2 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

İi? A '[ Cumhuriyet Gazetesi Bize Yeniden Sataşıyor — Küçüklüğe ve Menfi ünkü Cümhuriyet gazetesin- de bize sataşır yolda yeni bir yazı çıkmıştır. Bu gazete, bize rakip bir sabah Biz, rekabet mücadelesini şöyle fnlıyoruz: Gazete sıfatiyle mem- lekete ve okuyucuya olan hizmet- |lerimizin seviyesini yükseltmiye |— galışmak, okuyucuya hergün bir derece daha yüksek bir kıymet — Vvermek... Cümhuriyet gazetesi, şöyle an- - | liyor: Çalışan rakiplere karşı tez- vir yapmak, kendilerine sataş- - Mak, menfi şekilde münakaşalar açmak... Bütün diğer gazetelerin sütun- |ları karıştırılırsa Cümhuriyet ga- /— zetesinin her biri ile bu şekilde bir - geçmişi olduğu görülür. — En doğru yol, bu yolda bir ga- zeteyi muhatap saymamaktır. Çün kü Cümhuriyet gazetesiyle müna- /— kaşaya girişmek, bir küfür yarışı- ! »pa sürüklenmek demektir. —*Fakat bir menfi hücumu cevap- — sız birakmanın — şu neticesi olabi- | lir: Bu gazetenin seciyesini ve sa- iklerini yakından — tanımıyanlar | da: “Acaba bu yazılanlarda kıs- - Men olsun doğru bir taraf yok | Jmu?,, fikri uyanabilir. | Biz berraklık taraftarı olduğu- /— Muz için bu gazetenin tezvir mev- - Zuu yapmıya çalıştığı meselelerin “neden ibaret olduğunu birer birer — anlatacağız. Fakat — küfürbazlık - Meydanı bu gazetenin ihtısas sa- hası olduğu için bu sahada kendi- sini takip edecek değiliz, umhuriyet gazetesi, Mual- 1 C lim Nihadın bir mektubu | Münasebetiyle bize şu taşı atıyor: | Bizim “mahut,, bir ideolojimiz varmış. Açlık edebiyatiyle buna |— taraftar kazanmak istiyormuşuz. | Eski bir muallimin düştüğü vazi- ;, yeti teşhir ederek burjuva cemi- yetini fena göstermek arzusunda | butlunmuşuz. Milli vicdana itham- | lar savurmuşuz.... !_ Cümhuriyet gazetesinin — (ma- hut) dediği ideoloji, Kemalizm ide- | olojisidir. Gazetemizin her yazısı, inkılâpçı ve halkçı Türkiyenin he- 'L_ "dgnerine ve menfaatlerine uy- -gündur. Yabancı ideolojilere kar- | şı sağ ve sol ayırmadan daima Ke- | mılıst ideolojinin istiklâli ve üs- Jtemizin yaratmıya çalıştığı hava; /| Hikbinlik, birlik, istikrar, sevgi ve ğt,emniyet havasıdır. Dünün mirası / şeklindeki yolsuzlukları, daima u- /— Mumi hayatın berrak ve güzel gi- /| dişinden tecrit suretiyle ortaya /— köyduk veancak daha iyi, daha yüksek, daha mükemmel ideal ğ için çalıştık. vi Halbuki Cümhuriyet gazetesi- /— min neşriyatında bu ideallerden a- - Mi menfaatin bir neşir ve müda- | faa vasitası olarak varlık hakkı bplunan gazete, vakit vakit huşu- | Si menfaatler için kullanılmıştır. gî Cümhuriyet gazetesine meydan Wokuyoruz Mebuslarımızdan, pro- | fesörlerden, gazetecilerden, avu- " katlardan bir jüri kurulsun, Cüm- j et gazetesi, bizim yazıları- mızda Kemalizm rejiminin umde- &île_rhıe mugayir tuttuğu yazıları ı çıkarsın, bu jüriye versin. Biz de birkaç senelik Cumhuriyet gazetesinin kolleksiyonunda bu /— ümdelere aykırı olarak çıkan ve 'hıugın hususi menfaatler arıyan : ve gazeteye dayanarak işleri ortaya koyalım. Jü- K l T ü a K A ( ' ümhuriyet gazetesinin bize — sataşmasına sebep olan me- gelince arkadaşımız Bür- | Felek bize muallim Nihat is- nde birini tanıttı. Konuştuk, » Karşımızda kültür sahibi bir adam F"_bulduk. Eski tanıyanlar kendisi- ınih idealist bir muallim olduğunu i yüzünden basamak basa- k düşmüş, nihayet Karaca Ah- Yeni Bir Örnek medi kendine mesken yapmış. Karşırnızda canlı bir sergüzeşt ve el uzatılacak değerli bir adam vardı. Bu sergüzeştin neşri, içki iptilâsına karşı en canlı bir vesika tesiri yapacaktı. Muallim Nihadı giydirdik. Ha- yata yeniden başlamak üzere ken- disine yardım teklif ettik. İçkiyi bırakmak şartiyle kendisine gün- 'de bir lira verecektik. Buna karşı gece musahhihlerine yardım ede- cekti. Fakat muallim Nihat, iptilâ- sından vazgeçemedi. Akşamları birçok içki içtikten sonra matbaa- ya geldi. Pek az iş gördü. Çalışan arkadaşları daha çoök işinden alı- koydu. Buna rağmen muallim Ni- hadı, yardım diye verdiğimiz va- zifeden çıkarmıyacaktık. Fakat kurtuluşunun ellinci günü, had- dinden fazla iğmiş ve ceplerine ra- kı şişeleri doldurmuş bir halde matbaaya geldi, artık işe devam edemiyeceğini söyledi. Zaten bun- dan evvel de gece işine vücudü- nün tahammülü olmadığını söylü- yor, kendisine hariçte bir iş bul- mamızı istiyordu. Bunun için her birimiz uğraştık. Fakat muallim Nihadın hastalık şeklindeki ipti- lâsı karşısında bir neticeye vara- madık. İlk karşılaştığımız zaman bize sergüzeştini yazmasını istedik. On sekiz yazı yazdı. Bunların hiçbiri neşredilecek bir halde olmamakla beraber gazetelerde ham şekilde bir tefrika için verilen paranın â- zami haddi olan üç lirayı verdik. Sonra bu yazıları arkadaşımız A- ka Gündüze devrettik. O, kendi kalemiyle yeni baştan yazdı. Bizim bütün bu meselede kaba- hatimiz, içki iptilâsı yüzünden ira- desi sarsılmış bir adama en temiz niyetle yardıma çalışmaktan iba- rettir. Bundan dolayı tahammüle mecbur kaldığımız üzüntü ve sı- kıntılar uzun bir hikâye teşkil e- der, İtiraf ediyoruz ki, neticede â- ciz kaldık. Bizim yarıda bıraktığı- mız işi (Cumhuriyet) gazetesini insanlık namına üstüne aldığın- dan dolayı muallim Nihat hesabı- na çok n Bu gazetenin zavallı a ğı yar dıml rı alâka ile takip edeceğiz. Neşrettiğimîz muallim Nihat tefrikasının (açlık edebiya- tı) mahiyetinde olduğuna ve “mil- li vicdana karşı bir itham teşkil ettiğine,, gelince, bu noktada da a- çık bir tezvir ve jurnalcılık var- dır. Muallim Nihat, ne cemiyeti, ne de kimseyi kendi akıbetinden dolayı mesul tutmamıştır. İçki ip- tilâsının ve bunun sebep olduğu hayatın mesuliyeti kendine ait ol- duğunu, hatıratında birçok defa- lar tekrar etmiştir. Bir cemiyet içinde içki içenler varsa ve bu yüz- den sefalete düşerlerse bunun me- suliyeti cemiyete ait Geğildir. Ce- miyet defalarla muallim Nihada Bakırköy hastanesinin kapılarını açarak tedavi imkânlarını da ver- miş, fakat muallim Nihat bunlar- dan istifade etmemekte ısrar et- miştir. * « İçyüzü bundan ibaret bir mese- leyi bize sataşmıya bir vesile yapan gazeteye acırız. Bir Türk gazetesi- ni bu kadar küçük, bu kadar men- fi görmek çok acı birşeydir. Fakat, Bakırköy hastanesi muallim Niha- dı nasıl tedavi imkânını bulama- mışsa biz de Cumhuriyet gazete- sindeki ruhi küçüklüğe deva bil- miyoruz. Hastalığın vakit vakit indifalar yapmasını tabit bir hâ- dise diye karşılıyoruz ve geciva- Yruz, A İzmir Fuarı İçin Tenzilât — Izmir, (TAN) — Fuar müddetince Devlet demiroylları idaresi, her ziya retçinin İzmirde asgari iki gün kal- ması şartiyle tarifelerinde tenzilât yapacaktır. Balkanlar ve Belçika ka- ra ve deniz vasıtalarında dâ İzmir Fuarı için tenzilât yapılacağı gelen TAN =#= 2-4-938 YERLİ HABERLER "i BELEDİYEDE : Şehir Meclisi Toplantısında .. Münakaşalar Şehir Meclisi dün nisan içtima dev- resinin ilk toplantısını yaptı. 1938 bütçesinin son müzakeresi muvafık görüldü, bazı mazbatalar okunup ait oldukları encümenlere havale edildi. Yeni belediye zabıtası talimatna - mesinin müzakeresine geçildi. Sey - rüsefere ait faslın müzakeresi başka bir güne bırakıldı.. Talimatnamenin ekmekler ve kasaplar faslı hararetli ve uzun münakaşalâra yol açtı. Ek - mek işinde bilhassa ekmeklerin kâ- ğıda sarılarak sattırılmasına itiraz e- dildi. Belediye İktısat müdürü eyvelce sıhhi düşüncelerle verilen bu kara- rın sırf ekmeklerin maliyet fiyatları- nı artırmamak için muvakkaten tat- bik edilmediğini, fakat yerli kâğıdın ucuz fiyatla bu ihtiyacı karşılıyabile- cek bir hale gelmesinden sonra ek - meklerin kâğıtlara sarılmasında sıh- hi zaruret olduğunu iddia etti. Bir de noksan ekmeklerin müsa- dere edilmesinden münakaşa çıktı. Çünkü maddenin birinde ekmeklerin bakkallardan alınan diğer maddeler gibi tartılarak satılması mecburi kı- lindığı halde, diğer bir maddede nok- san ekmeklerin müsadere edilmesin- den bahsedilmektedir. Azadan bir kısmı tartı ile verilecek bir şeyin noksan veya fazla olmasın- da bir zarar olamıyacağını, satıcının ekmek bedelini ekmeğin ağırlığma gö re alabileceğini, binaenaleyh, ya, nok sanların müsadere edilmemesi yahut tartı usulünün kaldırılması lâzımge- leceğini, esasen küçücük bir dükkân- da birkaç kilo ekmek satan birisine terazi satın aldırmak külfetini yük- lemenin doğru olamıyacağını iddia et tiler, Kasaplar kısmında da kasap dük - kânlarının en az 4 metre yüz ve 3 met re derinliğinde olması mecburi tutu- luyordu, âzadan Hamdi Rasim, tetki- kat yaptığını, yeni talimata uyabile - cek ancak birkaç kasap dükkânı bu - lunduğunu, bu madde bu şekilde ka- bul edildiği takdirde İstanbul kasap- larının avuç dolusu para sarfetmek mecburiyetinde kalacaklarını, bu ha lin ise etin ucuzlatılmasına uğraşıl- dığı şu sırada bu kararla tabanı tabana zıt bulunduğunu ileri sürdü. Et ve ek mek fasılları üzerinde münakaşa ha- raretlendi. Bunun üzerine her iki fas lın ihtiyaca göre değiştirilmesi için en cümene iadesine karar verild. Terkosun Bilânçosu Belediyeye bağlı sular idaresinin 937 yılına ait bilânçosu dün şehir mec lisine verilmiştir. Bu bilânçoya göre 1937 de İstanbula 14099752 metre mi kâbı su verilmiştir. Bu miktar 936 dan 864674 metre mikâbı ve şirketin son senesi olan 932 den 3578009 met- re mikâbı fazladır. Abone miktarı ge- çen yıldan 1136 fazlasile 22666 dır. Geçen sene temmuzda belediyeye ge geçen Kadıköy ve havalisi su şirke- tine ait Elmalı suyundan bu havaliye şirket zamanındakinden 98610 metre mikâbı fazlasile 2477703 metre mi- kâbı su verilmiştir. Bu havalideki a- bone miktarı da 8194 tür. 9377 de terkostan 1246569 ve Elma- lıdan 110908 lira ki, ceman 1357477 lira 57 kuruş gelir temin edilmiştir. Bu yekün şirket zamanındakinden * İngfliz aevlet adamı Lord Loyd, Londraya dönmek üzere, dün sabah Ankatadan şehrimize geldi. Bu resimde, Lordu, Ankaradaki temasları sırasında Başvekilimiz ve diğer vekillerle bir l LORD LOYD ŞEHRİMİZDE : arada görüyoruz. MÜTEFERRİK : Hava Seferleri Bugün Başlıyor Dün başlaması mukarrer İstan- bul - Ankara hava seferleri havala- rın yağışlı ve sahanın çamurlu olu- şundan dolayı başlıyamamıştır. Se- ferlere bugün saat 9,30 da başlana- caktır. Ilk kalkacak tayyare (Fer 8) adlı tayyaredir. Bunun gibi daha üç tayyare getirtilmiş ve seferlere tah- sis edilmiş bulunmaktadır. Geçen se- neki tayyarelerin iki motörlü olma- sına mukabil bunlar dört motörlü- dür. Süratleri saatte 260 kilometre- dir. 10 yolcu ve 3 mürettebat olmak üzere 13 kişi alabilecek vaziyette- dir. Istanbul - Ankara mesafesini 1 saat 45 dakikada uçacaklardır. Bilet fiyatı gitme 22 lira, gidip gelme 36 liradır. Pazar günleri müstesna ol- mak üzere her gün saat 9,30 İstan- buldan, 15.30 da da Ankaradan ha- reket edilecektir. Gölcükte İnşaât Gölcüğün müstakbel plânı bir Hollanda şirketi tarafından yapılmış olduğundan bu-plân üzerinde faaliye- te geçilmiştir. Ilk olarâk 23'bin lira sarfile bir hükümet konağı yapılmak tadır. Inşaat iki ay sonra bitirilecek- tir. Bundan başka altışar bin lira sar- file bir Halkevi ve bir belediye bi- nasının inşasına da başlanmak üze- redir. Sahilde 20 metre genişliğinde 300 metre uzunluğunda bir caddenin açılmasına da girişilmiştir. Buralara okaliptos ağaçları dikilecektir. Bura ya şimdilik yeniden 200 ev yapıla- caktır. y Balkan —Antantı Ekonomik konsey içtimaında bulunacak Balkan- l1 mümessiller önümüzdeki salı günü şehrimize gelmiş bulunacaklardır. Yunan heyeti daha evvel şehrimize gelecektir. Bu heyette mümessiller- den başka 8 teknik mütehassıs da bulunmaktadır. yüzde 41 ve geçen seneden 9834 lira fazladır. Buna mukabil Elmalı için 798731 lira ve terkos için 616657,5 li ra işletme ve idare masrafı yapılmış tır, Ayrıca belediyeden yardım görmi yen vakıf sular idaresi için de 115409 lira sarfedilmiş ve eski terkos şirketi- ne 1300183 liradan ibaret senelik tak sit için Fransız frangının düşmesi do layısile 55444 lira 90 kuruş verilmiş tir. İş Bankası umumi? heyeti, evvelki gün haberlerden anlaşılmıştır. İŞ BANKASI UMUMİ HEYETİ: Ankarada senelik toplantısını yap - tı, bu içtimada Başvekilimiz de bulundu. Bu resim, toplantıdan bir görü - » nüşü tespit ediyor. MAARİFTE; BİR PROFESÖRÜN HATIRASI Geçen sene ölen Fen fakiültesi Hayvanat enstitüsü profesörü Navil için Isviçrede Cenevre Üniversitesi- ne bir plâka konmuştur. İsviçreliler Üniversitemize de bu plâkanın diğer bir eşini göndermişlerdir. Hayvanat enstitüsünün kurulmasında çoak çalı- şan profesör Navil'in kabartma bir portresile beraber bu plâka dün Hay vanat enstitüsünde profesörün bü- yük laboratuvarına konmuştur. Ay- rıca 14 nisanda da merasim yapıla- caktır. Y Yüksek tedrisat müdürü Cevat şehrimize gelmiştir. ** Deniz Ticareti kaptan ve ma- kinistlerinden imtihana girmek hak- kını kazananların terfi imtihanlarına dün Deniz Ticaret mektebinde baş- lanmıştır. Imtihanları, mektep müdürü Ze- ki, Deniz Ticaret müdürü Müfıt Nec- det, fen heyeti reisi Hayrettin ve Fabrika ve Havuzlar müdürü Cemil- den mürekkep bir komisyon yapmak tadır. * Maarif Vekâleti müzelerin ken disine bağlı olması ve âbideleri koru ma işile mükellef bulunması hase - bile Eminönünün müstakbel şekli hak kında belediyeden malümat iste - miştir. Diğer taraftan Evkaf idaresi, Valde hanı için belediyeden alacağı 260 bin lira ile mühim varidat getirecek yeni bir bina almıya karar vermiştir. POLİSTE ; Kulakların Esrarı .. .. .. Çözüldü Alemdarda iki insan kulağı bulun- duğunu dün yazmıştık. Yapılan tah - kikat neticesinde, bu kulakların o ci varda oturan bir tıbbiye talebesi ta - rafından düşürüldüğü anlaşılmıştır. Talebe, bu kulakları teşrihhaneden almış ve ders tatbikatı için evine gö- türmekte idi. Kaymakamın Kolu Kırıldı Üsküdar kaymakamı Bay Lütfi ev velki gün bir kaza geçirmiştir. Bay Lütfi akşam üzeri vilâyette yapılan kaymakamlar toplantısından sonra vi lâyet konağının alt katındaki iskân dairesine inmek isterken, merdiven - lerden düşmüş ve bir kolu kırılmış- tır. Bay Lütfi Haydarpaşa nümune hastanesine kaldırılarak tedavi altı- na alınmıştır. Bay Lütfiye geçmiş olsun, deriz. DENİZ ve LİMAN : Yalovaya Araba Vapuru Bir Mayıstan itibaren Yalovaya a- raba — vapurları seferleri — tertip olunacaktır.. Bu — postalar için Akay idaresi ile Şirketi Hay- riye anlaşmıştır. Şirketi Hayriye nin araba vapurlarından biri cumar tesi günü Sirkeciden kalkacak ve Ya lovaya gidecek, pazartesi sabahı da avdet edecektir. Bu postalar Ü!ta ta tillerini Yalova ve B geçirmek "Ti istiyenlerin ihtiy: olacaktır. “Ankaradan Telefon ve Telgrafla erasasun Yaralının Tedavi Ücreti Mahküâmdan Alınacak Ankara,1 (Tan muhabirinden)— Yaralama suçclarında hastanelere yatırılan hastaların bakım masraf- ları ihtiyar etmiş olan hastanele- re verilmek üzere mahkeme mas - rafları meyanında mahkümdan tah siline resen hüküm verilmesi mu- vafık olacağı Adliye Vekâletinden alâkadar makamlara bildirilmiştir. Hariciye Vekilimiz Hareket Ediyor Ankâra, 1 (Tan muhabirinden) — Hariciye Vekili doktor Tevfik Rüş tü -Aras, beraberinde Mısirin An kara sefiri Mehmet Elcezayirli oldu ğu halde, Kahireye gitmek üzere pa zartesi günü buradan hareket ede cektir. İthal Rejimi Kararname- sinde Bir Değişiklik Ankara, 1 (Tan muhabirinden) — Hâlen umumi ithal rejimi kararna mesinin birinci ve ikinci maddesi hü kümlerinden istifade eden memle ketlerden serbestçe ithal olunan v fakat adı geçen kârarnameye bağl li sayılı listede bulunmadığında) dolayı Brezilya ve Hindistandan it hal edilemiyen Karnauba mumu il 100 adedinin sikleti 40 kilodan ağı gelen keçi oğlağı derisinin bahsi ge çen 11 sayılı listeye ilâve edilmes Vekiller Heyetince kararlaştınlxms tır. Başvekilin Ziyafeti Ankara, 1 (Tan muhabirinden) — Başvekil Celâl Bayar, bu akşam An karapalasta kordiplomatik ve Vekil ler Heyeti âzalari Şerefine bir ziya fet verdi. Yakalanan Kaçakçılar Ankara, 1 (AA.) — Geçen bi hafta içinde gümrük muhafaza teş kilâtı, yetmiş sekiz kaçükçı. altı yü: elli altı kilo gümrük kaçağı, yirm altı kilo inhisar KâÇağı, altı kilo se kiz yüz on iki grâM Uyuşturucu maç de, yedi bin üç YÜZ altmış iki defte sigara kâğıdı, YÜZ lli Türk lirası dört kaçakçı hâYVANI ele yeçiçrmiş tir. Büyük Millet Meclisinde Ankara, 1 (A-A.) — Büyük Mil let Meclisi bugün Fikret Sılay'ı başkanlığında toplanarak Türkiye Letonya ticaret Mükavelesinin tas diki hakkındaki Kanun lâyihasının b rinci müzakeresini yapmıştır. Mec lis, pazartesi günü toplanacaktır, KISA HABERLER * Norveç mebüsan meclisi, Millt Mü dafaa için hükümete 52 milyon kuronlul istikraz aktine M€Zünİyet vermiştir, * Bulgaristan ile Polinya arasında bi matbuat anlaşması Yapılacalctır. * Havr limanında bir vanurla birro morkör çarpısmış, 6 kişi boğulmuştur, * Belçika Maliye Nezareti, buhran vergisinin yeniden konması, bazı yeni re simler ihdast Bibi teklifjer hazırlamıştı * Devlet demiryolları idaresi —yenidel Almanyaya 11, Fransaya 5; İngiltereye 1, İ viçreye 1, İtalyaya 2 talebe göndermiştir * Adliye encümeni devlet şürası kanur lâyihasının müzakeresini bitirmiştir. Lâyi ha, bütçe encümenine gönderilmiştir. _TAKVİM ve HAVA CUMARTESİ 2 Nisan 1938 # üncüay — Gün: 30 — Kasım: 146 İ Arabi: 1357 Rumt 1884 Safer: 1 ; Mart; 20 | Güneş: 5,44 — Öğle:, 12,17 | İkindi: 1552 — Akşam: 18,34 | Yatsi : 7005 — İmsâkı 8,00 YURTTA HAVA, VAZİYETİ Dün yürdun Kocaeli ye Karadeniz bölg lerinde hava kapalı veMevzij yağışlı, Ort Anadolu ile Doğu Ansdölünün bir kısmın da çok bulutlu, diğer Pölgelerde bulutl geçmiş, rüzgârlar TrakYâ, Eğe ve Karade niz kıyılarında şimali İStikametten, diğe bölgelerdetimumiyetle SENUBİ Istikametter Kocdeli, ve Karadeniz FiYilarında kuvvet li, diğer yerlerde orta €©tte esmiştir. Dün İstanbulda hav8 ©Kseriyetle fazlı bulutlu geçmiş, rüzgâr “Mübu karbi istik metten saniyede 5 ilâ ? Metre hızla esmi tit. Saat 14 te barometf© 7611 milimetr idi. Hararet en çok 129 VE en az 8.7 santi. #töğ olarak kaydedilmitir. İ