mmperlerde bulunan askerin, 9 bir kısmını fedaya mecbur karg kendisi de Gimri deresinin Bü Yakasına kaçmış.. Köprüyü » Ve el bombalarile parça- ıı.%_"— hayatını, güçlükle kurtar- ü;î.':dîin bu âni darbesi, General n,ım_ 1 çılgın bir infial uyandır- 5 %“ darbenin intikamını al- h'Ül » Gimri avulunun o zengin 4 "kı...m,ş ve tarlalarını kâmilen | tek * çekildiği istikamette, bir dikni ağaç bırakmamıştı. T BEK'İN ÖLÜMÜ Ş Amnil; Kafkas ordusu kuman- kq.’ danml!ı. bu darbeyi kolay emiyeceğini tahmin hal, kendi usulünce, ibatına girişmişti. Ve Sok isabet etmişti. Çün- Üa dan geçen bir fırka Ağıstan hududuna girdi- a ber gelmişti. ı%“ Mühim kuvveti karşı- y;;u tedbirler almakla amzat Beyin ikamet İazah'ta kanlı bir hâdise zu * bu da; (İkinci İmam) Sekilde ölümüyle neti- £ YA f!f VA İ bir İşti, âw - Saclayı —"hııuh:':ihîmeden evvel şu İ7 Reıı » sSon zamanlarda CP haşi Sümiz me kip ettiği siyaset- | İdi, #i 1 E Un değildi. Ve bu “'—54' &nbuğıca şu nok- e erküz etmekte — * Avar Hanı Ebi- Tüca ğ K retti. Çocuk ve kadın öldürmek i- se, Şamilin kahraman ruh ve his- siyatile telif kabul eden bir hare- ket değildi. Nitekim, - çok haklı o larak - Bahu Bikenin kafasını ke- sen müridi bile: — O kadını, başka türlü de sus- turabilirdin. Kılıç, ancak elinde si- lâh olanlara karşı kullanılır.. Al- laha, ve vicdanına karşı tövbe ve istiğfar et. Diye, tekdir etmişti... İşte bu meselede Hamzat Beyin, - sırf, As- lan Beyin sözüne uyarak, ve onun intikamına: âlet olarak - çocukları öldürtmesi, bu yüzden de kasaba içinde kanlı bir hâdise çıkarak Ba hu Bikenin o şekilde katline sebe- biyet vermesi, (Şamil) e büyük bir teessür vermişti. 2 — Hamzat Bey âdeta, - iki yüzlü bir rol oynıyan - Aslan Be- yin tesir ve nüfuzu altına girmişti. Adeta onun bir intikam âleti ol- mak istidadını göstermişti. Halbu- ki (Şamil), ancak (din, millet ve yurt düşmanları) na karşı çekilen kılıcın herhangi bir sebeple olur- sa olsun, başka maksatlara kulla- nılmasına katiyen taraftar değildi. 3 — Hamzat Bey, Avar Prensle- rile Bahu Bikenin katillerinden sonra boş kalan Avar sarayına yer leşmişti. Ve kendisine, âdeta (A- var Hanı) mevkiini yermişti... Vak tile, Avar Hanlarının sarayında u- zun seneler geçirmiş, onların ek- meklerini yemiş ve iyiliklerini gör müş olan bir adamın bu hareketi de (Şamil) gibi mertlik, ahlâk ve fazilet düsturlarından kıl kadar ay rılmak istemiyen bir adam için ko lay kolay hoş görülür şeylerden de ğildi. 4 — (İmam) sıfatını haiz olan bir zatın, (Honzah) gibi Çarlığın entrikalarına kaynâk olan bir yer de ikametini de Şamil hoş görme- mişti. Ve bunu kendisine ihtar et- mişti. Halbuki Hamzat Bey: — Evet.. hakkın var... Fakat bi lirsin ki; Honzah kasabası, birçok yerlerden kaçıp gelen; veyahut e TAP Çarlığın fesatçıları tarafından sure ti mahsusada gönderilen serseriler- le doludur. Bunların yüzünden, o- radaki Avarların saf ahlâkları da bozulmuştur. Ben burada kalaca- ğım. Bunları ıslaha uğraşacağım. Diye cevap vermişti... Halbuki memleketin umumi vaziyeti, tehli- ke içinde idi. Gimriye kadar daya nan Çar ordusu, ilk müsait fırsat- ta harekete geçecek.. Bütün Dağıs tanı istilâ edecekti. Böyle bir za- manda, İmamın bütün kuvvetile bu istilâ ordusunun karşısına di- kilmesi lâzımgelirken, onun Avar sarayına yerleşerek memleketin bo zuk ahlâkını düzeltmiye uğraşma- sı da doğru bir hareket değildi. şte, bu sebpelere binaendir l I ki, Şamil - bütün varlığı ile merbut bulunduğu - Gimriyi kur- tardıktan sonra, artık Honzaha av det etmemişti. Burada kalarak Çar ordusunun mukabil hücumlarını beklemeyi tercih etmişti. Şamil, burada böylece müdafaa tertibatı ile meşgul olurken, Ham- zat Bey de Honzahta birtakım ic- raata girişmişti. Kasabada tellâllar bağırtarak şunları ilân ettirmişti: 1 — Tütün içmek., şarap, votka vesair ispirtolu içkiler istimal et- mek, katiyen yasak. 2 — Her fert, (müritler tarika- ti) nin umdelerine hürmet ve ita- at edecek. 3 — Namaz kılmıyanılar, ve di- ni hissiyata riayetkâr olmıyanlar; şiddetle tedip edilecek. 4 — Dini ve ahlâki tasfiyeyi ka- bul edenler, bıyıklarını kesecekler. Böylece, dine ve fazilete ehemmi- yet vermiyenler arasından seçile- cekler (Devamı var) HnİreR K0 N OEMU İC PİYASALAR: Tavşan Derisi Satışları Canlanıyor Tavşan derilerinin ihracatı artmı- ya başlamıştır. Anadolunun muhte- lif mintakalarından piyasamıza geti rilmiş olan tavşan derilerinin mikta- rı 135 — 145 bin kadardır. Bu sto- kun bir kısmı satılmıştır. İki günden beri 75 bin kadar bir stok daha satıl mış olduğundan piyasada ancak 55— 60 bin deri kalmıştır. Bir hafta evve- line kadar tanesi 15 kuruşa düşen bu deriler 17 kuruşa yükselmiştir. Son satışlar yüzde on iskontolu ola- rak ve tanesi 17 kuruştan yapılmış- tır. Dabağhaneler ve fabrikalar piya- sadan tuzlanmış sığır derilerini top- lamakta devam ediyorlar. Son üç gün içinde 65 balya deri satılmış ve kilosu 38 — 39 kuruştan verilmiştir. Tuzlu kuru deriler ayni müesseseler tarafından kilosu 35 — 41 kuruştan 1660 balya ve hava kurusu deriler- den 15 balya kadar mal kilosu 50 — 52 kuruştan verilmiştir. Her balyasında ağırlığına göre 40 — 50 kadar deri bulunan keçi de- rilerinin satışları da iyi gitmektedir. Son üç günde çifti 160 — 165 kuruş ftan elli beş balya keçi derisi satıl- mıştır. Yapağı Satışları Arttı Yerli fabrikalarımızdan — birkaçı Alivre olarak yeni kırkım Trakya yapaklarından satın almıya başla- mışlardır. İlk alınan parti yüz balya GÜNLÜK PIYASA Ziraat Bankasının buğdayların - dan 160 bin kilo 7-8 çavdarlı yumu- şaklardan 5,28 kuruştan, yetmiş beş bin kilo sert buğday kilosu 5,20 ku- ruştan satılmıştır. Tüccar malı ola - rak 20 bin kilo Urfa malı çuvallı sert 5,30 kuruştan, 30 bin kilo dökme sert buğday 5,15 kuruştan Verilmiştir. * Samsun- arpalarından 350 bin kilo 4,07 kuruştan, 200 bin kilo otuz bir gün vâdeli satışla 4,06 dan, 105 bin kilo Anadolu arpası 4,13 - 4,14 ku - ruştan ve çuvallı olarak Samsun ar- pasından 75 bin kilo 430 kuruştan satılmıştır. * 'lrakya küşyemlerinden 10 bin ki- lo 6,35 ten, 15 bin kilo 7,15 ten, 44 bin kilo 7,10 kuruştan ve yirmi bin kiloluk bir parti kilosu yedi kuruş- tan satılmıştır. * Adapazar sarı mısırlarından otuz bin kilo çuvallı 5,10 kuruştan, on bin kilo susam 16,30 kuruştan, Karadeniz iç fındıkları 35 kuruştan, pamuk yağlarından bir parti 34 - 38 kuruş arasında müşterisine verilmiştir. Buğdayı Koru- ma Vergisi İçin Bir Teklif Şehrimizde bulunan un değirmen- leri ile kırmacılar Büyük Millet Meclisi ile Başvekâlete ve alâkalı diğer vekâletlere müracaat ederek buğdaydan alınmakta olan buğday koruma vergisinin kaldırılmasını di lemişlerdir. Yapılan müracaatta ha- kadardır. Bu miktar için kilosu * 63 kuruştan angajman yapılmıştır. Yer li fabrikalarımız piyasadan ayrıca kilosu 54 kuruştan altmış balya ka- dar Anadolu renkli yapaklarından almışlardır. Ankara mıntakasında da tiftik ke- çilerinin kırkımına başlanmış ve An kara piyasasına bir miktar turfanda mal getirilerek 92 — 93 kuruştan ve- rilmiştir. Son günlerde piyasamızda 75 balya kadar Ankara, Beypazarı, Ayaş deri tiftikleri satılmıştır. Bun- lardan kısa deri malları kilosu 70 ve uzunları 78 kuruştan verilmiştir. Es- kişehir mallarından da 15 balya ki- losu 115 kuruştan satılmıştır. HASTAYA ÇORBA tates ve daha başka sebzeler iyi- ce temizlenerek, yani bozuk yerle- ri çıkarılarak, yıkanıp tekrar ku- İnsan hasta olunca sjit içer, ay- ran içer, yoğurt yer, Hastalığa gö- re başka yemeklerden yemesi de yasak edilmiyebilir. Fakat hemen her hastalıkta çorba gıdanın esası- dır. Sulu olmasından dolayı çorba yı içemiyecek hastalar pek azdır. Çorbanın da sayılamıyacak ka- dar çok çeşitleri olur. Ancak hep- sinin esası ya sebze suyu, yahut et suyudur. Bizim sade suya pirinç çorbası da yine bir sebze suyu de- mektir. Onun için bu çorba bahsin de ilkin sebze suyu ile et suyunu söyliyeceğim. — Çorbalarda bazan süt et suyunun yahut sebze suyu- nun yerini tutabilirse de ona çor- ba demiye insanın dili varmaz, sütlü ezme demek daha doğru o- lur. Sağlam adamların içecekleri cor- banın suyunu evin aşcısı kendi bil- diği sanatına göre çıkarır. Fakat hastaya lezzetli bir çorba içirebil- mek için bu kaidelere riayet etmek lâzımdır. Bir kere, kuşhanede pişen pilâv- la helvahanede pişen pilâv ayni lez zette olamıyacağından, hasta çor- bası da mutlaka kücük bir t yatı ucuzlatmak için evvelâ ekme - ğin ucuzlatılması lâzım geleceği ile- ri sürülmüştür. Değirmenciler bu müracaatlarında diyorlar ki: Ekmek fiyatının pahalılığına ye- gâne sebep buğdayı koruma vergisi ile ikinci derecede muamele vergisi- dir. Bu iki vergi ekmeği aşağı yuka- rı kiloda yüz paraya yakın artırdığı için bugünkü pahalılığa sebep ob meden, hem de yalnız büyük şehir- lerdeki halk gibi orta derecede ve hattâ küçük şehir ve kasabalarımız- da bulunan bütün halkın da nefis ve temiz fabrika unu yemesini temin et- mek mümkündür. Bunun için evvel emirde koruma vergisinin kaldırıl- ması lüzumu aşikârdır.., Verginin kalkmasından hazine de bir şey kaybetmiyecektir. Değirmenciler buğday koruma vergisinin kaldırılması veya indiril- mesi ile hazinenin daha ziyade isti- fade edeceğini misaller ve he - sapla izah ediyorlar. rulandıktan sonra, içine değil, kaynar suyun içine tıl .6 K K'ı'-r“ : € V| ı! t yine ö dikkatle yıkanılarak, çorba tenceresindeki su daha so- ğuk iken atılır. Et suyu kaynadığı müddetçe su yun üstündeki kabarcıklar daima küçük olmalıdır. Kabarcıklar bü- yüyünce ateşi biraz kesmek lâzım olur. Çorba suyunun tuzu, et suyu ol- sun, sebze suyu olsun, daima s0o- nunda yani çorba suyu iyice kay- nadıktan sonra konulur. Bir litre soğuk su kaynadıktan sonra 700 santimetre mikâbından daha az olmamalıdır., Şayet suyun buharı çok kaçmış olursa, üzerine tekrar su katarak yine 700 santi- metre mikâbına, hattâ hastaya içi- rilecek çorbanın hafif ol iste- soğuk suyun İ nilirse, bir litreye kadar çıkarılma lıdır. Sebze suyunu süzgeçten geçir- mek yetişir. Fakat et suyunun ber rak olması için tülbentten süzmek *t de pişirilmelidir. Bir litre su ko- nulacak corba için iki nihayet iki buçuk litrelik tencere yetişir... Hem de hasta yemekleri göz kararlama- siyle ölçülmez. Mutlaka terazi ile tartılarak, ölcekle ölçülerek pişi- rilmelidir. Ölçüsüz pişirilen ye- meğin tatsız olmak ihtimali daima - bulunur. Sağlam adam yemeğin tatsız olmasını hoş görse bile has- ta üzülür, aç kalır. Hasta çorbası kapalı tencere için de pişirilmelidir. Arada sırada ka- pağı açıp bakmak lâzım olsa bile hemen kapamayı unutmamalıdır. Sebze suyu çıkarmak için kulla- 'lııvıııf_ salgam, p İ lâzımdır. Bazıl tülb da- ha ince süzgeç demek olan, kaba kâğıttan bile geçirirler. Çorba suyu pek çabuk bozuldu ğu için bir gün pişen çorba suyu- nu yirmi dört saat sonra, hattâ on iki saat sonra tekrar kaynatmalı- dır. En iyisi bir günlükten fazla çorba suyu pişirmemektir. Mikroplar çorba suyunu pek se- verler, onun içinde çabuk ürerler. Buna meydan vermemek icin çor- ba suyunu, yalnız bir günlük bile ol sa, günde bir, iki defa beş dakika tekrar kaynatmalıdır. Çorba suyu daima serin bir yer- ÖOR SA 28 - 4 - 1938 ÇEKLER Açılış — Kapanıs Paris 25,475 25,465 New-York 0.792075 — 0.791760 Milâno 15,0535 15.0475 Brüksel 470 4.6980 Atina 86,78 86,7460 Cenevre 3.4440 3.4425 Sofya 63,5175 63,4920 Amsterdam 1.4228 14222 Prag 22.7660 22.7575 Madrid 12.7034 12,6984 Berlin 1.9690 1.9682 Varşova 4.1970 4.1950 Budapeşte 3.9896 3.9880 Bükreş 106.0738 — 106.0317 Belgrad 8B4.5875 834.5238 Yokohama 2.7219 2.7210 Stokh 3.0812 3.08 Londra 629,75 630,— H Moskova 23.8175 23.8275 ; PARALAR ' Alış Satış H Frank $ Dolar Liret : Belcika Fr. Drahmi ş İsviçre Fr. g Leva İ Florin ’ğ Kron Çek g Mark Zloti © Pengo Ley B Dinar Kron İsveç ı_ie, ;vde buz dola ZMT Hem devlet hazinesini zarar gör- ODADA: Son Yerli Mallar Sergisi Bu Yaz Açılıyor İktısat Vekâleti bu sene açılacak Yerli Mallar Sergisi için bir talimat name hazırlamıştır. Bugünlerde Mil li Sanayi Birliği de sergi faaliyetine başlıyacaktır. Bu seneki sergi yine Galatasarayda açılacaktır. Gelecek seneler için şehrimizde Taksim mın takasında daimi bir sergi sarayı ku- rulması kararlaşmış olduğu için bu seneki sergi sonuncu olacaktır. Da- imi sergi için hükümetçe lâzim ge- len tahsisat kabul edilmiştir. Sergi sarayının kıştan evvel inşasına baş- lanacağı ümit ediliyor. BORSALARDA : Hayvan Borsasında Satılan Hayvanlar Evvelki gün şehrimize getirile- rek hayvan borsasında satılan kasap hk hayvanlar şunlardır: 659 beyaz Karaman, 63 kıvırcık, 1559 kuzu, 215 süt kuzusu, iki öküz, bir inek, altı dana, bir malaktır. Karamanlar diri olarak kilosu orta fiyatla 24,86, kı- vırcıklar 25,49, kuzular 25,31, süt kuzuları 20,11, öküzler 14, inek 15, danalar 13,90, malak 14 kuruştan ve- rilmiş ve Mezbahaya gönderilmiştir. Pamukipliği Getirtilecek Piyasamızda takas usulile pamuk ipliği getirilmesine teşebbüs edilmiş- tir. Son kararname hükümlerine gö- re getirilecek pamuk iplikleri için ta kas primi yükselmiştir. Mevcut ip- liklerin ihtiyacı karşılıyacak miktar dan az olması ve iplik fiyatlarına ko- nulmuş kıymetin değistirilmesine im kân olmadığından takasçılar bu fır- sattan istifadeye kalkmışlardır. İp- lik takas primi yüzde kırk beşe Çıkka- ı'llnııglır T ların şikâyetferine Yol''açmıştır. BURSADA : .w. İpekböcekçiliği İlerliyor Bursa, (TAN) — Son günlerde ko- Za satışı o kadar canlı olmamakla be raber tohum satışı oldukça hareket lidir. Beher kutuyu yüz kuüruşa ka- dar satılan tohumlardan sekiz bin kutu satılmıştır. Esasen satılacak to humların hepsi on beş bin kadardır. Şehirde yirmi iki bin kilo kuru ko zadan (5) bin kilosu İtalyaya ihraç edilmiştir. İhraç edilecek vazyiette olmiyan bin kiloluk kuru koza da yer li fabrikalar tarafından satın alınmış tır. Kuru kozaların fiyatı 250 den fazladır. Bursa ipekçiliğini tanıtmak ve yabancı memleketlerde müşteri bulmak için Bulgaristana ve Hindis tana tohum nümuneleri gönderil - miştir. NİKSARDA: Çifçi Tütün Satmak İIçin Müşteri Arıyor Niksar, (TAN) — Satış mevsimi- nin girmiş olmasına rağmen tütün piyasasında çiftçinin ümidini tahak- kuk ettirecek hiçbir hareket görül- memektedir. Inhisar dairesine nak- ledilen tütünler, masrafı bile ödeme- yen teklifler karşısında meçhul bir zamana kadar muhafaza edilmek ü- zere anbarlara istif edilmektedir. Çiftçi, derdini yanacak yer ara- maktadır. Çocuklara Yardın Niksar, (TAN) — Çocuk Esirge- me kurumu altmış erkek, on beş kız çocuğu giydirmiş, çocukları sünnet te ettirmiştir. Bir Kadın Boğuldu Niksar, (TAN) — Derebağ mahal lesinde oturan Kayalı Muhacirlerin- den Dilsiz Ahmedin anası, bağına - Bü Vaziyöt İplik işi yapan-* KAi S e illline L el