11 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

s ATINA MUHABİRİMİZ BiLDİRİYOR intihabat Arifesinde Yuna- nistanın Manzarası Atina, ! Mayıs ÖZ TÜRKÇE ÖRNEKLER Osmanlıca (Bu sütunlarda her gün Osman lıca yazılmış bir haberle bu ha- berin tarafımızdan öz türkçeye çevrilmiş bir örneğini koyarak düzme dil ile öz dil arasındaki ayrılığı okurların dikkatlerine sunacağız.| | Habeş İşi “Roma, 10 (A.A.) — Habe- şistan meselesi, gazetelerde ilk plânı işgalde berdevamdır. SON HABER BALKAN KONSEYİ TOPLANTISI Tevfik Rüştü Aras Krala Ve Romenlere Memleketimizin Sevgisini Anlattı : ! MANIN TAM KONUŞMALARIN PEKÖZ VE ANLAŞ oLACAâINA KANiiM. EKONOMİK iŞLERİMİZ DE VAR,, Pazartesi veya salı günü ar- | tar olan ve isyanı sadece cüm- tık Örfi idare ve sansör kaldırı- | huriyeti korumak için yaptıkla- ltyor. Tarihi kat'i olarak 2 ha- | rını söyliyen — Venizelistlerin ziran tesbit edilen intihabat fa- | sevgilerini kendisinde birle-t'r- aliyeti de, zannedersem her se | miş olması tuhaftır. Al"aka.x Ve- ferden daha büyük bir faaliyet- | nizelistlerin _hıılr imeti gl:yırmck le başlıyacak. Çünkü hiçbir za- | için isyan hile ettiklerini d“şü- man, intihabat için Yunanistan- | nürsek. aynı ştaks da. fırka faaliyetlerini bu kadar | raftarları ile bile y RBük:cş. 10 ÇA.A.) — Tevfik Üştü Aras Köstencede karaya ğ:l“"ü gazetecilere şu deyevde Memleketinizi tekrar görmek "Mutlu ve “memleketlerimizi itleştiren denizyolu ile geldi - H""lden dolayı da - kıvançlıyr: #zır bulunmak fırsatını elde €ceğim Romanya ulusal ba Tamr münasebetiyle krala, Tür- Ye Reisücumhurunun muhab- tlerini ve selâmlarını bildire - Seğim, Titüleskoyu, daima daha #İyade beğendiğim bu ince di dat ve büyük aytarı, tekrar » Tek için sabirsızlanıyorum. Ro- iya ulusunu selâmlıyor ve o- 'in sevincine bütün kalbimle iş- Türk Sangıtı VDönüyor BAŞKAN TASS VASITASIYLA DOST MiLLETE TEŞEKKUR ETTi Moskova, 10. A.A. — Muzaf f'f Gökerin Ürk sangıtı dün Odesadan va- Purla İstanbula hareket etm'ş rdir. . Muzaffer Tass a ne Sovyet Rus . dükleri ve bilhassa 1 Mayıs bay- Pamr haklkındaki takdir ve hay- fanlığını ifade ettikten sonra de- iştir ki : | “ Ben ve arkadaş'arım Mos- jansı muhabi- tün vör yacağız. Moskova, Lening Bd ve Öbür büyük endüstri mer zlerde, Sovyetler — bri Nayileşme yolunda işitilme- ay- | laşmanın tam — olacağmna kani- başkanlığındaki | mekle bahtiyar oldı i Lâtin Birliği Ve italya Musol_ı'ni Bunun Kabi tirake hazırlanıyorum. Seyaha- timizin Si kan antantı konseyinin programını öğreneceğim. Kon « | sey, Avrupa diplı hayatını li me - leri tı Konuşmaların pek önemli e te feransları im. Burada meseleleri d Bal! kon başından beri takip etmis olan izler, Balkarı antantının hakiki nı ve önemini takdir e - bilirsiniz. | Gezeteler'n çürüşleri Bükreş, 10 (A.A.) — Gazete- | miş bir surette gelird'ğini gör- Mo:kovi metropoliten hattı, su ile işliy Dinyper elektrik istasyonu ve ci | varındaki İkurumlar modern tek- nik harıkasıdır. Aynı zemanda | he- © rafda kültürel büyük ge- lişi gördük. Hülâsa —dost mem- | lekette biit'in gördüklerimizden sonra ben ve arkadaşlarım an- cak şöyle deyebiliriz: Sovyetler birl ği uluslarının mukadderatı- SAT $ - bğe feridirz. Gördüğümüz dostca ve samimi ilgiden dolayı bütün dostlarımıza teşekkür için ajan- aracılığından asığ- lanmak istiyoruz. |olarak kaldırmasından sonra, | ma gerek ler, Bükreş konferansı ve Bal . rına dair etkeler yazmaktadır. Üniversal gazetesi yazıyor: “Balkan antantı, küçük antan tın yanıbaşında, arsrulusal ö. nemli bi etke (âmil)dir. Almanyanın Versay andlaş - masının yükünlerini bir taraflı barış bütün sınırlarda temin e- dilmek icap eder. Balkanlılar arasındaki dayaş Marsilya suikastin- Gen sonra ve gerek son Yuna - nistan isyanı strasında gerçek bir fayda göstermiştir. LAVAL PARiSTEN YOLA ÇIKTI Paris, 10 (ALA.) — Laval dün Varşova ve Moskovaya git mek üzere yola çıkmıştır. Lavalin — Varşövada kalma programında bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliğin se- bebi, Mareşal Pilsudskini sağı- sal durumunun fena olması ve doktorlarının tavsiyesi Üüzerin: Laval ile yapmayı tasarladı mülâkatını yapmamak yükü- münde (mecburiyetinde) bulun masıdır, Tereddüt var Varşova, 10 (A.A.) — Hü- kümet mahafili, son Fran- İç az çok çekingen davranmak> tadır. Fransanın doğu Avrupa- daki dostlukları sisteminde Le- histana nasıl yer ayırmak iste- diği soruluyor. Öbür taraftan doğu andlaşması için konuşma- lara tekrar başlanması ihtimali / Olmadığını Söylüyor (IPe bir enito Mussolini imzası ile âris - Soir) gazetesinde çıkan Mekalede “Lâtin birliği,, me esi etraflr bir şekilde bahis Z pılmiştir. - İtalya'nın i meselesindeki sa - şünüşüne — dilmaç olan Mekalenin önemli parçaları - alıyoruz. ü 1935 sılr başlangıcımda İtalya Yapı ransa arasında — Roma'da den vesilesi ile yeni - &i ©l; dt Ortaya çıkarılan Lâtin birli- m"'Aııin tatbik — imkânı olup Mua iğmı araştıran — Benito kün, solini, bunu şimdilik müm- ih; Çülmuyor ve eski Roma ta- ünden söz açarak diyor ki : Eski Roma, Lâtin wusiaarı, &ldr. Sert savaşlarla itaat aluşın hij ğ S_Bm'_a Kartaca'nın deniz tün Tiyetini hiçe indirdi ve bü- BüyiSö'P uluslarını fethederek imparatorluğunu Şimal Gdeni,; 1';'"0. Hint Okyanosuna ve denize kadar uzattı, *t—ı,e"" arkını kat'iyetle tayin di g; ZOrdür, Fakat şiiphesiz - l’hı'ı' İtalyanlar, Portekizliler, Man Yollar, Fransızlar ve Ro - terei Allar arasında fizikal müş fakterler vardır. Hele hin—,'u“" Ve saçların rengi biri- n benzer. tinliğiterek karakterli bir Lâ Sapyeil vücudu — ispat edilmiş Bolitiy € bile buna dayanan bir &t gaşg Siğtemin neye yarayaca- u"llîe Muhtaç bir iştir. Tegej, EMEİli önemi — olan bir Kek g:_î'- ?ncak buna verile - Ola; « ,.:?—nüğ;r_ sa olsa: X santimantal bir alana sürüklemek — tehlikelidir. İtalya ile Fransa arasındaki an- tant şüphe götürmez gibi görü- nüyor. Yakın bir zamanda Fran- sa, İtalya ve İspanya arasında garbi Akdenize ait bir antant gerçekleştirilebilir. Ancak, Lâ - tinlerden mürekkep bir sıyasal blokun vücuda getirilmesi çok zor olur. Çünkü arada menfa - atlerin doğurdi tezatlar var.. Bir hareket birliği temini zor - dur, Nitekim — İspanya umumi savaşta bitaraf kalmıştı. Seksen milyon nüfusu olan Fransız ve İtalyan antantının Avrupa barışr ve birge çalışma- sı bakımından — bir istikrar ve muvazene unsuru olduğu şüp - hesizdir, Bu konkret ve silâhlı Lâtin « lik, tarihi, manevi ve sryasal sa- ız değöclerin timsalidir. Bu ğerler, yalnız iki ulusun varlı- ğını müdafaa için değil, fakat ölmez, şanlı garp medeniyetinin geleceği ve varlığı bakımından çok önemlidir. —— — Yeni Çekoslovak elçisi Prag, 10 ÇA.A.) — Şarl Hal. la, Ankara orta elçiliğine tayin edilmiştir. İspanyada yeni kabinenin tetk kle Madrit, 10 (ALA.) — Nazır- isi, dış ve iç siyasayı ve işsizlik meselesini de tetkik et- ti. Adliye, mesai ve nafıa nazır- larından mürekkep bir komis » yon yaptı, Lehistan diplomasi mahafilinde kaygu uyandırmaktan Reri kal- mamaktadır. Cenevrede gene Silâh meselesi Cenevre, 10 (A.A.) — Ulus . lar sosyetesi konseyi başkanı Tevfik Rüştü Aras sösyete üye- sini 9 eylülde Assamblenin top lantı devresine çağırmıştır. As- samble bu toplantısında savaş halinde bulunan uluslara - silâh ve savaş kereçlerini (malzeme - sini) vermek yasaklığını kı caktır, K EŞe — Şuşnig Floransada Roma, 10 (A.A.) — Avustur. ya başbakanı Şüşnig dün Flo . ransaya gelmiştir. Cumartesi gü nü Mussolini ile Tuna konferan sınımi hazırlanması hakkında gö rüşülecektir. — 80 uçağın Uuçuşu Honolulu, 10 (A.A.) — Do - nanmaya ait seksen uçak dün 200 kişi ile 2130 kilometre uzak Irktaki Midvey adasma uçmuş - lîlrfm' Bu uçuş, tayyarecilik ta- rihinde bu çeşit uçuşların en önemlisidir. —— Büyük bir irt şa lgrad, 10 (AA.) — Bu - l yük ölçüde bir irtişa ve vergi kacakçılığı-m mu-a'eme- _:ı'haş'*mışur.[*üyü': bir crmen işletme kurumu eksiltmelerde haksız kazançlar elde etmiştir. Bu dava ile 107 kişi ilgilidir. kBi“"ı"daân' Üçü saylav ve biri es- kan antantının kuruluşu şartla. | yi | duğu düşmanlık ile İtalyanın al di meleri, şimali Amerika ile cenu bi arasında bulunan Antil ta- dacık küçük A, mensup Anti; temlekesidir. indifar neticesi olarak, şiddetli zelzeleler kaydedilmiştir. Evle- rinden kaç, mobillerde yatmaktadırlar, Habeşistan düne kadar İtal. 'aya karşı iktisadi ve ticari sa- hada göstermetke olduğu ve bu gün askeri sahaya nakletmiş ol. miş olduğu tedbirlerin zaruri ol- uğu bir takım vesikalarla gös. termektedir.,, Öz Türkçe “Roma, 10 — Ethiopia sorağı yine gazetelerin ilk plânında yör tutuyor. Gazeteler, belgele- 7e dayanarak diyorlar ki; “Ha- beşler düne kadar İtalyaya, e- konomi ve alım satım alanların da düşmanlık gösteriyorlardı. Bugün düşmanlığı süel alana | da götürdüler. Buna karşi İtal- yanın yaptığı hazırlıkların ge- rekliği sünhesizdir.,, — ——— Bir tah'ye Atina, 10 (Hususi) — Asile: re yardım ettiklerinden dolavı dün tevkif edi!enlerden Glos bü yük ipek fabrikası sahibi Papı- yorgiu serbest bırakılmıştır. Yunan tayyare erine 1200 gönüllü a'ınıyor Atina, 10 (Tan) — Askeri tayyarelerde istihdam edilmek üzere 1200 gönüllü alınacağı hakkında tayyare bakanının be- yannamesi vilâyetlere ve beledi ye rcislerine tebliğ edilmiştir. Max Biöer yara.ı Astburi Park, New-Jersey(A- merika), 10 (ALA.) — Radyo TAHÂYOY RENEEMAPU KEELÜRE: ya şampiyonu Max Baer, bir in- filâk kazasına uğramış ve hasta- haneye gönderilmişti.. Hasta - h:n_e şlokıoru_ Remter ajansı mu habirine, şampiyonun Kalbine yakın bir yanıktan muztarip ol- duğunu söylemiştir. Bu yanık kuru sıkı bir barut infilâkından Mütevellittir. Şimdi ameliyat o- dasında bulunan Max Baer'in vaziyetinin vahim ol ığı sa- nılmaktadır. Bi Max Baer'i yaralayan barut, stüdyoda muhtelif gürültüleri taklit için kullanılmaktadır, İn- filâk eden barut boksörü Böğsü- nün hassas bir yerinden yarala. mıştır, Baer, hastahaneden çıkmı: ve demiştir ki: “Tehlikeli bir şe kilde yaralanmış değilim, Dik . katsizlik yüzünden barutun dö. küldüğü bazı eşyalarla oynar . ken yaralandım.., Şako işi hallediyor Buenos Ayres, 10 (A.A.) — Şako ihtilâfında tavussut etmek işini üzerlerine alan hükümet - ler mümessilleri, Uruguay'ın dı_ iştirakini istemiye karar ver- mişlerdir. Uruguay hükümeti kabule hazır olduğunu bildir . miştir. Volkan ve yer Teprenmesi Bu aralık dünyayı sarsan yer deprenmeleri, her tarafta kor . kunç felâketler doğuruyor, Dün gelen bir telgraf Amerikada An til :dıl_ınnd.ı, bir volkan indifar neticesinde pek şiddetli zelzele. ler olduğunu bildiriyor Volkan indifar ve şiddetli yer depren- kımlarından birinde oldu. Bu a. ntil takımına godur. İngiliz müs 36800 kadar nü- '€en telgraf şudur: il adaları), 10 (A etli bir volkan l fusu vardır, gel, Antiso (Anti A.) — Ehemiyi bir çok aileler oto- Venizelist ve liberalle: de kaldırılması mü! örfi idareden sonra fevkalâde divanıharplerde kalamıyacağın- dan bitmeyen Mmuhakemelerin daimi divanrharplere verilmesi hükümetçe düşünülmektedir. küçük zabiti, anlaşıldığından bahriye divanı- harbine gönderilmişlerdir. Mu hakemeleri 15 mayısta başlaya- caktır, az bir zamana inhisar ettirmeye mecbur kalmamışlardı. Bunun!la beraber, bu faaliyet yalnız kesa- fet itibariyle ehemmiyetli ola cak. Çünkü, siyasal mühtemel mahkümiyetler, pek vaziyet ve tabii faaliyetin şiddetini ne de olsa tahdit etmiştir. Örfi idare ile sansörün kal- dırılması divanıharplerde mu- hakemelerin bittiği günün | ertesi günü olacaktır. Gö- rünüşe bakılırsa, en şiddetli Ve- nizelos taraftarı sayılan gazete- nin bugün suçlu — vaziyetinde muhakemesi — yapılan — sahibi Lambrakis beraet kazanacaktır. | Bu takdirde, Lambrakis, gaze- tesini çıkaracak, fakat. divanı harpteki sözlerine göre, takip edeceği siyaset ve faaliyeti de- giştirecektir. Bundan başka Me- taksas, rlerini sansörün ma kasından kurtararak ietediği gi- bi neşredebilecektir. Bugün, Yunanistanda, hükü- met fırkasına karşı en kuvvetli adam Metaksas olarak gösteril: mektedir. Doğrusu da budur. Yalnız, şurası da var ki, bir mart hadiselerinde olduğu gibi Metaksas son dakikada hükü- met fırkasına iltihak edebilir. Şimdiki halde, Metaksas, divanı harpte siyasi fırkalar rei-terinin muhakemesinde şehadet etme ğe çağırıldığı zaman vaptığı be- yanatı ile hükümetin şiddetli bir aleyhtarı olarak görünüyor. Fil- vaki, Metaksas o zaman divanı- harp reisine hulâsatan demişti Ti Siz, vuraca — Dutunanları suçluları, isyandan haberdar oldukları ve buna rağmen isya- nı ihbar etmedikleri mes'ul tutuyorsunuz. Halbuki isyan- dan hükümet de haberdardı. Bi- naenaleyh onun da mes'ul olma- sı lâzımdır ve »bilhassa o mes. uldür. Bu sözlere divanı harp - reisi- nin cevabı da güzeldi, Reis: — O halde, demişti, siz de mes'ulsünüz. Çünkü mes'ul tut- tuğunuz hükümete, o zaman siz de dahildiniz. Bütün bunlara ve örfi idareve rağmen, Metaksas, intihabat a- rifesinde siyasi bir manevra çe virmeğe muvaffak olmuştur. Sansör tarafından değiştiri'me- den neşri vaadini alarak yaptığı bu şehadeti üzerine M bugün dağınık vaziyette olan ni? TİN Sevgi lerini kazanmıstır. Fırkasmın i- _ı.ıreüne krallığa mü emayil bir işaret koymak teşebbüsü ile de kral taraftarlarının sevgilerini kazanmış olan Eleftrofronon fırkası reisi, böylece, Yunanis- tanda, hükümet fırkasına karşı en kuvvetli rakip oluyor, Metaksas'ın hem kral tara'- tarlarının, hem de krala aleyh- Yunanistanda örft dare kaldırılıyor Atina, 10 (Tan) — Büugünler karrer olan Eski mebuslardan Papaan dreu'nun ricası üzerine adliye bakanlığı divanıharplerde hafif cezalara mahküm edilenlerin ce- zalarını ıslahhanelerde çekme lerini kabul etmiştir. 55 küçük zâbit daha Atina, 10 (Tan) — 55 deniz isyanla — lişikleri eta'sas, | lerini tasavvur güç Bu manevralara karşılık. hü- kümet fırkası, dün, iki kanun çı- kararak cevap verdi (Bunlara kanun demek doğru değ'lse de galet olarak kullanryorum.) Bü kanunlarla, hükümet bir tar f- | tan kuvvet'ne emin old-ğunu gösteriyor. Birinci kasunda 'n- tihabatın 2 haziranda yapı'aca- ği bildiriliyor ve intihabat işa- retlerinin bild'rilmesi müdde ” 8 mayısa, namzetlerin ilânı müj- deti 18 mayısa, listelerin neşri müddeti 20 mayısa ve bu liste- .lerde yaprlacak tadilât müddeti 22 mayısa uzatılıyor! İkinci- sinde — dairelerdeki Veniıclîxî memurların tasfiyesi müddeti yirmi gün daha uzetrlrvor ve in- tihabet sonuna kadar beled've reisleri. umum! kâtip'e-, müdür ve müfett'şter mürtesra. hoş verlere yeniden memur tayin e- dilmiyeceği bildirilivordu. Böylece hükümet, müh'm mevkileri elinde tutmakla bera- ber, kendisine iltihak etmek ih- timalleri olan ik fırkalara, münhal — memuriyetleri b'rer yemlik olarak elinde bulundu- rabiliyor. e Bundan evvelki bir telefon haberimde, intihabat fzaliyeti münasebetile, kahinede bir de- gişiklik olacağımı bildirmişt m, Bu değişiklik bugün fiilen ol- müuştur, ve olmakta da devzm ediyor. Mayısın — onunda, | toplanacak olan n konse- yine gidecek Yunan heyetinin teşkili bu değişikliğin t-hakku- kuna bir vesile oldu ve bu mü- him hâdiselere, münakaşalara sebebiyet verdi. Başbakan Çaldaris, intihabat faaliyeti yü- zünden olduğu kadar, gelenedek rahatsızlı'ı yüzün'er doğrudan doğruya kontrolu al- tından kaçan bazı meseleler ve vaziyetlerden büsbütün uzak'a kalmamak için, memleketten dı- * şarı çıkmak istemiyordu. Hem, Selâniğe gidecek, orada siyasi bir nutuk söyliyecekti. Bu tak- dirde, Yunan heyetine dış işleri bakanı Mavromihalis'in riyaset etmesi lâzımdı. Fakat Çaldaris. Bükrese ya M-l- simos, yahut da Pe>maroğ- lanu göndermek istiyordu. Bu fikrini bildirince, dış işleri baka- nı derhal âsını verdi. Pay Mavromihalis'in istifadlan sonra Metaksas'a iltihak edecesi endi- şesi başgösterm'ştir. Mav romihalis birçok reyleri elinde tutan mühim bir sivasi şahsiyet- ti. Bu vaziyeti bilhassa başbas kan muavini bay Kondilis iste- miyordu. Uzun münakasalardan sonra bir hal çaresi — bulundu. Dış işleri bakanlığı hastalanma- dar evvel — Çaldaris'in —uh'de sinde idi. Mavrom'halis de kabinede nezaretsiz nazır olarak bulunuyordu. En münasip care- nin gene. eski vaziyete dönmek olduğu görüldü. ve öyle oldu. Lâkin yukarda anlattığım e- beplerden Çaldaris Bükre- şe gidemiyeceği için, oraya Maksimos'un gönderilmesine ka rar verildi ve — zannedersen Maksimos, birkaç güne kadar olmazsa bile, tekrar kabineye, dış işleri bakanı olarak girecek- tir. Bundan başka, bugün mali- ye bakanlığımı idare eden kanlık müsteşarı de — bakanlığı ya terkedecekti: basbakan. birrot tesirlere men vakar ve dürü-tükle etmekte olduğu hükümetini ge- ne istediği şekle koymuş olu- yor, Fikret Adil