18 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

eee 18.6.035 Moskova, 17 A.A. — Çekos- İovakya dış işleri bakanı Benes dün Moskovadan ayrılmadan önce Tass ajansına verdiği bir diyevde, amacı barış eserinin berkitilmesi olan ve Sovyet Rus ya ile Çekoslovakya arasındaki dostça ilgilerin gelişimine (in- kişafıma) çok hizmet etmiş bu- lunan gezisinden pek ziyade k- vanc duyduğunu bildirmiş ve de miştir ki: “Siyasa adamlarınızla yaptı- ğım konuşmalar ve Sovyet Rus yada gördüklerim, barışın kol - lektif surette sağlanması için yapılacak uğraşmaların gereği hakkındaki kanaatimi perkitmiş tir. Sovyet Rusyada bütün gör düklerim, düsündüklerimi aş - mıştır. Sovyet yönetgelerinin BENES giler üzerinde her zaman güt- tüğüm siyasada bana kuvvet ver mektedir.,, Benes. bundan sonra, Sovyet Rusyada gördüğü iyi kabulden dolayı teşekkürlerini bildirmiş (zimamdarlarının) programları Ka SAD Glürükdüralçtle b açıktır. Programlarının yeritil - v mesi için bütün kuvvetlerile sa- | “Bütün bunlar, aynı yönette waşarak her zaman önemli so - | yapacağım işler ile içten ilgileri nuçlar almaktadırlar. Bu hal, | mizin gittikçe gelişimi icin bana memleketlerimiz arasındaki il - | büyük bir imkân vermektedir. Bir Para Konferansının Toplanması İsteniyor Bern, 17 A.A, — İhraç Bakanları başkanları, arsıulusal ödem- ler bankası merkezinde toplanarak, başlıca, paraların korunması meselesini görüşmüşlerdir. Altın esasını güden ülkelerin, bu yöndeki Trışı (muvaffakiyeti) ileri sürülmüştür. Ilgili çevrenler (mahafil), Morgentav'ın bir. para konferansı hususundaki önergesini (teklifini) güvenesiz karşılı - yorlar, Bunlar, diyorlar ki, İngiltere, seçimden önce kııiı.ı bir durluk (istikrar) düşünmeğe pek te yanat (taraftar) değildir. Ote yandan, bunların düşüncelerine göre, Amerika, İngiltcre, Fransa ve belki de Japonya ile uzlaşılacak olursa, en önemli dö- vizlerin geniş ölçüde durluk (istikrar) elde etmeleri mümkün olacaktır. CASİ IKi Çin Gemisi Kanton Limanını Topa Tuttu Hongkong, 17 A,A. — Kanton limanını koruyan kıyt batarya- larile bir top düellosu yaptıktan sonra, Hai-Çi ve Hai-Çen adın- daki Çin kruvazörleri açıklara doğru uzaklaşmışlardır, 1933 de Nankin limanından kaçmış olan bu iki gemi Kantondan yana bü- lunduklarmı bildirmişlerdi. Dün de, bu gemilerin tayfaları bir aylık meselesinden ötürü ayaklanmışlardır. Sovyet Traktör Fabrikası Beşinci Yılını Kutlulayor Moskova, 17 A.A. — Bugün Soövyetler Birliğinin traktör fab- Tikası olan Stalingrat fabrikasının kuruluşunun beşinci yıl dönü- müdür. Fabrika şimdiye kadar 150 bin traktör yapmış ve traktör endüstrisine binlerce usta ve mühendis yetiştirmiştir. 1934 de ğycth Birliğindeki 278 bin traktörden yüzde 70 i yerli yapı Gazeteler, Bu münasebetler Komünist partisi merkez komitesi He halk komiserelri kurulunun ve tarım komiserinin bütün işçi- leri tebrik eden ve bunları dünyanın en iyi traktörünü yapmak için tekniklerini İlerletmek yolundaki savaşlarına devama çağı- savaşlarının başa- Londra, 17 (A.A.) — Alman- bir tonaj ayrılması mese lesine İtalyanın cevap verdiği ::aldınlmeku;dır İtalya, mesele önemliği ve karışıklığı yü- Zzünden derin bit inceleme iste- diğini ve bu incelemeğe derhal başladığını ve biter bitmez Lon- Oraya sonucunu bildireceğini, AL ayrılacak tonajın Saptanmasını Alman silâhlan - genel çerçevesi içinde Yapılıp bunun özel bir mesele Bibi alınmasının doğru olmıya - Cağını İtalyan deniz programı- Tn açıkça bildirilmiş ve şimdi ww: kaldığını bildirmek ,, Handra, 17 (A.A.) — İtalya - ""n verdiği karşılık, Londranm, “Versay andlaşması deniz hükü- Metlerinin değiştirilmesini yola 'Yaya İngiliz tonajının yüzde 3Si | Pa: .- Alman Deniz Kuvvetleri için italyanlar Karşılık Verdiler meleri için Vaşington, Tokyo, ris ve Romaya yaptığı bildi- Tiği hakkında Mussolininin dü - şüncelerini toplamaktadır. Ame rika ve Japonya Londranın bil- diriğini kabul etmişlerdir. İtal- ya cevabında, Almanyanın ge - nel silâhlanması meselesine so- kulmasinı istemiştir. Fransanın cevabı. henüz beklenmektedir. Londra siyasal çevenleri Ro - manın isteğinin Fransız gazete- lerindeki korkulara uygun ol - masından şaşırmışlardır ve bu - nun Fransız notasında anlaşıla. cağını sanıyorlar. Bu düşüncele rin Versay andlaşması hükümle rinin ulusal değişmesini düşü - nüldüğünden daha uzun zaman geciktireceği ve fakat bu gecik- menin İngiliz - Alman anlaşma- | ki larının yapılmasına ve hattâ program ayrıntılarına dokunmı- yacağı sanılmaktadır, Yunan Seçi- minin Neticesi Atina, 17 A.A, — Atina ajan. sı bildiriyor: Son saylav seçi - zminde oy veren yurttaşların sa- yısı 1,074,479 dür, 1933 yılı se- çiminde ise 1,146,943 — kişi oy vermişti. Öy vermek-en çeki - nenlerin yüzde 40 nisbetinde ol- atılsızdır. Hükümet listeleri 671,925 oy kazanmışlardır. Demek oluyor ki oy ve. Tenierin yüzüe 62,37 ü bu liste- Bu da gös- 928 yılın » teriyor ki nitsüümet lusa dayanmaktadır. 928 de Ve lusa dayanzıncadır. 1928 de Ve nize'os kab aesi ancax 518,577 yani yüzde 50,77 oy kazanabil - mıştır. Kabinenin beyannamesi Atina, 17 (Husus: muhabiri- miz bildiriyor) — Başbakan Çaldâris yeni Kamutayda oku - yacağı hükümet programını ha- zırlamaktadır. Bu programda rejim meselesi için reyiâma baş vurulması hakkında karar ver- mek salâhiyetinin mecliste ol - duğunu hükümetin ise bitaraf o- larak yapılacak reyiâmın tatbi- kine çalışacağını söyleyecektir. Kabinede tadilât Atina, 17 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Bugünlerde kabinede yapılacağı söylenen tadilâtın meclisin — tatilinden sonraya bırakılacağı ve o vakit tadilâtın daha geniş yapılacağı hükümet mahafilinde söylen - mektedir. Kafandaris Romaya g'diyor Atina, 17 (Hususi muhabiri- miz bildiriyor) — Terakki per- ver partisi lideri Kafandaris is- tirahat etmek üzere cumartesi güpü Ramava gidecektir- azetecilere beyanatta bulu - nan Kafandaris isyan mahküm- larının affı hakkındaki teklifi müzakere etmekten vaz İ ni gazetecilere söyelmi,; Cumhuriyet isteyenler Atina, 17 (Husust muhabiri- miz bildiriyor) — Hürriyetper- ver partisini temsil eden Sofu- lige cumuriyetçi gençler namı - na müracaat eden bir heyet Hür riyetperver partiye sadık olduk- larını söylemişler ve cumuriyet rejimini muhafaza için her yer- de külüpler tesis ederek sonuna :ucâ:rr uğraşacaklarını bildirmiş lerdir. Venizelosa yapılan sul kastlar Atina, 17 (Hususi) Atina ga- zeteleri — İskenderiyede çıkan Tahidromas gazetesinin Paris | muhabirinin Venizelosa karşı suikastler tertip edilmekte ol - duğu hakkında verdiği haberle- ri yazmaktadırlar. Venizelos aynı gazetenin mu habirine verdiği beyanatta ken- di aleyhinde muhtelif suretlerde suikastlar hazırlanmış olduğu - nu 6 haziran 1933 te Atinada yapılan suikastin de bunlardan birisi olduğunu söylemiştir. Haydut muamelesi gören Çin generalı Tokyo, 17 A.A. — Şanghay- daki Japon kurmayı (erkânı har biyesi) Şabar ilbayı General Sung - Şeli - Uan kuvvetlerine, haydut muamelesi yapmağa ka- rar vermiştir. Söylendiğine gö- re bu kuvvetler 2 şubattâ imza eddiun andlaşmayı bozmuşlar - ır. Amerika dış bakanı nikbin Annaber (Mişigan), 17 A.A. Mişigan üniversitesi talebeleri- nin önünde acunun durumunu inceleyen Gordon Hull demiştir “Yeni bir harpten kaçmma - nın mümkün olmadığını düşü - nenler arasında değilim. A K SON HABER MOSKOVA DÖNÜŞÜ Benes: “ Sovyet Rusyanın programı Açıktır,, Diyo duklarıma Jui çıkarılan - sözler | da olduğun 'ar daha zıyade, u- | ICMAL Süveyş Kanalı Kapanabilir mi? Ttalya ile İngiltere arasında Habe- şistan sorumu yüzünden çıkan ihti » Vaf üzerine, İngilir Avam kamarasın- da Süveyş kanalının İtalya gemileri- ne kapanması lüzumu bazı İngiliz say lavları tarafından ileri sürülmüştür. arsıulusal durumu günün meselesi ol- du. İngiltere Süveyş kanalırı kapaya- bilir mi? Bu suale iki bakımdan cevap veri- lebilir: Kuvvet bakımımdan İngiltere- nin Süveyş kanalını kapayabilecek bir durumda olduğuna şüphe yoktur. Ka nalın iki sahili İngilizlerin eilerinde- dir, Ingiliz donanması Akdenize he - gemendir. İngiltere — uveyş kanalını değil, hattâ Cebeli Tarıkı da İtalya gemilerine kapayabili Ancak hukük bakımından durum büsbütün başkddır. Süveyş kanalının savaşta ve barışta tocim ve savaş ge- milerine açık bulundurulacağı 1888 yılında İstanbulda toplanan bir kon- feransta imzalanan mukavele ile ka- rar altına alınmıştı. Bu mukaveleyi İngiltere de imzalamıştır. Gerçi İngil- tere, imzalarken, bir ihtiyati kayıt ile- ri sürmüştü: Yabancı donanmaların geçişi, İngilterenin Mısır'ı muvakkat işgali yüzündenmevcut olan durumunu tehlikeye koy- mamalı idi. Ve İngiltere bu kayda da- yanaraktır ki 1898 yılında İspanya ile Amerika arasında savaş çıktığı va- kit, İspanya donanmasının kanaldan geçmesine razı olmadı. Mi Ancak İngi'tere ile Fransa arasın- daki 8 Nisan 1904 anlaşmasından son- ra İngiltere bu ihtirazi kaydı da ge- ti aldı ve kayıtsız şartsız, 1888 mu- kavelesine tâbi olacağını ilân etti. Bundan gonra çıkan Rus - Japon harbinde de Ruslar kanaldan istifade l , İ Rusların — Rojes- < ST larımın kanaldan geçmiyerek Umid burnunu dolaştığı doğrudur. Ancak bunun İngilizler tarafından menedil- mekten ziyade Süveyş kanalının Rus Amiralı kumandasındaki bazı gemile- rin geçmesine müsait bir genişlikte olmadığından ileri geldiği sanılıyor. Süveyş kanalı, bu tarihte henüz bü - yük savaş gemilerinin geçmesine mü- Sait olacak kadar derin değildi. Dört beş yıl sonra genişletilmiştir. İngiliz- lerin Rus donanmasının sini menetmedikleri şundan anlaşıiiyor ki l ük gemilere kuman lebogatof kumanda- sındaki donanma, 190$ martında geç- miş ve Rojesvenski'nin Ümit burnun- dan dolaşan donanmasını takviye et- Ü Rusyaya Karşı di Hatâ sı Rur Rojesvenski'nin d:ı"ıı'ıııııı Beritam adalarının yanmmdan geçerken, bazı İngiliz gemilerile Rus filosu arasın- da çarpışma bile olmuştu. İngiltere eğer 1888 mukavelesini tanımryarak kanalı Ruslara kapamak isteseydi, bu- dir ki şimdi de 1888 mukavelesinin hükümlerine karşt yürümeden kanalı İtalya gemilerine kapaması mümkün değildir. » Sıra Çine mi geldi? Tiençin, 17 (A.A.) — Güveni- lebilecek haberlere göre Japon generalleri arasında iki ayrı dü- şünce belirmektedir. Bunlardan Dehairanın oruntakladığı bir kı sım, bütün Kuzey Çini Kyan- tung ordusunun kontrolu altına almak amacımı açıktan ğa | gütmekte, ikinci kısım ise daha yumuşak bir siyasa gütmek isti- yen Tokyonun öğütlerini dinle- meğe eğğin bulunmaktadır. Beklenen bir uçuş Öran, 17 (A.A.) — Yüzbaşı Percival saat 14 de burada yere inmiştir. Uçman 1400 mil uzayı 7 saat 10 dakikada almıştır. En geç saat 19,30 da Kroydon'a dön meği ummaktadır. Uçuşun erge si modern hafif tayyarelerin şa- şırtıcı kapasitelerini göstermek- tir. Danzig altını Varşova, 17 A.A. — Danzig- te alıman son para tedbirlerini anlatan “Polska Zbrojna,, gaze- tesi diyor ki? “Özgen şehir halkı tarafın - dan son defa gösterilen telâş Danzig altınının sürekli olarak Almanyaya çıkarılmasının ve serbest şehir bütçesindeki çok harcamanın sonucudur. Lehistan, danzig parasının tutunması için bu şehre yardım etmiştir. Çünkü Lehistan bir çok hayatiğ çıkarlarının bağlı bulunduğu bu şehrin ekonomi durumuna karşı ilişiklidir. An - cak Danzig altının. Almanyaya akını devam ettikçe Danzig pa- “Yası için yapılan bütün uğraş - malar boşuna gidecektir. Bu teklif karşısında Süveyş kanalının | 'ransta Mühim Bir Nutuk Prağ, 17 A.A. — Bağlaşık <- nu © zaman yapabilirdi. Bunun için- | $ | ajansların yedinci konferansı dün Strbskepleso'da toplanmış- tır. Çekoslovak ajansı direktörü Tvarusek, ulusal bayrakları kon feransın toplandığı otelin öfıün- de dikilmiş bulunan yirmi ulusun delegelerini selâmladık- tan sonra Havas ajansı genel direktörü Meynot'nun bışkap— lığa seçilmesini önergelemiştir. Oy birliği ile yapılan seçimden sonra Cekoslovakya — Cumur başkanı Masaryk'e bir saygı tel grafı çekilmiştir. Çekoslovakya başkanı Maly- petr delegelere bir öğle yemeği vermiş ve yemek sonudaki söy- levinde demistir ki: “Ahlâksal ide ve akışlarla ha- ber almaya her zaman evre ol - muş olan bu memlekette sizleri selâmlamakla kıvanç duyuyo - ki, siyasal durum nastl olursa ol yun, hiç bir vakit birbirinizle il- gilerinizi kesmediniz. ve haki - kiğ propagandaların . üstünde tutarak haber alıp vermeden geri kalmadınız. Bu hal, bağla- şık ajansların barış eserine yap- dan sayılmaz. Ben, soravını liyetini) bilen haber alma için büyük bir özgürlük istiyenlerdenim. Sizlerin örnek olacak olan işbirliğiniz, örtülü ve birbirinizden çok ayrı mem - leket delegelerinin tam bir gü - venle birleşeceklerini isbat et - mektir, Sizler türlü yerler ara - sımda köprüler kurmaktasınız ki, bu siyasa ve haber alma ala- mr rollerinin en ve en a- sıllarından biridir. En birinci a- macı barış olan Çekoslovakya, Sofyada Balkan Turnuvası | — Sofya, 17 A.A. — Dün öğle- den sonra, Balkan kupası fut. bol maçlarına başlatrımıştır. Spor alanında kral ve krali- çe, Başbakan Toşef, bir çok ba- kanlar, Sofya şarbayı, Yunanis- tan, Yugoslavya,”Romanya elçi lerile on beş binden fazla bir halk bulunmakta idi. Halkın alkışları arasında o- yunları kral açmış ve şu söylevi vermiştir: “Bulgaristan, Balkan kupası beşinci futbol turnuvasmım ken di merkezinde yapıldığını gör - mekle kıvanç duymaktadır. Dostluk ve karşılıklı saygı hislerini — kabartacak Balkan gençleri arasında yakınlaşma - ğa ve birbirini daha iyi anlama- ğa yarayacak olan bu barışse - ver ve arkadaşça savaşa giren- lerin hepsine bütün yüreğimle hoş geldiniz derim.,, Bundan sonra, ulusal marşlar çalınarak dört takım, halkın sü- rekli alkışları arasında, bir ge- çit alayı yapmıştır. Dün Bulgaristan ve Yunanis tan ulusal takımları arasında oy nanan oyunu Bulgaristan takı- mı 2 göle karşı 5 gölle kazan - mıştır. Romanyalı Radoulesco- nun yargıçlığında yapılan bu “maçın ilk haftayımında da Bul- garistan 3 - 1 üstün bulunuyor- du. Bulgar takımı sıkı ve sü - ratli bir oyun oynamış, Yuna - nistan takımı teknik ve güzel bir oyun göstermiştir. Bugün Yugoslavya ile Ro - manya takımları karşılaşacak - lardır. Hicaz veliahddi Londrada Londra, 17 A.A, — Hicaz ve- Hahtı Emir Suut hükümetin ko- nuğu olarak İngiltereye gelmiş- tıkları hizmetlerin en ufakların- | Yedinci Konferans Prag'ta Açıldı Çekoslovak Başbakanı Konfe- Söyledi Prağa giden Anadolu Ajansı mümessili MUVAFFAK | rum, Bağlaşık ajanslar delege- | sizlerin bu işinizin kıymetini de leri olan sizler, kıvanabilirsiniz | gerlendirmektedir. Sizler şu ha- kikata bayrısınız (sadıksmız) ve biliyorsunuz ki geçici bir ba- şarım için hakikati söylemiyen, en büyük fenalığı yapar. Cumurluğumuz - toprakları « na hoş geldiniz, © cumurluğu - muz ki başında, her zaman “ha- kikat üstün gelir,, düsturundan esnilenen (ilham alan) Başkan Mazaryk bulunuyor. Bu düstur herkesin ve hele haber alma ser vislerinin malı olmalıdır.,, Konferans başkanı Meynot, delegeleri selâmladıktan sonra Pragdan bin kilometre ötede bulunan Strebeske'ze kadar ge- len Malypetr'ye konferans adı- na teşekkür etmiş ve Çekoslovak başkanının onursal (fahri) baş- kanlığa seçilmesini önergelemiş tir. Önerge, bütün delegelerin sürekli alkışları ile onanmıştır. Iki gemi ü Çarpıştı Kuebek, 17 ALA, — Dün ka- lm bir siste Saint - Laurent neh ri ağzında Southamptone'a gi « den 42.000 tonluk (Empress - of - Britain,, yolcu gemisi ile kö mür yüklü (Kafiristan) İngiliz yük gemisi çarpışmışlardır. Kafiristanın tayfalarından ü- çü ölmüş ve bir çoğu yaralan- mıştır. Yaralılar(Empress - of « Britain)nm hastahanesine kal « dırılmışlardır. Yolcu gemisinin tayfaları, çarpışmadan az sonra “Kafiri tan)da çıkan yangını söndür - mek için yardım etmişlerdir. — İngiliz - Alman deniz konuşmaları Londra, 17 A.A, — İngiliz < Alman deniz konuşmalarının bu hafta sonunda bitmesi ihti - mali vardır. Bu sabah, iki hü - kümet eksperleri arasında yeni konuşmalar yapılmıştır. — bir bildiriği İstanbul, 17 A.A. — Türk atletizm fçderasyonundan: Bir takım günlük gazete ve haftalık mecmualarda ulusal at- letler ve teşkilâtımıza dahil olan zatler tarafından imzaları ile gerek Balkan gerekse teşkilât iş lerine dair yazılmış yazılara ras geliniyor. Herkesin düşündüğü- nü yazması kadar tabii bir şey olmazsa da elimizdeki nizam - namenin bu husustaki açık hü- kümlerine göre böyle yazılar yazmak yasaktır. Kaldı ki bu yazıların çoğu, çalışanların gay retini kırabilecek gibidir. Bunun için bundan sonra gerek Atle - tizm federasyonuna bağlı ku « rum ve kimselerin gerekse ülü- sal atletizm takımında çalıştı - rılan namzetlerin bu hususlara dair yazı yazmamaları tebliğ o- — lunur, Tuomktesistüei . ai Bi g Dü A n el ei e Ğ GA $ A a