24 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

—— 77.1.538 SON DAKİKA HiTLERİN SÖYLEViİ Dünya Gazeteleri Söylevi Yeni Rejim Sa- Nasıl Tefsir Ediyorlar ? İzvestiya “ Savaş Tehlikesin Sebebi Hitler Siyasasıdır,, Diyor Moskova, 23 (A.A.) — Ra- dek, İzvestiya gazetesinde Hit- in söylevinden bahsederek di Yor ki; “Bu söylev başlıca Sovyet .R',"Ylya karşıdır. Bu söylev, en İyi zaviyeden bile bakılsa, Rus - an münasebetlerini fenalaş- tıtacak mahiyettedir. Çünkü bu Müdahale Almanyanın sıyasa - Sindan mesul olan adam tarafın yapılmaktadır. Hitler, ilk Yefa - değildir ki, iki memleket Arasındaki münasebetleri fena- ı'lünynr ve bunu yapmakla be- r amacına da erişemiyor: Vyet Rusyanın barış için dai - Ma artan bir tehlike olduğuna “"nyıyı inandırmak.,, imes gazetesinin de yazdığı Eibi Hitlerin durumu doğuAvru Pası için bir kararsızlık kayna - Bidır. Halbuki doğu - batı Âvru- Pası biribirine bağlıdır ve Hitle Tin şimdiye kadar anlaması lâ - Zün gelirdi ki, doğu Avrupası ş$: üzerindeki her hangi bir kı!lıı.ulık Almanyanın mevkii hi kuvvetlendirmek şöyledursun tersine olarak kendilerini teh - e gören memleketler de TMüdafaa tedbirlerini arttırıp git Mektedir. Şte görülüyor ki, Avrupada Bavaş tehlikesinin başlıca sebe - | bi Hitlerin sıyasasıdır. Hitler sa Vaş hazırlamak yolundadır. Hal ki bu yolda Alman faşistliği ancak kehndisinin ölümünü bula taktır. Fakat çok yazık ki, bera li n e.î.lman ulusunus: da iyecek ve her ine o - sırtından ü Pravada'nın bir yazısı Pravda gazetesi de, “barışın Ve güvenliğin düşmanları,, baş- ıî(iyle şunu yazıyor: bi yanın barış ve güvenli İN perkiştirilmesi işine yardı -« hazır olup olmadığı sorgusu Hitler açıkça cevap vermek- İ çekinmiştir. Avrupa ulusla- F'her yıl daha fazla anlıyorlar Alman faşistliğinin güttüğü Syasa Avrupayı savaşa sürükli- k:ve Alman faşistliği kendi de, lıkları üzerinde doğrudan &ruya bir tehlikedir. Alman “nperyalistliği öç almak arzu - Sundadır. Fakat savaşa daha ha #r değildir. Onun için bir taraf- g“ Süel proğramını hazırlarken © taraftan bazı İngiliz ve Ja- ::n rıı.ıhıfıli ve ayni zamanda hi:“mm" Fenlândiya ve Le - 'tanla müşterek bir temel bul Hi için her şeye baş vuruyor. %'ıler_ın İngiltereden istediği o- ba bitaraf kalmasıdır, Tâ ki, ın:,:m korunmasında ilgili olan t leketlerin mevkileri kuvvet ie düşsün. Hitler barış için her yqr" toplu anancayı reddedi - Tokei Ve uzlaşamamazlıkların o taya inhisar ettirilmesi plâ - a lleın sürüyorsa bunu ancak Omnsu) arını ayrı ayrı yakala - Yıp €zebilmek için yapryor. Uluslar kurumu ı'"ı._ 23 (ALA.) — Cenevre %llmde İngilterenin pek ya ıeıı imanyaya yeniden müza Daca a Birişmek teklifinde bulu - 1 &t ve bu süretle eğreti bir Süreti elde edileceği söylen- ıııe’“eı*lır. '_b'hnıtta bulunmıyor kn.:ın:ı' 23 (ALA.) — Havas a- Vi ' Lenevre muhabiri, La - lğ" Hitlerin söylevi hakkında :hmı bulunmaktan çekin - , ıı,“,'““ğ:ı:ı bildirmektedir , Alm fr işleri bakanı, "hihu b'!klnlnm söylevinin tum Metnini aldıktan sonra du Rüp & ' hakkınr muhafaza et olduğunu söylemiştir. Bu | » Hitlerin söylevi | misyon seçildi, ın LAVAL çok önemli sayılmaktadır. Bu beyanatın büyük bir ihtimamla incelenmesi lâzım olduğu söyle nilmektedir. Lavalın yakında bu söylevin bazı noktaları hakkım- da mütahassıslar ve hukukçular la görüşeceği beyan edilmekte - dir. Paris gazetelerinin bir çokla- rınm Cenevre muhabirleri, Hit - lerin söylevinin Cenevrede fena bir intiba hâsıl etmiş olduğunu bildirmektedir , Petit Parisien gazetesinin hu susi muhabiri, Almanyanın süel proğramının bozulmasına hiçbir veçhile müsaade etmiyeceği su- retindeki - beyanatından sonra teslihat meıeleşind: bir anlaş - suya düşmüş olduğunu bildir - mektedir. Bu muhabire göre Hitlerin söylevindeki yegâne özlü müta- lea, andlaşmaların toprağa mü - teallik olan ahkâmına ve bu and laşmaların yeniden gözden ge- çirilmmesine müteallik olan fıkra daki mütaleadır. Bu fıkraya bü- yük önem verilmektedir. Çünkü Führer, andlaşmaların — zorla gözden geçirilmesini istemeyi düşünmemekte olduğunu söyle miştir. Burada hâsıl olan intibaa gö- re 3 şubat tarihli Londra proto kolu esasına dayanarak Alman ya ile müzakere icrası eskisin - den daha kolay olacaktır. Fransız gazeteleri ne diyorlar ? Paris, 23 (A.A,) — Ekselsi - yör gazetesi şunları yazıyor: “Bugün Fransa ve Avrupa menfaatlerinin birleştiği nokta, Almanyaya bütün barış kapıları nı açmak fakat savaşa katiyen imkân brrakmamak için güdü - len sıyasal amaçtır. Lavalın Berlin seyahatinin mümkün olması ancak bu siya - sayı başarmakla kabildir. Hitler, bir silâhlanma pilânı çizmiştir. Bu plân askerlerin finans adamları tarafından ken disine salâhiyet verilir verilmez tatbik edilecektir. Alman baş- kanı karşılıklı yardım istemiyor. Şimdilik anlamazlığı bir bölge- ye hasretmek istiyor, Şüphesiz ki, niyeti, Polonya hükümeti ile birleşerek Rusyaya - saldır - maktır.,, Balkan devletleri Arasında Atina, 23 (Husüsi muhabi - rimiz bildiriyor) — Balkan pak tı devletleri deniz yolları nakli- yatında kolayıklar — temini için Balkanlar arası konferans top - landı. Tetkikat için üç tali ko - P T YUNANiİSTANDA vaşına Doğru Muhalifler seçimde nevaziyet alacaklar? Atina, 22 (Hususi muhabiri - mizden) — Basbakan Çaldaris, Metaksasın yaptığı muhalefe- te rağmen Mora yarımadasında yapılacak seçimde hükümet par tisinin muhakkak muzaffer ola- cağını ve bunu Batray ahalisi - ne çektiği bir telgrafla da bildir diğini söylemiştir. Atina, 22 (Hususi muhabiri - miz bildiriyor) — Muhalif Et- nos gazetesi dünkü başyazısın - da diyor ki: *“Yunanistanda yeni rejim sa vaşına doğru gittiğimiz anlaşılı yor. General Metaksas Krallığı tekrar getirmek için bayrağını çekti. Başbakan ise Bajastaki söylevinde temel yasasına uy - gun plebisiti arzu ettiğini söyle- | mekte idi ki bu suretle Başba - | kan, eğer krallığa büyük bir ök- seriyet taraftar olursa reyiâ- ma müracaax etmekle rejim me- | selesi sükünetle halledilmiş bu- lunacaktır demek istiyordu. Fakat memleketi temellerin- den sarsacak kadar derin bir is- yan hareketinin ertesi günü Yu nanistan böyle bir savaşa atıl - mağa tahammül edebilir mi? Bu endişeli sual memleketine acı - yan her Yunanlının kalbinden kopup gelen sualdir. Muhalillerin çalışmaları Atina, 23 (Hususi muhabiri - mizden) — Yeni tesis edilen (Cümhuriyet) Partisinin lideri Papaandreu Başbakanı ziyaret ederek muhaliflerin seçime gir - içi! üi hü- mek için yıpnk.gn*t'ı.kânnı ı tur. Başbakan Çaldaris, muhalif lerin seçime girmeleri için tes - hilât göstermeyi esas itibari- le kabul ettiğini ve teferruat iti- | barile arkadaşlarile görüştükten | sonra cevab vereceğini söylemiş tir. Sonra İçişler Bakanı Papaan - dreuya telefon ederek seçimin bir hafta geriye bırakılması ye rine namzed listelerinin veril - mesi müddetinin beş gün azal - tılmasını kabul ettiğini ve isyan hareketile sonradan alâkaları anlaşılanların takibinin seçim - den on gün sonraya bırakılması- nı temin edeceğini, teftiş heyet- lerinin yeniden tesisi hakkında- ki tekliflerin de kabul olunmıya- cağını bildirmiştir. Bu cevabı Papaandreu, Papa- | nastasiu'ya anlatmıştır. Bu ak - -N Bir rekor FELEMENK 5 KIYILARINDA Uçakla Saatte KocamanBiriçDeniz 444 Kilometre Fransı, tayyarecisi Delmotte in saatte 444 kilometre uçarak sürat rekorunu kırmış olduğu telyazılarında bildirilmişti. 1933 de Detre, saatte 322 kilo metre uçarak Deutch kupasını kazanmıştı. Ön iki ay sonra Ar. noux sürat rekorunu 389 kilo - metreye çıkarmıştı. 1935 de de Delmotte saatte 444 kilometre yol alarak yeni bir rekor kırdı. Beş tayyarecinin iştirak ettiği bu sür'at yarışında tayyareci Lacombe saatte vasati 446 kilo- metre 750 metre, yol aldı. llk devrede Delmotte ancak 445 ki- Tometre yapabildi. Fakat az son Ta Delmotte öne geçti. İlk bin kilometrede Delmot - te birinci, Lacombe ikinci Mom- ralle üçüncü geldi., İkinci bin kilometrede de bi - rincilik Delmotte'de kaldı. Hü- lâsa Delmotte 2000 kilometrelik mesafeyi 4 saat otuz dakika ve 17 saniyede katederek saatte vasati 443 kilometre 965 metre yol almış oldu. Delmotte kendisile mülâkat yapan Paris - Soir gazetesi ya- zıcısına demiştir ki: — “Etampes'de bıraktığım on iki silindirli yeni tayyareler- den biri ile dünkü rekoru da kırarak saatte 500 kilometre ka tedebileceğime kaniim.” Türk-Yunan Ticareti Atina, 23 (Hususi - muhabi « rimiz bildiriyor) — On heş ha - ziranda müddeti bitecek olan Türk — Yunan ticaret anlaşma sının on beş ağustosa kadar uza- tıldığı bildiriliyor. A Mussolini Aracılık istemiyor., Cenevre, 23 (A.A.) — Musso Hini İtalyan - Habeş uymazlığın da aracılık önergelerin reddet - miştir. Türk - ingiliz Ticareti Londra, 23 (A.-A.) — Avam kamarasında bir saylav ticaret bakanı Runcıandan Türkiye ile klering görüşmelerinin şimdiki durumunu ve çok vakit geçmiş olmasına ve bir anlaşmaya eriş- mekteki zorluğa gre, Türkö incirleri üzerine vergi konulma- sındaki faydayı araştırıp araş - tırmıyacağını sormuştur. Runciman Türkiye hüküme - tiyle görüşmelere tektar başla - nılmış olduğunu ve bu şerait i - çinde bugün için oydadığı (tel - kin ettiği) mukabelebilmisil me selesinin mevzuubahis olmıya - şam her iki lider son bir müza- kerede daha bulunacaklardır, Muhalifler arasında Atina, 23 (Hususi muhabiri - mizden) — Dün muhalif parti - lerin faaliyetleri çok hararetli i- di, Terakkiperver parti üyeleri Kafandaris'in — başkanlığında toplanarak seçime girmemeğe karar vermiştir. Zütra partisi li- deri Milânos muhalif parti men | suplarının birçoğu seçimde rey vereceklerinden kendi partisinin de seçime gireceğini söylemiştir. Mihalakopulos ta Kafandaris i- le görüştükten sonra seçime gir- miyeceğini söylemiştir. Hürri - yetperverler ise daha dünden seçime girmiyeceklerini beyan etmişlerdi. aa A Amerikan Deniz programı Vaşington , 23. A.A. — Ayan meclisi, reye koymağa lüzum görmeksizin bahriye bütçesini 11 milyon 690 bin dolar arttı- | rarak 460 milyon dolara çık- mıştır. Bu bütçeyi mümessiller meclisi evvelce kabul etmişti. Bu arttırma yeniden 2 harp ge- misi inşasıma tahsis olunacak- tır. aa cağını bildirmiştir. ——— — Amerikada bir Tayyare düştü, 6kişi öldü Nevyork, 23 (A.A.) — Bü - yük pasifik manevraları esnasın da bir tayyare düşmüş ve 6 raki bi ölmüştür. Titülesku yakında Moskovaya ğidecek Bükreş, 23. A.A. — Henüz te- yid edilmiyen bir habere göre, Titülesko yakında Moskovaya gidecektir. Bu mesele hakkında yarı resmi bir sıfatı olan bir zat böyle bir ziyaretin sonbahardan evvel yaprlamıyacağını — söyle- miştir. Bu proje zaten Romanya ile Sovyet Rusya arasında siya- sal münasebetlerin yeniden baş- landığı 1934 — senesindenberi mevcutduür. Adeverul gazetesine göre, bu ziyaret münasebetiyle iki mem- leket arasında doğru şimendü- fer münasebetleri de tesis oluna caktır. Delmotte saatte HL MA Nasıl Ku Amsterdamdan Felemenk halkının açlışkan - lığı, tabiatla mücadelede göster diği sabır malumdur. Felemenk arazisinin, bazı yerlerde, deniz sathımdan alaçak olması bu düz memleketi denizin korkunç isti- lâsına açık birakmıştır. Bu ça - hşkan insanların denizle müca- dele için asırlardanberi göster - diği sebat bir örnek olacak ka- dar büyüktür. Yedi yüz yıl önce Felemengin şimalinde ve en uzak ucunda ön üçüncü asrın başlangıcında Flevo adlı bir göl vardı, Gölün etrafında şirin köy ler mevcuddu. Etraftaki geniş ovada sayısız yeldeğirmenleri güzel bir manzara teşkil ediyor du. 1284 de müthiş bir felâket ol du. Şimal denizi, kıyıları aştı, korkunç bir fırtıtna halinde sa . bilile göl arasındaki araziyi kapladı, Şimal denizi, karaların içine girdi, Amsterdama birkaç kilometrelik bir noktaya kadar vardı. Bu müthiş felâkette 72 köy mahvoldu. 100,000 kişi öl - | dü. Bu felâketten sonra Flevo ortadan kalkmış, yerine, üyderze adı verilen bir iç deniz geçmişi, Yalnız bu kocaman göl içinde bazı tepecikler su üstün- de kalmıştı Urk, Schokland ve Marken a- daları Züyderzenin kurutulması Deniz istilâsile bir körfez ha. line gelen buraların kurtulması ve memlekete geniş ve bereketli arazi kazandırılması uzun za - mandanberi düşünülüyordu. |1864 de başlayan bu projenin 1918 de tatbikına başlandı. Bü - rutuldu? 500 uçmak istiyor! #elemenk 224.000 Hektarlık Yeni Bir Arazi Kazanıyor bir görünüş yük teknik'in verdiği güç ile Hollanda, şimal denizi yedi yüz yıllık bir istilâdan sonra geri çe kilmeğe mecbur ediyor. 1284 denberi su altında kalar toprak- lar yakında kurutulmuş, tarıma verilmiş olacaktır. Nasıl kurutuldu ? Zuyderze'nin ifâ y. - kilomet re'uzunluğu ve yet tiç kilomet. re genişliği vardır. Bu göl, kuru tulmak için dört poldere ayrıl « dı. Polder, deniz sathından aşa- ğı olan araziye verilen addır, Bunlardan biri şimaldedir, yir - mi bin hektarlık mesahası var- dır, ikincisi şimali şarkide olup elli üç bin hektarlıktır, üçüncü- sü cenubu garbidedir. Elli altı bin hektardır. Dördüncüsü de cenubu şarkide olup doksan beş bin hektarlıktır. Vieringen'den Zurig'e kadar giden otuz kilometrelik bir dig, Zuyderze'yi kapayacaktır. Yu - karıda saydığımız polderlerden biri şimdiden kurutulmuştur. İki merkezdeki tulumbalarla, sular çekilip denize dökülüyor, günde tulumba il- çekilip deni- ze dökülen su mikdarı : İki buçuk milyar litredir. Bu ameliye sonuçur.da Hol - landa tarıma elverişli 224000 hektar a. zi kazanmış olacaktır. Bu yeni arazi, çiftçilere kirala- narak yaprlan büyük masraflar kapatılacaktır. Zuyderze, kürü- tulduktan sonra, Felemengin 12 inci eli olacaktır. "ıyderze gö- lü Zuyderze vilâyeti dını alı « yor. Burada balıkçılıkla yaşa - yan halk tarım işlerile uğraşa « caktır, saban, geminin yerine ge çecektir. —e Garsonların Muayenesi Lokanta, gazino — ve benzeri yerlerde çalışan garsonların hep si belediye müstahdemin şubesi ne kaydedilecektir. İstanbulda, bu sahada çalışan ne kadar işçi olduğu, şimdilik, kati olarak bel li değildir. Belediye her garso- Mahallelerde yeni Mümessil seçimi Belediye teşkilâtı olan yerler deki mahalle ihtiyar heyetleri - nin kaldırılması üzerine 934 yı « lında mahalle mümessilleri se - çilmişti. Bu mümessillerin yenilemesi nun vaziyetini ayrı ayrı tetkik edecektir. Bunların içinde, bazı uygunsuz kimselerin bulunduğu anlaşılmaktadır. Belediye, bu gi bilerin, müesselerde çalıştırılma larına müsaade etmiyecektir. Çalıştırılacak — garsonlara da muntazam şekilde birer hüviyet cüzdanı verilecek, sihhi muaye - neye tabi tutulacaktır. Her gar son, bulunduğu müesseseyi de- ğ_iştirdikçe. bunu haber verecek. tir. Döviz kaçakçısı Berlin, 23.A.A, — Berlin mah kemesi, döviz — kaçakçılığı yap- makla suçlu rahibe Ogüstin'i beş sene hapis, 121.000 mark para cezası ve beş sene müddet- | le medeni haklardan mahrumi- yete mahküm etmiştir. Ogüsti- ne yardım etmekle — suçlu olan başka bir rahibe de 10 ay hapse ve bin mark para cezasıma çarp- tırılmıştır. Mahkeme, kaçırılan dövizle- rin aşağı yukarı — değeri olan 190,000 markın — müsaderesini İ için belediye çalışmağa başla - mıştır. Mümessiller belediyenin ha - zırladığı talimat dairesinde se « çilecektir. Ancak mümessillerin bir çokları muhtelif komisyon - larda belediye üyelerine yardım ettikleri ve üyelerin iki senede bir defa seçildikleri için bunla - rm da iki senede bir defa seçi- mini isteyenler de vardir. Belediye henüz kararını ver- memiştir. ———0 Telefon grevi Meksiko, 23.A.A. — Meksika' telefon yönetgesi müstahdemle ri, grev ilân etmişlerdir. Eric- son kumpanyası müdüriyeti ile müstahdemleri arasında müşki- lât çıkmıştır. Buna binaen tele- fon servislerinde genel bir grev yapılması muhtemel görülmek« tedir, Normandi kalkıyor Paris, 23.A.A. — Cumur baş- Iı_ıqt bu sabah, Normandi gemi- sinin ilk hareket türeninde bu- lunmak üzere Havr'a gitmiştir. iz tecimi, sömürgeler, ba- yındırlık ve Gdeniz bakanları Löbrön'le beraber gitmişlerdir.