2 Haziran 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

T—— ü SON HABER 26«035 AMERİKADA KRiZ 400 Bin Maden İşçisi Zelzele Oldu GrevTehdidinde Bulunuyor 30 sin YARraALI San Fransisco grevinden bir görey Vaşington, 1 (A.A.) — Roo- Sevelt, dürüst bir önürdeşme (tekabet) sağlayan kanunların devam ettirilmeşi umudunda bu hanmuştur. Çumur Başkanı, yü- ce hakyeri kararının sonuçları- na karşı gelmek için gelecek hafta tedbirler alacağını söyle - miştir. Yüce bakyen, N. R. A, dan başka Nev-ideal'in başka topluluklarını, esham barsası - nn kontrol komisyonunu, alkol lü içkiler tecimi hükümet kan - trolü teşkilâtını dağıtmıştır. Cumur Başkanı, Nevsideal'in sürmesini istecyen birçok mek - Ve telgrafiee göseumnlgur. Ha oâs::vczlt. ulusun, yüce hak- yeri kararlarının soplarını iyice anlamadığını, bu mektupların ısDat etmekte olduğunu soyle - miştir, Roosevelt, yüce hakyerinin yetkesini azaltmak için temel yasasında değişiklik yapılması- nı kongreden isteyecekti. Cu - mür Başkanının son sözleri, şimdilik bu dilekte bulunmuya- «ağını göstermektedir. Başkanın bazı müşavirleri, bu devre için hiç bir ekanomik ve Ssosyal program yapmamayı ve gündelik işlerin başarılmasını ikongreye bırakmayı kendisine teklif etmektedirler. Bu müşa - virler, elzem olan tepki (aksülâ mel) kendini gösterinceye ka « dar ülkeyi kendi haline bırak « mak fikrindedirler. < Büyük endüstrilerden birço - Bu, ve bilhassa çelik, bakır ve endüstrileri N, R. A. - nın prensiplerini glıkoymak ka rarını vermişlerdir. ,Öte yandan bütün ülkede ve deniz endüştrisinden fi yat ve gündelikler indirilmekte ve iş saatleri çoğaltılmaktadır. Büyük Ökyanus kıyıları do » kerleri 1934 San Fransisco gre- vine benzer bir grev yapmak hötleleminde bulunmaktadırlar. San Fransisco grevi bir genel grev şeklini alimış ve büyük Ök yanus'un birkaç limanımın faali- yetini durdurmuştu. 400,000 maden işçisi, bu ayın 19 ynda grev yapmak kararımı vermiştir. Anasal buhran Vaşingtan, 1 (A.A 3 — Ranse X SKt &Ğı'ı'"’wıfâ—ı kurumu - nu yıkan yüce hak yerinin kara- rının anasal (konstitüsyonel) | bir bubrana sebep okluğunu ve * Amerikan ulusunu 1787 tarihli temel yasaşının bugünkü şeklin de muhafaza MW yahud ki, her türlü modern sosyal ekano- | mik yasalardan vazgeçmek şık- larından birini seçmek durumu. na koyduğunu teslim eylemiş - tir. Başın konferansında, Başkan yüce hakyerinin ulusal tarihte en önemli bir karar vermiş ol - duğunu ve federal hükümetin, | uluşun ekonamik ve sasyal ya- Şayışına düzen vermekten vaz - geçip, 48 devletten her birinin dağınık girişimlerine (teşebbüs lerine) meydanı özgür (serbest) bırakması lâzım gelip gelmiye- ceğinin belitilmesi (tayini) ulu sun oyuna (reyinc) bağlı bulun duğunu söylemiştir. 'aşkan, bu sorumun, ille bu yaz içerisinde veyahud ki kışın 1936 şaylav seçimi sırasında dört, beş yıldan önce, sunulaca- Bını ilâve etmiştir, —— -- METAKSAS TARAFTARLARI Plebisit Yapmadan Hemen Kralı getirmek istiyorlar Atina, 1 (A.A.) — Metal-- 3n krallık partisi toplanmıştır Aykaç (hatip) ler, Kamoy'a baş Vurmaksızın krallığın hemen ye z;den kurulmasını dilçmişler - ir. Atina, 1 (Hususi muhabiri » Mizden) — Terakkiperver par- tisi lideri Kafandaris Başbaka- Tn seçim söylevine karşı ancak fetaksas'ın da söylevini dinle- Gdikten sonra cevab vereceğini, _Sı?fuıiı de hürriyetperver parti İçin rejim meselesi diye bir me- #ele olmadığını gazetecilere söy emiştir. -. Muhaliflerden Papaandreu re Jim meselesini isyan hareketi » tinin doğurduğu hakkındaki id- l;E"l.m doğru olmadığını, bilâ - 'İs kral taraftarlarının birleşme :"lden ileri geldiğini, fakat hü- Ümetin bir cümhuriyet hükü - Teti olması dolayısile ağır mes Yet altına girmekte olduğunu tecilere söylemiştir. General Melaksas Papaanaştasiyu da ayni fikiş | dedir, Blücistanda A VE ÖLÜ VAR Simla, 1 A.A. — Dün, Blu - çisştanda yaman bir yer sarsın - | tısı olmuştur. Kuçttada ölenle- rin sayısı bin kadar oranlanıyor sa da, 60.000 nüfus barındıran bu şehir baştan aşağr yıkıldığı için her halde, ölenleri daha çok olmak lâzım gelir. Kelat şehri de harap olmuş - tur. Mastung şehri ile etrafında. ki köyler ahalisinin beşte dördü Ölmüştür. Keraçi, 1 (A.A.) —Henüz sağ | laanuyen haberlere göre, bir yandan Kuettanın başlıca çar - şılarından biri yanmakta oldu - | gu gibi, öbür yandan da yaman bir bora esmektedir. | Kuettanın kozey - batı (şima Ji garbi)sinde yüz kilometre ka- | dar ötesinde, Öönemli bir sınır | karakolunun bulunduğu Şamon | şehri büşbütün harap olmuştur. | Kuetto, 1 A.A. — Son yarı resmi oranlara göre, dünkü zel- zelede 30.000 kişi yaralanmış ve ölmüştür. * Hindiştarın şimalinde Pin- cap mıntakasında vukua gelen şiddetli zelzeleyi Kandilli rasat hanesi de kaydetmiştir. * Zelzç- le merkezinin Türkiyeden yzak lığı 4000 - 4200 kilometredir, Çok şiddetli olmuştur, perşem- be gecesi saat 22,39 da kayde » dilmiştir. DENİZ iŞLERİ Alman Eksper- leri Londraya Şiidiyor Sir Jahn Simon Bo dra, 1 (ALA.) — () ÜmaZ eksperleri deniz s0 rınş konuşmak için yarın draya geleceklerdir. Şalı g başlayacak alan konuşmalarda Sir John Simon da hazır bulu - nacaktır. Hitler ve silâhsızlanma Londra, 1 (A.A.) — Bazı gar zetelere göre, Hitlerin silâhlan- ma projesinde silâhların tahdidi hakkında bir plân vardır. Bu silâhların seviyesi Fransa, İngil tere, Almanya ve İtalya arasın da bir anlaşına ile tespit oluna - caktır. Bu iş İngiliz hükümeti - ne bırakılmaktadır. Hitlerin çevapları Londra, 1 (A.A.) — Sir John Simon, İngilterenin Alman baş bakanının söylevindeki bazı nok taların izahı için yaptığı sorgu- ların cevabını almıştır. Henüz bilinmiyen bu cevap - lar, Hitler tarafından Sir John Simon'a gönderilmiştir . — İs mleri silinen!ler Atina, (Hususi muhabirimiz- den) — Dünkü Bakanlar meçli- sinde Atina mebus namzedleri listesinden iki ve Selânik liste- lerinden bir ismin şilinmesine karar verilmiştir, | kazanmış olan muhafazakâr parli, | ladığı zaman bükümete bu zümre- | raber, bükümet muhafazakâr par- N ICMAL| İngiliz Hükümeti Değişecek Ingilterede dört beş yıldanberi “Ulusal Birlik Kabinesi” adı altın- da işbaşında bulunan Mac Donald bükümeli, nihayet deği,; ğe ben- ziyor. Mac Donald'ın ulutal hükü- | meti isşbaşına geçtiği zaman da ha. kikatlte muhafazakâr parti hükü - metinden başka birşey değildi. Çünkü hükümet, geçen seçimde parlâmentoda büyük eksoriyat ka- zanmış olan muhafazakâr partiye dayanıyordu. Muhafazakârlar pek öla bir parti hükümeti teşkil ede- bilirken, kendi programlarını ulu - sal birlik hükümetine tatbik ettir- mek istedikleri: Mac Donald'ın başkanlığı altında bir kahina kur - durmuşlardı. kogilia lirasının değerini koru - mak için teşkil edilen bu kabine şu zümrelerden teşekkül ediyordu: 1 — Mecliste büyük ekseriyeti 2 — D Bakanı Sir Joha Simon: — Sir Herbert kanlığı altındaki İiberaller. 4 — Mac Donald ile birlikte yü- rüven küçük bir işçi zümresi. İşte ulusal kabine çalışmaya baş- ler girmişti. Hükümetin karşısın - daki partilerde Lloyd George'un ıileıiıâ:ı ibaret kalan liberaller tiye o kadar kuvvetle dayanıyordu | ki çalışmaya başladığı günden itiba- ven bir parti hükümeti olduğu belli idl Hükümelin bu partilik vaslı hergün daha ziyade arttı. 1932 yı- Tmpda Otava konleransından — son - ra Samuel'in liberalleri de hükü - metten ayrılınca Mac Donald hükü meti, büsbütün muhafazakâr parti hükümeti şeklini aldı. Bununla be- hafaza edildi. Ancak artık şimdiki devam İ i anla- kan simalia KslerTir müdile n ol la , bir let- tenberi Başbakanlık muhafazakâr Bderi Baldwin tarafından — yapıl - maktadır. Bunun için artık aykıcılı - m-udu kaldırı!arak Başbakan n respen dç Balderin'e verikme - #i düşünülmektedir. ' ,Arada kabinede de hayli değişik Tikler yapılacağı anlaşılıyor. Me- sela xenine Eden Diş Bakanı * Mac Donald kab inesi yerine Bald vi A LARE Di ERL D kümetinin iç ve dt siyabasada e < paalı bir değişiklik meydana getir. | ir. Çünkü Mac Donald | ci eg di Erganeçd LA âr üÜmMet pı 'i ötmektedir. Baldvin Na Domald * Ze et gelecek seçimden sonra meydana Mussolini 3 Fırkayı Daha Seferber Etti! Roma, 1 AA — Stefani a- | jansı bildiriyor: Habeşistanda kısm? seferber- lik ilân edilmesi üzçrine İtalya- nn doğu Afrikaşındaki sümür- gelerini - müstemleke - her han gi bir. saldırmaya (taarruza) karşı savgamak (müdafaa) için | Müussaolini Aknila fırkasile yeni- den iki Faşist fırkasının sefer. ber edilmesini diğer bir firkanım da kurulmasını emretmiştir. Do nanma için de şimdiye kadar bir çok gübay, asübay, asker ve uzman (mütehassıs) silâh altı- na çağırılmış ve 1913 sınılı da silâh altında alıkonulmuştur. , Seferberlik tani bir düzen i- çinde ve hâdisesiz olarak yapıl- maktadır. İlalyan seferberliği Roma, 1 AA. — Yeni İtal- yan şeferherliği kara ordusunu 45 bin kişi arttırmış ve danan - mada da terhisi lâzım 1913 gınıfı silâh altında ' nulmuştur. Habeş kuvvaetleri Roma, 1 A.A, — Curnala Di- talya yazıyor; “Habeş süel kuyyetleri, aşağı yukarı 1.000.009 tüfekli olarak kestirilmektedir. Bunların hepsi birden hare- FRANSADAKi BUHRAN Bouisson bir temer- küz kabinesi yaptı (Başı 1 incidel nı: Pernot (cumuriyetçi fede - | bineye girmiye ve ona tükel yet rasyondan saylav), Sü bakanı: General Mayrin — (Parlâmento dışından), Donanma bakanı: Pietri (sol cumuriyetçi saylav) Hava bakanı: General Denain (parlâmento dışından), Tecim bakanı: Laurent Eynac (radi - kal sosyalist saylav), Finans bakanı: Ralmade (radikal sos- yalist saylav), Kültür bakanı: Roustan — (radikal — sosyalist saylav), Bayındırlık bakanı; Pa ganon (radikal sosyalist say- lav), Müstemleke bakanı: Rob lin (merkez cumuriyetçi say- lav), İş bakanı: Frossard (Bir- | leşik sosyalist saylav) Tekaüt | bakanı: Perfetti (radikal s o &- yalist saylavı), Ziraat bakanı: Roy (Sol demokrat se- natör). Şağlık bakanı: Lafont (birleşik sosyalist saylav), pos- ta ve tolgraf: Mandel (bağınsız saylav). Merkes cumuriyetçi saylav Çaraka haşbaka ol mallsketar - Sordan L “Normandie,, v u ile Nevyorka gitmiş olan tiçare ti bahriye bakanı Bertrand Nev yorktan döndükten sonra değiş tirilecektir. Sola müteveccih Bir hükümet Paris, © A A. — Bouisson ka binesi Woar «cda üçüncü cumu- riyet kurulalıdanberi 98 inci ve bu parlâmentonun — devresinde de dokuzuncu kabinedir. Bakanlardan üçü senatör, 14 ü saylav ve üçü de süel bakan - dır. Bakanlardan 9 u Flandin kabinesinde de bakandı. Bakan- lardan üçü Frossard, Porfetti ve Lafont ilk defadır ki kabine- ye giriyorlar, Kabinede iki sosyalist ve ra- dikal sosyalistlerin solundan çok üye bulunmasına göre yeni hükümet daha ziyade sola mü - teveccihtir. Eski muhariplerin | başkanı Rivolet'nin kıbııedaı' çıkarılmış elmaş “da gösteriyor ki, Bonisson, hiç kimseyi gözet- meksizin kesin bir tasarruf si - yasası güdecektir. Salâhiyet isteyecek Parlâmento bakımından Bou- isson kabinesi de aşağı yukarı Flandin kabinesinin ilk kurul - duğu vakit dayandığı çokluğa dayanacaktır. Söylendiğine göre, Bouisson da salı gümü — parlâmentodan Flandin tarafından istenilip de reddedilen aynı salühiyetleri is- tiyecektir. Oylarm toplanmasından son- ra par'ğmento wat &İ 'ecek ve hükümet de başlıca iş olarak frangın korunmasile üğcaşacak tır. Tam salâhiyet yalnız Frank için kullanılacak öğü ni aeRlN G ;neleri. başbakanın ödevini ko - Bouisson, dün öğle üzeri, ra- dikal partisi delegelerine tükel yetkelerin (tam salâhiyetlerin) yalnız fr; korunması hu- susunda kullanılacağına ve se - çim tarzının ve yahut ki devlet şeklinin değiştirilmesi gibi si - yasal işlere âlet edilmiyeceğini SÖZz vermiştir. T Bundan başka, Bouisson, fi- nans, iç işleri ve uluşal kültür gibi bir takım önemli bakanlık- ları gol yan adamlarına verme- yi adamıştır. Başbakan, kabine listesinin san şeklini kararlaş » tırmak için Herriat'nun yardı- munı kabul etmiştir. Bunun üzerine radikaller, ka SŞ kete geçemezse de, 3 - 4 yüz hin kadarının hemen ortaya çıkabil meleri mümkündür. İtalya, Habeşistanın hötleme (tehdit)lerini sılâhla karşılamı- ya ve hötlemeleri ağırlaştıran her türlü harekete karşı çetin davranmaya karar vermiştir. bir e yükesidi ke (tam salâhiyet) vermeye <a- zi olmuşlardır. Finans kolu başkanı Malvi'- min, altının çekilmesi, hazinenin zora gelmesi, bütçenin açık ver- mesi ve para durumu yüzünden çabuk bir müdahaleye lüzum ol duğunu ve bunun da ancak ka- bineye, tükel yetke — vermekle mümpkün olacağını — söyliyerek radikalleri kandırmış — olduğu haber verilmektedir. Bütün ekonomik ve finansal sorumları Kayo, bütün süel so - rumları da Mareşal Peten, ni - hat derecede gözeteceklerdir. Böylece, şimdiye değin birbirle rinden büsbütün ayrı duran ay- rı ayrı bakanlıklar arasında bir işbirliği basıl olmuş olacaktır. Polislerin baskını Pariş, 1 A.A. —Dün polis spc külâsyon manevralarını ortaya çıkarmak için bir çok baskınlar ve araştırmalar yapmıştır. Po - lis frangın değerden düşürülme si için kuvvetlii bir savaş açmış olan “Petit Journal,, gazetesi » nin idarehanesini basmıştır. Bu gazetenin' direkş$örü yaz- dığı bir bildiriğde, çek defteri - ni ve bankadaki hesaplarını po- lise verdiğini, ve ne kendi adı- na ve ne de başkasının hesabr- na hiç bir yabancı döviz alma - mış olduğunu bildirmektedir. Borsada vaziyet Paris, 1 — 31 tarihli borsa durumu : Beğerler barsası, kabine buh ranmın çabucaktan çözüleceği umudu ile, büyük bir faaliyet göstermiştir. Esharam kamusu, dikkat de- ğer bir ilerleyiş kaydetmiştir. Fransız ulusal fondoları ayrıca « Duyulur derece < sonra, bunlar piyasa sonunda biraz gerilemiş lerdir. Bununla beraber, kazanç lar, hatırı sayılır gibidir. Gazeteler ne diyor Pariş, | A,A, — Gazcteler, Bouisson kabinesini iyi karşı - lamakta ve Başbakanm bütün partilerde dostları — olduğunu yazmaktadırlar. Petit Parisien gazetesi: *Çabuk, açık ve iyi iş gören,, Bouisson'u tebrik — etmektedir. Bu gazete, yeni kabinenin “fran gı koruma,, kabinesi olduğunu ve bütün ülkenin onu müdafar edeceğini yazmaktadır. Jouznal, yeni kabinede para - nın kıymetten düşürülmesini is- tiyen hiç bir üye bulunmadığını hatırlatmaktadır. Kayya finans bakanı Paris, i (A.A.) — Fernan Buison ve yeni bakanlar şaat M de Elişa sarayına gelmişler- dir, Palmad Finans Bakanlığını üzerine almak istemediğinden yerine Kayyo ve tarımı da ka - bul etmiyen Rayun yecine Jakie geçmiştir. Beyanname salı günü okunacak Paris, 1 (ALA.) — Bouisson, salı günü parlamentoda kabinc beyannameşsini okuduktan son - ra sünomal yetkiler (fevkalâde salâhiyetler) projesinin yeni hiç bir görüşü yapılmaksızın kabulünü istiyecektir. Başbakan yeni görüşüyü fay- dasız bulmaktadır. Çünkü par - lamento, Flanden'e güvensizli . ğini bildirmeden önce sünomal yetkiler projesi metnini kabul etmişti. Buison bu metni oldu - Bu gibi kendine mal etmekte - dir. Parlamento kolvarları da g_a;etclç: gibi eggindir (müşait tir), Kabinenin büyük bir çoğun - gğ elde edcceğiyıı ıııı.ışı.lıîı_ıîI z