14 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BAA LAR Yeni Ufaklıklar Basılıyor (HUSUSİ MUHABİRİMİZİN TELEFONU)| , Finans Bakanlığı tedavülde bulunan la, 40, 20, 10 ve 5 paralıkların yerine çıkarılacak yeni Paralar için hazırlığına devam etmektedir. Ebadı, ağırlıkları ve Şekilleri tesbit edilen bu ufaklık para pullarının askeri fabrika- maşından vazgeçilmiş ve bu işi doğrudan doğruya Darphanenin yapması kararlaşmış' için hazırlıklarına başlamıştır. 4 — $ milyon lira kadar tutacak olan ufaklık paralar gümüş liraların darbı bitirildikten sonra ba- sılmağa başlanacaktır. Yeni paralar ancak ilk teşrin nihayetine larda hazırla dour_x_ tedavüle çıkarılabilecektir. 6 Mahpus Kaçtı, Yakalandı 'Ankara, Pishanesinden altı mahk tak: , Ankara, 11 (Muhabirimizin | telefonu) — Kamutay encü- Menleri geç vakte a- Tak ellerinde bulunan acele bü- tün kanun lâyıhalarını tetkik e- derek bitirmişlerdir. Kamuta - Yın yarınki görüşmelerden sor Ta tatil yapması hakkak gi- bidir. Yarmki ruznamede yirmi beş lâyıha vardır. Bundan haş- a hükümetin teklifi üzerine Müzakere edilecek lâyıhalar o - lursa, yarınki meclis müzakere n gece geç vakte kadar sü- Teceği anlaşılmaktadır. Yarınki ruznamede zaruri ve | Mecburi sebepler dolayısile tah- iline jmkân görülemiyen borc- tezkeresi, Ankara tarih, coğ | € n kurulmasma dir lâayıha, rlrwel memurları Tın aylıklarına dair kanuna Yanet işleri teskilât ve vazi- feleri hakkındaki lâyıha, posta telgraf ve telefon memurlarının Müteselsil kefalet borçları h:ıı(- kındaki lâyıha, bina yergis Dünunün 24 üncü —mad eğiştirilmesi, Üsküdar - Kadı. | köy ve havalisi tramvayları | Üürk Anonim şirketinden satı - | Türkiye - ingiltere Klering Anlaşmasının Ana Hatları Ankara, 13 (A.A.) — Türkofisten bildirilmiştir: Hükümetimizle Büyük 3ritanya ve Şimali İrlânda birleşik Krallığı arasında bu dördünde Ankarada imzalanan ve 20 Haziran- da tatbikine başlanacak olan Türk - Tagiliz klering anlaşmasınmı ana hat- Ti dır : Türkiye Cumuriyeti ile Büyüik Bri- yaya ve Şimali İrlanda birleşik kral- L*R srasında 4 Haziran 1935 de An- 'arada imzalanan anlaşma, Türki '€hine yüzde 30 serbest döviz marjl Ve yalnız Türkiye ve Büyük Britan- Ya ve Şimali İrlanda menşeli malla- Ta şâmil bir kleri ır. Bin- hetice Ingiliz dor müstem- *ke ve mandaları anlaşma hükümleri Gişında kalmaktadır. Anlaşmanın esasları şunlardır: M © İngiltereden Türkiyeye vâki lâtın bedelleri, T. C. Merkez Ban kasına yatırılacaktır. Türkiyeden İngiltereye vâki bedellerinin, İngiliz ithalât- Plarr tarafından T. C. Merkez Ban - atınm İngilterede göstereceği bir ankaya yatırılması lâzımdır. 3 — İhgiliz ithalâtçıları tarafın - an bu süretle Türkiye Cumuriyeti ı'“-rm Bankasının İngilteredeki ster KÖE hesabına tevdi olunan bütün me- yaliğin yüzde 70 i bir (a) hesabrna, ğnıde 30 u da,bir (b) hesabına yatı- acaktır. Cumuriyet Merkez Bankası (a) he n disponibiliteleri dahilinde In- î;ılıuıduı hak sahiplerine Türkiye - *ki borçluları tarafmdan Türk İira- :* Olarak vâki tediyatı transler ede- Ektir, (B) hesabının disponibiliteleri ta- 'amiyle Cumuriyet Merkez bankası- “N serbestçe emrine âmade olacak - , ta * — Ingiltere hükümeti incirle - İPinizin tâbi olduğu gümrük resmini 13 (Iluşusî muhabirimizi 1 duvarları delerek akşam karanlığın- da kaçmağa muvaffak olmuşlarsa da, zabıtanın ü Üzerine çok geçmeden tekrar yakayı ele vcrmışlcrdır Kamutayda Son Toplantı Yaz Tatiline Girmeden Evvel | Görüşülecek Lâyihalar | linde Tü | vel Türk gümrüklerine Ankara, 13 25, 10, 5, 2,5 kuruşluklar- ufaklık Darphane, yeni paralar telefonu) — Ankara ha- muvaffakiyetli | ne verilmiş olan, ik ISamsundaki 'facianın içyüzü lığa cıkarılan hisse senetlerin - den 218,220 liralığının Evkaf müdürlüğünce satın alınmasına | dair lâyıha, askerlik mükellefi- | yeti kanununun bazı maddele - | rini değiştiren lâyıha, Çubuk | barajını ağaçlandırma ve Ma - arif teşkilâtına dair olan kanu - nun 11 inci maddesinin değişti. rilmesine dair lâyıha, kimya harbinden korunmaya mahsus malzeme hakkındaki — lâyıha, Ankara - İstanbul telefon de - virlerinin çoğaltılmasına dair lâyıha, Ankara belediyesinin hariçten getireceği malzemenin gümrük resminden muafiyeti, ve xunaxla dan achn memür - tandaki lâyihalar, elektrik VE maden araştırmaları — ensti kurulması L yıhası, Ziraat Ban- kasından köylünün borçlarını tecil ve taksite bağlaması gibi lâyıhalar vardır. “'Bu kanun lâyıhalarının bazı- larının yarınki müzakereler es- nasında encümenlere geri gön- derilerek, Kamutayın önümüz- deki tatilden sonraki toplantı - larında görüşülmesi muhtemel- dir. Hundredveight'i 10 şilin 6 pensden 7 şiline indirmekte, tiltiklerimizin re- simden muafiyetini ve palamut ve ka buksuz fındıklarımızın tâbi olduki rı yüzde 10 ad valerem resmi konso- lide etmektedir. — Anlaşmaya merbut a listesine dahil İngiltere menşeli — mallar ser- bestçe, b listesine dahil İngiltere menşeli mallar ise her maddenin hi- zasında gösterilen kontenjanlar dahi- yeye girebilecektir. 6.— Gümrüklerde - bulunan İngil- tere menşeli malların ithali hususun- da tarafımızdan bazı — kolaylıklar gösterilmesi kabul edilmiştir: a — 15 mayış 1935 tarihinden ev- girmiş olup ta mer'i 2/2004 gayılı kontenjan ka- rarnamesinin - V - listesine dahil ol- meyan, b — 15 mayıs 1935 ile anlaşmanın meriyete girdiği tarih arasında Tür gümrüklerine gelen ve — ithali mer'i 2/2004 sayılı kontenjan kararname- siyle memnu olmuyan — veya ayni ka: rarnamenin - V - listesine dahil bu- lunmıyan İngiltere menşeli mallar, anlaşmanın meriyete girdiği tarihten itibaren Türkiyeye serbestçe girebi- lecektir. a' ve b' fıklarında yazılı olan mal- lardan mer'i kontenjan kararname- sinin - V - listesine dahil bulunan- ların ithali Lalâkadar vekâletin mü- saadesine bağlıdır. a' ve b" fıkralarındaki llar ile anlaşmanın meriyete gis'iği tarihten sonra Türkiyeye ithal olunacak İn- giltere menşeli — malların - bedelleri, T. C. Merkez Banğasındaki Klering hesabına yatırılmak sureti ile ödene- cektir. 7.— Anlaşmaya ilişik 4 sayılı lis- tede yazılı Türk malları — halı ve kilim, kuru sebzeler, —yumurta taze meyve, kitre, afyon, tütün, nebati bo- ya maddeleri, şarap ve likör — mu- Mübadillere Para Veriliyor | Ankara, 13 (Muhabirimizin | telefonu) — Türk mübadilleri- mnci — tertip tasfiye vesikaları muhteviyatı - na mukabil yüzde yirmi nisbe - | tinde para tevziatı yapılması Finans Bakanlığınca bugün Zi- | | raat Bankası Genel direktörlü- ğgüne bildirilmiştir. (HUSUSİ MUHABİRİMİZ BİLDİRİYOR) Samsun, 12 iye binasında işlenen ve n oğlu tarafından öl- esile neticelenen cinaye tin iç yüzü çok şayanı dikkat - Muhtelif memleketlerde ye- di, sekiz karıst ve bunlardan da bir çok çocukları bulunan Hafız Hakkı, son zamanlarda bazı ka rılarının geçimi ile alâkadar ol- mamağa başlamış, bu yüzden kendi analarına bakmıyan baba ile iki çocuğun arası açılmıştır. Büy , babasınım Dizeye sahte senetler hazırlamış, dönünce araların - daki anlaşamamazlığın halli i- çin hukuk mahkemesine müra- caat etmek icap etmiştir. Bu davanın kendi aleyhlerinde git tiğini gören küçük oğul, işleri- ni takip için adliyeye gelen ba- bası ile merdivenlerde karşılaş mış, taşıdığı polis tabancasını çekerek beş el ateş etmiştir. Hakkı derhal ölmüş, kurşunlar | dan biri Hafız Ahmet adında bir başka adamı da bacağından hafifçe yaralamıştır. Kaçmağa çalışan katil Mustafa, — jandar- malar tarafından yakalanıp tev kifhaneye götürülürken, mak - tul Hakkının ölümü haberini a- lan yeğenlerinden biri bıçakla katili öldürmek istemiştir. Fa- kat, ikinci bir cinayete meydan lmemiş, bıçak tecavizin elinden alınarak hâdisenin önü- ne geçilmiştir. Katil, elindeki nüfus kâğıdı- | na göre 16 yaşındadır. Eskiden mültezimlik yapan Hafız Hak- kı vaktile malına göz koyduğu | bir dul kadının gtyabında sah- te senetler tanzim etmiş, kendi | sine nikâhlı olduğunu iddiaya kalkışmıştır. Fakat, bu nikâhın sahteliği belli olmuştur. Büyük | oğul, Hafız Hakkının “karımı öldürecek diye adliyeye yap - tığı müracaat üzerine hâdise - den bir müddet evvel tevkif e- dilmiştir. Elyevm mevkuf bu- lunmaktadır. — Almanyada yahud ler Berlin, 13 (A.A.) — İrk mesclesi hakkında bir söylev veren bakanlık danışmanı Konti demiştir ki: — Almanyada bugün âri ırktan ol- mayan bir buçuk milyon insar vardır Muszevi dininden olan $00,000, olmayan 300,000 Yahu- di ile karışık olarak ari ve Yahudi ka- nanı taşıyan 650 bin kadar insan var- dir. —H kabilinde İngiltere menşeli —mallar — kontenjanda iseler kontenjan mik- darları dahilinde — hususi takas yo- huyla ithal olunabilecektir. Ancak bu suretle ithal olunan İn- giltere menşeli mal ırın P. O, B. kıy- eti, ihraç olunan Türk malının D. ©. B. kıymetinin yüzde 70 ini geçe- mez. Aradaki yüzde 30 fark İngiliz tüccarları tarafından T. C, Merkez Bankasının İngilterede serbestçe em- rine amâde bulunan b hesabıma İn giliz lirası olarak yatırılacaktır. 8.— Anlaşısı muvakkatan 20 ha- ziran 1935 de meriyete girecek ve 9 v müddetle meriyette kalacaktır. — Anlaşmanın 12 inci maddesiy- ke, l Mart 1035 tarihli ticaret ve sey- risefain muahedesinin şartsız en zi- yade naili müsaade millet kaydını ih- tiva eden 16 ıncı — madesinin kaldı rılması, ve müddete dair olan 39 un- cu maddesinin tadili ile meriyette kalması kabul olunmuştur. .0 | HAFTANIN Baldwln kabinesi | 1931 yılındanberi ulusal birlik ka- binesi adıyle iş başında bulunan Mac Donald hükümeti, geçen cuma günü istifa etti ve Baldwin yeni kabl: kurdu. Yeni hükümet de çekiler bmc gibi ulusal birlik şeklini muh: faza etmektedir. Kabinede ön - beş konservatör, dört ulusal liberal, yani Simon ile birlikte yürüyen Hberaller ve üç ulusal işçi, yani Mac Donald'ın liderliğini tanıyan zümreye men bakan vardır. Kabinede — yapıla önemli l l ir John Simon çekili ve iç bakanlığına geçiyor. Dış bakan- Samuel Hoare Ba ei t çevrilecektir. Sömürge (müs temleke) bakanlığına Mac Donald'ın oğlu Malcolm Mac Donald geçi; Kabineden yalnız üç bakan çekil tir. Diğer bal mişlerdir. lngu— “kabinesindeki bu değişme, iç ve dış sıyasa bakımından büyük mana ifade et met de esasen şimdiki gibi konserva. tör partiye dayantyordu. Bu partinin lideri olan Baldwin'in başbakanlığ geçmesi, ingiliz siyasa an'anesine uygundür. or. e Laval kabinesi Fr:.—w:dıki hükümet krizi şim- dilik geçmiş gibi — görünü- yor. Parlâmento, önce Flandin ve sonra da Bouisson'dan esirgemediği etkeleri nihayet Lav vermeğe ştur. Esasen Boulsson iki oy ile azınlıkta kalarak Bir defa oy! kümetin azıı alan bazı saylavlı ştı. Fakat Bouisson istifa et- mek kararından vazgeçmedi. Bundan sonra Bay Pietri - kabine kurm: çalıştı ve başaramayınca Laval hükü- meti kurdu. Laval istediği yetkeleri —almıştı. Bu yetkeleri verdikten sonra parl, mento 18 hazirana kadar tatil etmişe tir. Söylendiğine göre hükümet, par. lâmentonun sonbeflara kadar - tatili için parti liderleriyle anlaşmıştır. La- | val birtakım — tasarruf — tedbirlerile frangın değerini korumak için teşri- nlevvele kadar rahat çalışabilecektir. e İsviçre Frangı | sonunda ikisi İti enel savaştan öncekl tertipte Altına bağlı üç para kalmış- ve İsviçre — frankları ve | Fran İsviçre ip bir kriz geçirdi. İsviçre sosyalist partisi, baş yasaya, işçi üc- retlerinin korunması ve ekonomik | genişleme teşebbüslerine girişilmesi i ileri sürmüş- nacak — olursa, ler dolayısiyle İsviçre fran Getine hücm ediyorlardı. denin başyasaya eklenip eklenmeme- Si genoya (âraya müracat) bırakılc Verilen habere göre önerge (teklif) 424 karşı $70 ay ile reddedilmiş- tir. Kanton sayısı — itibariyle sonuç Roosveit'in zorlukları A merika yüksek hak yerinin N. R. A. kanunu hakkında verdiği kararın doğurduğu şaşkınlık devam ediyor. Cumur başkanı Roo- sevelt, bu karar ile Amerikanın 1789 yılma geri git Roozevelt'in bu imasında —uzun bir Amerika tarihi vardır. Yüksek hak yerinin verdiği karar, malüm olduğu söylemi şkil eden | ayıı ayrı hükümetlerin haklar rumak bakımınd; Roor bükümetler arasında ticareti tanzim etmek behanesiyle bükümetleri; len etkeler, haklarına taarruz edi- yor. Bu bükümetler - vaktiyle erkin- | idiler. Amerikanın bir buçuk asırlık tarihi, erkin devletlerin birliği olan bu kurumdan bir merkezden idare | edilir devlet çıkarmak — yolunda | çalışmadır. Bu çalışmada daima Ro- öseveltin mensup - olduğu demokrat partisi hükümetlerin hakkını koru- mak taralını tutmuş. —Republikan parti de merkezcilik tarafını iltizam etmişti. Şimdi Roosevelt kendi par- | tisinin an'anesine karşı olan bir tezi müdafaa ediyor. Sıkı merkezci ol- müştür. | Kararın neticelerine gelince ; ilk günler yurt severlik hislerinin telki- natiyle kanun olsa da olmasa da biz bağlı kalacağız diyenler şimdi kaça- mak arıyorlar. Bazı endüstri şube- leri N. R. A. kanununun tesbit etti. | | | mişlerdi. Bazı şartlar altında Tagilt SIYASASI ği vaziyetten —ayrılmışlardır. İşciler | de grev yapmayı tehdit olarak ileri sürmüşlerdir. Roosevelt bir - takım | muvakkat tedbirlerle bu anarşiden | Amerikayı kurtarmağa çalışıyor. e İtalya - Habeşistan talya ile Habeşistan arasın: dava dallardı. — budaklandı lar derneği konseyi geçen ayın ikisi de Hahe- tayin edilen dört mürekkep bir komis- k dağılmıştı. Bu ko- tana yeni karar verdi. İtalya: büsü İngilterede iyi bir tesir burak- mamıştır. Gazeteler İtalyaya hücu etmeğe başladılar, İtalya gazeteleri İngiliz gazetelerine cevap verdiler. Son birkaç gündür de birtakım de- dikodular ortaya çıktı: İngilterenin nda yüz bin asker — toplamağa car verdiği, Süveyiş kanalını İtal- ya gemilerine kapıyacağı yor. Gerçi İngiltere İtalyaya - kar harekete geçmek isterse çok şe yapabilir. Fakat “İtalyanın İngiltere ile karşı karşıya gelmek istiyeceğine ihtimal ek güçfür. Bunun için bir İngiliz - İtalyan ihtilâfının mü- balâğak olduğuna bükmetmek lâ- zımdır, Yunanistan seçimi unanistanda geçen nü — yapılan partisi lehine pazar gü- seçim neticelendi. artiler — bu — seçimde Yunanistanda —her — zaman i edilen — bir — tabiyeye ettiler? Seçime Hedef, seçimin osasına itiraz ettikli rini göstermek. Fakat böyle bir tabi ye her zaman kendi aleyhlerine ne Ce vermiştir. Yedi saylav müstesna, yeni meclis tamamiyle hükümet ta- Taftarıdır. Şimdi de krallığın —iadesi için genoy yapılacağı - bildirilmekt. dir, Bu yeni karar karşısında cumur- luk taraftarı olan muhalif — partiler telâşa düştüler ve bükümetin mazâa, genoy yapılırken çekilmesini ve yerini ulusal birlik hüküme terketmesini istiyorlar. — Se rak edip de meclise saylav bilselerdi belki de bu mümkündü. Seçimde yüzde doksan sekiz eksi yet temin ederek ulusun İnar W kümet Muhal; hü. geyi, kabul etmesi beklenemer. ,e İngiltere - Almanya | İngiltere ya arasında ce Lo ile Alma ya: niz müzakereleri ilerileme! manlar İngiliz donanması otuz beşi nixbetinde bir kuvvı eden de- AL ktedir. ikte- renin buna razı olacağı - bildirili Almanya artık Versailles a sızlanma şartlarının suya düştüğünü Ingilterenin de zımnen kabul ettiğini iddin etmektedir, Tagiliz-Alman mü- nasebatı da son günler j mektedir. İngiliz veliahdi geçen gün ği bir söylevde Almanya hakkırı da içten (samimi) sözler söylemişt Fransada büyük telâş uyı söylevin resmi olmadığı ve veliahdin özel fikirleri olduğu bildirilmiş ise de berhalde bir Ingiliz - Alman yakınlı ğına delâlet eden başka emareler de eksik değildir. A. Şükrü ESMER —a — oi dıran bu | ANKARA KÜÇÜK H A BERLERİ Ank » 13 (Hususı muha- birimizin !clefonu) — Kibrit inhisarı şirketi, Finans Bakan - lığımın kibrit fiyatlarının muka- vele hükümleri mucibince, para daha indirilmesi haklı daki teklifine itiraz — etmiştir. Şirket itiraz sebeplerini bugün- lerde Finans Bakanlığına b recektir. * Ankara, 13 (Hususi muha birimizin telefonu) — Ekonomi Bakanlığı Müsteşarı Faik Kurt oğlu — önümüzdeki on çe günlerde | Fransa ile ticaret anlaşması mü | zakerelerinde bulunmak Parise gidecektir. * Ankara, 13 (Muhal i -| zin telefonu) — Yarın talebc - ; nin yaptıkları el açılıyor, Büy üzere işleri ükler davetlidirler. | Sergi cumartesi gününden iti - baren de herkese açılacaktır. * Ankara, 13 (Mühabirimi- zin telefonu) — Sovyetlerle a- ramızda mevcut ticaret gidişine uygun olarak yeni bir anlaşma yapmak üzere görüşmelere de- | vam edilmektedir. |ta göre lâ (AeLEi SAKIZ! Küçükken sakız çiğneyen ço- cukla — Köse olursun... diye kor « kuturlardı. Artık bugün, bu kor kunun yeri yoktur. Çünkü cse öse şimdi — birdir. Yaşasın, usturaları Bayanların şlarıy la enseleri ların da Iç içine çevir - Onun için — herkes istedi ız çiğniyor. Sakız ç di. git gibi sa | yenler belki bundan ötürü ço « galdı. — Sakız bir tesellidir. Frenkle - rin (illusion) dedikleri bir avun- madır, İnsan sakız çiğnedikçe bir şey yiyorum sanır. Ağız sal- Çenenizin oynadığını gören - ler, sizi bir şey yiyor sanırlar... Bu sanma da bir çeşit karın do- yurur,.. Bugünkü ekonomi şart- larma göre sakız iyi bir şeydir. Dikkat ediyor musunuz? Sa- ?.. Kimi görsem, yerli itli vakitsiz sakız çi Hem şimdi sakı çiğneniyor. Eskiden bi i. Biraz damla sakızı alır! içine az balmumu ile gicti lar, çiğnemeğe bi val z, Nasıl sakız çiğnerken yer ünüyorsak, şimdi sö ünüyor, inanır gibi inür gibi gör yor, yapar gibi — görünüyo - D..mlar (la kendilerine gö- re birer © Jen — yalnız çeneyi mdi dil ile, el ile, kafayla ve gönül ile de sak çiğneniyor. 5 B. FELEK A rsıulusal Toplantılar Ankara, 13 (Muhabirimizin telefonu) — Temmuzda Briü! selde toplanacak olan arsı sal parlâmentolar kongresinde bulunacak Türk delegeleri ta n edilmiştir. Delegelerimiz sma Nayman, Ankara sayla- lih Rıfkı Atay, Manisa say Hikmet ve Fazıl Alhmettir. teşrinde Londrada topla- ak ticaret kongresinde de Türk grupunu Burdut - saylavı Mustafa Şeref, Mihri Pektaş, Trabzon saylavı Hasan Saka, Mardin saylavı Ali Rıza temsil edeceklerdir. Adliye tarihimizde ilk defa görülen Bir hadise Izmirden bildirildiğine sına çarpılan dört mahkümdan birisi arkadaşlarının suçsuz oldukla - rını öne sürerek yüksek makamli tiüracaatta bul Dört kişiyi idam sehpasına kadar götüşen bü hâ- dişe, Ödemişte Mehmet Ağa ismi, zengin bir köylünün karısı ve besle- aber parasına tamaan öldü- muştur da ölmüş. mahkeme, diğerlerini ida- ma mahküm etmiştir. Kara: den sonra Kamutaydan geçerek kati- sbetmiştir. Idam mahkümların. Kürd Caferin bu sırada ortaya Temyiz- dan çik: — Bu cinayeti geçenlerde ölen Ali ile beraber ben işledim. Diğer üç idam mahkümü suçsuzdur.., Deyişi hayret uyandırmış, di ifadesi alınarak tahkikata ye: Sivil kıplınların tekaültlüğü ni tekaütlükleri hakkındaki | projesi henüz Ekonomi de bulunmaktadır. Verilen malüma- yiha Kamutayın bu devre- sinde görüşülemiyecektir. Çünkü di- ğer encümenlerce icap eden musme - le henüz yapılmamıştır. Kamutayın gelecek devresinde ilk müzakere edi- lecekler meyanmda kaptanların teka- ütlük lâyihasının da - yetiştirilmesine | çalışılacaktır,