19 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Tarihten Sayfalar Ömrünün Yedi Yılını Senetle — Hediye ü — Edön Bir Meczup Ağaya evlâtlık vermişti. Süleyman Ağa bir müddet sonra İstanbula ge- lerek yeniçeri Ağası olmuş, evlâtlı- ğı Yusufu da Mühürdar yapmıştı. Bu suretle Yusuf Ağa yavaş yavaş devlet işine karışmağa başlamıştı. Çok, geçmeden Süleyman Ağa Sa- daret Kaymakam- lığına yükselmiş ve derhal Yusufu ha- Yazan: Zuhuri Da.nışman dar yapmıştı. Yusuf Ağa zeki, görüşü — kuvvetli, muhakemesi yerin- B ugünden tam — 137 yıl evvel.... Yani 1807 sene « sindeyiz. İstanbul Kabakçı Musta- fa ve avenelerinin elinde oyuncak gibidir . - | Bir alay Boğaz muhafızı başla. — * Tında ne idüğü belirsiz bir takım — serserilerle İstanbula — gelmişler, — Hükümeti ellerinde tutan Köse Mu. sa ve Topal Ataullahın çevirdiği fe- sat dolaplariyle Selim III ü indire. rek yerine dördüncü Mustafa gibi — aklından hasta ,iradesiz bir zavallı. yı hükümdarlık meykiine oturt- muşlardı . Kabakçı Mustafanm hâkim ol. duğu devirde İstanbul, en taham . mül edilmez, en korkunç günlerini Yasamıştır. Söz ayağa düşmüş, herkes can korkusiyle ne yapacağını şaşırmış, hükümetsizlik ve anarşi yüzünden katil ve yağma günün en alelâde #akayli sırasına geçmişti. Kimse âkibetin ne olacağını kes- tiremiyordu. Her gün zorbalar şu . nun bunun teşvikiyle ellerinde bir kâğıtla hükümet kapısına gelerek birkaç kişinin başmı istiyorlar. zorbalara diş geçiremiyen hükümet de, şuuruna sahip olmiyân hüküm, &. üyla — u ti hiranla İdam emirleri istar etmiye mecbur 'kal ü . ” öllatdleip Selim TIT zamanmda mevki sahi- bi olanların birçoğu bu korkunç — Gevirde canlarmı kurtarabilmak i. |— &jin birer köşeye sinmişlerdi. Harict — Vaziyet.berbattı. Napolyonun n_lt_. de bir adam ola - rak tanılıyor., bil- hassa — zamanım ricaline yanaş - Mmasmı pekiyi - biliyordu. Bu yüzden vaktini boş geçirme - miş, her işe burnunu sokarak sürat le zenginleşmenin yolunu bulmuş. tu. Kısa bir zaman sonra Gelibolu Barutanesi Nazırı, daha sonra Mutbahı Amire emini, Esma Sul - tan Kethüdası ve Darpane Emini olmanın da kolaymı elde etmişti. Valde Kethüdası olduğu devir, onun en parlak zamanıdır. Devletin mahremi esrarı ve müşaviri oldu. gu için konağı arı kovanı gibi İş - liyor; kendisine sorulmadan hiç bir iş görülemiyordu. Fakat bu ikbal devri çok uzun sürmedi. Selim HMI indirilince ken . disinin de yıldızı söndü. Evvelâ Bursaya nefyolunmuştu. Bu kadar. cık bir ceza onun için en büyük lütuf yerine geçmiş, huzur içinde Bursada yaşamıya başlamıştı. Fa. . kât Kabakçı isyanmı körükliyen Köse Musa, Yusuf Ağanın zengin. "liğine tamah ettiği için mallarını ve parasını eline geçirebilmek hırsiyle hiç yoktan bir sebep bularak şuur. suz hükümdardan katli için irade Hlnmte T<OVİİYOR BC Fimüir derhal iösini bulda <- alları müsadere edildi, evra. ©K arağtirtlikek'de garip bir senet meydana çıktı. Benim a. sıl bahsetmek istediğim senet bu. dur . Senet “Şeytani,, lâkabiyle maruf olan Galata Kadısı Haffafzade — fist ettiği Avrupa müv —. girift siv-set dalâveraları karşısm- da devle.in umumt gidişini yoluna koymakla mükellef olan İstanbul — Ve saray ricali cihat siyasetine bir — türlü akıl erdiremiyor, bu yüzden — sivaseti hariciye yüz üstü bırakıla, rak mukadderata tâbi olan devlet — gemisi bocalayıp duruyordu. l Budevrlnfeciveacıklıvu!. Ği yetini görünce insan, nası! , Olup ta imparatorluğun daha o va- kit yıkılmadığma hayret etmekten kendisini alamıyor , Cihan siyaseti okadar girift, o. — kadar yırtıcı bir şekil almıştı ki, İAvrupa en kuvvetli diplomatlariyle / biribirini kandırmıya çalışıyor, it- tifaklar aktediliyor, bu arada İs . — tanbul hükümetine de biribirine zıt birçok siyast teklifler yapılryor. — du. Binaenaleyh devletin istikbali — bakımmdan en mühim kararlarm /— Vverilmesi icap eden bir devirdi. Fa — kat bu kararları verecek olanlar - kimlerdi, ve bu teklifler kime yapı- — İHiyordu?!. -— Kabakçı Mustafa gibi bir cahil /— Zorbanm elinde oyuncak olan İs.. — fanbul hükümetine... | © İstanbul hükümeti ki, başmda deliliği, şuursuzluğu herkesin ma. lümu olan Mustafa IV, Sadaret kaymakamlığı mevkiinde hırsr, ba- yağılığı ve müfsitliği ile maruf Kö, — se Musa, ve bayağılıkta onunla ay. /| ni ayarda olan Topal Ataullah E- fendi vardır.. Ve bunlar hiç bir si. yasi bilgiye, kanaate malik olmı . | yan alelâde kimselerdir , Bu devrin umumi hatlarımı daha — fazla çizecek değilim.. Ben, bu ka- / rışık ve berbat devirde devlet ri. - calinden birisinin terekesinden çı. | kan garip bir vesikadan bahsede- / ceğim. Vesikanm sahibi Valde kethü . - dasr Yusuf Ağadır . — Yusuf Ağa Giritli fakir bir ba . banın oğludur. Babası oğlunun is- tikbaliyle alâkadar olamıyacağını /— kestirdiğinden bir yolunu bularak “onu Serhadi Girit Ağası Süleyman Mehmet Emin Efendi Huzurunda Tesmen tanzim edilmiştir. Bu senedin muhteviyatmı müm. kün mertebe. bugünkü lisana çevi. rerek aşağıya yazıyorum: Mahrusal Galata muzafatmın. dan Beşiktaş nahiyesinin Paşa mahallesinde oturan Valde Ket- hüdası saadetlü, atıfetlü İsmail Ağa mahdumu Yusuf Ağa Haz retlerinin sahilhanelerinde akto. hlunan mecliste Ahmet oğlu El. haç Sadullah Ağ. huz d kendi rizasiyle “Ruhların halk olunduğu zaman benim için tak. dir ve levhi mahfuza- yazılmış bulunan eceli mevudumdan öm . rümün yedi senesini Yusuf Ağa. ya hibe ediyorum,, dediği ve Yu- suf Ağa da şifahen bunu kabul buyurduğu için hâkim mevkiin. de olan tarafımdan kitaba uy - gun olan bu alış veriş kabul ve . İmlâ edildi. Bin iki yüz on bir se- nesi Rebiyülâhirinin yedinci gü. nü yazıldı. t—-— N Mahrusai Galata Kadısı Haffaf zade Mehmet Emin Senette yazılı olmıyan bir nok. ta vardır. Senetten anlaşıldığı veç- hile Sadullah Ağa, vakıâ Yusuf A. ğaya ömründen yedi senesini hibe etmiştir. Fakat buna mukabil de yedi kese akçe almayı ihmal etme. miştir . Bu alışverişte, hangisinin kaza- nıp hangisinin kaybettiğini oku . yanların takdirine bırakıyorum. İlki. Bavul Köylü Sigarası Tutuldu İstinyede köprü başmda Hasan ka rısı Ayşe ile kızı Naşide, ellerinde bi rer bavul olduğu halde caddeden ge - çerlerken polisler şüphelenmişler ve yaptıkları araştırmada bavullarım i- çinde 272 paket köylü sigarası bul - muşlardır. Sigaralar alınmıştır. Suç- lular yakalanmıştır. Mütehassıs Pijo Bugün Geliyor Gazi köprüsünün istinat ayakları için fenni bir tetkik yapmak Üüzere köprüler mütehassısı Bay Pijo, bu sa bah şehrimize gelecektir. Pijo, evvelce köprü projesini ya- parken istinat ayaklarının 15 - 18 metreyi geçmiyeceğini tahmin etmiş, fakat tatbikatta ayaklar 28 metreyi bulmuştur. Bu vaziyet, bütün müna- kasa ve inşa hesaplarmı karıştırmış. tır. k Projeye göre, ayaklar, ahşap ka- zık sistemi ile yapılsa bile keşif be- deli mühim miktarda artacaktır. Hal- buki, ihaleden sonra ancak yüzde yir. mi nisbetinde bir değişiklik yapılma- sı ve yüzde yirmiyi geçen değişmeler için yeni baştan münakasa açılması kanun icabıdır. Belediye, seyrüseferi bir an evvel kolaylaştırmak için yeni bir müna - kasa açmıya taraftar değildir. Pijoyu bu maksatla İstanbula ça- ğirmiştir. Pijo, burada istinat ayak. larmın, keşif bedelinin yüzde yirmi- sinden fazlaya çıkmaması üzerinde çalışacaktır. Mütehassıs, köprünün diğer kısımlarını hafifleterek masra- ft kısmıya ve bu suretle keşif bedeli- ni yüzde yirmiden fazla aşırmamıya fenni imkân bulamazsa yeni müna . kasa açılacaktır. Pijo ile belediye arasmdaki müza: kerelerde Nafıa Vekâleti namma köp rüler müdürü, mühendis B. Kemal de bulunacaktır. Müdür, bu sabah gel- miş olacaktır. r Ağaçtan Düşen Çocuk Öldü Süleymaniyede Nazır İzzet soka - ğında 5 numaralı evde oturan Meh- met Şerifin on yaşındaki çocuğu Ca hitle komşularından Kadir oğlu Meh met, evvelki gün Süleymaniye camii avlusundaki çitlenbik ağacına çıkmış lardım. Caoukltar aĞpALİİZE! — ilron. oturdukları dal kırılmış yğîâği; ye-| re Öllşmüştür. , — L ai nni e Baygm bir halde Cerrahpaşa hasta nesine kaldırılan zavallı küçük, dün ölmüştür. Cesedin muayenesinde ö - lüme sebep olabilecek açık âraz gö - rülmemiş, morga kaldırılmıştır. Ve- rilecek rapora göre tahkikata devam edilecektir. Posta Vapurları İçin Yeni Bir Kolaylık Limanlarımız arasında yolcu taşı- yan milli posta vapurlarının sıhhi kontrolü hakkında yeni bazı kolay - lıklar kabul edilmiştir. Bu vapurla- rm yolcuları, sahil sıhhiye idaresi bu lunan limanlarda süvari, gemi tabibi veya sıhhat memurunun mesuliyeti sını beklemeden karava çıkabilecek - lerdir. Çanakkale ile İstanbulda bu - lunan Galata ve Büyükdere sahil sıh hiye merkezlerindeki sıhhi muamele- lerde hiçbir değişiklik yoktur. Yalnız, milli posta vapurları hakkındaki bu karar aybaşından itibaren tatbik edi- lecektir , 3 Denizden Bir Ceset Çıkarıldı Dün, Sarayburnunda yüzen bir ce- set görülmüştür. Ceset, denizden çı- karıldıktan sonra arama yapılmış, bunun Mehmet oğlu İbrahim olduğu anlaşılmıştır, Tahkikat esnasımnda yataklı vagon memurlarından üç yabancı, bu adamı biraz evvel gördüklerini söylemişler dir . İbrahimin denize düşerek boğuldu- ğu zannedilmektedir. Mersinde İmar Plânı Mersin, (TAN) — Şehircilik muta- hassısı profesör Yansen buraya gelip bir müddet kaldıktan sonra Torosa ve Adanaya gitmiştir. Profesör Yansen, Mersinde müstak bel liman için hararetli bir hazırlık gördüğünü, bu geniş tasavvurlara gö re imâr plânının elli seneye kadar da tatbikma imkân görülemiyeceğini tah min ettiğini söylemiştir. altında ve sıhhi muamelenin yapılma | AN 19.5. 937 ” BALKONDA DA İZİ BULUNDU — ühemmlin : Yere rayında tetkikler miıştır. |lâk Haziranda yapılacaktır. Batan —— Sarayı Ne Yapılacak? elediye dünden itibaren Yerebatan Sa- yaptırmıya — başla-| Heyet, bu saraydan ilerde ne şekilde istifade edilebileceğini, bunun için neler yapmak lâzım olduğunu tesbit edecek, raporunu bu ay sonu- na kadar belediye reisliğine verecektir. İstim- Hidiv Köşkü Belediyeye Geçti Çubukluda eski Hidive ait köşkün belediye- ce satın alınma muamelesi, dün bitirilmiştir| . S tiği naip Bay bekleniyor. fade edilmesi lâzım geleceğini tayin edecektir. mühürile mühürlenmiş bulmuşlar ve kapıyı Mit_'k' N tan sonra da Sabihanın öldüğü odayı ve Hüseymi j düştüğü pencereyi gözden geçirmişlerdir. EmekiliGeneral Cevat öldü Hicazdemiryolu Nazırlı. Bindan — mütekait — General — Ce- vat Bekir, evvelki gece sabaha karşı vefat etmiştir. General Cevat, dört gün kadar önce vali Muhittin Üstün. dağın kızı ile nişanlanan Viyana ge- fareti ikinci kâtibi Nureddinin baba- sI ve Sümerbank umum müdürü Nu- rullah Esadın kayınpederidir. Süvari feriki merhum Bekirin oğlu olan General Cevat, 1284 te İstanbul. da doğmuş, Erkânıharbiye mektebini bitirdikten sonra Süvari Birinci fır- kaya verilmiş, kaymakamlığa kadar bu fırkada hizmet etmiş, sonra muh- telif fıtkalardaçalışmıştır«Lâva olun- için'b lng_ül,gâ;a,t olarak o şırada ya- pılmıyâ başlanan Hicaz demiryolla- rıma memur edilmiştir. Meşrutiyet o- lunca Hicaz demiryolları nazırlığına getirilmiş, Balkan harbinde Yanya fırkası kumandanlığını yapmış, harp. ten sonra tekaüt edilmiştir. Merhum, bütün askerlik hayatı. nı dürüst bir surette geçirmiş, fazilet sahibi bir askerdi. Cenazesi, bügün Şişlide Mansur s0- kağındaki zafer apartmanmdan saat 15 te kaldırılacak, Teşvikiye camiin- de ikindi namazı kılmacak, oradan as keri merasimle Feriköyüne götürüle. rek ailesi makberesine gömülecektir. Merhumun kederli eşi Bayan Eşre- fe, oğlu Bay Nüreddine ve damadı Nurullah Esat Sümerle eşine samimi taziyelerimizi bildiririz, BİRKAÇ SATIRLA S anayi Birliği umumi kâtibi B. Halit ile muhtelif sanayi mü- esseseleri Mümessillerinden beş kişi- lik bir heyet dün Ankaraya gitmişler- dir. e B ir. müddettenberi şehrimizde bulunan Hindistanım sabık Bombay valisi Bay Hâmit Ali ile eşi bugün bir hafta kalmak üzere Bur. saya gideceklerdir. Ç rilecektir. e B elediye ve vilâyetin yeni yıl bütçesi henüz tasdikten gel mediği için haziran ayına mahsus mu vakkat bir bütçe yapılmaktadır. v avuzlanmak üzere limanımıza H gelen Sezar Ferdinand adin- daki Rumen — torpitosunun süvarisi dün sabah vali muavinini ziyaret et. miştir. ei l FTf v öplerin denize dökülmesi işi 25 mayısta bir müteahhide ve Belçikalı Mühendisin Konferansı Belçika Mühendisler Cemiyeti âza- sından Marcel Migeron, dün saat 17, 80 da Üniversite konferans salonur- da kömürden Mmaimahruk istihsali hakkında bir konferans vermiştir, İktısat Vekili Bugün Gidiyor İktısat Vekili Bay Celâl Bayar, dün de tetkiklerine devam etmiş, limanda yapılacak Islahat işile meşgul olmuş- tur. Öğrendiğimize göre, yeni liman tesisatının 5,5 milyon liraya mal ola- cağı kati olarak tespit edilmiştir. İktısat Vekili, dünkü tetkikleri sı. rasında İş Bankasına giderek * bir müddet meşgul olmuştur. Bay Celâl Bayar, öğleden sonra saat 17 de tek- rar İş Bankasma gitmiş ve ve şehri- mizde bmwakp_ olg.g__,Etjbınk Ü- Celâl Bâyar, bundan &onra üniver- sitede Belçika mühendisler cemiyeti azasından Bay Marsel Migeon'un kö- mürden maimahruk istihsali hakkın. da verdiği onferansta bulunmuştur. Bay Celâl Bayar, bugün öğle tre- nile Ankaraya gidecektir. Ambara Yuvarlanan Amele Dün Öldü Limanımızda bulunan Amerika ban dıralı Ekshipter vapurunda iş gören tahmil ve tahliye amelesinden 45 yaş larında Ibrahim oğlu İsmail vapu - rün ambarma düşmüş, ve baygın bir halde Cerrahpaşa hastanesine kaldı- rılmıştı İbrahim dün ölmütür. Tabibi Adil Salih Haşim, cesedi muayene et - miş ve gömlülmesine müsaade etmiş- tir. Kaza hakkında tahkikata devam edilmektedir. Balıktan — Zehirlendi Konyadan İstanbula yeni gelen 17 yaşlarında Sıtkı oğlu Orhan, Tahta kalede Fazlının dükkânında balık ye- miş ve zehirlenme alâmetleri göster- miştir. Orhan hastaneye yatırılmış - tır, p Muallimlerin Çınarcık Gezintisi Geri Kaldı İstanbul ili öğretmen ve işyarları- nm ölenlerin ailelerine yardım cemi- yeti tarafımdan 23 mayıs tarihine ras lıyan pazar günü yapılması kararlaş. tırılan Çınarcık tenezzühü 20 haziran tarihine tehir edilmiştir. ,|yan Sabiha: “ay yandım!,, diye bağlf ka.) KAN _ Son Faciada Önce Ölen Kim? on Pangaltı faciasında ölen Bayan Sabir ha ile kocası Hüseyin hakkında bakımından yeni bir mesele çıktığını ve üçür cü'hukuk mahkemesinin bunun hakkında arâf tırmalara giriştiğini yazmıştık. Mesele, Hüs? yin ile eşinden hangisinin daha evvel ı'ilclüiv""'ilıi tesbit etmiye taallük ediyor. j Dün haber verdiğimiz gibi, mahkemenin $e mirs$ Zeki ile Adli Tabip Doktor EF ver Karan evvelki gün hâdise yerinde tetkikle? yapmışlardır. Raporlarını bugün hazırl * n e OA K Şehircilik müt prost, y buradal Heyetin araştırmaları VÜ tetkikler yapacak ve müstakbel İstanbul şehri-| Tetkik heyeti, apartımana gittikleri saman _h K nin Vaziyetine göre bu binadan ne suretle isti-|) | disenin geçtiği odayı Beyoğlu müddeium " Davacılar üvey babalarının anf€ ”î lerinden evvel öldüğünü hâdise yf — de izah etmişlerdir. e| Hüseyin, evvelâ refikasının göSü” _;ğ ne tabancasını boşaltmış, yaralı Bö” w' mıştır. Başka odada bulunan hizmet çi bu feryat üzerine odaya girmi! | doğruca polise koşmuş, polisle berâ ” — ber döndüğü zaman Sabihayı AŞ ölmüş bulmuşlardır. Yanındaki oda * nn açık balkonundan bakınca dâ yf de Hüseyinin cesedini görmüşlerdi" Hüseyin, kafatası parçalanarak öl * müştür. Üzerinde hiçbir kurşun y& rası tesbit edilememiştir. Kan lekeleri var ğ Halbuki, Hüseyinin aşağıya düştü” ğü odanın balkonunda kan görülmn! .fı tür. Davacıların iddiasına göre Ba .—f yan Sabiha ya;'alaılıdfıktan sonra Ko * "Cüsının arkasından ÖDÜr ?-.dîm K TMiŞ, balkaruğıma MAPAŞ, V j feci bir. ıurem öîîâgm'ıü gördük!? çi sonra tekrar odasına dönmüş Ve W“. rada ölmüştür. Balkondaki kanlar da annelerindt? akmıştır. Giden heyet, bu kanım insaf kanı olup olmadığını tetkike yüzülü ( görmüş ve ıslatılan bir süngerle k"ı: k alarak adlf tıp işleri müdürlüğü! göndermiştir. Bu kanm insan kan! ": lup olmadığı hakkındaki rapor DU gün verildiği takdirde heyet te rapd 4 runu hazırlıyacaktır. İnsan kani ol y duğu takdirde Hüseyinin daha eVVJ İ öldüğü ihtimali kuvvetlenecektir. Ayasofya Moıqyiklefı | Ayasofya müzesinin mozayıkleril” Ki meydana çıkaran Amerikalı T! F; Profesörü Bay Vitemor, dün - tekföf — şehrimize gelerek Perapalas otelil” — inmiştir. Bay Vintemor bir iki kadar Aşasofyadaki çalışmallf”’ : başlıyacaktır. Amerikalı âlim, bu #7 — fer bilhassa mihrap üzerindeki m04#” — yıklerde meşgul olacaktır. B Yalvaçta — Yağmurlar Yalvaç (TAN) — On beş gün Ö” vam eden yağmurlar âdeta kış! getirmiş, hava soğumuştur. Deniz hi , Yiyesinden 1150 metre yükmekte 00NN Yalvaçta herkes tekrar ve paltolarını giymiştir. Buna mukâ” K bil çiftçi, “gökten yağmur değil " —— 4| L | Kd İ a) Y tım yağıyor,, diyerek sevinmektedi” 19 Mayıs 1937 Yeşilköy meteoroloji istasyomun - dan aldığımız malümata göre, bu - gün Doğu Anadolu ve Ege mımtaka - larının bulutlu, diğer mımntakaların kapalı ve mevzii yağışlı olması, rüz - gârların umumiyetle cenup istikame- tinden orta kuvvette esmesi muhte - meldir. Dünkü Hava > Dün, hava tazyiki TI ÇARŞAMBA | Bugünkü hava: BULUTLU | —/ Bincdday Gün:31 Hızır: 14 Arabi 1356 Rumi 135? Rebiülevvel: 8 Mayıs: ! 1210 Güneş: 440 — Öğle: 22 İkindi: 16,08 — Akşam: 19.39 Yatsı; 21,15 — İmsak: 2, #