8 Temmuz 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

Türkiyede Yılda 125 Milyon | Kilo Tuz Sarfediliyor 1935 yılı İnhisarlar Umum Müdür- Tüğü bütçesinde 127,000 ton tuz sa tılacağı oranlanmıştır. Kilo fiyatında 3 kuruş (tonda 30 lira) indirme, is- tihsal ve satış için ayni masraf yapı- lacağına göre gelirde 127000 X 30 3,810,000 lira fedakârlık yapıldığını gösterir. Beş yıllık vasati istihsal miktan 176,000 ve istiklik miktarı ise 125 bin tondur. Tuzun ucuzlaması üzerine Kulp ve Kağısman mntakasında satış mikta- rı yüzde yirmi derecesinde artmıştır. Bu vaziyete göre tuz ucuzluğunun istihlâki yüzde yirmi derecesinde art uracağı düşünülebilir. Fenni hesaplara göre bir insanim yda tuz istihlâki 5, büyük baş hay- yanın 10, küçük baş hayvanın 1,8 ki- Todur. Memlekette yılda 125 milyon ki- Jo istihlâk edildiğine göre, bunun beş milyon kilosu sanayide ve yüz yirmi A gaoğ gaoğlu Ne Yazdı?! Başı 1 incide) 4) “Yeni Türk devletinin dayandı- Zı Teşkilât Esasiye Kanunu, dikkat- Ie mütalca edilirse görülecektir ki bu kanun baştanbaşa Türk vatandaşını ber türlü kuyuttan kurtarmak, onun kafası, kalbi için olduğu kadar mesa- isi için de pürüzsüz ve maniasız ser best sahalar kurmak için yapılmıştır. O artık ne dinle, ne am'anelerle, ne de keyfi müdahalelerle mukayyettir.” — Sayfa: 74, 75 — Ahmed'e inanmak lâzmgelseydi, devletçi olan ve bu yolda iş gören bülümeti, (yüksek divan) a (divanı âli) ye vermek gerekirdil. Bu kadar da değil; iş eninde, s0- nunda; bütün o Kamutayla beraber, .Cumurluk Başkanının da soravma Cnes'uliyetine) varırdı. Çünkü Ahmet yalnız ekonomsal devletçiliğe karşı, değildir. O, bunu, Ana Kanuna da karşıt, (aıt) görüyor. Ahmet, bir aralık nasılsa, şöyle böyle bir devletçiliği benimsemek is- tiyor. Ve: 5) “Ferdin yetişmediği, ve yapa - madığı urbrem ve Hizan işleri dex letin üzerine almasını ben de kabul ederim” diyor. — Sayfa: 75, 76 — Fakat bunları söyler söylemez yine dönüyor. Kendisine geliyor ve anlat» mağa başlıyor Diyor ki: 6) “Fakat hem zemin, hem anasır hazır olmadan ve hem de ihtiyaç his- sedilmeden sırf müstakbel ve muhte- mel tezatlara mej vermemek en- dişesile icra cihazını milletin yerine geçirmek ve bütün teknik şebekesile iktisat terakümlerini bu cihaz faa» liyet ve teşebbüslerinden beklemek bizce gayet vahim ve hatırnak yola sapmak olur” 176— in beşinci parçada pek dar içinde devlete tanıdığını gördüğümüz ekonomsal rol de dev- Jetçilik değildir Rolün bu kadarcığı nı devlete en liberal ekonomiciler de kabul eder. Biliyoruz ki Parti geniş anlamile bir devletçidir Hele programın son değişiminden sonra?! Ahmet ise, bizde buna yer olmadı. ğı düşüncesindedir Kitabından oldu- 3u gibi yukarıya geçirdiğim parçada Sunu açıkça görmekteyiz. Ankara: 3 Temmuz 1935 Mahmut Esat BOZKURT Not: Yarm: Üçün.ü makale. Umutlu neticelere Doğru gidiliyor Sultanahmet camii arkasında Akbi- yıkta Arasta sokağında beş günden - beri devam eden toprak kazılması işi mühim sonuçlar vermeğe başlamış - tır. Hafriyat üç koldan ilerlemekte - dir. Burada üç asistanı ile birlikte ça- lişmakta olan Ingiliz profesörü Bax- ter Şarki iBzans imparatorluğuna ait Ipodrom meydanına bakan mer - mer merdivenli sarayların temellerini âramaktadır. İlk yapılan tetkikatta bu temellerin toprağın sekiz metre derininde bulunduğu kanaati basri ol- smuştur. Sarayın temeli bulunursa, 1» podrom meydanın hudutları meydana çıkarılmış olacaktır. Arasta sokağında yapılmakta olan hafriyat neticesinde meydana çıkan büyük mermer sütunun etrafı da tama mile açılmıştır. Burada dikkate değer kıymetli bazı eserler bulunmuştur. Bu mermer sütunun baş tarafından ileriye doğru uzanan, kiymetli muza» yiklerle ağaç şeklinde gayet itinalı ya pilmış bir metmer ağaç görülmüştür. Ağacın muzayiklerden vücude geti- rilen dallarına doğru hafriyat ilerle » tlmektedir. Bir dalın üç taraflarına “Ağaoğlu Ne Yazdı?” safından istihlâk olunmaktadır. 1934 yılında yapılan bir araştırma, Ankara, Erzurum, Konya, Kayseri, Sıvas, Erzincan, Sürt ve Bitlis mın- | takalarındaki tuzlalarda satılan 56 milyon kilo tuzun, 12,5 milyonunun | köylüye, 24 milyonunun tüccar ve es nafa ait olduğu (anlaşılmıştır. Sahil ambarlarındaki satışın ise yüzde 3li köylüye, yüzde 69 u da esnafadır. Turun köylü için önemi büyüktür. Peynir, yağ ve saire gibi tuza ihti- yaç gösteren mevaddan maada hay- van da tüza muhtaçtır. Köylü bunu da düşünmeğe mecburdur. Tuz ye - miyen hayvanın derisinin sağlam, yü- nünün iyi olmıyacağı gibi etinin İez- zeti de olmaz. Kâfi miktarda tuz ala- m:yan hayvanın barsağı da çürük olur. Bu itibarla tuzun önemi hem sıhhat ve hem de ekonomi bakımın. dandır. BORSA EE İN 6 Temmuz CUMARTESİ PARALAR 30 Fransız frangı 20 ii Si 2 Frangı Lİ la 20 İsviçre ir « Florin 20 Çek Kron Avusturya silin Mare Zolti İsveç Kuton Alım, Mecidiye ot ÇEKLER Paris üzerine İngiliz rası Pe İsviçre frangı Leva Florin Çekoslovak kuron” Avusturya Pezeta Marke Aslan çimente Merkez Banka. Osmanlı Bankası Telefon İttihat değirmencilik T.A.Ş. Değirmenleri Şark merkez eczanesi IŞTIKRAZLAR Türk Borcu 1 Kupon Kesik (28,07.50 ray 20,10 - ” m. - 26,79 E 93. İstikrazi dahili 94,25 TAHVİLÂT Rühtum Kupon Kesik | 10,25 Anadolu 1 ve Ti 44,35 1! Kupon Kesik ASım Anadolu mümessil kuron kesik © 45,20 —ğ— Kavun, karpuz mahsulü iyi Trakyadan gelen haberlere göre bu yıl kavun karpuz mah- sulü çok iyidir. İlk mahsul İstan bul piyasasına gelmiştir. Her yıl bu zaman gelen mallar daha pa halı olurdu. Bu sene ucuzdur. Son yağmurlar mahsulât üzeri - ne iyi tesir etmiştir. doğru kazılınca yine parlak ve süslü müzayiklerden yapılmış bir maymun şekli bulunmuştur. Maymun bu ağa- cın dalına asılmış vaziyettedir. May - munun Bizans tarih ve ananesinde yeri pek büyüktür. Profesör (Baxter, hafriyatın bu noktada derinleştirilmesine karar ver» miştir , | milyon kilosu da insan ve hayvan ta- İ ten istasyonları doldurmuştu. Filoryada Konvansiyonel uzaktan görününce Floryada bulunanlar istasyona koşuş- muşlar, binicilerimizi candan alkışla mışlardır. Tren, on dakika kadar bur da kalmış, binicilerimiz, Floryada bayındırlık işlerini hayretle gör - müşlerdir. Trenin hareketi esnasında, tekrar alkışlanan binicilerimiz halkı selâmla. muşlar ve bilhassa balk tarafından gösterilen bu tezahürattan dolayı çok mütehassis olmuşlardır. Bakırköyünde Floryadan kalkan tren hat boyunda bulunan halkın sürekli çoşkunluğu &- sinde Bakırköyüne gelmis, burada da genç bihcilerimiz kendilerini çok ka- labalık bir karşılayın, kütleni işinde bulmuşlardır. General Mürsel binicilerimizle bera- ber kompartimanda Bakırköyüne trenin 9,50 de gele » ceği kati olmasına rağmen sabaha daha saat 9 zundan itibaren istasyon dolmuştu. Istasyon civarında bulucan evlerin pencerelerinde, İstasyon köp- rüsünde berken alâka ile binlellerimi. zi bekliyordu. Nihayet görünen tren, sörekli (yaşa) sesleri ve alkışlar ara- sında gara girdi, Bakırköyünde iki dakika kadar ka- lan konvansiyonel artık Istanbula doğ. Kompartımanda Kendilerini karşılamıya giden bir muharririmizle fotoğrafçımıza ayı ayrı alâka gösteren genç sübayları- iniz, milli ve büyük bir mesuliyet al tında tam 3 ay 4 gün çalıştıktan ve yorulduktan sonra ana vatana döner ken büyük bir sevinç içindeydiler. Bilhassa teğmen — Cevat Gürkan çok seviniyor ve ; “— Oh... Bilmezsiniz, diyordu, ne kadar sevinç içindeyim. Vatan hasre- ti, hiç bir şeye benzemiyor. Bugünü gördüğüm için çok bahtiyarım.., İ Saim Polatkan, hat boyundaki bah- İ seleri, Istanbulun bütün güzelliklerini seyrediyor, hem de arkadaşlarile ko- muşuyordu arkadaşı Yüzbaşı Cevat Kola, bir ile kompartman içinde sohbet ediyor, dinleniyordu , Genç Eyüp Oncünün kahkahaları, gtsafındakilerin de neşesini artırıyor. hu. Cevdet anlatıyor Ekip başkanı Cevdet, hinicilerimiz arasında sevgi ve saygıya dayanan bir Otorite yaratmış... Yataklıda mütema- diyen gi ilere anlatıyordu: — Ekipimizin bu ker © gösterdiği muvalfakiyet ciriden takdire lâyıktır. Genç zabitlerimiz, yabancı memleket- | lerde —iksek ve srkımıza has olan bü- tün kabiliyetleri bir defa daha isbat ettiler. Halkın gösterdiği bu candan alâka karşısında haklı olarak iftihar eden Saate devam etti: “e Biz, dedi, biliyorsunuz birçok Pi ve dereceler kazandık. endilerile beraber yarışa girdiğimiz. ekiplerin dünyaca en m en kuvvetli olanlarile “başbaşa geldik. Hattâ ekseri larda © Onları ride bıraktık, Öradüki biniciler, bilin değil kazanmamızı, yarışlara girme mizi bile hayretle kârşılıyorlardı... Cevdet, ekipte bulunan sübayları - | izm yüksek muvaffakiyctlerinden ayrı bahsettikten sonra dedi kiz — Biz, elimizden geldiği kadar, gvcümlz nisbetinde tuk. Çalış mızın mükâfatını Mec eği Cevdet, en fazla muvaffak olan, İz Yi terbiye görmüş hayvanların İsimle- rini de verdi: “— Kismet, Yalçın, Çapkın, Ser « keş... Fakat Vİyanada arkadaşlık mü sabakasında kazanan Çeylânı da unut- / mamak lâzem...,, dedi. i o Kirkeci garına girerken , Bu sırada Cevat Gürkanın sesi işi- tildi: “we Geldik, gara giriyoruz... Bütün biniciler, pencerelere koşuş- tular. İstasyon, binlerce genç, zabit, Süvarilerimiz “Dün Halkın Tezahüratile Karşılandılar (Baş tarafı 1 incide) talebe, mektepli ve bayanlarla dolu i- di, İstasyonu dolduran büyük kalaba - Wir içinde İstanbul Komutanı Gene- ral Halis, Akademiler Komutanı Ge- veral Fuat, Topçu Atış Okul Komu- tanr General Zihni, Muhafız alayı ko mutanı o kaymakam (İsmail Halkı, Parti il idare kurulu üyeleri, harbiye ve tıbbiye talebeleri bulunuyordu. Il Daniş temsil ediyordu. Halkevi, Talebe birliği, Muallimler birliği üyelerile büün yüksek mektep talebeleri ayrı ayrı yerlerini almışlar: dı. Kaza kaymakamları, Sipahi ocağı mensupları, baytarlar da gelmişti. Tren gara girerken bütün törene iş tirak edenler bep bir ağızdan Istiklâl ve Cumuriyet mar yi laddlar, Bütün gözler, arıyordu, Tren, nihayet durdu. Şid - detli ve sürekli başlayan alkış, dakika- larca devam etti, Genç talebelerin (ga. şa. şa, çok yaşa, genç sübaylar çok yaşa) tempolu sesile karşılama larından sonra Milli Türk talebe bir- liğinden Rükneddin hep beraber Ts - tiklâl mars söylenmesini istedi ve marş binlerce halkın iştisakile söylen- di. Gençlik söylüyor Bundan sonra yine Rükneddin. genç arkadaşları nama bir söylev verdi. Bu söylevinde dedi ki: nı yabancı illerde daima üstün tuttu. ğunuz işin sevinç içindeyiz. Sizin bu muvaffakiyetlerinizi 18 milyon Türk her dakika takip eti. Üstün İ niz iller, yabancı diyarlar, “Türk atl rının oynadığı yerlerdir. Atalarımızın £ oynattığı yerde siz de at oynattı - niz. Bunun için seviniyoruz. Bizim karışık gayelerimiz yok. Ga- yemiz, yalnız Türkü, Türkiyeyi, al © bayrağı üstün görmektir. Ne mutlu o üstünlüğü yapanlara, ne mutlu size... Atatürkün dediği gibi, ne mutlu Türküm diyene.,, Binicilerimiz gençlik saflarınm hara- vetli çemberi içimde Çok alkışlanan, bir çok yerlerinde kesilen bu söylevden sonra Tıbbiye Beşinci sınından Lebit te: '— Siz, Orta Asyada atları şahla- nan, Avrupanın ortalarında cirit oy- sayanların çocuklarımız... diye söze başladı ve o da Tıp talebesi namına binicilere hoş gı dedi. Sübaylarımız, bu yüksek heyecan karşısmda çok mütehassis oldular, hattâ bü içten gelen taşkın alâka kar şısında gözleri yaşaranlar da oldu. Bu sırada teşekküllerin hazırladığı bu. ketler hediye edildi. 40 tan fazla bü- ket, bir kupa göze çarpıyordu. E! üstünde Sonra talebe, Saim Polatkan, Eyüp Öndü ve Cevat Gürkanı elleri üstün- de otomobillerine kadar götürdü. Gar alkış tufanı içinde inliyordu. Otomo- bile bindirilen genç sübaylarımız doğ ruca Sipahi ocağına götürüldü. Ora- da kendilerine ocak tarafmdan © bir çay ziyafet" verildi. Çayda komutan- lar, gazeteciler, şübaylar bulundular. li sübaylarımızı candan teb - Tiz, ay Üsküdar iskele Meydanı genişleyor Üsküdarda imar faaliyeteine devam edilmektedir. İskele başındaki büyük meydan genişletilmektedir. Karlık ba- yırma 300 ağaç dikilmek suretile bu- rası ihlamurluğa çevrilmiştir. Üsküdar « Kuzguncuk yolunun bi - vaz daha oil için cadde ü- zerindeki evlerin istimlâki yapılmış - tar. Bu yolun asfalt olarak yapılması da düşünülmektedir. Şimdiye kadar yeni yolda yazm tozdan, kışın çamurdan geçilmemek - teydi. Haklı şikâyeti muçip olan bu yol üzerinde kaldırımlar yapılmıştır. Bülbül deresindeki küçük evler, fena manzara gösterdiği için tamamen kal dırılmış, büyük bir bahçe haline geti- rilmiştir, ve şarbaylığı da Beyoğlu kaymakam: | yeme FAYDALI BUGUNKU PROGRAM i Bükreş 18.15: Gündüz yayımı. Plik ve duyum. lar, Radyo orkestrası. 19: Duyumlar. 19.15: Konserin sir Sözler. 20.20: Pilik. 20.50: Duyumlar. 21: Sözler, 2118: Odu müziği. 2150: erk 2 Piza no müziği, 2247: Duyumlar. 23: rnüzik, 73,15: Yabancı dillerle duyucalar, 23.35: Konserin etreği. Varşova 20.30: Reportaj (üzikli. 2050: Söz gir. 2130: Karışık yayım, 2145: Duyum- lar. 21.55: Konferans. 22: Senfonik or Küçük radyo orkestrası, Prag 20.25: Halit müzik. 21.05: Sözler. 21.46: Harpa ve klarinet konseri. 22: 22.15: Filharmonik orkestra kons 25: Pil lan e 23.15: : Ulusal yayan, Viyolonsel rg Seville, operası. (Plâk ile) - Dayumlar. 24: Dans piliklar. 20: Konferans, 20.45: Zitar töom Zi: Duyumlar. 21,10: Müzikli skeç, 22: Bando müzük. 23: — Duyumlur. 2520: Müzikli program arası, 24: Dans müziği. 2045: Reportaj, 21: Karmık müzikli yayım. 25: 25: Müzikli program arası, yayım, Breslau 20: nlar ama Sonra bildirile- cak, 21: iy röle 23: Duyumlar. 25.30: Akşam konseri. - r, 24 24: Eğlenceli SiNEMALAR TIYATROLAR # Tan : Serbest Ruhlar. # Melek : Madam Battırflay — Şanghay Ekspresi, # Şık: Muhabbet dellalları — Son Tayyareciler. # Elhamra : Dul nişanlı — Garson- lar şehi. # Yıldız : Gizlenen iztıraplar — Son # Alienzar : Kızıl ova suvarileri — Meçhul şampiyon. # Milk # İpek : Gene aşk beldesi — Kerim Racanm oğlu, # Kadıköy Süreyya : İlk yaz garlasi — Kokaraça, # Üsküdar Höle : Kedi ve Keman. # Sümer : Kayıp çocuk — Bekâr- lığa veda, e NÖBETÇI ECZANELER İ Bu gece nöbetçi eczaneler şunlardır > Sirkecide Besir Kemal — Alemdarda Ü- beyd — Lülelide Sıtkı — Küçükpazarda Cemil — Şe di Üniversite Sa- ehzadebaşınıla maiyda Erolilon — vi Nazım — Karagümrükte Arif — Büyük adada Şinasi Rıza — Heybelide Yusuf — Bakırköyünde Merkes — Kasımpayada Yeni Turan — Hasköyde Yeni Türkiye Kadıköyünde Esik İskender — Modada Altıyol — Beşiktaşta Recep — Galatada Hidayet — Taksimde Kanruk — Pangal- tula Karekin Kürkçiyan — Taksimde meş — Eyüpte Hikmet eczaneleri. Asya. Bugün limanımızdan çid Mudanyaya 37-935 BİLGİLER LIMAN HAREKETLE! Dün uyanmıza gelen vapurlar : İmre dan iz de Kocaeli, İzmitten 16,15 te Al ten, Dün llmarımızdan giden vapurlar * ite $ da Gürel Banılırms, y © da Asya, Mersine 10 da İnebolu, Kal denize 20 de Ergurum. Mudar yaf limanımıza göleçek o vapuriar & Buğün Bardırmadan 6.30 da il, Mersindef 9 da Gerre, Karadenizden 14,50 da Tari” İzmirden 1$ te Sakarya, İzmitten 16,19 $ Güzel Bandırma, Mudanyadan 7d parlar di konseri. 28: Spor duyumları, 23.10 | de 9 da Tayyar, ya MN e HASTAN TELEFONLARI Cerrahpaşa hastanesi, Çer- Tahpaşa 2169 Gureha Hastanesi. Şehremini, Yenibahçe, a301l Haseki kadınlar hastanesi, Aksaray Haseki cad. 32 24551 Gülhane hastanesi, Gülhane | 205 Kuduz hastanesi. Çapa 221 Emrazı akliye ve ssabiye hastanesi. Bakırkğş Reşa diye kışlası 16. Beyoğlu Zükür hastanesi, Firuzağa a3 Etfal hastanesi. Şişli 4242 Haydarpaşa Nümune has- N Zeynep Kâmil (hastanesi, Üsküdar, Nuh kuyusu, Gün Beğ caddesi 60 MURACAAT YERLERİ Deniz Yolları acentesi Telefon . 42388 Akay (Kadiköy iskelesi baş me. murlağu) “ Sirketi Hayriye, Telefon 4411 Vapurculuk Şirketi merkez acen- tesi, Telefon 2 Demriyolları müracaat ka- lesi. Sirkeci Telefon 28 Devlet Demiryolları Haydarpaşa, Teleion (429 ÇABUK SIHHI YADIM TEŞKİLATI Bu numaradan imdat oto- weobili istenir. UKRA ALANA AAA LAMA) Denizyolları IŞLETMESİ Acenteleri: Karaköy Köprübaşı Tel, 42362 — Sirkeci Mühürdar. zade Han. Tel, 22740. yyyg iskenderiye yolu İZMİR vapuru 9 Temmuz SALI günü saat 11 de İsken- deriyeye kadar. (3825) 5173 VÜNAEAA EAA MEAA ARAK ARAT AERAA DATASI Birinci sıf fenni SÜNNETÇİ EMiN FiDAN Evlerde, hususi hastanelerde sünnet yapar. Büyüklerin işle- rine devamına mâni olmaz. Ap- karadan davet kabul eder, Be- | Erib apartımanı Telefon: ya 4305, ev 40621 Beherinin tahmin edilen fiatı 6 kuruş olan iki milyon muhtelif renkte ka- palı zarfla eksiltmeye konul muşdur, Şartnamesini 600 kuruşa alınmak ve örnekle rini görmek isteyenler her gün öğleden sonra Ko.na rayabilirler. Eksiltmeye gi” recekler 7250 liralık temi- nat veya makbuzlarile 2490 sayılı kanunun 2 ve 3 üncü maddelerinde yazılı vesika- larla birlikde teklif mektub- larını ihale günü olan 29 'Temuz 935 pazartesi günü saat 10 dan bir saat evvel M. M. V. Satınalma Komis yonuna vermeleri, (11) .., 020 4964 Kayserideki kıtaat efra- dının 222000 kilo ekmeği kapalı zarf usulile münaka- saya konulmuşdur. İhalesi i 12 Temmuz 935 cuma gü- nü saat 16 dadır. Tahmin bedeli 15318 liradır. Te- minatı muvakkate mikdarı 1149 liradır. İsteklilerin İstanbul Harici Askeri Kıtaatı ilânları | her müracaat edebilir” ler. Eksiltmeye iştirâk ed cekler de teklif mektubl nı ihale saatinden bir evvel makbuz mukabilin Kayserideki Askeri tu ma, Eksiltme komisyonu vermeleri. (35) (5301 ... 49225 lira karşılığın© zar 25 cakdır. lesi 20-7-935 cumartesi nü saat 11 dedir. Şartnam” sini 247 kuruşa almak ii lirler, Eksiltm > 2490 savılı kaf” nun 2ve 3üncü mü lerinde yazılı vesikala”. birlikde 3691 lira 88 kı luk muvakkat teminat mi buz veya mektublarıni vi teklif mektublarını it saatinden bir saat evvel XX karada M. M. Vekâleti tınalma Komisyonuna ©” meleri. (48) (3718) 44956) Jâst 15, Jira etti ğın ,14,