29 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

* ÇKUT T Y*' K ——— 29.-4.938 BÜĞÜN Mısır Kabinesi Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL ısırdan gelen haberler Mehmet Matmut Paşa kabinesinin istifa * “üğini, fakat yeni kabinenin yine €hmet Mahmut Paşa tarafından olunduğunu Aanlatıyor. Yeni 1 k'l'îlıeııiıı en bariz vasfı, kabinede Tal unsurun takviye edilmiş ol- * Esasen Mehmet Mahmut P'!l da Mısır liberaller partisinin li- deridir. Son seçimde, liberaller, es- Hliıı. nispetle sayılarını artırmışlar | Ve müstakillerin katılmalarile mec- Ü| “Ste 121 mebüslu bir grup teşkil e- | bİllııişleı'ı'lir. Mehmet Mahmut Pa- da istifasını verdikten sonra kur- "ğu yeni kabineye, liberal partinin - :""um.ı birkaç simasını almıştır. | — Waların biri Mısırın en kıymetli ga: ; :'”“i ve muharrirlerinden Hüseyin *ykel Paşadır ve maarif nazırlığı ğ *A verilmiştir. Mısır Üniversitesi- rektörü ve Mısır ilim adamları- k ;"* en kıymetlilerinin biri olan Lüt- : FCMByıl Paşa ise yeni kabinenin ne- k tsiz nazırıdır. Mahmut Paşa, kabinesinde liberal ; ü“-l'll takviye etmekle beraber hü- €et grupunu teşkil eden fırkaları İ d.htmımıyı da dikkat etmiş ve Ab- ğ %% Yahya Paşayı hariciyede, £ *miş Sıtkı Paşayı da maliyede ipka a| Londra gazeteleri, kabinenin bu üldl; yeniden kurulmasının mü- bir buhrana yol açacak gergin- kleh sebebiyet verdiğini ve saray ı.tlA kabine reisi arasına mühim mü- ;.k.!llln yol açtığını anlatıyor. &kat neticede anlaşma hasıl olmuş 'i Yeni kabine vazifesine başlamış- ; Lw"“— İrlanda çekişmesi : ilhassa son altı sene zarfın- ı"'lı da şiddetlenen İngiltere — İr- i_ü çekişmesi yeni anlaşmaların ı""uııile son bulmuştur. Altı —“:"lbeı'i İngiltere ile İrlanda ara- Ld."_“stı iktısadi bir muharebe np etmekte idi. İrlandanın 1932 ü DU Bümak ? —— Kae. gu.“ı llxeaıuîngiltere ile arası a- Hihe k:::üi taraf biribirinin ticare- ı'ılhd ağır tedbirler almıştı. V“qı l:İlllı milliyetçi lideri Dö Tarı Mi landa meclisinde anlaşma- Tan 3 'dafaa ederken anlaşmanın İr- | lq.'.y' ıııB'iliı bahriyesi tarafından ; e da t .— a * w w h İSPANYA : Teruelde Şiddetli Bir Harp Başladı Londra, 28 (Hususi) — İspanya- dan gelen en son haberlere göre Te- ruel cephesinde şiddetli muharebe- ler başlamıştır. Frankistler tarafın- dan verilen malümata göre hükümet kuvvetleri tanklarla ve mutadın fev kinde toplarla mücehhezdi. Fakat bu küvvetler muntazam olmadığı için göğüs göğüse devam eden bir muha- rebeden sonra hükümet kuvvetleri- nin taarruzu püskürtülmüştür. Hükümetçilerin tebliği Barselon, 28 (A.A.) — Resmi teb- iğ: n Şark cephesinde düşman, Alko- sebr mıntakasında taarruza geçerek bizi Barenko dö San Migel şimalin- de ricat etmek mecburiyetinde bırak mıştır. Burada şiddetli muharebeler olmuştur. Düşmanın Alfambra miın- takasında Lefos mevkilerimize karşı yapmış olduğu taarruzları tardettik. Frankistlerin tebliği Saragos, 28 (A.A.) — Havas mu- habirinden: Katalonya, şark ve Terüel cephe- lerindeki fena havalar, harekâtın ba- tileşmesini intaç etmiştir. Yukarı Alfambra'da general Va- relanın ordusu, umumi taarruzunu inkişaf ettirememişse de Siyerra dö la Kanada ile Siyerra dö Gudar ara- sında hatlarını düzeltmiye muvaffak olmuştur. Cüumartesi gününden beri geenral Varelanın kıtaatı, cephenin Terüel ile Alkala dö Şiver arasında teşkil etmekte olduğu çıkıntı arasında kırk kilometre ilerlemiştir. Askeri mahafil, hükümetçilerin Akdeniz kıyısında ve Albokaser mın tâkasındaki mukavemetlerinin artmış alAn aa bahul atmaktedir Meçhul Askerin Sırrını Bilen Tek İnsan da Öldü Pu : | ::l:i:e.hmu üç li i dıîıni tebarüz ettirmiş ve bunu Ya do ğn:'l tam hâkimiyetini tanıma- Dü tellâkki ettiğini söylemiş- hapyığilt, j üı::"""n bir tek nokta kalmıştır. İri Ha Dü danın ikiye ayrılmış olma- ç ılııı*lıhlırıı'ı bugün gerçekleş- & ._ıdi-tedııııeıi bir emel, bu ikili- ıbhn":;mlk ve bütün İrlandadan ğ Vücude getirmektir. ıînm İrlandalılar bu işin de " üt hallolunacağına inanıyor- Son €re ile İrlanda arasında hal- gi t ""llşnı_ılu İngiltere ile İrlan- j 't"'lfuhdı'. ihtilâfları kaldırmakla Çin de müfit olmuştur. NSİLTERE: ı n Hlanda - İngiltere $masından Sonra i bir n.' 28 (A.A.) — Parlâmento- söyliyen B. Dö Valera, ;l'lnada muahedenamesi 'de tasvip edilmesini - Mumaileyh, bu mua- İmzasından memnun ol ğ hfyl_emiştir. B. Dö Va- Ki h“kumetinin hâkimeye Prağının heyeti mec- büğür *lUP olmadığını maat- ıâ.rhm'fmemek imkânına sa €© etmiştir. B Şi ge " B. Dö Valera, mua- n miliş 4 ti m.?d!lq—lnd ai b Müdafaaya müte- *n bahsederek de- “edilecek her - |Hssülhareke hiz Meçhul asker fikrini ilk evvel Fransızlar bulmuşlardır. Bu, Verdön cephesinde yararlıklar gösterdikten sonra ölen ve künyesi tetkik edilin- ce kim olduğu, nereden geldiği anla- şılmıyan bir neferin verdiği ilhamla fikirlerde yer bulmuştur. Fakat bu- gün Parisin orta yerindeki takıza - ferin altında istirahat eden ölü bu nefer değildir. 1920 senesinde Fransızlar meçhul askerlerinin hatırasına besledikleri hürmeti, payitahtlarının göbeğinde en güzel yeri onun cesedine vermek suretile göstermeyi düşünmüşlerdir. Çocukları harp meydanlarında kay- beden bütün ailelere cesedin kendi çocuklarına ait olduğu hissini ver - mek için de şöyle bir şey yapmışlar- dır: Fransanın harbettiği sekiz muhte- lif cepheden sekiz ceset getirtmişler ve seçme işini binbaşı Lep is- Çin Kaynaklarına Göre HARİCİ HABERLER | Son Japon Taarruzu da Püskürtülmüş Nevyork, 28 (Hususi) — Uzak Şarktan alınan en son haberlere gö- re, Japonların cenubi Şantungda dört koldan Longhay hattına doğru ilerliyen kuvvetleri yeni bir muvaf- fakıyet kazanmamıştır. Çin tebliğle- rine göre Japon taarruzları püskür- tülmüştür. Bugün Çinin büyük Aas- kerlerinden biri beyanatta buluna- rak Japonların gemilerine ateş veren kimseden farksız olduklarını ve ce- nubi Şantungda devam eden muha- rebelerden bir netice alamadıklarını, burada vukubulan bütün muharebe- lerin beş gün zarfında son neticeyi vereceğini söylemiştir. Pekindeki muvakkat Çin hükümeti ile ) ş Tokyo, 28 (A.A.) — İyi malümat almakta olan mahafil, Çindeki Japon Cenubi Şantungdaki Muharebelerin Beş Gün İçinde Kati Neticeyi Vereceği Umuluyor makamatı ile Pekindeki muvakkat Çin hükümeti arasında yakında bir itilâfname imza edileceğini tahmin etmektedir. Bu itilâfname, sene ba- şında aktedilmiş itilâfname ile evvel- ce halledilmiş bulunan iktısadi mese lelere müteallik olmıyacak, yalnız siyasi ve idari meseleleri ve bilhassa yeni Pekin hükümetinin muhtelif servislerinde bulunan Japon müşavir muavinlerinin salâhiyetleri meselesi- ni halledecektir. Itilâfnamenin mühim bir madde- si, Şimali Çin ile merkezi Çin arasın da mülâkatın teessüsü anında mer- kezi Çine şamil olacağını derpiş et- mektedir. Bu keyfiyet, Japon siyasetinin Çin deki merkezinin Nanken olmayıp Pe kin olmasını iltizam eden tezin mu- vaffakıyetini göstermektedir. AMERİKA: Yeni Bahriye Bütçesi 457 Milyon Dolar Vaşington, 28 (A.A.) — Reisicüm- hur B. Ruzvelt, 1939 senesine ait bah riye bütçesini tasvip etmiştir. Bu bütçe, 456,866,000 dolara baliğ bu - lunmakta olup bilhassa iki zırhlı, iki kruvazör, sekiz torpito muhribi, bir mayn tarayıcı gemisi ve birçok tali cüzütamların inşaat tezgâhlarına ko nulması için muktezi tahsisatı ihtiva etmaktadir Bütçe; iki zırhlı ile üç tayyare ge- msii, 43 torpito muhribi ve on altı tahtelbahirin ikmalini de derpiş et- mektedir. Bu bütçe, ayan meclisi bahriye encümeninde müzakere edilmekte olan “bahri silâhlanma,, projesinden müstakil olan bütçedir. DANİMARKA , : Silâh Çeken Naziler Tevkif Edildi Kopenhag, 28 (A.A.) — Yüksek mahkeme, 13 nisan tarihinde mebu- san meclisinde vukua gelmiş olan hâdisede methaldar olanlardan üç ki- şinin yeniden hapse atılmalarına ka- rar vermiştir. Bu hâdise, nazilerden birinin adliye nazırına rovelverle ku- ru sıkı ateş etmesi suretinde vuku- bulmuştu. Yüksek mahkeme, maznunların ha pis cezasına mahküm edilebilecekleri ve binaenaleyh bidayet mahkemesi kararı hılâfına olarak mevkuf tutul- maları lâzım geleceği mütaleasında- dır. YUGOSLAVYA: Yugoslavya İslâm Cemaati Reisliği Belgrad, 28 (A.A.) Niyabetin bir kararnamesi ile Saray - Bosna yüksek İslâm mahkemesi reisi Fe - him Spaho, Yugoslavyadaki İslâm cemaati reisliğine tayin edilmiştir. Fehim Spaho, Münakalât Nazırı Meh met Spahonun kardeşidir. Prens Paul'ün Doğum Yildönümü "Belgrad, 28 (A.A.) — Naibi hükü- met Prens Polun doğumunun 45 in ci yıldönümü meftasimle tesit edile cektir. Bu münasebetle Pravda gazetesi, baş yazısında, naibi hükümet Prens Polun gençliğini zamanın en liberal hükümdarı olan birinci Piyerin ya- nında geçirmiş olduğunu ehemmi- yetle kaydetmektedir. HİNDİSTAN: Hindu - Müslüman İhtilâfı Londra, 28 (Hususi) — Hindistan milli kongresi Hindulerle Hint Müs- lümanları arasındaki ihtilâfları ber taraf etmek için mühim bir teşebbü- se girişmeye karar vermiş ve Gandi yi kongre namına bu işi başarmaya memur etmiştir. Bugün Gandi Hint müslümanları cemiyeti reisi Cinnah ile ilk görüşmeyi yapmıştır. Görüş - melerin devam edeceği anlaşılıyor. minde malül bir zabite bırakmışlar- dır. Binbaşı Lepinas Paristeki takıza- ferin altına gömülecek cesedi seç - miş ve bunun kim olduğunu hiç kim seye söylememiştir. Şimdi gazetelerin haber verdikle- rine göre, bu zat 70 yaşında olduğu halde vefat etmiştir. Şu halde meç- hul askerin kim olduğu artık ebedi- yen meçhul kalacak demektir. FİLİSTİN : n Taksim Komisyonu Kudüse Vardı Kudüs 28 (Hususi) — Filistini Ya- hudilerle Araplar arasında taksim meselesini tetkik edecek olan İngiliz komisyonu bugün muvasalat etmiş ve komisyon azası vaziyeti kavramak için tetkiklere başlamıştır. Filistin Araplarının komisyona boy kotaj tatbik edecekleri anlaşılıyor. İNGİLTERE - İRLANDA ANLAŞMASI İMZALANDI İngiltere ile İrlânda daki ihtilâflı lel ti dö Valerayı imza merasimi için ma iki gün evvel Londrada imzalandı. Bu resimde, Londraya geldiği sırada görüyoruz H Halled 1 RUMANYA: yor. Karşılıklı kat daha genişletilmiştir. Kara gün münasebetlerini yeni esasların altına iki taraf im -| "STaber görerek bunun icaplarını ye- zasını b i Yunan milletinin yeni anlaş- |s Demir Muhafızlar Şefleri Bir Sene Haps Edilecekler Bükreş, 28 (A.A.) — Maarif neza- reti, B. Kodreanu'nun daima gizleme ye çalışmış olduğu şeceresini neşret miştir: Babası, 1902 senesine kadar İvon Zilinski adını taşıyan bir adam olup menşei Slav — Macar ve Po - lonyalı idi. Annesi, tamamile Alman- dı. Bu şecerenin neşredilmesi, B. Kod- reanu'nun muhaliflerile yapılmakta olan uzun münakaşalara nihayet ver mektedir. Geçenlerde tevkif edilmiş olan yüz elli kadar demir muhafızlar rüesası, bir sene müddetle Eflâkta Tismana manastırlarında veyahut Bukovina, Dragomirnada mecburi surette ika - met edeceklerdir. ALMANYA: B. Hitlerin Roma SeyahatineHazırlık Londra, 28 (Hususi) — Almanya devlet ve hükümet şefi Her Hitlerin gelece pazartesi Romayı ziyareti sı- rasında kendisine bir çok Alman rica li refakat edecektir. Hariciye nazıri Fon Ribbentrop, propaganda nazırı doktor Göbels, — ve polis müdürü Himmler bunlar arasındadır. Bun - dan başka büyük ricali askeriyeden bir kaçının da Her Hitlere refakat e- decekleri anlaşılıyor. Her Hitlere Roma seyahatinde 170 memur ve kumandan refakat edecek tir. Alman orduları başkümandanı da Halkın >Rahal'ile “Meşgul Olacak Bir Daire Lâzım (Yazan: B. FELEK) İnsan, hayat ve medeniyet icapla- rının doğurduğu şartlar altında bel- ki eskisinden çok daha nazik, çok da- ha nazli hale gelmiştir. Eskiden so- kak gürültüsünden, sokâk süprüntü- sünden, sokak çamurundan şikâyet edilmezken bugün mektep çocukları bile süküneti ve temizliği bir hak o- larak arıyor. Yaşamak vasıta ve un- surları gürültüyü, pisliği ve sıkışıklı- ğı artırırken zihni muttasıl işliyen insanların da bu gürültü, pislik ve sıkışıklığa karşı mukavemeti eksil- miştir, Belediye nizamları ve terbiye icap- ları insanları ne kadar yola getir- meye çalışsa bu mübarek mahlükun hodbinlik huyunu değiştiremez. Dünyanın pek az yerinde terbiye ve icaplarını yalnız kendi için yapan- lara tesadüf edilir. Evinde her ak- şam yemeğini smokinle yiyen bir İn- giliz tek başına bir yerde kalsa bu itiyada riayet etmeyi düşünmez. Bununla anlatmak isterim ki; halk ve gözler önünden uzak kalan her- kes nizamsızdır, pistir ve az çok ter-. biyesizdir. Yere tükürmeyi terbiye- sizlik sayan bir şehirli kırda bu hu- yu unutuverir. Onun için şehirler gürültülü, pis ve sıkışıktırlar. Bu da halkı rahatsız etmektedir. Dünkü gazetelerden birisi Harbi- yedeki umumi helânın halkı bizar e- decek kadar fena koktuğunu yazı- yordu. Bun ainanmak mecburiyetin- deyiz. Çünkü —herkes işini gücünü bırakıp mis gibi kokan bir helâya if- tira atmaya kalkmaz. Diğer taraftan Modalı bir kariimin bana yazdığı bir mektuptan şu satırları alıyorum: Modada Ağabey — sokağında o- turuyoruz, — sıra ile dizilmiş kü- çük bahçeli evlerimizin arkasına asıl yı idare edecektir. Romaya nebati yemek listesi gönderiliyor Berlin, 28 (A.A.) — İtalyaya bir - çok hususi nebati yemekler listesi gönderilmiştir. Bunlar, B. Hitlerin hazır bulunacağı ziyafetlerde kulla- nılacaktır. Malüm olduğu veçhile B. Hitler, tamamile —âkilünnebattır. Kendisi hattâ sütlü şeyler'dahi yememekte - dir. Kök Salan Bir Fidan (Başı 1 incide) Bu mübadele maziyi tasfiyeye hiz met etmekle beraber iki memleketi birbirine çok yaklaştırdı. Başvekili mizin Atinaya gitmezden evvel pek güzel ifade ettiği gibi, iki memle - ket biribirinin devamı halindedir. Atinaya giden bir Türk kendisini bir ürk - Yunan dostluğu Atinada yeni bayram günleri geçiri- taahhütlerimiz bir v kuvvetlendirecek C ÇYU İrlânda Başvekili B. TLİPERMERN isi KA ylan nti » J kendisine refakat edecek ve mareşal Göring Hitlerin giyabinda Almanya-| sadüf;ediyor ve bubahçelerin arkas sında da büyükçe bir iç arsa var. Iş- te bu bahçe ve arsalardaki büyük kü- çük kümeslerin cümlesinde ceman ye kün beş altı yüz tavuk, horoz var. (mübalağa değil), gece yarısından sonra sabahlara kadar konserlerine devam ediyorlar. Artık evlerde otu- ranlar, uyumak istiyenler, hastalar ve sinirliler için rahat ve uyku ha- Tam... Başka mahallerde oturanlardan bazı zatlar belediyeye müracaatla me deni büyük bir şehirde artik tavuk beslenemiyeceğinden bunların meni- ni rica etmişlerse de belediye kanunu ile nzamlarında sarahat olmadığı i- çin bir şey yapılamıyacağı cevabı ü- lınmış!.. Acaba doğru mudur?..,, Görüyorsunuz ki halkın cidden muztarip olduğu bir takım pürüzler var. Bunların peşinden koşup müca- dele e_decck, yani halkın rahatını te- min edecek bir daireye ihtiyaç var. Nasıl temizlik işleri, zabıtai beledir ye işleri seyrüsefer işleri, muhasebe işleri birer daireye verilmiş ise., hal- kın rahatını kaçıran şeyleri ortadan kaldırmak üzere bir de “umumi ra- hat” dairesi diye bir daire yapsak çok iyi olacak. İşte o zaman, şusunu uyandıran horoz, ne kom- ne civarı- saniye için bile bir yabancı memle- nn burun direğini kıran helâ, ne et. kette saymaz, memleketimizi ziyare- | "Afının çamaşırlarına kara kar yağdı- te gelen bir Yunanlı da, kendi evi-|*9" kalorifer bacası kalır. ne çok benziyen bir kardeş evinde olduğunu her saniye hatırlar. ranmış müşterek ve esaslı menfaat- lerden doğmaktadır. Bunun için her geçen gün bir kat daha kuvvet bul- Ması, yeni yeni bağlar kurulması bek lenebilir. İki millet müşterek menfaatlerini rine getirirken, dünya hesabına da Bu ü Başvekilimize ve fîydn li bir iş görüyorlar. Bu sayede Hariciye Vekilimize gösterdikleri sev dünyanın en nazik ve mühim bir sa gi ve yakınlık, Türk kalplerinde Pasında istikrar artıyor, barış deri tam bir mâkes bulmaktadır. bi ÜNüaSi Candan tezahürlerini gördüğü - Üa ŞND N laa Dt müz bu dostluğun kıymeti büyük -|'İfi nasıl karşılamak ir kök saliyor. Bütün dünya mazi birlikle - lâzımgeldiğini ür. Bir defa bugünkü dünyada eş -| “Süli bir misalle görü; ür. eş - n YOr ve h izdir. Nadir bulunan her şeyin el -| *Ykirı gidişlerin zararlarını h“ı:":: bette üstün bir kıymeti vardır. Son- Ta dostluğumuz, iki tarafça tacak güzel bir ölçü buluyor, caddedeki dükkânların bahçeleri tes: — —