29 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

F L Kai L İ sde l a . x Di Ş adai -— yin yapılmasını emretti. No. 44 Ahırka Yııaıı M. SIFIR l Değîl Aslanlar Yuvası M erkez kumandanı Esat Bey Ahırkapı sandalcılarını ele vermek işinde casus Süleymanın parmağı olduğuna karar verdi. Kendisini bir bahane ile Merkez kumandanlığına getirtti. Bu esna- da tecrübe yine tekrarlandı. Çok geçmeden kontrol motörünün acı düdüğü işitildi. Esat Bey beni çağırttı ve vazi- yeti anlattı. Bu esrarlı gözleme ye- rinin bulunmasını ve gözcülerin kaldırılması için lâzım olan herşe- Mehmet Ali Beyle Tayyar Efendi, mensup oldukları dairelerde, bu işe ve göz- cülüğe dair hiç bir malümat ol- madığını ve vazife cetvellerinde de bir kayıt bulunmadığını bildirdi- ler. Aldığım bu haber işi karıştır- dı. Esrarlı perdesi bir kat daha ka- hnlaştı. Buralarda gözcü yoksa, Galata rıhtımındaki kontrol dairesinin bu motörleri sevkeden âmiri evliya de ğildi ya... Elbette ona bu işi bildi- ren bir kara yüzlü vardı. O gün ya nıma aldığım birkaç arkadaşla A- hır'îıapıyı gittim. Geceli 've ğün- —düzlü ve devamlı bir gözcülük, bu karayüzlünün bulunduğu yeri ve kimler olduğunü meydana çıkarı- verdi. Gözleme yeri Ahırkapı fene- ri idi. Gözcüler de Çerkes İshak ile Gönanlı Şükrü idi. Fakat işin asıl meraklı noktası şu idi: Gizli hizmetler grupunun ve asıl takip işleri ile meşgul olan Galata şubesinin haberi ve malü matı olmadan bu serserileri fenere kim getirip koymuştu? İşi Mehmet Ali ile Tayyar Efendiye söylediğim zaman onlar da hayretler içinde kaldılar. Nihayet anlaşıldı ki bu iki ser- seri Çerkes -Ragıbın dağıtılan çe- tesinin hainlerinden idi. Bu alçak- lar, ağalarının intikamını almak i- çin, Ahırkapı faaliyetinin Pantikya nın malümat ve himayesile yapıldı ğını, gizli hizmetler grupunun Ga- lata şube şefi yüzbaşı (Gurdon) a bildirmişlerdi. Serseriler oraya Gurdon tarafından gönderilmişler- di. O sıralarda Pantikyan ile Ka- »pitenin araları biraz açıktı. Gurdo nun bu tertibatı herkesten gizledi- ği, ve ihtimal ki bu işi bahane ile Pantikyanı ezmek istediği belli e- luyordu. Tayyar Efendi vasıtasile işi Pantikyana bildirdim. Mehmet Aliye de müracaatla bu gözcülerin kaldırılması çarelerine bakmasını rica ettim. Beraberce bir program da hazırladık. ehmet Ali, kendisinden bek lenilen becerikliliği bu işte de hakkiyle göstermişti. O gün ca- suslardan Aksekili Mehmet, karar- gâha bir rapor getirmişti. Onun ya nında, Mehmet Ali güya ağzından kaçırmış gibi şu sözleri söyledi: — Milliciler, gizli hizmetler gru punun deniz şubesini aldatmak, şa şırtmak için Ahırkapıda iğfal terti- batı aldılar. Bu suretle grupun de- niz ve kara vasıtasile adamlarını o yalıyorlar. Diğer tarafta serbestçe çalışıyorlar. Mehmet Ali, ayni manevrayı; bi ribiri arkasına casuslardan Sakallı Cemile, Popofskiye, Çerkes Şakir ve Cemale de yapmıştı. Tahmini- mizde hiç te aldanmamıştık. Bu gayretli casuslar aldıkları haberi iktidar ve utldıtlınnı göre ıua- gyer e— SKAEAEĞİRER AA ve biribirini teyit eder yolda muh- telif membalardan alınan bu ehem miyetli haber karşısında telâşa düş tü, Malümatı hariçinde yapılan bu tertibatı, derhal Kapiten (Gurdon) dan sordu. O da, gizlice aldığı ter- tibatın günlerdenberi fayda temin etmediğini görmüştü. Biraz da ku mandanından çekiniyordu. İşe baş- ka bir şekil vermeyi tercih etti. Güya bu tertibatın alınmasına, bir emrin yanlış anlaşılmasını sebep gösterdi. Memurların Fenerden kal dırıldığını kumandanına haber ver di. Gerek bu memurlar ve gerekse b diğer rın kumandanlığa ayrı ayrı verdik leri raporlarla gösterdikleri uydur ma faaliyet yerlerine gönderilmiş- lerdi... Bu suretle grup, kendi ca- susları vasıta edilerek aldatılmış, memurları bizim faaliyet sahaların dan uzak yerlere dağıttırılmıştı. A- hırkapı ve liman dahilinde çalışan arkadaşlarımız da muvakkat da ol- sa birkaç gün lçin taınamile ser- best kalmışlardı!-c : t0 FRT hırkapı [aahvnhnden bahse derken şehrimiz Belediye Encümeninin mühim bir noktaya dikkatlerini çekmek isterim. Bu en cümenin içinde milli mücadele yıl larını fıılen yaşamak ve çalışmak suretile bilenler de var. Bu Baylar da tasdik ederler ki; Ahırkapı san- dalcılarının hizmetleri, feragat ve fedakârlıkları çok büyük ve müca- 1 ları, TAN 29 -4-938 YERL | HABERLER POLISTE ; Bir Çocuk Sıcak Çayla Haşlandı Hastanede Öldü Üsküdarda Solaksınan mahallesin de Çıkmazkapılı sokağında 11 numa- ralı evde oturan İsmailin karısı Se- her 11 aylık çocuğunu komşusu Ma- vinin yanına bırakıp çÇarşıya gitmiş tir. Küçük yavru, mangalın yanında emeklerken çaydanlık devrilmiş ve zavallı çocuk muhtelif yerlerinden fena halde haşlanmıştır. Çocuk teda vi için kaldırıldığı Haydarpaşa has- tanesinde ölmüştür. Oğlunu yaralıyan baba Kadıköyde, Yeldeğirmeninde Te - pe sokağında 18 numaralı evde otu- ran balıkçı Rafael 10 yaşındaki oğlu Jakı fena halde dövdükten sonra ko lundan tutup bir duvara çarparak ya ralamıştır. Kızı yere düşürmüş Samatyada oturan Katina ismin- de genç bir kız, Alinin 3 yaşındaki kı zı Ayşeyi kolundan çekerek yere dü- şürmüştür. Sol kolu kırılan Ayşe, tedavi altına alınmıştır. İki esrarcı yakalandı Üsküdarda Cafer isminde birinin üzerinde bir miktar esrar bulunmuş tur. Cafer, esrarı iskele hamalların- dan Nizamdan aldığını söylemiş, her ikisi de yakalanarak adliyeye tes - lim edilmiştir. Arapcamide oturan Aziz, Ahmet isminde birini jilet ile başından yara lamıştır. Eyüpte oturan Ahmet şaka yapar- ken arkadaşı Mustafayı sustalı çakı ile sol bacağından yaralamıştır. Şoför Cemil Alinin idaresindeki 2490 numaralı otomobil Çadırcılar caddesinden geçerken -Doğan ismin- rı: G yuşendar Vi çÇUVURU çu puzun. baâcağından yaralamıştır. 9 Beyoğlunda Abdullah Efendi 1lo- kantasında çalışan Rifat, ayni yerde çalışan Nureddini bıçakla bacağın - dan yaralamıstır. Vefa medaresesinde oturan sabıka lı Hasan, Zeyrek caddesinden geçer - encümeninde da sıçramalar, ağlamalar, yor, yahut ta yaşı icabı görmemesi | tonlanacaktır lâzımgelen aşk ve aile facialarının acı sonları belki hayatının kadar devam edip gidecek fena iz- ler bırakıyor. Asabi buhrana tutulmuş bazı has Çocuklara — — Sinemacılardan ve bazı lardan aldığım telgraf ve mektuplar dan; Kamutaya sunduğum kanuni teklifimin yanlış telâkki edilmekte ol duğu anlaşılıyor. 16 yaşına kadar ço cukların si ya al Hangi Filmler Gösterilecek ? Dr. ,Fuat Umay, Çocuk Sinemalarının Gündüzleri Çalışmasını İstiyor 16 yaşından küçük çocukların umu mi sinemalara alınmamaları kındaki kanun lâyihası meclis adliye tetkik edilmektedir. Bu tetkikler tamamlandıktan sonra, umuümi heyette görüşülecek ve ka- nun şeklini alacaktır. Çocuk Esirge- me Kurumu umumi başkanı Kırkla- reli saylavı doktor Fuat Umay, yap- tığı kanun teklifinin bazı kimseler tarafından yanlış tefsirlere uğradığı na işaret ederek bize şu izahatı ver- miştir: * hak- çocuk larının bütün bütün yasak edilmesi teklifi mevzuubahis değildir. Beyaz perdenin asrımızın yüz gül düren eserleri arasına girdiğine şüp- he yoktur. İlk zamanlar eğlence için yapılmış olan filmler yerine bugün istenilen mevzuu seyircilere telkin edebilen kıymetli filmler yapılmak- ta, bu suretle kitapların, konferans - ların yapabilecekleri faydaları zevk ve eğlence içinde dimağlara nakil e- derek en güzel öğrenme vasıtası ol- maktadır. Müterakki memleketler - de, filmlerin yaşlara ve evlilere göre | cektir. ayrıilması sayesinde istenilen tesir- ler, neticeler daha faydalı bir şekil-| rasız yıkanmaları için halk hamam- de temin olunabilmektedir... Bizde filmlerin; köntrolsüzlük yü- zünden bilhassa çocukların ahlâk ve | bünyeleri üzerinde yaptığı tesirler |lifini münasip bir Zâmanda makam | lârı üzerine, icabının yapılması için | D ehemmiyetli görülmiye lâyik bir de-| tarafından tatbik edilmek üzere te | Dahiliye Vekâletine direktifler veril de recededir. Ya mevzu çok derin ve şu| menni mahiyetine çevrildi. Bu da it | mişti. Dahiliye Wekâleti, İstatbul be llü gl yör, yahtk Çok ” eyecanîıı 'gfudyor ço- cuğun. sinirleri üzerinde derin a-|lı ad_ı masra'f hütçesinin müzakere- edilmiyeceğini: «sormuştur. -Geteçe kisler uyandırarak günlerce uykusun | sine geçildi. Encümen mazbatası mu görülü -| vafık görüldü. Meclis bugün tekrar ma ai sonuna dele tarihine iftiharla geçirilecek kadar ehemmiyetli ve şereflidir, Fakat ne yazık ki bu kahramanlık- lara sahne olan bü yer, tarihe A- hırkapısı gibi yakışıksız bir isim ile geçecek. Vaktile burasının ismi belki tarihi bir sebep ile olduğu gi- bi bırakılmıştır. Fakat tarihi de alt ken düşmüş ve yaralanmıştır, Sabıkalı Yaşar Mehmedin mavnasından halat ve sa ire çalıp kaçarken tutulmuştur. MÜTEFERRİK * taların hastalık menşeleri sinemada olduğu asabiye mütehassıslarınca ifa de edilmektedir. Aşk ve cinayet film lerinin, ahlâk ve terbiye üzerindeki tesirleri çok açıktır. Artistler gibi boyanmak, giyinmek, onlar gibi yaşa mak ve sinemada gördüğü bir cani ve haydut gibi hareket etmek isti - yen çocuklar vardır. üst eden büyük Türk inkılâbı bu ismi kabul eder mi?. Bu yere ya- şattığı büyük ve şerefli hâtıralarla uygun yeni bir isim konulmasını dilemeyi bir vazife bildim. Bence burası Ahırkapısı değil Aslanlar vuvasıdır. İ (Devamı var) Çocuk Bayramının Son Günü Çocuk haftasının altıncı güün dün de neşeli geçmiştir. Birçok mektep- lerde verilen müsamerelerden başka İstanbul radyosu öğle neşriyatında 34 üncü ilkokul talebesi tarafından şarkılar söylenmiş ve Şehremini Hal şil verilmiştir. da bir çocuk balosu verilecektir Bi P gandiin İmar plânının tetkiki rın Mecliste görüşülecek, müteakı- Kııı kevi gösterit kolu tarafından bir tem Akşam neşriyatında da doktor Ali Şükrü tarafından “Mama ve o- yun çoeı:ıklırımn bakım ve terbiye- si,, hakkında bir konferans verilmiş- tir. Çocuk haftasının sonu münasebe tile bu akşam Bakırköy 2 inci okul- Muhtelit encümen şehir plânının tatbik şekli hakkında valinin izaha- tını dinlemiş, neticede bu plânların şehir için faydalı olduğuna karar ver miştir. Rapor ve plân bugün veya ya- ben derhal Dlhı!iyı Vekâletine gön- Iş Kanununun Nizamnameleri Hazırlanıyor İş emniyeti ve sağlık nizamname- sinin biran evvel çıkanknuı beklen mektedir. Diğer taraftan Haziran - da kurulması icap eden işçi sigortala- rı teşkilâtının da zamanında kurula- mıyacağı anlaşılmaktadır. Çünkü bu teşkilâtın vücuda geirilmesi için çı- karılacak: kanunun projesi henüz meclise sevkedilmemiştir. Bununla beraber, haziranda, Ankarada ıhın- ri mahiyette bir sigorta idaresi ku £ rulacağı ha):ıer verilmektedir. Bu i- dare kur işçi, bir de işe başlamakla otomatikman si- gortalanmış olataktır. Saadet vapuru havuzlanacak İki gün evvel Bandırmaya sekiz mil mesafedeki Fener”adasında ka- raya oturan Saadet vapuru dün sa - bah saat 7,30 da, Hora tahlisiye ge- misi vasıtasile yüzdürülmüştür. Ya- pılan tetkikata göre, geminin yarası yoktur ve gemi hiç su almamıştır. Küçük bir tamirle tekrar seferlere başlıyabilecektir. Vapur bugün limanımıza getirile cek ve tamir edilmek üzere havuza girecektir. Bir Rumen denizaltısı geldi Dün, bir Rumen denizaltı gemisi ile askeri bir vapur, Haliçteki havuz larda tamir görmek üzere limanımı za gelmişler ve Dolmabahçe açığın ” | I.';ılin' b bak kontrolü lâzım memek ve sağlık. sosyal, yatakları olmalıdır. Yurt yavrularını umumi den kurtarmak için yeni bir madığı meydandadır. da demirlemişlerdir. Bu sabah Halice Sinemaya giden hemen her çocu- ğun elinde yıldızların fotoğrafların, - dan birkaçı hattâ kölleksiyonu bulun makta olduğunu görmekteyiz. Fay - dası güneş kadar açık olmakla bera- ber siğortasız kullanılan elektriğin yapacağı öldürücü tesir gibi kontrol süz bırakılan sinema filmlerinin ço- cuklarımız üzerinde yapacağı mu - hakkak fena tesirlere meydan ver- kültürel terbiyelerine yarıyacak filmler gös - termek ve sinemayı bir mektep ha- line koyabilmek için filmlerin ço - cuk bakımından kontrol ve tasnif e- dilmesi şarttır. Çocuklarımızın göre ceği filmler neşe ve sağlık veren, öğ feten ve güzel dinleten filmlerdir. Bu filmler de gündüz gösterilmeli- dir. Büyüklerin sinema ve tiyatro sa atlerinde çocukların gidecekleri yer filmlerinin ezici, yıpratıcı tesirlerin ihtiyaç vardır. Eski kanunlarda (ah- lâk ve adaba münafi) filimler hak - kında hükümler varsa da bunun mak sadı temin etmediği ve kontrolün yal nız büyüklere göre yapıldığı ve ço - cuk ruhu, çocuk sıhhati gözönüne a- lınmadığı ve 2244 sayılı kanunda bu nu temin edecek bir madde de bulun Kanuni teklif bu hususların te - minine matuftur. Sinemacıların ba- na da gönderdikleri telgrafta müşte- rilerinin yarısından çoğunun çocuk - lar olduğu ifade olunmaktadır. Te kuri sinema kanuna BELEDİYEDE : Istimlâkler Için 1,5 Milyon Lira Borç Alınacak Şehir meclisi dün toplandı. Şehrin müstakbel imar plânı derhal tatbik edileceği için, geniş ölçüde istimlâk- lerde bulunmak üzere, belediye reis liğine 1,5 milyon lira kadar borç te- min etmek salâhiyeti verilmesi mü- zakere ve kabul edildi. Hamamlara verilecek terkos su- yunun fiyatı hakkında evvelki gün kat'i bir karar verilemediğinden me- sele yeniden ortaya atıldı. Vali Üstündağ dedi ki: — Kirkçeşme suları kesileli hamam cıların vaziyeti zorlaşmıştır. Hamam cılardan bir kısmının iddiaları ma- kul ise de diğer bir kısmı da fırsat- tan istifadeye koyulmak istediler. Fakat maksat ne olursa olsun ha- mamcıların vaziyeti ile alâkadar ol- mak lâzımdır. Hamdi Rasimin fiyat- ları 10 kurüş yerine 7,5 a indirmek hususundaki teklifi değerlidir. Fakat bir hamamın umumi masrâfı arasın- da su parası hiç mesabesindedir. Çünkü bir teneke su üç kurna su demektir. Bir adam âzami 12 kurna, yani 4 teneke su sarfedebilir. Metre mikâbı 10 kuruşa verilen suyun te- nekesi 10 paraya gelir ki dört tene- kesi 40 paradır. Diğer masraflar ve üstüste su sarfiyatı hesap edilince bu masraf beş paraya iner. Binaenaleyh suyun metremikâbı- nı 7,5 kuruşa indirecek olur isek ha- mamcılar cüz'i bir istifade elde ede- Fakat hazirandan itibaren on bin lira sarfile fıkara halkın pa- ları açacağımızı da unutmamak lâ- zımdır. Bunun üzerine Hamdi Rasim tek- hfnlı!n ahırl adi an sonra Valide hanının yıkılması dün da- imi encümen tarafından bir müte- ahhide ihale edilmiştir. Silivyride yapılacak yeni dispan- ser binasıniın temel atma mera- simi Vali Üstündağ tarafından yapıl- mıiştır. MAARİFTE : : Deniz Lisesini Bitiren Gençler Heybeliadadaki Deniz lisesini bu sene bitiren gençlere, mayısın 2 inci günü merasimle diploma verilecek- tir. Gençler diplomalarını alacak ve meç takacaklar, bu suretle Deniz Harp okuluna geçeceklerdir. Deniz Harp okulu ve lisesi komu- tanlığı, pazartesi günü yapılacak me rasim için bir program hazırlamış- tır. Merasimde donanma komutanı amiral Şükrü Okan da hazır buluna- caktır. Bu münasebetle Deniz Harp okuluna sancak verilme merasimi de yapılacaktır. Davetliler, köprüden sa- at 12,10 da kalkacak vapurla Heybe- liadaya gideceklerdir. Darülâ deki ki izlı Ankaradan Telefon ve Telgrafla Kaymakamlar ve Mektupçular Arasında Ankara, 28 (Tan muhabirinden) — ne eski Kırklareli belediye reisi B. Şevket Dingil, Islâhiye kaymakam- lığına eski Malazgird kaymakamı Sıt kı Tural, Cide kaymaâkamlığına Bes- mil kaymakamı Ali Oncer, Besmil kaymakamlığına Ulaç nahiye müdü- ğına Sungurlu kaymakamı Recep Ergin, Nizip kaymakamlığına, nüfus işleri umum müdürlüğü memurların- dan Cevat Gürtaş, Karasu kaymakam mi müfettişlik evrak müdürü Naci Pallas, Aksaray kaymakamlığına Müt kaymakamı Asım Tekin, mahalli (- dür muavinliğine Akdağ madeni kay makamı Mehmet Ali Alpsar, Diyar- makamı Nurettin Özelçi, Niğde mek- tupçuluğuna Çorum mektupçusu Tev fik Özükaya, Kocaeli mektupçuluğu- | na Sivas mektupçusu Talât Baysal, | Maraş mektupçuluğuna Bitlis mek- | tupçüsu Agâh Yüce, Siirt mektupçu- | luğuna Van mektupçusu Şevket Yıl- dırım, birinci umutni müfettişlik ev- | rak müdürlüğüne Diyarbakır mektüup Hamamlara Ucuz — Terkos Verilmesi İçin Ankara, 28 (Tan muühabirinden) — İsatnbul hamamcılar cemiyetinin hâ hakkında Başvekâlete vâki müracaat | Ğeledıyenm 938 yı- Tediyesine gönderdiği. bir tezkeredi t cevaba göre, ya Terkos tarifeleri im” dirilecek, yahut ta Kırkçeşme sularln dan istifade imkânları temin edıle' cektir. — Sayfiyelere Eşya Nakli Tansascanenanazi Çanakkale seferberlik müdürlüğü- 4 rü Rifat Akpınar, Zara kaymakamlı- lığına Aydın valiliği maiyet memuru — Namık Karayel, Gürün kaymakamlı- , ğına Kelkit kaymakamı Celâl Değer, | Çerkeş kaymakamlığına birinci umu — dareler umum müdürlüğü şube mü- İ bakır mektupçuluğuna Yıldızeli kay- | çusu Nazım Ozkul tayin edilmişler- | D : *A HARYH O FE N b e a a e ea a L L e #ğırf İn S mamlara ucuz Terkos suyu verilmesi. İaş ş Vi ve Anadolu kıyılarına taşmacakln rın eşyalarını götürmek için Anta” mıiştır. Bir mayıstan 15 hazirana £ dar, büyük parça eşya, bir evden d ğer eve kadar, bütün masraflar 0* | Akay idaresi, yazlık için Ada!ar' a nakliyat şirketi ile mutabık kal * hil olduğu halde 120 kuruşa taşl caktır. Diğer eşya tarifesi üzerin? de tenzilât yapılmıştır. Parça bâ na eşyımm cinsine göre yüz parad Yeni araba vapurları Şirketi —Hayriyenin Hasköydü fabrikasında yapmakta olduğu & BZT Ş | vapuru mayısta denize indiriletF” ve yaz tarifesinden itibaren ça ya başlıyacaktır. Vapur, diğer vi : lardan küçüktür ve İstanbul ile- lova arasında çalışacaktır. gi) 23 Nisanda Izmite giden Hukuk ve İktısat Fakülteleri talebesine Hal kevi tarafından hediye edilen iki sandık bisküvi dün Dârülâcezedeki yetim çocuklara dağıtılmıştır. Doktor Çevdet müesseseyi talebeye gezdir- miş ve izahat vermiştir. Halkalı okulunun yanındaki Nak- kaş çayırının istimlâk edilerek bura da bir nümune fındıklık tesis olun ması kararlaştırılmıştır. halde seçecekleri filmlerin çocuk nok tai nazarına ve faydasına göre olma sını düşünmeleri kendi menfaatleri icabıdır. Böyle filmlere analar, baba lar çocuklarını kendi ellerile seve se ve götürürler. Sinemacıların istifade leri de katmerli olur. Yurt yavruları 29 Nisan 1938 le K, Yurdun Trakya, Ege ve cenubi Ai bölgelerinde hava kapalı ve yer YET b geçmiş, rüzgârlar doğu ve ccnUPw ğ ve orta Anadolunun ,şark taraflar nubi istikametten kuvvetlice, diğ lerde şimali istikametten ortâ lş- esmiştir. g Dün İstanbulda hava ekseriyetlt geçmiş, Tüzgâr cenubi istikamett yede 2 ilâ 8 metre hızla esmiştir- pafl te barometre 760.8 milimetre idi. Şu da filmlerin tehlikeli tesirlerinden kurtulmuş olurlar. ret en çok 13,3 ve en az 9,0 SMM ü rak kaydedilmistir. F VA P ı'.*f;:—;_ f”-'f;:iir on kuruşa kadar ücret alınacaktif” N TAKVİM ve HAVA|! CUMA 14 üncü ay Gün: 30 Kasım: 150,; hin 4 Arabi: 1957 Rumt '. | BSefer: 28 Nisa“i Fihaç Güneş: 5,02 — — Öğle: 19 öl İkindi: 16,02- — —Akşam: İ 306 Yatsı : 2044 — — İmsâk: g) YURTTA HAVA VAZİYE' Brü,