10 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

—— NE * TAN SAYI : 18 - 33821 Onbirinci YIL Sahib ve Başmuharriri MAHMUD SOYDAN x Sayısı 5 Kuruş BUGÜN Peyami Safanın fıkrast — Or- ban öztürkçesi — Şe- hir kaberleri W Tinekde » Jı—cüde: | Hacüde : Ankara muhabirler'mizin te lefonları — Feleğin fıkrası. Azız Hüdayi Akdemirin “buz- de Casusluk " adlı. eseri — Kendi kendimize çatıyoruz, İhekle : Son baberler. Sancıda : Hitler"in “Kavgam” adlı kita- Yinsı, — Ptam tercümesi — Sarı Bal. g iide 1 Spor. Giğcide : Ekonoml. Bacuda : vııı—ı: :"ı"m"l — Çok ge- zen çok bilir Töacuda'; Fatih İştanbula nasıl aldı? — BSevişenler, evlenenler — Hi küye, T hacide $ Braç dersleri — Londrada Na- zi teftişi, KURULTAY İNTiBALARI lAnkara Husust Mu- abirim.z yazıyor |) Ankara, 9 Büyük Partimizin Büyük Ku- Tultayı bugün İsmet İnönü ta- Tafından açıldı. Ve Kamutay lantı salonu ile dinleyiciler localarını dolduran seçkin bir kalabirk önünde Ülu Önder Ka- hâl Atatürk Partinin şerefli ta- Thinde yeralan güzel söylevle - Tinden birini daha verdi. Gönül Mterdi ki Kamutay binası mü- Bakd olsun da caddeyi dolduran l"nlerce yurnddaş Atatürkün kar Hisında yer bulup onu heyecan- dinlemek fırsat ve bahtiyarlı- Emr elde etmişler arasında bu- ı“nmnlar. Bu ihtiyacı radyolar ir dereceye kadar giderdiler. trultayın asbaşkanları ve sek- eterleri seçildikten sonra top - üner salomunda arka sıralarda n başkanlık yerine gelen Ata- Hek sürekli ve şiddetli alkışlar tsilmeden söylevini vermeğe i$ladı. Duruşunda, sesinde bü- Yük bir canlılık, dinçlik vardı. a çok yakışan Üüniformasını Rözlere aratmayacak kadar ü- Zerine iyi yatmış bir jaketatay, Biymişti. Elinde tuttuğu notia- daha iyi seçmek için bir ara- k pensli gözlüğünü taktı. ,Söylüyordu. Geçen 16 sene - hin hâdiselerine kısaca ilişerek fonuşuyordu. Türk Genel dev — Hnini sade, veciz, mânalı buluş- drile anlatıyordu. Devrimi ba - aa eşsiz ses 39 kelime ile bu l:"'_nmin renkli, âhenkli ve can- bir tablosunu çiziyordu. Dev - *t ne yaptı, ne yapacak? NU ince taraflarına kadar an- ttyordu. Cüumhuriyetin dış si - “Asası üzerinde konuşurken Sov 'tlerle dostluğumuzun değeri K Tultay üyelerinin heyecanlı al '$ları arasında meydana kon - hassa Sovyetlerin Bo- hakkındaki Üavamızda ön'""'_lîhi düşürnmüş olmalarrı lq_:i'“l'mcsi kafalarda ve gönül- u € yer alan Sovyet dostluğu Ve Şir daha meydana koymağa Sile oldu. Şefin: %!;üıüıı dünya gidişini gözö - v © tutarak dikkatli, hazırl - n._—'f'nık bulunmak lüzumuna Ük İz.,» sözü toplantı salon'ınu syyarla çınlattı. 4 Usa hizmet yolunda bü - ü ay""ll_s'ı_mızlı çalışmak, Par- Bibi 'elerinin bozulmaz andıdır... Vi eNksek bir direktifle söyle- TÜi Son veren Atatürkün sözle- ı!ihı: 'an doğrudan doğruya Yenlerin kalbine bir hayat $e Bili Bazlar tü Ynağı gibi aktı. :"kın memleketle n' $ Bakanları kreşte Toplandılar BÜKREŞ MUHABİ- RİMİZİN TELE- FONLARI SÖN HABERLERDEDİR | | ISTANBUL Müdür: 24318. . Yazı işleri: 24319. İdare ve matbaa : 24310. KR CAT EVYKRKIRA I iç Bakanı İsparta ve Diğer Yerlerdeki Tevkifat hak- kında Beyanatta Bulundu Diyor ki: “Satdi Kürdi di iyasete alet ya- parak irticai propagandalara girişmiştir,, (Gizli bir irtica şebekesi kur- duğu anlaşılan Saidi Kürdi ile Milâs ve Antalyada tevkif edi- lenler hakkındaki tahkikat ta - mamile inkişaf etmiştir. İspar- tada sorguya çekilen suçlular, re Eskişehire gönderilmişlerdir. Bursadaki tahkikat sona ermek üzeredir. Orada tevkif edilen 17 kişi de Eskişehirde muhake- me edileceklerdir. Diğer taraf - tan Milâs hâdisesile alâkadar görülen bir şeyhle oğlu Yalova- da yakalanarak Bursaya gönde- rilmişlerdir. Bütün bu tevkifat- tan ve hâdise hakkında gelen malümattan mürtecilerin bulun. dukları havalide oldukça geniş bir irtica propagandası yapmak istediklerine şüphe kalmamış - tir,) Iç Bakanının beyanatı Bu münasebetle, İçişler Ba - kanı Şükrü Kaya Anadolu Ajan- sıma şu beyanatta bulunmuştur: İsparta, 9 (A.A.) — İç Baka- nı Şükrü Kaya, İsparta muhabi- rimize şu beyanatta bulunmuş- tür: “— 925 Şeyh Said isyanı münasebetile İspartaya naklolu nan ve kendisine Bediüzzaman adını takan Saidi Kürdi: dı;m' si- yasete âlet yaparak irtical pro- pagandalara girişmiş ve bir ta- kım saf adamları kandırarak doğru yoldan şaşırtmağa çalıştı ği anlaşılmıştır. Adliye hâdise- ye el koyarak Saidi Kürdiyi ve muhtelit yerlerde kandıf'ıbı!dı.. ği otuz kadar mürtecii reyk_ı! etmiştit. Temyiz mahkemesinin kararile mukakemeleri Eskişe - hirde yapılacaktır. Genel emni- yet idaresindeki siciline naza - yan Saidi Kürdi 31 Mart irtica. ına karışmış ve Şark vilâyetle- rindeki irticai Kürd hareketle - rinde faaliyetten geri dutmadı - ğından, İspartaya naklolunmuş- tur. Anlaşrlıyor ki merkum otuz serdelik mayalı bir mürteci olup, ifsad edecek saf vatandaş ara- maktadır. Başka sanati yoktur. Şimdiye kadar elde edilen malü mata göre hâdise mahdud ehem miyetli bir zabrta vakasından i- barettir ve halk arasında hiç bir tesiri olmamıştır., “Bir şey yok!,, diyenler İç Bakanının beyanatını okuyabilirler! “Tan”ın bazı gazetelerimiz | yolu açıp bu ormandan | kakları görünce, ister arasında uyandırdığı gizli telâ- şın henüz yatışmamış olduğunu esefle görüyoruz. Bu telâşı her gün bir türlü ortaya vurmakta devam ediyorlar: virgün meş - | birgün hur adamlar tablomuza, lerdi; bügün de İsparta - tırım bahse değmeyen alelâde bir harcket. olduğunu ileri sürü- yor, ortada irtiça ve mürteci ol- madığını iddiaya kalkıyorlar. Fakat, ne gariptir ki sayfa yarı- şında geri kalmamaya çalıştık- ları gibi, ecehemmiyeti olmadığı- (Arkası 8 incide) UYA SABUNA OUT W&İğm YİNU ARNAVUD KALDIRIMI Bundan iki sene evvel Sofyada, © zamanın Sofya elçisile beraber, | bir gün etrafta bir gezintiye çık- mıştık. Tekerleklerin üzerlerinden kayar gibi geçtiği asfalt yolları bi- tirdikten sonra, bozuk bir Arnavud kaldırımına rastladık ve iki sa at kadar düşüp kalktıktan, sarsılıp çarpıldıktan sonra da, uzun, geniş, yemyeşil bir ormanın serin gölgeliğine daldık. Orman n içine belki asfalttan güzel, çönkü yumuşak, kırmızı top- raktan şoseler döşenmişti. ize arkadaşlık eden Bulgara, yürüdüğümüz yolun nere- ni sordum: — Bu şöse Tırnovaya gider. Bi az ilerlerseniz karşınıza çıkacak v peden mavi Tunayı da görebilirsi- niz! Dedi, — İyi, hoş... Fakat bu güzel, ca- üzerinde | tum ormandan e vv e | bu Arnavud İtrimı ne oluyor? Diye tordum. — Türkler Viyanaya giderken bu geçtiler. Lelile b a $ k a bir yolu östererel şır gördüğünüz şose, doğru Nişe :.] der, Viyana seferlerinden sonra, Mitat Paşa bu yolu tamir etti ve Arnavud haldırımı yaptı! Cevabını verdi. Busefer Istanbula dör zaman, şehrin göbeğindek blküm sene evvelki zt £ evvelki o gezintiyi hatırladım. Birçok şeylerde ileriyiz amma, ne yazık ki, bazı yollarımız, hâlâ şa. şırtıcı bir ifrilikle doğru Mitat Pa devfine çkeyorla ? Ali Nacı KARACAN BÜYÜK ŞEFiN SÖYLEVİ Arsıulusal Durum Nazik Bir Buhran Ggçirmek- tedir. Bütün Dünya gidişini GözÖnünde Tutarak Dikkatli,Hazırlıklı, Uyanık Bulunuyoruz Dış Sıyasasında Amaç Arsıulusal Barışı Korumak Ve Güven İç Ankara, 9 (Anadolu ajansı bildiriyor) — C. H. Partisi ge - nel başkanı ulu önder Atatürk kurultayda aşağıdaki söylevi vermiştir: “ — Kurultayın sayın üyele - ri, Karşılarında bulunmakla haz duyduğum delege arkadaşları - mı selâmlarken, yüce ulusumu - zu saygı ile anarım, Bu anda, bundan önceki ku - rultayları ve partimizi doğuran ilk Sivas kurultayını ki, dış ve iç düşmanların süngüleri altında kurulmuştur - hatırlamak, ge - çen 16 yılın bütün hâdiselerini gözönüne getirmeyi kolaylaştı - Trır: Uçurum kenarında yıkık bir ülke... Türlü düşmanlarla kanlı boğuşmalar... Yıllarca şüren sa- ddd öaana aa . ae sart - tan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunları başarmak için arasız, | devrimler.. Işte Türk genel dev riminin bir kısa diyemi... Bayanlar, Baylar, Partimizin her kurultayı, de- nebilir ki, bir dönüm başında toplanmıştır. 1927 — kurultayı, doğudan kopan azıyı yenerek cumuriyetin sarsılmaz temelde olduğunun anlaşılmasına, 1931 kurultayı güvenlik ve sükünün kesin olarak kurulmasma rast .- gelir. Bu kurultayımız ise, ge - niş ölçüde gelişim devfi içinde bulunduğumuz "günlerde toplan mış olüyor. Kurultayın yeniden alacağı ilerleme ve yükselme tedbirleri |ile vatanım yüksek yönetimini erdemli ellerinde tutan partimi- zin, şerefli tarihini zenginleşti - receğine şüphe yoktur. kadar, kültürel ve soysal alanda muriyetinin ulusal çehresini, ke sin çizgilerile, ortaya çıkarmış - tır . Yeni hatfleri, ulusal tarihi, öz dili, ar, ilimsel müzik ve tek - nik kurumlariyle, kadını, erke- ği her hakda eşit, modern Türk sosyetesi bu son yılların eseri- dir. Türk ulusu ancak - varlığını derin ve sağlam kültür sınırları ile çevreledikten sonradır ki, o- nun yüksek kapasitesi ve erde- mi, uluslar arasında — tanılır. Türk ulusuna doğunsal rengini veren bu devrimlerden her biri, çok geniş tarihsel devirlerin öğü nebileceği büyük işlerden sayıl- sa _yz_ridir. Bütün bu işler, par. timizin programını, özenle gö- :âinhııde tutarak başarılabilmiş- ir. Tı'iıelı, ıı%lıık - 806 Ffinans, omi ve bayındırlık işlerimiz d.e' hıç'dumıdın ıldığı!mıı ye ni tedbirlerin iyi ve yerinde ol - duğuna kani bulunuyoruz, Akdenizi Karadenize demirle bağladık. Anadoluda özel şirket ler elindeki bütün yolları satın aldık, İstanbul ve İzmirde liman Geçen kurultaydan bugüne | başardığımız işler, Türkiye Cu- | inde Yaşamaktır.. ATATÜRK ve rılıtım işleri devlet eline geç ti. Diyarıbekir kapısındayız. An talyaya, Erzuruma, kömür yur- duna durmadan gidiyoruz. Devlet demiryolları kurumu, bugün kendi malımız olan 500 milyon liralık bir işi çevirmek - tedir. Sayın arkadaşlar, , Geçen dört yılm başlıca işleri ökonomi alanında olmuştur. Bir çok ülkeler, acunsal buhran kar şısımda sarsılmış ve umütsüzlü- ğa düşmüşken biz, bu kapsal fe- lâket önünde cuda- irkilmedik. Yurdun ekonomisini yeni bir dü zene yönetlemiş bulunuyoruz. Arsrulusal rejimi denkleştirerek, iç- pazarı harekete getirerek kendimizi korumayı başardık, A;nl ön_c_le tuttuğumuz iş, geniş bir endüstri programını gerçek- leştirmeye Başlamak olmuştur. Bu Pprogram, tamamile gerçek- leşıggı_ gün şüphesiz yurddaşın geçimi hissolunacak derecede genişliyecektir. , Tarım ve endüstri hareketle rimiz biribirini kollayan tedbir - lerle yapılmaktadır. Maden ürünlerimiz, son za - manlarda özel bir gelişim gös - terdi, Umudumuz odur ki, gele- cek kurultay maden işleri ile be raber deniz ökonomisinde bu gün almakta olduğumuz tedbir. lerin verimli sonuçlarını der - miş olarak, toplanacaktır. Görüyorsunuz ki, arkadaşlar, yepyeni bir güdümlü ökonomi düzeni kurmakla — uğraşıyoruz. Partimizin ökonomik anlayışı, (Arkası 5 incide) KURULTAY BTEDİREĞİ Ankara, 9 (AA.) — C. H. Partisi Kurultayı bildiriği: C. H. P. büyük kurultayını bu gün saat 15 de Genel Başkan ve» kili İsmet İnönü açtı ve yasaya göre iki Asbaşkan ile dört sek- reter seçimini diledi. Bunun üze rine büyük kurultay Asbaşkane dıklarına Abdülhalik Renda ve Satfet Arıkan, sekreterliklere de Etem Kadri, İbrahim Akıncı, Fakihe Öymen, Naşid Uluğ se- çildiler. Bundan sonra üyeler a- rasında oturmakta olan Parti Genel Başkamı Atatürk sürekli alkış ve yaşa sesleri arasında kürsüye gelerek söylevlerini yaptılar. Beş dakikâ aramdan sonra Abdülhalik Rendanın başkanlığı altında ikinci toplan- tıda nizamname, program, he sab, dilek encümenleri seçimleri yapıldı. Genel kâtipliğin kurultaya su nulan işleri encümenlere hava - lesini istediği bitikler ve yur - dun her tarafından gelen kutla- ma telgratları okundu. Kurul « tay başi ığınca karşılık verile mesi karariyle 12-5-935 Pazar günü saat 15 de toplanmak üze- re çalışmaya son verildi. 10-5-935 cuma günü saat 10 da bütün encümenler toplana « rak seçimlerini yapıp işe başlı « yacaklardır. .