19 Mayıs 1937 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

ç —— N Rormanya Devlet Adamlarile Mühim Gö- rüşmelerde Bulunan Hariciye Vekilimiz Dr: Aras Dün Bükreşten Ayrıldı. 19 MAYIŞ ÇARŞAMBA 1957 GUNDELİK SİYA.'—;AJ_. G—AZETE ON İKİNCİ YIL SAYI: 10128 Büyük Şef Anadoluya 18 Yıl önce Bugün ıkmıştı. Artık Mustafa Kemal Şişlideki Evine Çe- kilerek Birgün Tahakkuk Edecek OlanDe | rin Görüşlerinin, Plânlarının Düşüncesile Meşguldü. Bugün bütün Türkiye en Sevinçli günlerinden — birini aha yaşıyor. Büyük Şef dağılan, — parçalanan — bir ürd parçasına yeniden ha- Yat ve can vermek kararı ile 1919 yılının 19 mayışında Mmasuna çıkmışlardı Bir tarafta saltanat ida- deresi sürüklendiği ve bü tün bir ulusu da ardında Yürüklediği uçurumun önün kayıtsızlık ve irade uııık içersinde bucalarken, diğer tarafta “En Büyük Türk, Hürriyet ve İstiklâl Yasının bütün şartlarını Azırlıyordu 19 Mayıs 1919 yeni Tür kiyenin sadece Kurtuluş Mü Sadelesinin başlangıcı değil; Shunla birlikte yeni baştan tuluşunun da temelidir 19 Mayıs 1919.,., Türk ""hlnde yepyeni birçığırın ve Yrin açı'dığı tarihtir. Ka- Töllst Türkiye bu tarihin izin- ve Ulu Şefinin ardında en tanlık günlerin içinden en İliklı günlere kavuşmak ba İyarlığına erişmiştir. Bugünkü hizimizi, — bü- Nkü ileriliğimizi veren, ka- "“ıııı bugünür yıl dönü TÜ önünde B ka — cojloalağığı sı da budur. Bün aynizamanda Spor p Gençlik bayramıdır K Atatürkün emanetini mu- '-u ve müdafaa “Azilesini üzerine alan Türk çlği beden .terbiyesine _"dııı büyük değeri bugün " daha gösterecektir t“ııılıımycı Ulu Önderin luklır çetin çarpışmalar, bi Üyük engeller — karşısında d Üde getirdiği bu mukad "nıııeuı—ı en sadık bek- 'Hı. Türk gençliğidir. Onun ı“" ki gençlik — yığınım Ü .î'l“ tehlikelere göğüs e ilecek, engelleri aşabi- l M bir kuvvet - ve zinde duyduğumuz etmek h" Yetiştirmek Cumhburi- * Ükümetinin önem ver | işlerden biri olmuştur. mr“' yalnız vucudun sağ ,."'î-nı değil, ahlâkı, seci Üvvetlendiren, zekâ l * İşleten bir vasıtadır. İçi I. İğtan; ulus — ve yurt faydalı bir tasan olabil Tibbatın, seciyenin ve n bir arada toplanma :üııkıynduı Bun'ardan Bo zâfa düşmesile hu '0 üçüncü sayfada) Cevdet Demiray IL[. Büyük Şef Alalürkün bu gün Kurluluş Mü cadelesin e başlam a k kararile İs tanbuld a n ayrıla r a k Samsuna ayak başlı ğunun İğzin ci yıldönü müdür. Büyük On: derin Umu mi harp günlerinden itibaren maiyetlerin- de - çalışan Bolu mebu su B. Ceval AbbasGürer Büyük Şef Kur İN Mayis 1919 lekaddüm eden — günlerde cereyan — eden — hâdiseleri canlı bir ifade ile Ankara Halkevinde anlatmışlardır. Henüz hiçbir. eserde ne şredilmiyen bu çok değer. di hâtıraları sütunlarımıza alıyoruz. Arlık Mustafa Kemal Şiş- çekilerek bir gün tahakkuk edecek olan derin görüş'erinin plânları nn düşüncesile meşguldü Tek yaveri kalmış — olmak şerefile müftebir. olan ben gündüz yanında — idim Bir gün bana: “Cevat dedi, Bah riye Nazırı Avni paşayi gör meliyim. Bunun için lâzım gelen teşebbüste bulun., Mustafa Kemalin bu mü lâkattan maksadı şu idi: Damat Ferit Paşa kabinesi ne bahriye girmiş bulunan Avnl Paşa; Mustafa Kemalin Yıldırım Ordusunda menzil müfettişi idi. Mustafa Kemal, bu adam âczinden dolayi vazi fesinden alfetmişti. Şımdi böyle âciz bir kimsenin na sıl olup ta nezaret makamı tarihine İldeki evine nazırı — olarak na getirildiğini gözlerile gör mek istiyordu. Temin edilen güude Muz- tafa Kemal Cevat Abbasla, bahriye nezaret.ne gilti paşa ile konu şürken bir aralık bir sefer tası getirildi şanın evinden öğle yen eği idi yaveri Nazır Bu nazır pa gönderilen Nazır paşa, (Affedersiniz, gem konuşalım, — hem ben yemeğimi yiyeyim, dedi ve yemeğe olurdu. Na zır, yemeğini yerken Mux tafa Kemal, kendisine sözleri söyledi. “Sizi tebr.k ederim. Devletin en büyük makamlarından birini işgal etmiş bulunuyorsunuz Sizin gibi yüksek adanmılar; kıy- metlerini gösterebilmek için ancak böyle yüksek mevki ler ihraz etmek fırsatına nail olabilmelidir. Gerçi ben, zatı. devletinizi başka vazi felerde görüp — tanımıştım; fakat şimdi anlıyorum ki; kıiymetinizi ölçebi'mek için sizi bu makamda görmek lâzımmış.. Bahriye nazırının koltuk ları kabarmıştı. Bu gözler den pek hoşlandı. Ve Mus tafa Kemale teşekkür etli bu — ziyareti çok geçmeden Mustafa Ke male Şişlideki evinde iade Avni paşa | etti. O gün her vakit oldu: | gu gibi Mustafa Kemal be he Kutahya Fabrikamızın h;zırlıklanna başlandı 18 (ALA.) — Kütahyada kurulacak büyük elektrik santralı için Ankara olan mütehassıslar — mahallinde tetkikatta Tamışlardır bulunmağa baş- Tuluş Mücadelesinden sonra hak ikatte © nimle yemek yiyordu. Avni | Paşanın geldiğini haber ver- diler. ladım. götürdüm. Biraz sonra Mus tafa Kemal misafirine mü- lâki oldu Avni telâşlı görünüyordu 2 Paşam, dedi kabinede dabiliye o'an Mehmet Ali bey ga yet kiymetli bir. arkadaşı- mızdır. Ona sizden bahset miştim., Kendisi sizinle te şerrüf etmeği pek arzu edi- Müsande hemen getireyim.. Mustafa fakati üzerine çıkıp gitti ve Mehmet Ali Bizim nazırı yor. Kemalın muva Avni — paşa biraz sonra bey ile bera Kalkıp paşayi karşı- | Ve çalışma odasına | paşa çok | buyurursanız | ber geldi'er Genç gibi görünen, fakat kadar genç ol maması İâzım met Ali beyin kendine mah- Mehmet Kemale sus bilgiç'iği vardı. Ali bey Mustafa sordu: “Siz İttihat ve Terak- kici misinız?, Mustafa Kemal; “Ben it hat ve Terakkici değilim; fakat İttihat ve Terakkinin kuruluşunda ve esas gaye- sinde beraberim., Dedi Mehmet Ali; o halde ne den İttihat ve Terakki ile beraber çalışmakta olduğu- nu sordu Mustafa Kemali, — bunun bin bir sebebi olduğunu ve izahı uzun süreceğini söyledi. Mustafa Kemal; Enver; paşadan memnun olup ol- ( Somı üçüncü ııy'ıııiıı ) Londra Eâmşıneleıi ve Dita h:- Tupa meseleleri Peşte, 18 (A.A.) — Ça koslovakya başvekili Rayter Ajansına — Londrada — sulh lebine ve Tuna mukavelesi onunla nin teakviyesine doğru çok mükemmel işler görüldüğü ' nü söylemiştir. Bugün Gençlik Ve Spor Bavramıdır .. Saat 14;30 daîtarâyumda Bü- yük Merasim Ve Jirnmnastik Şenlikleri Yapılacak. 18 Mayıs — Gençlik Spor bayramı bu gün stad törenle kut- Törene ve yumda büyük lulanacaktır. ait proğram şudor: 1 — Ulu Önder Atatür | riciye gelen Meh: | | şartlarla kün Anadoluya ayak bastığı ( Sonu İkinci Sayfada ) G Harıcıye Vekılımız Bukreşten ayrılırken Ro men Gazetecilerine Beyanatta bulundular Beynelmilel SulhHava- SI Yaratacak Olan Beş Mühim Mesele.. 1 - Türkiye Snvıeılnı münasabalı, 2 Bulgar Yugus: İavya paktı, 3-İtalya Yugoslavya paktı. 4 - Balkanlar, 5- Sancek meselesi.. B. Tevfik Rüştü Aras Ankara, 18 (A.ÂA.) — Ha Vekilimiz B. Tev fik Rüştü Aras lerine şunları söylemiştir * — Türkiye ile Sovyetler arasındakl mükemmel mü- nasebat sulh *eserine yardım eder mahiyettedir. Bulgar Yoğuslav paktı tabil bir şeydir. İtalyan - Yoğuslav paktı katiyen Balkan paktına do- kunmamaktadır. İskenderun Sancağı mese- lesinin önümüzdeki Cenevre kati — surette zannediyo - toplantısında halledileceğici rum. Bu süretle Fransz - Türk dostluk beğları sık laştırılmış olacaktır..; Ankara, 18(A.A ) — Bü- tün Romen gazeteleri Rüştü Arasın Bükreşi — ziyaretini Bükreşten | fevkalâde mühim bir hâdi- Uzak Şarkta Yeni Bir İngiliz Donanmas İmparatorluk konfaransında müzaküeresi - yapılan bu donanma T0 milyon ingiliz İirasına mal olacak ve donanmada 100 zırhlı bulunacak İngilizce Nevvs Ebronicle gazetesi şayamı dıkkat olan şu havadisi veriyor: Londrada toplanan İngiliz tmparatorluk konferansı Ak- olduğu gibi uzak garkta da bir donanma ya pılmasını müzakere edecek.- tir Bu donanmanın ( 70) milyon İngiliz liralık kıyme- ti olacaktır. Bu donanma içinde ber biri (15) bin tor nluk yüz kadar zırhli, iki kruvozör ve üç torpido fi losu bulunacaktır. Bunlardan başka bu donanmada do minyonlara ve Singapur üs. süne ait filolar olacaktır Bu donanmanın idaresi için her sene (12) milyon İngiliz lirası sarfedilecektir kı bu nun (8) milyonu dominyon lar tarafından verilecektir. Lonâra, IS (AA ) paratorluk konferansının dünkü içtimaında Avustu ralya Başvekili Lyons, ez cümle demiştir ki: “İmparatorluk hiçbir za kadar — müttehid değildi. İogiltere ittihadı ce- miyetleri denize man bu bu gün müsavi serbestçe teşriki | messi etmektedirler. Millet ler Camiyeticin mefkürele rini tamamile tatbik etmek imkânsızlığı bugün anlaşıl mıştır. Buuun için konfe- ransın bugün İngiltere itti hadı cemaatlerinin harici siyasetinin esaslarile Millet- Cemiyetinin — vaziyeti tetkik ederek İngiltere İm paratorluğunun — istikbalde müstakar ve müttehid siya getini teşbit etmesi (âzımdır. Dominyonlar şimdi bütün mesuliyetlerini — yüklenerek vesaitleri nisbetinde İmpa ler ratorluğun — müdafaasına iş tirak etmelidirler. Bu suret le cihan sulhunun İdamesini (Sonu üçüncü — sayfada) Valânsiya fombardımanında İngiliz ve Fransız sefarethaneleri hasara " uğradı, Paris, I8 (ALA ) Dün Va iyanın asi tayyareler tarafından bombardımanı ne ticesinde otuz kişi ölmüş ve 150 kişi yaralanmıştır İngiliz — sefarethanesine obüs parçaları isabet etmiş tir. Fransız konsoloshanesinin de bütün camları kırılmıştır. u dss eai eeti eee DĞ