27 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

27-3-938 “asa ... Çurçil'in Tavsiye Ettiği Siyaset M Ömer Rıza DOĞRUL Ingilterenin en tanınmış devlet ve siyaset adamlarından Mis- Çlu'çil son günlerde Avrupa barı- M Pakımından ehemmiyeti açık olan Sİyaseti tavsiye ve müdafaa et- tedir. Bu İngiliz recülüne göre filterenin silâhl ti tıya kadar beklemesi ve arada ek müddeti kazanılmış #vakit ası, doğru'değildir. Çünkü gün P"il(çe Alman ordusu büyüyor ve lefihsa ordusuna tefevvuk ediyor. ın'lll satvetinden korkan bütün kü Milletler birer birer Milletler iyetinden kaçacak ve ister iste- Alman satvetine ve nüfuzuna Yun eğerek, Almanya ile anlaşmak Unu tutacak. Almanya Cenubu Ayvrupaya doğru yayılıyor ve tanın 200 milyon nüfusunu kendi- ağlıyor. Bunun neticesi olarak lmlhyı Garbi Avrupa demokrasi- mukavemet edemiyeceği bir ike mahiyetini almaktadır. c& Mister Çurçil Avrupanın vaziyeti- | 'ü şekilde anlattıktan şonra Al- B l karşı gel in ça- l ancak kollektif emniyette, ve ÜVvüze karşı mütekabil müdafaa ha dayanan bir devletler grupu kta buluyor. Bu grupun en lıllılılı âzası İngiltere ile Fransa, M Sük Antant ve Balkan Antantı bi etleridir, Bütün bu devletlerin “hlı kuvvetleri muazzam bir - itti- , İçinde birleşecek, bu devletlerin “dk, Hayları anlaşacak ve bütün bu “ekkül, mümkünse Milletler Cemi- Ppaktının esaslarına ve bütün anın ahlâk ve vicdanına dayana * Medeniyet dünyasını, gittik- Yaklaşan harp tehlikesinden ko- Acak biricik çare bundan ibaret- ister Çurçilin Avam Kamarasın irkaç defadır anlattığı ve müda- ) , *ttiği siyasetin hulâsası budur. '| Bu siyasetin İngilteredeki muhale- g B Bartileri tarafından müzaheret # Tmekte olduğu, hattâ muhafaza- p Partiriçinde de günden güne ta- | Kazandığı temin olünmakta ve ekseriyetinin de bu siyaset et- NPltda toplanacağı günün uzak — ol- | ’lcuğı iddia edilmektedir. Bu- bi “Sü hükümet ve parlâmento belki | Siyaseti bir müddet için geciktire- * fakat buna rağmen bu siyaset » ti tebarüz ettirecektir. ister Çurçil tarafından tavsiye olunan bu siyaset, tecavüz si- ni durdurmıya kâfi gelip gel- .—“' î“eii tetkike değer bir mesele- — Aı'luııı işl Ça ŞÜK Avrupayı istihdaf ettiği, ve p, Atin Almanyaya geçmesiyle, B 'lnun Tuna boyunca ilerleme- M,, Sok kolaylaştığı şüphe götür- İi Bu ilerlemenin nerede duracağı ) değildir. Bugün Almanya tara- , " işgal olunan kütlevi saha Ce- ı—' y " Garbi Avrupaya bitişik olduğu : taraf arasındaki münasebet- A, sıklaşacağı şüphe götürmez. “&'ı ve iktısadın emrettiği bu " *te karşı gelmeyi icap ettiren B; Alman genişlemesinin Cenu- , Tarki Avrupada, yaşıyan milletle- h ) Üriyet ve istiklâli, diğer taraf- ü genişlemenin tahakkuku tak- ; * Garbi Avrupanın maruz ka- Te tehlikedir. h de Şarkit Avrupa ile Garbi M Pa ar da hayati fi 4| p. ndan, sarih müşareket var. ha t Çurçil tarafından tavsiye o- Ai 'İynsetin zâfı Sovyet Birliğini N b vbll'nkması ve sulhü sağlamla- * tecavüz cephesine karşı dur- | Ususunda bu kuvvetin tesirini | p“î"numasıııdadır. 0:1 _Çurçil koyu bir muhafaza- Hi Uğu için başka türlü bir siya- iye edemezdi. KISA HABERLER h;yusnslavya #yan meclisi, yeni büt- Ü abul etmiştir. Bay Man boksörü Heüser, Belçikalı %')!ı Yenerek yarım ağır siklet şampi- Nvanını almıştır. BA ahireden bildirildiğine göre, Trab- 'u,huhfldudu civarındaki. araştırmalar- * him bir altın madeni bulunmuştur. ” -kh Orveçin şimal sahillerinde şiddetli F %;:na vardır. Şimdiye kadar 16 balik *A lmuştur. lman tıp cemiyetinin 17 inci kon- lanmıştır. On bir memlekete 'D 600 doktor kongreye iştirâk et- |- | y Yay n gel < tler « bi V İngiliz İşçi Konseyi Başvekilin Siyasetini Şiddetle Tenkit Ediyor Londra, 26 (Hususi) — Mister Chamberlain'in nutku, amele teşkilâ tı tarafından şiddetle mukabele gör- miye devam ediyor. Amele konseyi nutkun, Almanyaya karşı şiddetli hiçbir ihtarı taşımadığını ileri süre- rek Başvekilin sulhü tehlikeye koy- duğunu göstermiştir. Amele lideri Mister Atlee, Mister Chambenlain — tarafından söylenen nutkun mecliste tasvip edilmiş ol- makla beraber kendisiyle Başvekil arasındaki düşünüş uçurumunun çok geniş olduğunu anlatmıştır. İşçi milli konseyinin toplantısın- dan sonra dün akşam aşağıdaki res- mi tebliğ neşredilmiştir: İşçi hareketi, Başvekilin dün A- vam Kamarasında yaptığı beyanat- tan pek ziyade heyecana düşmüştür, Başvekil, bizzat kendisi tarafından tasvir edilen telâş verici vaziyet için- de, Avrupayı yatıştıracak veyahut harbin önüne geçecek mahiyette ya- pıcı hiçbir politika bildirmemiş ve bizi 1914 te harbe müncer olan poli- tikanın ayni bir politikaya döndür- müştür. Başvekil faşist diktatörlükle rin taarruzunu durdurmak için der- hal Milletler Cemiyetinden ve kol- lektif emniyetten istifadeyi Treddet- miştir. İngiliz işçi hareketi, derhal Milletler Cemiyeti asamblesinin top- lanmasını ve cemiyet âzası ve bilhas- sa Fransa, İngiltere ve Sovyetler Bir liği tarafından Orta Avrupa ve İs- panya yatışması için alınacak tedbir lerin tetkikini istemektedir. Beyannamede, İspanya hükümeti- ne karşı olan silâh satışı ambargosu- ya — İngiltere müzakerelerinin ne- ticesine gösterilen itimadı çok iyi karşılamaktadır. Sinyor Gayda İtal- yanın İspanyaya bir tek asker ve bir || tek silâh göndermediği üzerinde 1s- rar ederek gönüllüleri çekme mese- lesinin ademi müdahale komitesinde T.AN e * | HARİCİ HABERLER | Kral Zogonun Kız ©| Kardeşlerine Film . . w. H Artistliği Teklifi Holivutun en mühim film şirketle- rinden birinin direktörü olan Samuel Goldvin Vaşingtondaki Arnavutluk se faretine garip bir teklif mektubu gön dermiştir. Şirket müdürü bu mektubunda çev. rilmekte olan bir filmde saray âdap ve usülleri hakkında kendilerini ten- vir hususunda Arnavutluk kralının kız kardeşlerinden İstifade etmek ls- | | kararlaştırılacağı şekilde halloluna- cağını anlatıyor. Cenevrede müsait karşılandı Cenevre, 26 lain'in nutkunda Milletler Cemiyeti- ne ait olan kısmı burada müsait bir şekilde karşılanmıştır. İngiliz Başvekilinin, Milletler Ce- miyetinin rolü hakkında Fransız ve İngiliz hükümetleri arasında bir gö-|| rüş birliği mevcut olduğuna dair be- yanatı, Cenevreye sükünet vermiş ve söylendiğine göre, beynelmilel teşriki mesainin yakında yeniden başlaması hususunun daha büyük bir itimatla derpiş edilmesini müm- kün kılmıştır. Amerikadaki akisler Vaşington, 26 (A.A.) — Röyter bil diriyor: B. Chamberlainin nutku hak kında gazeteler başka başka görüşte- dirler. Baltimor-Sun gazetesi, B. Chamber lainin B. Hitlere ileri işareti verdiğini bildirdiği halde, Vaşington Star ga- zetesi. “Eğer vaktiyle Grey, Kaysere bu- gün Chamberlainin Hitlere söylediği kadar açık söylemiş olsaydı, Alman- yanın 1914 harbini göze alması müm kün olmazdı.,, diyor. Gazete, Amerika hükümeti de, müs takil bir hükümeti ve yahut serbest nun derhal kaldırılması ist dir. Gavdanın bir makalesi — Roma, 26 (Hususi) — İtalyanın en salâhiyetli muharriri sayılan Sinyor Gayda Mister Chamberlain'in nut- ku münasebetiyle yazdığı makalede Chamberlain'i teyit etmekte ve İtal- te- m leri müdafaa için Fransa ve İngiltere hükümetleri bir harbe mec bur kaldıkları takdirde bu memleket Terlebiritkte Nâreket ededeğini bil - dirmiş olsa, bunun İtalya - Japonya- Almanya müsellesi üzerinde yapaca- ğı muazzam tesirin derecesini tasav- vur etmelerini karilerine bırakmakta dır. (A.A) — Chamber-|| ini bildirmiştir. Şirket direktörü, Işi daha ziyade lle rl götürerek kralın hemşireleri kabul ettiği taktirde ayni fıımqe prenses ve- ya kraliçe rollerini de kendilerine vermiye hazır olduğunu İlâve etmiş ve bir mülâkat İstemiştir. Kral Zoğonun hemşireleri, bu tekli- fi katlyen reddettiklerini gazetecilere bildirmek suretile dedikodunun önü - ne geçemlyeceklerini hissettiklerinden muhabirlerden kaçınmaktadırlar. Aynl film direktörü, bundan birkaç sene evvel Mısır sarayına müracaat e- derek ehramları elektrik ışıklarına boğ mak teklifini yapmış ve reddolun - AMERİKA : ) Esham Kıymetlerinde Düşüklük Var Nevyork, 26 (A.A.) — Yeni bir satış dalgası endüstri kıymetlerini 1935 den beri ve şimendifer kıymet- lerini de 1932 denberi kaydedilmiyen en düşük fiyata indirmiştir. Bir mil- yon 600 bin esham üzerine muamele yapılmıştır. Dün ise 880 bin esham muamele görmüştü. Borsa mahfilleri bu düşmeyi dünya — hâdiselerinden ziyade spekülâtörlerin cesaretlerinin kırılmış olmasına atfetmektedirler. Siyasi Mültecilere Yardım Varmspring - Georgie, 26 (A.A.) — B. Ruzvelt dün burada yaptığı beyanatta, politik mültecilere yardım hakkındaki Amerikan plânının Sov- yetler Birliği, İspanya, İtalya ve di- ğer memleketlerin tazyik altında bu lunan ekalliyetlerine de şamil oldu- ğunu söylefniştir. Vaşington, 26 (A.A) — Şubat zarfındaki eşya ithalâtı 163 milyona ihracatı da 263 milyona baliğ olmuş- tur. Kânunusani zarfındaki ithalât 171 ve ihracat 289 milyon dolar idi. Hariciye Vekilimizin Mısır Seyahati Kahire, 26 (A.A) — Salâhiyettar makamlar Türkiye Hariciye Vekili Dr. Arasın ziyaretini tehir etmiye- rek Nisan içinde Ankaradaki Mısır sefiri ile Kahireye geleceğini, ziyare- ti esnasında bazı muahedelerin akdi- ni, ezcümle ticaret muahedesini gö- rüşeceğini söylemektedirler. Bir baba ile evlâdın bir arada çekilmiş resmi. Fakat buradaki baba Bulgar | / devlet işlerinin çokluğuna rağmen Kral Boris kızının dersleri ile bizza UZAK ŞARK: Çin Ordusunun İlEri Hareketi İnkişaf Ediyor Nevyork, 26 — (Hususi) — Çin telgraf ajansının Hankovdan, bildir- diğine göre; Çinlilerin ileri hareket- leri devam ediyor. Bir kısım Çin kuvvetleri, Tengsi- en'e varmışlar ve orada şiddetli bir muharebe başlamıştır. Diğer taraftan, Tsingpu cephesinin || Şimal bölgesinde, Çin kuvvetleri Şin şeng hattı üzerinde Japon mevzileri- ne girmişlerdir. Şimal istikametinde, || demir yolunun doğu cihetinden Szes- hui içerisinden ilerliyen bir Çin ko- lu Yençeu'ya yaklaşmıştır. Sinçeng'deki Japon kuvvetleri ta- mamen çevrilmek tehlikesindedir. Ve pek çok zayiat vermişlerdir. Bitaraf müşahitler, son askeri ha- reketlerin ehemmiyetini tebarüz et- tirmekte ve Japonlarin Tsingpu'nun şimal cephesinden Hsuçeu'ya doğru « | giriştikleri ileri hareketlerinin, geçen şubatta cenupta uğradıkları — şekilde acı ve ağır bir akıbetle neticelenece- ği kanaatindedirler. Bu ayın on be- şinden beri, Japon kuvvetleri, hemen mütemadiyen muvaffakiyetsizliğe ve hezimete uğramış, insan ve malzeme- ce mühim zayiat vermiştir. Suçav civarında Lunghay demir yolu için Japonlar üç koldan bir ta- arruza girişmişlerdir. Çinliler, her yerde Japonlara karşı şiddetle muka- vemet ediyorlar, Çin kaynakları, Ja- ponları geri püskürttüklerini ve ay- rıca arazi kazandıklarını bildiriyor- lar. SURİYE: İki Kabile Çarpışıyor Yüzlerce Ölü ve Yaralı Var Halep, 26 (A.A) — Trak mıntaka- sında Rakka civarında Enez kabilesi nin reisi Emir Muşhem tarafından tahsil edilmekte olan himaye resmi yüzünden Valde kabilesi arasında kanlı bir ihtilâf çıkmıştır. Her iki ta- rafa ait yüzlerce muharip çarpışmak tadır. Birçok ölü ve yaralı vardır. Hükümet asayişi iade için derhal'as- keri kuvvetler sevketmiştir. Fon Papen Ankara . .. . Elçisi mi? Berlin, 26 (A.A) — Yakında Alman yanın Paristeki mümessilliklerinde bazı tâdilât yapılması bekleniyordu. Londra büyük elçiliğine Varşova büyük elçisi Moltke onun yerine de eski Moskova büyük elçisi Fon Der- şulenburg, tayin edilecektir. Moskova büyük elçiliği bir maslahatgüzar bı- rakılacaktır. Hariciye müsteşarı Fon Makenzen Roma büyük elçiliğine gi- decektir. Almanyaya yaptığı fevkalâde hiz- metlerden dolayı geçenlerde Hitler ta rafından nasyonal — sosyalist partisi nin altın madalyasile taltif edilen es- ki Viyana büyük elçisi Fon Papen de Ankara büyük elçiliğine tayin oluna- caktır. — MISIR : n Nahas Paşanın Kardeşi Yaralı Kahire, 26 (A.A.) — Başvekil Na- zırlarla yarın Mansuraya giderek ha- zırlanan intihap toplantısında bir nu tuk söyliyecektir. Mahalle şehrinin dünkü ziyaretin- de çarpışmalar olmuştur. Yedi yaralı arasında Nahasın kardeşi de vardır. Nahas, hâdiseyi delailile saray baş kâtibine ve müddeiumumiliğe bildir #ELEK Müsabakası (Yazan: B. FELEK)| Beyoğlu Halkevinin güzel ve tak- dire değer bir teşebbüsünü gazete- lerde okuyup memnun oldum. Sesi güzel, istidat sahibi gençleri seçip yetiştirmiye başlamışlar. Yakında da bunun bir müsabakasını yapacaklare mış. “Musiki mizacı yumuşatır,, diye bir frenk sözü vardır. Bizim de çok defa hissi olan mizacımızı musiki gi- bi hisse hitap eden bir âmille yumu- şatmak iyi birşey “olur. Çünkü bü- yük, muazzam, ve girift işlerde ani feveranların ve kati kararların lüzu- mu ne derece inkâr edilmezse cari hayatı binbir icab düşünü ken kanımızın serinliğini muhafaza etmemiz de onun kadar lâzımdır. İngiliz Başvekilinin Avam Kamas«< rasında söyleyip dünkü gazetelerde intişar eden sözlerini görüp te, cihae nın en büyük devletinin başında du- ran bir adamın en karışık işleri mü- talea ederken itidalını ve aklının se- lâmetini şayanı takdir ve hayret bir sadelikle muhafaza edişine imren- memek kabil olmuyor. Onuh için, bu iki hareketlerinin inkişaf ve ta- di bu bak da ayrı bit kıymet veriyorum. Lâkin iş bu şekle girince acaba ses meraklıları sabahleyin sokaktan ge« çerken, mehtaplı bir gecede uykusu kaçınca penceresini açıp: “Haberin var mı saba?,, Gazelini kâh suzinâkten ve kâh fes *t a hnâlt, k ya h | ne dL: yebiliriz: z İqı'J P | var. #ssim t S l !t': tiriyorum. İstemiyen dinlemesin! Cevabiyle bu mecburi ve meccani ses ziyafetine devam edebilir. Eğer seslerin hepsi dinlenecek gibi olsa ne mutlu, fakat ben bazan radyoda, ben- den daha kötü sesi olan bir usta din« liyorum. Söz aramızda musikinin on« |ea malüm olan inceliklerini sezeme- diğim için okuduğu şey bana, usta kanaryanın yardağı Portakal oğlu- nun manilerinden daha yayvan geli- yor, ne diyelim. Bir musiki eserini anlamak için iki unsur lâzımdır. Bir okuyan, bir dinliyen. Bazı eserlerde ve bazı hallerde okuyan iyi, dinliyen uygunsuzdur. Bazı halde okuyan za« yıf dinliyen erbaptır. Bazısında ikisi de bir şeye yaramaz. Dörtbaşı ma- mur olmak için herhalde musikinin memlekette iyice tadılmasına baş« lanmak gerektir. Bu münasebetle si- ze Nasrettin Hocanın bir fıkrasını anlatayım. Hoca bir gün hamamda yıkanır- ken bir kayabaşı okumuş. Hamamın akislerile çirkinliği belli olmıyan se« sini pek beğ ş. Bund. ta- larak ertesi sabah, sabah ezanını oku mak üzere minareye çıkıp Essalât vermiye başlamış. Lâkin onun da se- si benimki gibi olduğundan cemaat minare dibine toplanıp: — Hoca, bu kötü sesle Essalât ve- rilir mi? diye çıkışmışlar. O da arada ezanı kesip: / — Bir hayır sahibi çıkıp şuraya bir hamam yaptıra idi de o zaman sesimi işiteydiniz. Cevabını vermiş. Biliyor musunuz? Çoğumuz sesi- mizi ya kurna başında, ya sofra ba- şında beğenmişizdir. Lâkin oraların dinleyicilerini beraber taşıyamadığı- mız için yerimizi değiştirince sesimi- zin kadrini takdir ettiremeyiz! Afa'l'iirkle İrak Kralı Arasında Ankara, 26 (A.A.) — Irak Kralı Ma. jeste Gazi'nin doğum yıldönümü müna- sebetiyle aşağıdaki telgraflar taati edil- miştir: MAJESTE BİRİNCİ GAZİ IRAK KRALI BAĞDAT Majestelerinin doğum günlerinin yıldö- nümü münasebetiyle samimi tebriklerimi ve şahsi saadetleriyle dost ve kardeş Irak milletinin refah ve ikbali hakkında halisa- ne temennilerimi arzederim. K. ATATÜRK EKSELANS K. ATATÜRK TÜRKİYE CÜMHURBAŞKANI ANKARA y yle ekselânâinri tarafından irsal buyrulan' tebrik telgrafın- dan dolayı pek ziyade mü_tphışslı olarak, Tw P v şahsi eandeti