10 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 7

10 Mayısl935 nnln, dllil o aa Bay Cellât herif! Bana her vakit kapıyı iki saat vurduracak mısm?... Uşak Bahçede çalışıyordum, bayım; siz vurur vurmaz o kadar çabuk ProfesSr Salih MURAD koştum ki yolda düştüm bile. B. Boyun kınlaydı! Pis köpek; Aksaray (Hususî) Aksaray ka kapıyı neden açık bırak mıyorsun? zası çevresi içinde sevince yer tutan bir U. E! Bayım, dün beni kapı açık çalışma vardır. Asayiş çok iyidir. Şeolduğu için tekdir etmiştiniz. Açık hirde polis, kırda jandarma çevik ve kabyor kızıyorsunuz, kapatıyorum gene kızıyorsunuz. Ne yapayım bilmem. gözü açıknr. Adi zabıta vak'alan bile B. Ne yapayım mı? Ne yapayım yok denecek kadar azdır. mı? Rezil!.... Son yıl içinde telefon kurumuna da U. O halde, siz çıküğınız vakit ehemmiyet verilmiş, 300 kilometroyu kapıyı her zaman açık bırakıyım mı, •RADyO^V<.T|£. «2! geçen telefon hatn yapılmıştır. Halen bayım? kırka yakın makine ve beş santral çaB. Hayır. ) lışmakta ve iyi işlemektedir. Bu yıl iU. öyleyse... ^ X "~ ~~ "" çinde iki yüz kilometro daha yapıla B. Daha mı fikir yürüteceksin, caktır. Köylüler dc bunun faydalan ayyaş? Tabckaların maktaı U. Lâhavle! Çıldırmak birşey nı anlamaktadırlar. Ve köy bütçeleni dalganm bir ucunun bir noktadan Zelzele hakkında yürütülen yeni değiL rine para koymaktadırlar. geçmesile sondaki ucunun geçmesi anazariyeleri söylemezden evvel arza B. Susacak mısm? rasmdaki geçen zaman) 5 ilâ 7 sani Yüz yirmi sekiz köyde köy kanunu dair bilgilerimizi hulâsa edelün. EvU. Bayım, patlıyacağım; bîr kayedir. Kudretin intişar cihetine amud yelâ acı bir hakikati itiraf etmelıyız. tatbik edilmekte ve köy bütçelerinın pı ya açık kalır ya kapah: Siz seçin, istikamette, yani yer yüzünü aşağı İnsanlar ayın bıze bakan yüzünün her yekunu elli bin lirayı aşmaktadır. nasü olmasını istiyorsunuz? yukarı hareket ettıren, arzanî dalganoktası hakkında az çok doğru bilgı Şehir belediyesinin çalışması kazaB. Külhani, sana bin defa söylenın sürati vasatî olan saniyede dört yi haiz olduklan halde arzın içi şöyle ya bağlı diğer bclediyelere de tesir etdim! Şey olsun... şey... Fakat şu serbuçuk kilometrodur. Bunun periyodu dursun yüzü hakkındaki bilgileri damiştir. Gülyer nahiyesi bir otel yap seriye bakm. Bana sual sormak bir P dalgası periyodunun iki misli ka ha noksandır. Eğer zelzeleleri kaydeuşağın haddi mi? Seni yakalarsam namış, bir parka başlamış, içilecek su gedardır. Bu iki dalganın takib ettikden sismoğraf keşfedilmeseydL Arzın titrtmiş, bir de şadırvan kurmuştur. Bu sıl olacağını görürsün... Merdiveni leri izler de hemen hemen birbirinin içerisine dair bilgilerimiz büsbütün belediyenin gelir yekunu üç bin lira • süpürdün mü? aynidir. Sismoğrafın kayidlerini o Enstitü binanntn uzaktan gorünüfü azalacaktL Bugün kabul edilen nazaU. Evet bayım, yukandan asa • kuyanlar bu dalgalardan birinin yer dır. Bundan başka Acem, ve Eskil riyelere göre arzın göbek denilen ğıya kadar. olan hastabakıcı hemşire, bizimle gaköylerinde de belediye teşkilâtı vardır. yüzünde in'ikâs edip iki, yahud daha merkezî kısmı yarım kutru 3470 B. Ya bahçeyi^. yet güzel türkçe konuşmak »uretile Alzıyade parçalara bölüneceğini hesaba kilometro kadar olan bir küredir. Bu Acem belediyesinin geliri 2500 liraU. Orada bir çöp bulursanız aymanlann memleketimize gelince dilikürenin erüniş halde demir ve nikel dır. Fakat daha çalışırsa bu gelir dört lığımı size bağışlarım. halitasından ibaret olduğu iddia edilmizi öğrenmek hususundaki gayret ve bin lirayı bulabilir. Bu belediye de bir mektedir. Bunun dışında ve 170 kiloB. Ata su vermedin ya? kabiliyetlerinin yeni bir delilini gösbelediye binası yaphrmaga başlamış metro kalınlığında demirle meşbu siU. A! Bayım, komşulara sorun, terdi. Hamburg, 5 mayıs pazar tır. Eskil köyü belediyesinin geliri de lıkat tabakası var. Bunun üstünde de geçtiğimi gördüler. Hamburgda hayvanat bahçesinde bi3500 liradır. Müessesenin geniş, büyök lâburatu115 kilometro kadar kalınlığında sima B. Ona yulaf verdin mi? denilen silis magnesyum tabakası V Elektrik isleri ze ve bizimle beraber buraya gelmiş varlan, 30,000 cild ilim vt fen kitabı U. Evet bayım, Giyyom da oravar. Bunun üstünde de 23 kilometro olan payitahttaki ecnebi gazetecilerine ile dolu kütüphanesi, tecrübe için kulAksaraydaki elektrik kudrerinîn faz daydı. kalınlığında ültra bazik tabakası bir çay ziyafen" çektiler. Sonra akşam lalığı sebebile Nevşehir buradan eleklanılan hayvanlara mahsut ayn bir B. Lâkin o kınakına şişelerini var. İşe bazaltik tipinden olan bu taolurken şehri bir dolaştık. Çok fazla trik almağa karar vermiştir. Bu mak söylediğim yere götürmedm değıl mı? dairesi var. 1914 de kurulmuş olan bakanın vasatî kahnlığı 12 kilometrosadla Sümer Bank Aksaraya bir mü aydmlık değil amma renkli ilânlarla bu müessese dünyamn dört köşesindeki U. Affınıza mağruren boşlannı yu bulur. Bu tabaka başlıca granit hendis göndermiştir. Tetkikat yap da geri getirdim bayım! donanma yapmış gibi süslü... Gece ten mürekkeb olan sial denilen vesıcak iklim hastalıklarile uğraşmakta ve maktadır. Elli bin lira masrafla bu iş Bilıs aluminyom halitasından ibaret B. Ya mektublanm, onlan posDyaraya davetli idik. Bethofenin bir muvaffakiyetler kazanmaktadır. olan arz kabuğuna mesned teşkil e temin edilecektir. taya verdin mi? eseri oynandı. Garb musikisinin bütün însaniyete büyük hizmet eden ve leIder. Yer yüzünden aşağı doğru inil U. Vallâhi, bayım, unutmak akYapılacak yenilikler inceliklerini kavramış olduklannı sakeli humma da dahil olmak üzere muhidıkçe sühunet derecesi artıyor. TakriDUnyanın maktaı limdan bile geçmedi. Aksaray kazası için vilâyct bütçe nan bazı arkadaşlar, Hamburgdaki ben 40 kilometro derinliğinde bu sü telif hastalıklara serumlar, ilâçlar buB. Sana bin defa şu mel'un ke katmazlar. Bu P ve S dalgalanndan «inde yeni yıl bütçesinde yirmi beş yamüziğin Dresden operasına giden huneti 1200 dereceyi buluyor. Bize lan müessesenin kıymetli müdürünü tebmanını gıcırdatmamanı tenbih ettim, maada bir de yer yüzünde giden ü taklı olan memleket hastanesi 35 yatabunlan öğreten sismoğraf kayidleri yüksek olduğunu söyledilor. buna rağmen bu sabah... rik ettik. çüncü ve uzun bir sıkışma dalgası ğa çıkanlmış, hastanenin yeni ve modir. Bunu nasü öğreniyoruz? vardır ki bunun sürati saniyede 3 ilâ Ikinci gün Hamburg şehrini ve meşU. Bu sabah mı? Dün onu bin Doktora bir sual sordum: dem bir binaya taşınması ve bu binaArz kabuğunun bir kısmının muva4 kilometrodur. Bu dalganm periyodu parça ettiğinizi haürlamıyor musu hur limanını gördük. Hamburg serbest da ilâveler yapılması için üç bin lira zenet halıni almağa çalışması zelzele Malaryanın tedavisi artık gayet uzun olup bir dakikayı bulabilir. nuz? limanı ile Hamburg şehri birbirine bidediğimiz hâdlseyi meydana getirir. kabul edilmiştir. Cumhuriyet mektebikolay olduğunu söylüyorsunuz SeylânEvvelki yazılanmızm birinde söy B. îstediğin iddaya girerim ki tişik olmakla beraber âdeta iki ayn Bir zelzele arz kabuğunun bünyesin • ne bir pavyon daha ilâve edilecek, ırda birkaç hafta içinde 30,000 kişi ledığimiz gibi ziya dalgalannın bir hâlâ o iki yük odunu... de f jlt (foult) denilen zayıf hatlar mernleket gibidirler ve aralannda gümcam, yahud su yüzünde kırılması gibi j jnafc k,enanndaki rıhtımın bir kısmı daöldü. Bunlar neden öldüler? U. Onlan yerlerine koydum, babbyuhca~vâM ölur. Arz kabuğunun ufökçuletin gidip ğelcnleri' muay'eheye P vr S dalgaletn da muhtelif kesafet | ka. y«pılacalu aıtroa müc«<içlesiıun açyun. Bundan sonra bir araba otu am Bakımsızlıktan. kıtlıktan ve ««ıcrine oturdugu olttald tabaka her» tâbi tuttuklan bile vardır. Limanı aynteki arz mmtakalarından geçerken Jw ; tığı büyük kanalın Konya Aksaray bara koyması için Giyyoma yardun Ilangi Mr sebebden dolayı uzerindeki caklann şiddetlenmesi üzerine sivrisirıhr. Arzın bünyesine aid bir takım j yolu üzerine rasgelen kısmmda Karaca yazmak üzere başka bir şeyden bafıettim, bahçedeki bütün ağaçları sulayükü çekemiyecek hale gelirse zelzeneklerin çoğalmasından, dizanteriden v hakikatleri bize öğreten işte bu kınl j su köprüsü yeniden yapılacak, Aksaray dım, geçidleri temizledim, üç karık setmek istiyorum. İe husule gelir. Bu ise ya arzın iç kısma hâdisesidir. Yer yüzündeki üç j Kocahisar yolu yapılacaknr. Bilhassa bütün bunlann sebeb olduğu fiziyolosebze çapaladım, öbüriinü de bitiri mınm umumî büzülüşüdür ve yahud Limana gitmeden evvel, sıcak memmuhtelif tabakalar sismoğraf vasıta j bu yol Aksarayı Ankaraya bağla yordum, siz kapıyı vurdunuz. jık sefaletten. kabuktaki ağırhğın artmasından ilesile tayin edilebilmiştir. Zelzele dal > leketler hastalıklarile mücadele enstiri gelır. Arz kabuğu kırüdığı zaman yaca<h için ekonomik kıymeti faz'adır. B. Of!... Bu haylazı koğmalıyım; O halde, kabahat tngilizlerin... galarınm in'ikâs ve inkisan 12 kilo } tüsünü ziyaret ettik. Burada, umumî kara, iyi bir mesned buluncaya kadar hiçbir uşak beni bunun kadar kızdırBelediye Meclisinin garib metro, 37 kilometro ve 60 kilometro hareket eder. Bu mıntakadan müt harbde dördüncü orduda Suriyede bimadı: Beni sıkıntıdan öldürecek^ tasavvurları derinliğinde anî inkitalar gösteriyor. hiş sarsmtılar, yahud dalgalar intisar Doktonın cevabı bir tebessümden Defol şuradan! zimle beraber bulunmuş olan profesör Bundan sonra inkita 2900 kilometro Belediye meclisi mutad içtimalanna eder. Bu dalgalar az çok sulb halinde ibaret kaldı. VARAL Mühlens müdürlük ediyordu. Biraz derinliğinde görülüyor. Sismoğraf olan arzdan her cihette intişar edıp devam etmekte ve içtimalar münaka mütehassıslarınm çoğu 2900 kilometDoktor Mühlens küçük bir hîkâye türkçe de bilen doktor, bize müesseseyi sismoğraf denilen hususî cihazlarla şah geçmektedir. Belediye reis vekili ro derinliğinde zelzele dalgalannın hem gezdirdi, hem de faaliyeti hakkınanlattı. Bir nevi malarya mikroplan kaydedilir. Salâhattinin başladığı imar programı arz göbeğine rasladığında ittifak e da malumat verdi. Müessese, sıcak hilâl şeklinde olduğu için buna Tbrk | Sismik mihrakı denilen sarsmtı mukavemete maruz kalmıştır. Çarşı diyorlar. S dalgalannın bu göbekte memleketlerdeki hastalıklar etrafmda merkezinden muhtelif tipte dalgalar ve müslüman malaryası dıyorlarmif. nm modern bir hale getirilmesi için akaybolması göbeğin mayi halinde bu(Baştarafı 1 inci tahifede) intişar etmektedir. Bu dalgaların bir araşbrma yapıyor, bunlara ilâç bululunması hükmünü veriyor. blan adımlann kısılmasma bir kısım Doktorun, bu hastalıkla mücadele için tespit eden bir uzlaşma akdetmektedir. nev'i dalganm geçtiği vasatın müte yor ve hastanesinde bu gibi hastahkbelediye azalan taraftarlık etmekte yazdığı makale bir cenubi Amerika gaArz kabuğunun zelzele teşkil eden navib sıkışma ve boşanması şeklm 2 Srresada tasdik edilen hava ve kısmen eskiliği muhafaza yolunu lara uğrıyanlan ücret mukabilinde tezetesinde îspanyolcaya tercüme edilirken idedir. Bu neviden dalgalara (tulanî bazı hareketleri bazaltik tabakanın mukavelesinin tatbikatmı müzakere etgranitten mürekkeb olan dış kabuk tutmaktadır. Bir fen adamına yaptnlan davi ediyor. dalgalar) deriz ki en canlı misali ses malaryadan kurtulmak için bütün mamektir. çarşı haritasım belediye meclisi ekse dalgalarıdır. Ses dalgası havada gı • ağırlığma tahammül edememesinden Hastanenin bir kısmı da böyle haslarya mikroplannı öldürmek lâzım gel 1934 te başlanılan teknik görüşileri gelir. Bazaltik tabakanm plâstik riyetler reddetmiş, imarcılar ekalliyette derken hava zerreleri mütenaviben diği hakkındaki cümle malaryadan yani macun halinde olduğunu ispat talıklara tutulan Alman denizcilerine melere devam eylemektir. bir araya sıkışıp boşanırlar. Zelzele kalmışlardır. edecek deliller çoktur. Herhalde bu kurtulmak için bütün müslüman) an ölvukuunda bu dalgalar ilk kaydedilen General Dönen, tayyare fabrikala mahsustur. Bu hayırlı ve muazzam Maamafih îmar taraftarlan henüz iitabaka üstündeki ağırlığı çekemiye«dalgalar olduğundan bunlara zelzele dürmek şeklinde çıkmış... Seylân, cerile lâboratuarlan gezecektir. müessesede çalışan Alman doktorluğu, midi kesmiş değillerdir. Eğer yeni hacek derecede zayıf bir tabakadır. Je ilminde primer (iptidaî) yahud sadenubî Amerikada değil, ahalisi de kâLondra 9 (A.A.) NiyuzKroolojya ve fizik ilimleri kabuğun alt rita tatbik edilemezse Aksaraya çok birçok sıcak memleket hastalıklanna ce P dalgalan denir. Arzanî tipten nikl gazetesinin Paris muhabiri, hava milen müslüman değil; makalenin yantaki bazaltik tabakanm plâstisitesmi yazık olacaktır. olan dalgalar sökonder (tâli), yahud karşı, gayet müessir yeni ilâçlar bulbakanhğı yüksek memurlanndan birikabul ediyor. Billurî bazaltın ayni sülış tercümesi de ingilizce olarak degil, sadece S dalgalan denilen dalgalar, muştur. Bu hastalıklar ve tedavileri ethunet derecesinde camlı bazalttan Eskişehirde feci bir tren sinin kendisine, General Dönenin RoP dalgalannın peşinden gelir. Su dalispanyolca çıkmış amma Seylânda mayüzde 6 kesif olmasını ileri süren ma seyahatinden maksadı, orada tamarafmda bize sinema ve projeksiyonla galarında olduğu gibi arzanî dalga kazası laryanın imhası, malaryaya uğnyanlamile tedafüî mahiyette bir hava and larda zerreler kudretin intişar hat Doly Okyanuslar altındaki bir kabumalumat verdiler. Başhekim, artık maEvvelki gün Eskişehirde tren hattı nn imhası şeklini almış. » ğun alttaki tabakayı daima ezme tehtına amud hatlar üzerinde hareket elaşması akdetmek olduğunu söylediğilikesi gösterdiğini ve camlı bazalt talarya ile dizanteriyi birkaç günde iyi üzerinde durmakta olan bir arabaya der. Bu dalgalar arasındaki farkı heDoktor Mühlens, Seylâna ilâç gönni bildirmektedir. lngiltere bu andlaş • bakasınm yer kabuğunun bütün ha tren çarparak içinde bulunanlardan pinizin yapabileceği basit bir tecrüeden ilâçlar bulunduğunu söyledi. madan haberdar edil^cektir. Fransız derdiklerini ve oradaki malarya salgıreketlerinde, Volkanlarda ve dağ silbe ile görebiliriz. Üç dört litre boyunbir kadın ile 6 aylık çocuğu param par lar, bu andlaşmanm lngiltere, Belçika Müessesede bu hastalıklarla mücadesilelerinin teşekkülünde ana rolü oynı ile mücadele ettiklerini söyledi. da bir lâstik borunun bir ucunu bir ça olmuş ve diğer 2 çocuk ta ağır suve Almanyamn da dahil olabilecekleri nadığmı iddia ediyor. le için doktorlara malumat vermek üzeduvardaki çiviye bağlayıp diğer ucuSıcak memleketler hastalıklarile mürette yaralanmışlardır. daha geniş bir andlaşmaya kapı aça nu boruyu ufkî vaziyette bulundur Hulâsa; bugünkü nazariyelere göre re kurslar da açıldığını, Türk doktorcağım umuvorlar. cadele enstitüsü, Fransanm Pastör mak üzere elinizde tutunuz. Elınizi zelzele arzm katı olan kabuğunun allanndan da bu kurslara devam edenNapoliyi ziyaret eden Fransız ileri geri hareket ettirseniz lâstik Enstitüsü nev'indendir ve yalnız Altındaki macun halindeki tabakaya ler olduğunu, fakat en ziyade cenubî boru uzayıp kısalır ve elinizin lâs • basmasmdan hâsıl oluyor. Tıpkı bir M. Aser gitti filosu manlığa değil, insanlığa da şeref vetik boruya verdiği kudret boru bo Amerikalılann geldiklerini söyledi. tahtarevalli, yahud terazide olduğu Türk Fransız Muhtelit mahkemesi Napoli 9 (A.A.) Birinci Franren bir müessesedir. yunca çiviye gider. Bu esnada lâstik gibi. Bunda Alp ve Himalaya dağlasız filosu, bir hafta kalmak üzere busenelik tatiline başladığı için mahkeme Haydarpaşa hastanesinde çalışmı; zerreleri boru boyunca ilk geri hareABİDtN DAVE» rmm büyük rolü olsa gerektir. Zel raya misafir gelmiştir. Zengin bir şenbitaraf başkanı M. Aser Hollândaya, ket ederler. Bu harekete biz tulânî zelenin hava tazyıkındaki değışiklik lik ve resmi kabul programı hazırlan dalga deriz. Fakat boruya bakan dalumumi ajansı Piyer Jodo Fransaya le alâkadar olmasına gelince: Bunu mıştır. Kral, Fransız Sübaylannı ka gitmişlerdir. ga görmez. Elinizi yukarı aşağı sal eskidenberi işitiriz. Fakat zelzeleyi larsanız lâstik boyunda su dalgalan bul edecektir. Türk Yunan muhtelit mahkemesi hâsıl eden kara tazyikinin karşısında gibi bir dalganın teşekkül ettiğini göSovyet Litvanya münasebatt dün on bir dava hakkında son karahava tazyıkındaki "Üeğişıkliğin pek az rürsünüz. Bu sefer çiviye giden kudrını vermiştir. olmasına bakılırsa bunun rolüne pek Tallin 9 (A.A.) Litvanya hüret arzanî dalgalarla gider. Zelzele o kadar ehemmiyet vermemek zarumerkezinden çıkıp kayid merkezine kumetinin böyle bir teklifi kabul huTiftik piyasası giden P, S dalgalan arz içinde geçtiği reti vardır. Barometrodaki tahavvül susunda gösterdiği tereddüd karşısında, vasatm kesafetine ve elâstik hassalazelzeleyi değil, zelzelenin sarsmtısı ciTiftik piyasası son günlerde yeni Sovyet hükumeti, Litvanya ile kendi rına göre muhtelif süratle seyreder vall barometroda tahavvül hâsıl e den canlanmağa başlamıştır. Bu canarasında karşılıklı yardım andlaşması ler. Elâstisitenin büyük olduğu yerlılık Ahnanyanm yakmda mubayaader. Nitekim büyük zelzelelerden biakdine dair 6 nisanda yaptığı teklifi lerde sürat artar. Kesafetin arttığı ta başlıyacağı haberlerinden ileri rinde antipode yani mukabil kutubyerlerde ise dalga sürati azalır. S geriye almıştır. gelmektedir. Fiatler beş kuruş kadar daki barometrolar bile müteessir olyani arzanî dalgalar arzın sulb kıs yükselmiştir. I muştur. Gerçi üzerimizdeki havanm gibi pek büyük tazyik ahşverişinde ağırlığı 5000 milyon kere milyon ton Çimento fiati mmdan kolay geçtikleri halde mayi küçük hesablar bağışlanabilir. Eğer olması itibarile küçük, görülmiyecek îktısad Bakanlığı, Bakanlar Heyeti böyle küçük hesablan çıkarırsak bu halinde bulunduğu farzedilen göbekbir miktardır. Fakat bu miktar arzm kararüe tonu 22 buçuk liraya indin ten geçemez. sulb ve mayi kısmınm ağırlığma rra sefer aym denizde olduğu gibi karalen çimentonun îstanbulda şehir da da yaptığı med ve cezrin de rolünü Sismoğrafın kaydettîği ilk sarsm zaran milyon kere, milyon defa kü hilinde, ayni fiatle istenilen yere teshesaba katmak lâzım. Bizim arzlarda lim edileceğini, civar vüâyetler için çüktür. Eğer havayı arzm vasatî kesatıh zelzele mihrakmdan çıkıp hemen 22 buçuk liraya yalnız nakliye masra 1 hemen bir müstakün üzerinde sani • fetindeki bir maddeden ibaret far • yer yüzünü 3 metro hareket ettiren fı ilâve olunabileceğini beledıyelere bu med dalgasmdan diğer bir yazıda zetsek bu ancak 2 metro kalınlığmda yede 7 ilâ 8 kilometro süratle seyretHamburgun büyük köprülerinden biri eylemiştir. bahsedelim. mektedir. Bu dalganın periyodu (ya» bir tabaka teşkil edebilirdi Zelzele 7FJ.ZE1.E NEDIR, NASIL OLUR? Aksaray kazasında canlı çalışmalar Bütün köyler telefonla birbirine bağlandı Dflnya Edebiyatından Almanya İntıbaları 'r v Sıkınü Brtteys' ten \ Hamburgda insanlığa şeref veren bir müessese Sıcak memleketler hastalıklarile Mücadele Elnstitüsü malârya ve dizanterîyi birkaç günde iyi eden yeni ilâclar buldu Hilâl şeklindeld sıtma mikrobları ve garib bir hikâye Fransa ile İtalya hava ittifakı yapıyorlar