10 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Kurukahveci MEHMED EFENDi MAHDUMLARI En iyi kahvcyi satarlar Onbirinci yıl sayı: 3 9 4 4 umhuriyet rüent * mektnp ıdred: cumhuriyeî ntanbuı. Posta kvtuB: tstaabni. NO. 248 *• matbaa tasmO» Matbaacılık Gazetemiz bugüı\^ CuınalOMayıs 1935 sahifedir 1 6 Teıelon: Baçmuuarrtr T« «rl: 32366, Tahrlr heyetl: 24298, îdart T« Neçrryat Şirfeetı 242OT 24290. Ulusal Parti Kurultayı dün açıldı! Bütün büyük işleri kendi başkanlığı altinda yaptıran Atatürk şimdi gene ulusuna aileri, arasız ileriL» diyor gibiydi! Kurultaydan Jntıbalar Ankara 9 (BaşmvJıarririmizden, telefonla) umhuriyet Halk Partisi Kurultayı ilk Türkıye Millet Meclısi zamanlarının ulusal heyecanlarını canlandırarak açıldı. Kurultay binasının önü, çevresi sabahtan en ulusal bayramın şenliklerine katılmaga gelmiş bir halk kalabahğile baştan* başa kaplanmıştı. Parti belgesi altı okun gürbüz kollann gerdiği yaylarda atılşını belirtmek iizere Kurultay onünde yükseltilen anıt herkese sanki Tiirk esatırinden hayaletler vcya hakikatler göstcrıyordu. Partınin kurucusu ve ülkede hcr iyiliffin, her büyüklüğün Başyapıası Büyük Atatürk beş yüzden artık üyenın hıncahınc doldurduğu Kurultay saionuna girerek üyeler arasında sırava oturdu. V e Genel Başkan vekili General îsmet Inönii Kurultayı açarak ilk seçimleri yaptırıncıya kadar orada kaîdı. V e ondan yürüdü ve çıktı. Atatürk söyleYini AnUnra, Irtica velvelesinin içyüzü "Isparta hâdisesi mahdut ehemmiyetli bir zabıta vak'asıdır „ m^^ İç İşleri Bakanı Şükrü Kaya hâdise mahallinde yaptıgı tetkikattan bu neticeyi aldı îsparta 9 (AA.) Iç Bakanı Şükrü Kaya, îsparta muhabirimize şu beyanatta bulunmuştur: < 925 Şeyh Said isyanı münase betile îspartaya naklolunan ve ken disine Bediüzzaman adını takan Saidi kürdi, dini siyasete alet yaparak irticaî propagandalara girişmış ve bir takım adamlan kandırarak doğru yoldan şaşırtmağa çalıştığı anlaşılmıştır. Adlij'e, hâdiseve el koyaraka Saidi Kürdiyi ve muhtelif yerlerde kandı rabildiği otuz kadar mürtecii tevkif etmiştir. Temyiz mahkemesinin ka rarile muhakemeleri Eskişehırde yapılacaktır. Genel emniyet idaresindeki sicilli ne nazaran Saidi Kürdi 31 mart irticaına karışrruş ve şark vilâyetlerindeki Kürd hareketlerinde faaliyet ten geri durmadığından, Îspartaya naklolunmuştur. Anlaşüıyor ki merkum otuz senelik mayalı bir mürteci olup, ifsad edecek saf vatandaş aramaktadır. Başka san'ati yoktur. Şimdiye kadar elde edilen malumata göre hâdise mahdud ehemmiyetli bir zabıta vak'asından ibarettir ve halk arasında hiçbir tesiri olmamıştır.» " • ŞukrB Kaya sonradır ki yennden Bmrteulaki tahkikat Bursa 9 (Hususî muhabirimizden, telefonla) Müddeiumumilik buguıı de tarikatçilerin tahkikatile meşgul olmuştur. Bugün yeniden tevkif e dümi$ kimse olmamakla beraber bu meselc ilc alakadar olduğu anlaşılan kalkarak büyük alkışlar içinde kürsüye verirken bütün . (Arfcan 12 nci aahifede) yakın tarib gözlerde canlandı: "rr'rffnr «* Jnırim'er .• Ulusal partinin programile ülkü için ortaya çıkanlan ileri gidişler Türkıyeyi bugün içeride bütün ulusun güvenc ve kıvanc duyduğu. dışanda ise bütün uluslann saydığı güclü bir devlet haline koymuştu. Atatürkün ağzile Kurultay kürsüsünden acuna akseden sesJer sanki hakikat olmuş bir kahramanlık destanıydı, ve bütün bu büyük işleri kendi Başkanlığı altinda yapan ve yapbran adam vaktile ordusuna Akdenız amacını göstermiş olduğu gibi şimdi gene ulusuna: İleri, arasız ileri. sürenle ileri! Diyor gibiydi. Herhalde Kurultaydan çıktığımız zaman kulaklanmızda böyle önünde durulmaz yöntemde sürükleyici, ve fakat çok tatlı bir kumandanın yankıları çınlamaktaydı. Ulu Önderinsoyleyi ((Bütün büyük işlerimiz Partimizîn proğramını özenle gözönünde tutarak başarılmıştır)) Arsîulusal varlığîmız çok yiiksektir. Sarsılmaz Tiirk Rus dostluğu Av rupa sulhuna da hizmet etmiştir. Balkan Paktı dört devleti birbirine bağlamıştır. Tuttuğumuz yollarda durmadan ilerliyoruz. Pek çok soysal inkılâblar basarıldı. Akdenizi Karadenize bağladık, Dîyarbekir kapısındayız, Antalyaya, Erzuruma, kömür yurduna durmadan gidiyoruzî Ekonomi ve endüstri tedbirlerîmiz muvaffak olmuştur. Dış Bakanımız Bükreşte Tevfik Rüştü Aras merasimle karşılandı. Balkan konseyi bugün toplanıyor Bükre*. 9 (Hususî muhabirimiz ı den, telefonla) Dış îşleri Bakanımız. refakatindeki zevatla beraber bu sabah Köstenceye vâsıl olmuş ve Bükreştea giden heyet ve Köstence belediyesi erkânı tarafından karşılanmışbr. Dif îş leri Bakanımız, Öğle üzeri Bükreşe gelmiştir. Buradaki istikbal merasimi çok parlak olmuştur. Istasyon baştan başa Türk bayraklarile ve Balkan andlaş • masına dahil diğer devletlerin bayraklarile süslenmiştir. Balkan konseyi yarın toplanacak hr. Ahiullah M. Yevtıc de Bökrefe gitti Belgrad 9 ( A . A . ) Başbakan ve Dış Bakanı M. Yevtiç Balkan anlaşması konseyinin toplantısmda ha zır bulunmak üzere dün akşam Bükreşe hareket etmiştir. YUNUS NADI Bugün 2 incide: 3 üncüde: Nelere sinirlenirsiniz? Atınayı göruş: İsmaıl Habib, hem nalına hem mıhına. Çanakkale tefrikası, dikkatler, Irmak Fü yos hattında faaliyet. Rus musikısi: Selim Sırrı Tarcan, görüşler ve görünüşler, sızde bu fikirde misiniz: Sabiha Zekeriyya. Hıkâye: Halid Zıya U şakhğil, Venizelosun yaptıkları. Fen bahisleri: Zelzele nedir, nasıl olur: Profesör Salıh Murad, Almanya mektubu: Abidin Daver. Spor haberleri, romancının san'ati, büyük a damlar müsabakası. Londrada binbir gece âlemi, güzel san'atler amelesi. Tıbda yeni inkılâblara doğru, ekonomi haberleri, İrau ateşgedeleri. Istanbulun güzelleşmesi, Uzunköprüden Almanyaya yumurta ihracatL Adanada yapılacak i mar işleri. Arsîulusal varlığîmız çok yükselmiştir. Türk Rus( Riyaset Divanı ve Encü • dostluğu Avrupa sulhuna da hizmet etmiş, Balkan menler seçimi yapıldı Paktı dört devleti birbirine bağlamıştır. 4üncü Kurultayın toplarnşı memleketin her yerinde muhteşem merasimle kutlulandı Ankara 9 (Telefonla) Ankara bugün fevkalâde günlerinden birini daha yaşadı. Dördüncü Parti Kurultayının toplanması münasebetile Ankara baştan aşağı donanmıştı. Daha erkenden Kamutav binasının büyük önü ve etrafı halkla dolmuştu. Dinleyiciler yer bulabilmek için birkaç saat evvelden gelmişlerdi. Saat ikiye doğru üyeler gelmeğe başladüar. Bunlar arasında Ankarada yeni görülen simalar vardı. Saat iki buçukta hemen, hemen murahhas ların kâffesi gelmişti. Bu sırada mı zıka İstiklâl marşını çalmağa başladı. saat on beşe on kala Atatürk geldi. Halkın alkışları arasında Kamutay salonuna girdi ve üyelerin arasına oturdu. Saat tam on beşte İsmet tnönü iç timaı açtı. Divanı riyaset intihabı yapılacağını söyledi. Başkan vekilleri ve Kâtibler seçildi. Başkanlıklara Abdülhalik Renda ve Saffet Arıkan, kâtibliklere Etem Kadri, tbrahim Akıncı, Fakihe Öymen, Naşid Uluğ seçildiler. Bundan sonra Atatürk kursüye geldi ve coşkua alkışlar arasında nutkunu «öyledi. Ankara 9 (Hususî) Parti Genel Başkanı Ulu Önder Atatürkün Kurultayda verdiği söylevi aynen bildiriyorum: « Kurultayın sayın üyeleri, Karşılannda bulunmakla haz duyduğum delege arkadaşlanmı selâm larken, yüce ulusumuzu saygı ile *nayenerek Cumhuriyetin sarsılmaz temelde olduğunun anlaşılmasına, 1931 kurultayı güvenhk ve sükunun kesin olarak kurulmasına rasgelir. Bu kurultayımız ise, geniş ölçüde gelişim devri içinde bulunduğumuz günler"de toplanmış oluyor. Kurullaym ycniden alacağı ilerleme ve yükselme tedbirleri ile va • tartm yüksek yönetimini erdemli eller'ınie lutan Pariimizin, şerefli tarihini zenginleştıreceğine şüphe yoktur. Ceçen kurullaııdan bugiine kadar, kültürel ve soysal alanda başardiğı mız Ulcr+ Türkiue Curnhuriuetirtin ulüial çehresini, kesin çizgilerile, ortaya çıkarmtştır. Yeni harfleri, ulusal tarihi, öz diU, ar, ilimsel müzik ve teknik ku ~ rumlarile, kadtnt, erkeği, her hakla eşil, modern Türk sosyeiesi bu son yıllann eseridir. Türk ulusu ancak varlığını derin ve sağlam kültür sınırlarile çevrele dikten sonradır ki, onun yüksek kapasitesi ve erdemi, uluslar ara sında tanıhr. Türk ulusuna doğunsal rengini veren bu devrimlerden her biri, çok geniş tarihsel devir lerin öğünebileceği büyük işlerden sayılsa yeridir. Bütün bu işler. (Arkası 11 inci sahifede) Kurultay açılırken Söylevin metni Balkan Andlaşman devletlerinit% Dış Bakanlart Yunan salkuru dün akşam buraya gelmiş ve istasyonda Başbakan ve Dış Belgrad 9 ( A . A . ) Balkan anBakanı M. Yevtiç tarafından karşılanlaşması daimî konseyinin toplantısmda mifbr. Iki Bakan, istasyonun salonuna hazu bulunmak üzere Bükreşe gitmek , çekilerek tren durması uzannca konuşte olan M. Maksimos başkanlığındaki I muşlardır. Yunan heyeti de gitti tıiHiıınıiHiHiııwiHinnııı»ınııııınııııııııııııiHitıııttıiıınııııııiııııııınııtwınmımiHiııınıııımıtınıt[nnıtııiiHiııntııntmııtıırııiiMiıııııııııııiB t üncüde: 5 incide: Fransa ile Italya hava ittifakı yapıyorlar Paris 9 (A.A.) Geneol Dö • I Genel devrimin kısa bir diyemi Bu anda, bundan önceki kurultaylan ve Partimizi doğuran ilk ~Sıvas kurultaymı ki, dış ve iş düşmanîartn süngüleri altinda kurulmuştur hatır^ lamak, geçen 16 yılın bütün hâdiselerini gözönüne getirmeği kolaylaştı nr: Uçurum kenannda yıkık bir ülke... Türlü düşmanlarla kanh boğusma lar... Yıllarca süren savaş... Ondan sonra, içeride ve dışanda saygı ile tanılan yeni vatan, yeni sosyete, yeni devlet ve bunlan başarmak için arasız, devrimler... Işte Türk genel devrıminin bir kısa diyemi... nm. 6 ncıda: FransızHava Bakanı General Dönen müzakereye girişmek üzere dün Romaya hareket etti nen, bu sabah bakanlığın öz tayyare • sile ve askeri ve sivil mütehassısiar taşıyan diğer iki tayyare ile birlikte Romaya hareket etmiştir. Bu tayyarelerin üçü de en son sistemdir. Böyle bir uzun yolculuğa çıkıslan, ilk defadır. Bunlar düz uçuş rekorunu kıran yüzbaşı Rossi ile Jan Mermozun idaresindedirler. Marsilyada konakladıktan sonra General Dönen, 10 mayısta Romaya varacakbr. Orada aym 13 üne kadar kalacak ve Kral tarafından kabul edilecektir. Generalin bu ziyaretten maksadı: 1 Paris Roma ve cenubî A » merika hava yollarının işletilmesinde, her iki memleketin, si"\l tayyare kurumlan arasında, sıkı bir elbirliği vücude getirmek, hareket saatlerini ve yasak mmtakalar üzerinden germe şartlarını İ7 incide: [S incide: P uncuda: £10 oncuda: (12 incide: Gelişim günlerimiz Bayanlar, Baylar. Partimizin her kurultayı, denebilir kî, bir dönüm başında toplanmıştır. 1927 kurultayı, doğuda kopan azıyi *13 üncfide: Frannz Havm Bmkam Cmmnd DSnen (Arkmm II inci tahifede) (Arkan 7 nci sahifede) ' «« şahmna muhmn tayymrm