19 Mayıs 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

Bugân 19 Mayıs (Başı 7 incide) rupaya gideceğiz! dedi. Derhal itizar ettim: Hastayım, Paşam... Gidemem. Affinizi rica ederim, hem benim burada kalmaklığım daha faydalı olur.. dedim. Damat Ferit, hemen ayağa kalk tı. Elini bana uzatarak: — Hazırlanmış bir Avrupa se- yahatini reddeden bir zate ilk de- fa rastlıyorum, Sizi tebrik ederim. dedi. Damat Ferit, Avrupadan dö - nüşünde beni bir daha yanına ça- ğırdı. Fakat bu sefer, yüzü değiş mişti. Hafifçe kaşlarını çatarak sitem- li bir eda ile ; — Paşa.. Sizin Anadolu ile mu- habere ettiğinizi söylüyorlar, doğ- ru mu? diye sordu. — Evet, Paşa Hazretleri.. Doğ rudur.. Anadolu ile devamlı suret- te muhabere ediyorum. Bu işin, benim vazifelerimden biri olduğuna kanaat etmeliydi- niz... Emrederseniz, muhabere ev- rakını size de gösterebilirim, de - dim, Damat Ferit ses çıkarmadı. Fa- kat iki gün sonra, erkânı harbiye reisliğinden azlimle askeri şüra a- zalığına tayinim hakkında bir e » mir aldım. Askeri şürada iken tabil bir iş görmek imkânı yoktu. Ve istifa et tim Ali Rıza kabi- nesi mevkie ge « lince, beni tekrar umumi erkânı har biye reisliğine ge girdiler. mMersinli Cemâl Paşa, Har biye Nazırı olduğu sırada, işgal kuvvetleri kumandanlığı, Mersinli ile benim iş başından uzaklaştıril mamızı istediler. Kabine, bu talebi reddetti. Siyasi bir mesele açacak- tı. Ben buna meydan vermiyerek kendiliğimden çekildim. Daha son rasmı biliyorsunuz: Salih Paşa, Sadrâzam oldu. İstanbul ikinci bir asgal felâketine uğradı. Biz de bir çokları gibi Maltanım yolunu tut - tük.,, ARİaR Emekli orgeneral hâtıralarının sBonunu şöyle bağladı: —Gençlik 19 Mayısı, unutmamalı- dır!, Tarihlerinde bir 19 Mayıs bu- lunmıyan nice mağlüp milletlerin ömrü, mev'ut bir Mesihi bekler gi- — bi, hep bu günü beklemekle geçi. yor ! İstanbulda 19 Mayıs. Bayramı 19 Mayıs gençler bayramı bugün memleketimizin her tarafında olduğu |— Bibi şehrimizde de çok parlak te- zahüratla kutlanacaktır. Ayni zaman da Atatürkün 1919 yılmda Samsuna vardığı bu büyük gün için her yer gündüz bayraklar ve gece elektrik - lerle süslenecektir. Sabahleyin saat 9,30 da Taksim ve Fener stadlarında geçen yıllarda- |kinden üstün olarak idman şenlikle- ri yapılacaktır. k Bu şenliklere şehrimizdeki bütün — erkek ve kız liselerile orta mektep — talebeleri ve bu yıl ilk olarak akşam kız sanat okulları ve kız enstitüleri, — uçak talebesi de iştirak edecektir. Şen | liklerden sonra Taksim âbidesine |— ve Fenerbahçe stadındaki büste çe- lenkler könulacak, sporcuların işti - kile bir geçit resmi ve saat 14 te de her iki stadda birer futbol maçı ya- pılacaktır. Saat 16 da Taksim stadında Beyoğ- — Ju Halkevinin tertip ettiği bedii raks | Jarla rimtik jimnastikler yapılacak tır. Saat 15 te bütün Halkevlerinde Usküdar, Bakırköy meydanlarında gpor hareketleri ve beden terbiyeleri — ve ayrıca futbol maçları yapılacak, — gaat 18 de Taksim stadında spor mü- kâfatları dağıtılacak, gece de Hal - — kevlerinde istifadeli ve eğlenceli top- — Jlantılar tertip olunacaktır. BAŞMAKALEDEN MABAAT Samsundan Sonra (Başı 1 incide) kaybetmek suretile- öderler. Hareket noktasile varış noktası- arasındaki mesafe bakımından Türk inkılâbile mükayeseleri hatıra bile gelmiyen birtakım kurtuluş tecrübelerinin ver diği neticeye bakalım: Medeni teç- hizatta çok ileri giden, nesillerce de- mokrasiye doğru yol alan birtakım milletler, mâküs talie karşı olan kurtuluş teşebbüslerini demokrasiyi tamamile elden kaçırmak ve mukad- deratlarına sahipliği kaybetmek su- retile ödemişlerdir. üÜrk inkılâbını yakından tet - kik eden bir adam, şu neti - ceyi hayretle görecektir ki, bizim in- kılâp hâreketimiz hiçbir dakika dik- tatürlük tehlikesi geçirmemiştir. Tür kiye, Meşrutiyet hareketinden sonra da hiçbir zaman tanımadığı demok- rasiyi elden kaçırmak vaziyetine düşmemiştir. Bunun aksi olarak ye- ni rejim, milleti demokrasi idealleri- ne yaklaştırmayı en samimi bir e - mel bilmiş ve demokrasi hazırlığını gittikçe geniş bir ölçüde yapmıştır. Bu cereyanı ileri getirmek ve memlekette tam mânasile demokrasiyi ve münakaşa hürriye - tini kurmak için hepimize düşen vazifeler var, İngiltere Başvekili Baldwin'in, birkaç gün evvel tercü- mesini neşrettiğimiz güzel ve sade nutkunda söylediği gibi, demokrasi, umumi hayata ait alâkalardan her vatandaşm hayattan pay almasını i- cap ettirir. Memleketimizde demok- rasi havasını bir kat daha canlandır- mak için herbirimizin yapacağımız şey, küsktin ve menfi duyguları ta- mamile tasfiye etmek ve her şeyden evvel umumi? hayattaki emniyetin, ahengin bir Amili olmıya calısmak - . n dokuz Mayıs 1919 gününden beri bugün on sekiz senelik bir mücadele devrini doldurmuş bu- lunuyoruz. Hareket ettiğimiz nokta ile bugün arasımda elde edilen neti - celer çok büvüktür,Bundan -dolayı sevinç ve iftihar duymak hakkımız dır. Arada elbette hatalar ve kuvvet israfları da vardır. Fakat cok mah- dut teecrübelerle baslıyan bu kadar sıkı bir yürüvüş için bunu normal bulmak zaruridir. Önümüzde, vanpılacak sayısız isle- rimiz vardır. Fakat on sekiz sene icin de yantıklarrmız, bunların — hepsini zannettiğimizden az zamanda hasara bileceğimize en canlı delillerdir. He. le müsnet tenkit ölcüleri havatımıza yerlesirse ve muvazeneli, Yapıcı bhir münakasa havası kurulursa ilerive doğru vürüyüsümiüz elhette daha sü ratli. daha verimli, hütün vatandaş- lar için dâha hazli oölacaktır. 'Ahmet Emin YATMAN Filistinde Muhaceret Meselesi Kudüs, 18 (A.A.) — Yahudi ajan- sının icra komitesi, 770 müsaadena- meden fazla verilmemesini protesto etmek maksadile 1 nisan ile 31 tem- muz arasındaki dört ay için tesbit e. dilmiş olan işçi muhaceret kontenja- nmı kabul etmemiye karar vermiştir. İcra komitesi bununla beraber Al- manya muhacirleri için sureti mah - susada verilmiş olan müsaadename . leri kabul edecektir. Bu muhacirler, Sir Herbert Samuel'in riyasetindeki British Council Germen Jevry'in ma- R yardımile vücude getirilen ziraat plânından istifade edeceklerdir. Yeni Vapurlar Alıyoruz Ankara, 18 (Tan muhabirinden) — İktisat Vekâleti, Almanyadan yeni - den 4 vapur almıya karar vermiştir. Bu dört vapurdan ikisi İzmir limanın da çalışacak, diğer ikisi de Akay ida resinin lüzum gösterdiği diğer bir hat ta kullanılacaktır. Vapurlar, 286 bin İngiliz lrasma yaptırılmaktadır. Bu, bizim paramızla 1 milyon 260 bin li- radır. Bda ASN Torbalıdaki Son Otomobil Kazası Ağir yaralanan Bayan Muzaffer Izmir, (TAN) — Torbalı yolunda. ki son otomobil kazasına ait tahki - kikat bitirilmiştir. Hâdisenin tafsilâtı şöyledir : E “— Şoför Talât, İzmirden bir er - kekle Fahrünnisa ve Muzaffer ismin- de iki kadını Torbalı yolunda bir ge- zintiye götürmüş, kendilerine civar köylerden Küçük Kemal isminde bi- risi daha iltihak etmiştir. Bunlar O - rada bir kır kahvesinde öturup rakl içmişler, eğlenmiye başlamışlardır. Kadınlar, civardan” kendilerine fena gözle bakıldığını zannederek hemen dönmek istemişler ve yola çıkmışlar- dır. Bu sırada elleri sopalı bir kafile- nin kendilerini kovaladığını zannede- rek otomobile son sürati vermişler - dir. Kaza, araba böyle son süratle gi- derken olmuş ve virajda uçuruma yu varlanarak parçalanmıştır. Muzaffer ve Falrülnisa ismindeki kadınlarla şo- för hâdisede ağır surette yaralanmış- lardır. Küçük Kemalle diğer erkekler kaçtıkları için zabrtaca aranılmakta- dırlar. Mühim Lâyihalar Ankara, 18 (Tan muhabirinden) — Millet Meclisinin Perşembe günkü ruznamesinde mühim kanun projeleri görüşülecektir. Bunlar arasında dü- yunu umumiye 936 mali yılı bütçesi- ne münzam tahsisat konulmasına da ir lâyiha, inhisarlar umum müdürlü- ğü 937 bütçe kanunu projesi, ecnebi- lerin seyahat ve ikametleri hakkında ki kanunun bazı hükümlerini değişti- ren lâyiha, askerlik kanununun be - şinci maddesine bir fıkra ilâyesine dair olan lâyiha, ziraat bankası ka- nun lâyihası, Dahiliye Vekâletinin teşkilât ve vazifelerine dair olan lâ- yiha, vakıflar umum müdürlüğü me murları aylıklarının tevhit ve taadülü hakkındaki kanuna bağlı cetveli de- #Sistiren kanun ve ziraati takviye için 1337 - 1341 seneleri Maliye, Ziraat ve İktisat Vekâletleri bütçelerinde açı - lan fasıllardan çiftçilere tavizen yapı lan yardımlardan mütevellit borçla - rın taksite bağlanmasına ve faizlerin affina dair olan kanun lâyihası var - dır. Pamuk - İplikleri İçin Bir Karar Ankara, 18 (A.A.) — Gümrük ta. rifesi kanununun 366 ilâ 370 inci po- zisyonlarma giren pamuk ipliklerinin gir Kararnamesinin 8 listesine alına- rak- memlekete serbestçe ithalleri hakkmdaki icra vekilleri heyeti kara- rı yüksek tasdika iktiran etmiştir, İzmit Davası Gelecek Salıya İzmit, 18 (TAN muhabirinden) — İstanbul valisi B. Üstündağ ile Hüse- yin Cahit Yalçın arasındaki davaya bugün ceza mahkemesinde devam e- dildi. Fakat suçluların sabıkaları olup olmadığı hakkındaki istilâma - cevap gelmediğinden muhakeme gelecek sa. İrya bırakıldı. TAN ? Niksarda İki Kanlı / Vaka Niksar (TAN) — Rumeli muhâcir lerinden Nazmi ve Romanya muhacir lerinden Akif Tokattan buraya yaya olarak gelirlerken Sarıyaprak mevki- inde Romanyalı Akif, meçhul bir se- beple arkadaşmımın tecavüzüne, uğra- Mış, arkasından ve kolundan tabanca kurşunile yaralanmıştır. Yaralı, kendisini gören posta kam- yonu tarafından alımarak Niksar köp rüsüne kadar getirilmiştir. Tamir e- dilmekte olan Niksar köprüsünü yü- rüyerek geçmek lâzımgelmiş, bu sı- rada Akifin iırmağa düştüğü görül - müştür. Yaralı, boğulmaktan kurta rılmış, Niksar dispanserinde ilk teda- visi yapıldıktan sonra Tokat hastane- sine gönderilmiştir. Mütecaviz Nazmi sonradan tutul - Muştur. Çamiçi nahiyesinde ekili bir tarla- ya hayvan sokmak yüzünden iki köy- lü arasında kavga çıkmış, bunları a- yırmak istiyen köy bekçisi hayvan sahibi tarafından kalbine bıçak sokul mak suretile öldürülmüştür. Kaçan katil aranılmaktadır. a Kralı (Başı 1 incide) mülâkat vuku bulmuştur. Taymise göre görüşme esnasında iki memle - ket gazetelerinin vaziyeti tetkik e - dilmiş ve garp paktı mevzuu bahsol muştür. Garp paktı müzakerelerine yakında başlanması bekleniyor. Ha- beşistanm Milletler Cemiyetinden çı karılması, İtalyan İmparatorluğunun tanınması da ayrıca görüşülmüştür. Cianonun geçenlerde söylediği nu tuk gerginliği izaleye hizmet etmiş sayılmakta ve gazetelerin vaziyeti sa lâh bulunca işlerin düzeleceği tahmin edilmektedir. Morning Posta göre İn İtaly neşriyatın hükümet tarafırıdan mül - gütere seriri Mmpiliz gazetelErindeki | Hava Şehitleri| Eskişehir Şehitler Abidesine | konulan çelenkler Memleketin her tarafında tayyare şehitleri için büyük ihtifaller yapıl - mıştır, Edirnedeki merasim Selçuk camiin de hazırlanmıştır. Binbaşı Kemal, ha- va şehitlerinin hatıralarını takdis i- çin toplantıda bulunanları iki saniye süküta davet etmiş, bundan sonra bayraklar yârıya kadar indirilerek matem havası çalınmıştır. Lise felse- fe muallimi Ziya ile iki talebe tara - fından söylenen nutuklardan sonra ih tifale nihayet verilmiştir. Eskişehirdeki merasim hazin ol - muş, şehitliğe (TAN) namına da bir çelenk konulmuştur. Orada Muhsin Mehmet ve Muallim Cemal birer hi- tabe vermişlerdir. * KÜTAHYANIN İHTİYAÇLA. RI İÇİN KONUŞMALAR Kütahya, 18 (A.A.) — Saylavımiız Recep Peker, Mehmet Somer ve Na. şit Uluğ vilâyetimize gelerek partide mahalli ve umumi ihtiyaçlar üzerin- de görüştüler ve bu arada afyon e- kimi, orman kanunu, tatbikatı mev- zularile Kütahyanmım gençlik ve kül. tür fizik meyzüu . üzerinde duürarâk merkezde yapılmak üzere olan stat hem olmadığını söylemiştir. işlerile yakmdan alâkadar olmuşlar- 19.5.-. 937 secara Bugünkü Merasim Programı — — Eminönü Halkevinden: bayft 19 Mayıs gençlik ve spof &ı mında evimiz aşağıdaki prosrl”” F tirak edecektir. yi 1 — Evimiz himayesindeki 1$ y 19 Mayıs& çarşamba günü Saatww'îf Cağaloğlu merkez binamızda pal nacak ve önlerinde bando olduğ jl de formalarını giymiş vaziyettt O4 yürüyüş kolu nizamında halk€' yı& | hareket ederek Divanyolu — B' M ' yolu ile üniversite arkasındaki " — lanan sahaya gideceklerdir. 2 — Sahada tam saat 15 te başlanacaktır: a) İstiklâl marsh Söylev: Genç sporcularımızdan ta Anil tarafından, c) Söylev: vi Başkanı Agâh Sırrı Levent _ fından, ç) Resmi geçit, d) Bedel rekâtı, e) Koşular, f) Pramit, g) leybol, h) Futbol, i) Kupa ve Tf ya dağıtılması. ğ Ayrıca davetiye yoktur. Sâ&t * te üniversite arkasındaki sali pılacak bu mutlu bayrama İ9“ , evimize bağlı bütün yurttaşları ' ederiz | e Şehremini halkevinden: 19 mayıs spor ve gençlik baY hazırlanan büyük programa göre * 4 re içinde parlak şekilde yapılac&' ,, Bunun için 19 mayıs günü saat 15 ) bütün halkın, davetlilerin, okul &6 belerinin Topkapı haricindeki $â toplanmaları rica olunur, * Beşiktaş Halkevinden: 19 mayıs günü Şeref stadındâ 15 te spor müsabakaları yaprt tır. Programı şöyledir: 1 — İstiklâl marşı, 2 — | 3 — Galatasaray — Beşiktaş BW% ları arasında voleybol maçı, $ — / /| ge sporcuları arasında güreş, Bölge sporcuları arasında bok&: Beşiktaş spor klübü sporculart © sında eskrim, 7 — Mütekaitler # maçı, 8 — Galatasaray — Beşit ” gençleri futbol maçı, 9 — Güne$ 7 Beşiktaş, Do; ir j— Ortaköy * *yoğlu s«por (Pera), Arnayutköx-#i klüpleri sporculari âarasında - fWt kardeşlik ) Cümh! onuncu yıl marşı. Ü NEŞJLE ( YAĞ