10 Mayıs 1935 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 12

Istanbulu güzellestirmek için Taksim Ortaköy caddesi likçe en zengin bir bulvar haline kolayca konabilir 500 yıl önce yaşa Konya köylerinde tifüs hastalığı güzel yan Türk hekimi nan Andaç açılıyor îzmir 9 ( A . A . ) Bundan 500 yıl önce Mısırda Maristani Mısır adile anılan şıfa yurdunun başhekimi, Kirgi köyünden ünlü Türk hekimi Hızır Bahanın adına, altı aydanberi hazırlanan mermer andacın önünde açılma şenliği yapılacaktır. Büyük hekim, Aydın oğullanndan îsa beyin zamanmda Mısırdan çağırılmış, sonra öz yurduna gelerek son ömrünü bilim ve fen ile orada geçirmiştir. Bu büyük adamın hekimlik ve şifa bakımmdan o çağlarda yazdığı beş, aln izer lârinceye ve Avrupa dillerine geçirilmiştir. Birgide gömülü olan ve Türk hekimliği tarihine onur veren büyük hekimin cumhuriyet çağında izini aramak, bulmak ve onun adma adanç kurmak Türk varlığının özenli bir zevkidir. Enbba Odası namma îzmirden bir heyet açılma şenliğinde bulunmak üzere güzel bir çelenkle ve bugünkü trenle Ödemişe gelmiştir. Uzunköprüden Almanyaya yumurta ihrac ediliyoı Odemişte adına hazırîa Kirligiret köyünde 13 kişi ö!dü,100 tane de hasta var Ihracatı arttırmak için tavukları ıslah etmek ve köylüye tavukçuluk öğretmek lâzım! Konya (Hususî muhabirimizden) Süle nahiyesindeki Kirligiret köyünde çıkan hastalığın tifo değil tifüs olduğu doktorlar tarafından yapılan tetkikat sonunda anlaşılmışnr. Köy içindeki pis yerler ve gübreler tamamile temizletilmiş ve her tarafa kireçler serpilmiştir. Ev eşyası tathiratmı yapmak üzere de vilâyet sıhhiye müdürlüğü tarafmdan iki etüv makinesi gönderilmiştir. 2227 nisan günleri arasmda bu köyde eskiden ölenlerden başka daha 13 kişi ölmüştür. Bu 13 kişi arasmda köy muhtan ile bu seçim yılında bir kadın da vardır. Köyde şimdi yüz kadar yatmakta olduğu söyleniyor. sıhhat ve içtimaî muavenet hastanm Vilâyet müdüriı köy ihtiyar heyeti azahğını kazanmış olan Uzunköprü (Hususi muhabirimiz den) Dış piyasalara yumurta göndermek maksadile bir yumurta şirketi kurulmuştur. Şirket ilk parti olarak şimendiferle Almanyaya 200 sandık taze ve iri cinsten yumurta göndermiştir. Yunanistan ve İspanyaya da yumurta gönderilmiştir. Trakya yumurtaları, İnebolu yumurtalarına yakm evsafı haizdir. Önceki yıllarda Trakya yumurtaları şimendiferle hep Almanyaya gönderilirdi. Yumurtala rımızm rağbetini temin için hüku metçe alınmış iyi tedbirler var. Bu tedbirleri köylere kadar yaymak çok faydalı olacaktır. Kümes hayvanlarına bakmak işi üzerinde köylülerimizi uyandırmak gerektir. Bugün memleketimizde kümes hayvanları hemen hemen hüdayi nabit gibidir, o kadar bakımsızdır. Her köylünün evinde mutlaka beş on tavuğu vardır ve bu tavuklar bir köy evinin gaz, tuz pa rasıdır. Bir köy evinin iktısadî hayatında bir mevkıi olan tavuklara bakmak, onlardan daha iyi ve çok mahsul almak gerekken buna hiçbir köylümüz ehemmiyet vermez. Dış tica retimizde oldukça yeri olan yumurta ihracatı işi üzerinde yabancı memleketlerle anlaşmalar yapıyoruz. Ya ni bu mahsulümüzün ihracına ve satılmasına ehemmiyet veriyoruz, Köylünün eline her gün para getirecek olan kümes hayvanlarmın bakun ve gıda usulleri üzerinde onları uyan dırmak için de çalışmak lâzımdır. O vakit yumurta ihracatımız üç dört misli artacaktır. men satılmıştır. Fiatler çiftçiyi se vindirecek kadar yerinde idi. Bu sebeble gelecek yıl tütün zer'iyatı birkaç misli artacaktır. Bu yılın tütün istıhsalâtı 70 80 bin kilo idi. Fiatlerin yerinde olduğu yıllarda kazamız bir milyon kilodan fazla tütün çıkar dı. Cumhurîyet Uzunköprünün derdı Mİ. Dolmabahçe meydanmdan Takmme çtkarhen yaya da, otomobîl, kamyonlar, arabalar da hep bu dar geçidden geçmek zorluğunda. Sebeb, »oldaki, çeşme arkanndmki tutun depom îstanbulu güzelleştirme isjne Dolmabahçeden başlamışnk. Paradan ziyade çevirim, yönetin (idare) ile Dolmabahçe meydanını bir alan haline getirebileceğimizi, bu meydam Taksimden Cumhuriyct meydanına bağlıyan önemii (mühim) Gümüşsuyu Ayaspaşa caddesıni çabuk ve ucuzca çok değiştirebileceğimizi anladık. En lüzumlu şey biraz parke taşı ve tehlikeli îki dirseğin genişletilmesidir. Bunlar da bir iki ayda, bugünkü belediye bütçesinden yapılabilecek işlerdir. Dolmabahçe meydam ile Ctunhuriyet meydanı arasmda otobüs servisi koymak suretilc halka hizmet edilebileceği anlaflldl. veti bir tütün deposunun yıkumasfle ortaya çıkanlch. Meydamn nihayetinde Ortaköye doğru uzanan iki tarafı ağaçlı bulvar sizi adeta kendine çekmi yor mu? Taksimden Dolmabahçeye inen bir kilometroluk cadde çabuk güzelleşe bilecek, dosdoğru inen bir bulvar şeklini alabilecektir. Fakat bu güzel meydandan Ortaköye kadar giden, daha şimdiden geniş olan şu önümüzdeki 3 kHometroluk bir bulvar var. Buralarda ne kadar gizli güzellik hazineleri vardır. Beşiktaşa doğru giderken, Camh köşke kadar sağda saray duvan bo yunca giden yeşil bahçe, solda yük sek gene yeşil yamaç. Camlıköşkten sonra sağda yalnız yüksek duvarlar. Harem zamanlan için yapılmış olan bu duvarlarm şimdi lüzumu yoksa ve bir Şahab da giderek köydeki fennî ve tıbbî tedbirler üsründe tetkikat yapacak, icab eyliyen dırektifleri verecektir. Kirligiret iki yüz elli haneli büyük bir köydür. Hükumet hastalığa karşı icab eden koruma ve tedavi tedbirleriru almıştır. Hastalığın başka köylere geçmesi imkânlan bırakılmamış oldu ğundan bunun Kirligirette kalacağı ve orada söndürüleceği umuluyor. Irtica velveîes'"nin içyüzü (Baştarafı 1 inci sahifede) bazı kimselerin daha tevkif olunacakları zarmolunmaktadır. Mevkufların sayısı 18 e baliğ olmuştur. Bunlann çoŞu bellibaşlı bir iş sahibi olmayıp yobazlardan ibarettir. îçlerinde bir iki küçük memur vardır. Dün tevkif gjunan şeyhin bu meseledeki rolünün bazı safdilleri kandı rarak kendilerinden para çekmek oldu §u anlaşılmıştır. Şeyhin müridleri kendisine bir peygamber gibi bağlı olup onun verdi§i muskalara inanıyorlarmış! Müddeiumumî Cemil, bu ak^am Vali Fazlıyı ziyaretle uzun müddet görüşmüştür. Bursa tahkikatmın îspartad^ki tahkıkatla alâkası olmadığından burada tevkif edılenlerin Eski^ehire gönde rilmeleri muhtemel değildir. Uzunkoprünün ötedenberi büyük bir derdi vardır: Ergene nehrinin taşması. Ergene ovaları, dunyanm en bereketh topraklarından sayüır ve gene dunyanın en nefıs ve tatlı kavunu bu ovalarda yetişir. Alpullu şe ker fabrikası bile Ergene ovalarında, pancardan % 25 ten yukarı randıman almamaktadır. Buğday bire kırktan fazla mahsul verır. Bu kadar kıymetli olan Ergene ovasının en büyük tehli kesı su baskınıdır. Nehrın yatağı dolmuş ve üzerindeki birçok su değır menlerinin bendleri dolayısile de taşma kabiliyeti artmıştır. Kış ve ilkbaharda fazla yağmurlar olduğu yıllarda bu bereketli ovaya hiçbirşey ekilmez. Bu yıl da öyle oldu. Ovanm birçok yerlerinde el'an su vardır. Bu ovadan istıfade edilemiyecektir. Su baskmı ayrıca hastalık yapıyor. Er gene suyunun Meriçle birleştiği yerlerde 10 15 köy vardır ki, her yü sıtmadan kırılıyor. Ergenenin temizlenmesi birkaç defa düşünüldü. Hatta temizleme makinesi bile geldi. Fakat iş yürümedı ve kaldı. Bu en verimli topraklarunızın her zaman istifade olunacak bir hale getirilmesi lâzımdır. Kıymet takdir edilecek e§ya Ankara 9 (Telefonla) 27 birinci kânun 923 tarihinden itibaren kısmen mahallî piyasa fiatlerine göre kıymet takdir edilerek çıkanlmış olan malIara mukabil yapılacak ithalâtta bu mallann kıymetlerinin mi, yoksa hakikî satış kıymetlerinin mi esas tutularak kabul edileceği hakkında henüz kat'î bir karar verilmemiştir. Fakat karar verilinciye kadar bu mallar fot satış kıymetleri nisbetinde ithaiâta müsaade edilmesi uygun göriilmüştür. Hakikî satış kıymeti ile evvelce mahallî piyasa kıymetine göre takdir edilmiş kıymetler arasındaki fark için ayrıca karar verilerek bildirilecektir. Çiftçinin vaziyeti Geçen yıl kurak geçmiştir. Pancar ziraatini de Alpullu fabrikası % 60 nisbetinde azalttığından köylümüz bu kışı çok büyük bir sıkıntı içinde ge çirdi. Bahar aylan geldiğinden ve mahsulün idrak mevsimi de yaklaş tığından sıkıntı oldukça hafifledi. Bu yılın kışlık zer'iyatı geniştir ve mahsulün büyüme ve olma vazlyeti çok iyidır. Yağmurlar da zamanında düştüğünden çiftçilerimiz iyi ve bereketli mahsul alacaktır. Çıftçi mahsu lünün lâyık fiatüe satılraadığındaa şikâyetçidir. ».. „ , < ;, Yol işleri Yol faaliyeti itibarile kazamız çok geridir. Kaza çevresindeki biricik U zunköprü Keşan şosesi bile yol denilmiyecek bir hale gelmiştir. Istas yonla kasaba arasındaki 4,5 kilomet roluk şosenin her yüz adımı geçilemiyecek büyük çukurlarla doludur. 500 yıllık bir ömrü olan 1280 metroluk Uzunköprünün üzerinde bile, yağ murlu havalarda birçok gölcükler hasıl oluyor. Edirne Uzunköprü şosesi 50 kilometroluk bir yol olma sıoa rağmen on senedenberi bir türlü bitmedi Balvara bir tek engel var Dolmabahçe nasıl kolayca koca bir alan olabiliyorsa, Cumhuriyet meydanından bu alana kolavca bir bulvar | sakınca (mahzur) akla gelmiyorsa. bu duvarlarm yıkıldığını, yerlerine sara geçirilebileceğini gördük. Şimdilik buna bir tek engel çıkıyor. Gümüşsuyu yın deniz yüzündeki parmaklık stilinhastanesi köşesi karsısındaki bir iki apartıman. Bu apartimanlan şimdi istimlâk edemiyeceğiz. Fakat aralannda boj arsalar var. Bunlardan birine aparö • man yapılmağa başlanryor. Bu işi durdurmak ve bu arsaları istimlâk etmek lâzım. Bunu yapamazsak ziyan mtlyonu geçebilir. Milâsta yeni tevkifler Muğla 9 (A.A.) Milâsta bir kişinin İspartada tarikatçilik yapmak is tiyen Saidi Kürdi ile muhaberesi anlaşılmış ve yapılan aramada bu adama gelen mektublar ve risalelerde Milâsta yedi kişinin adı geçmiş olma sından ötürü bu sekiz kişi Adliyece tevkif edilerek îspartaya gönderü miştir. de bir parmaklık konulduğunu gözönüne getirelim... A y n ayn saray daireleri arasındaki bahçeler, bunlann ilerisinde nhtım, deniz.. Anadolu sahili! Beşiktas kendi kendine düzelecektir Beşiktaşta yolu daraltan bir hamam var. Sırası gelince o da yıkılır. Beşiktas. caddesi aldığı önemle ve ehemmiyetle kendi kendine düzelir. Maçka ve Yıldız caddeleri doğru denize indirilebilir. Beşiktaş vapur iskelesi, tram vay caddesine geniş ağachkh bir yol ile bağlanabilir. Tütün sattflart Geçen yüın tutün mahsulü tama KÂZIM tspartalılartn Isparta 9 (Hususî protestosa muhabirimiz Izmir muallimlerinin yardımı Îzmir 9 (Hususî) Izmir dım toplamaktadırlar. mu allimleri Kars felâketzedeleri için yar Trakyadan gelen eşyanın beyannamesi Ankara9 (Telefonla) Sirke ciden Uzunköprüye kadar olan istas yonlarla Edime ve mütekabilen bu istasyonlardan birine gönderilen dahilî ticaret eşyası için Edirne, Uzunköp rü, Sirkeci gümrüklerinden ticaret be yannamesi verilmesi usuldendi. Tüc » carlara müşkülât veren bu usul kaldı • nlmıştır. Bundan sonra bu türlü eşyayı taşıyan vagonlar Edirne Uzunköprü arasmda geçerken mühürlenecek Yu nan mıntakasını geçtikten sonra mühür kaldınlacaktır. îzmir Osmanh Bankasmı dolandıranlar yakalandı ı îzmir 9 (Hususî) Osmanh Bankasından sahte imza ile 5,000 lira dolandıranın Kuşadası eski evkaf me • muru Naci olduğu anlaşdrruş ve mer • kum buradan îstanbula kaçmışür. N a ci, îstanbulda bulunan polis adlî kı?ım reisi tarafından yakalanmıştır. Naci nin kansı Hadiye de burada yakalanmışbr. Kadının üzerinde 1,150 lira bu* lunmuştur. Suç ortaklan Antalya millî emlâk eski müdürii Hasan da yaka lanmışnr. Naci îstanbulda 2,000 lira ile ev almış ve evinde taklitte kullandığı mühür ile 800 liralık çek bulun • muştur. Taksimden nereye gidelim den) Halkevinde Cumhuriyet Halk Partisi dördüncü Kurultayınm açılması büyük merasimle kutlulandı. Sonra halk, Cumhuriyet Halk Partisi binası önünde, îspartanın temiz adını kirletmek istiyen ve bu memleket ve top rakla hiçbir alâkası bulunmıyan birkaç serseri vatansız ve soysuzun işledikleri suçu nefret ve lânetle protesto ettiler. Bütün teşekkuller bu protestoyu tel ırrafja büyüklerimize bildirdiler. Demek ki Dolmabahçeden Taksime kadar toplu bir güzellik ve bayındırhk elde etmek kabil. Bunu ucuz ve çabuk yapmak kabil olduğu gibi zelltştirmcek te mümkün. Şimdi bu toplu güzelliği ve baymdırlığj nereye doğru yayalım? Cumhuriyet tneydanında bulunduğumuza göre dört tarafa gidebiliriz. miştik. Gene denize doğru îstanbulun gidelim. bozulmamış. güzelliği denizleridir, deönümüzde Ortaköye kadar uzanan bir cadde var. Ortaköye gidelim. Yolüstü de şimdiye kadar yaptıklanmıza daha bakalım. bir bu yapüğımızı gittikçe genişletmek ve gü îzmirde bir kaza Izmir 9 (Hususî) Karşıyakada manav Ahmedin zevcesi, bir buçuk yaşında Seher ve altı yaşmda Sabahat isminde iki çocuğunu evde bırakarak komşuya gitmiş, Seher kuyuya düş müştür. Sabahat te kardeşini kurtar mak için kuyuya atlamış, fakat kur taramamıştır. Otomobil mezarlığı Beşiktaşı geçtikten sonra sağımza gene saraylar ve bahçeler gelir. Birinci bahçe şimdi otomobil mezarlığsdır. Hurda otodobillere kolayca yer bulunur. Burası temizlenir, bu yeri denizden ayıran duvar yıkıhr. Böylece deniz kenanndaki mekteble parmaklıklı büyük bir bahçe ortaya çıkar. Deniz caddeye çıkar, cadde denize kavuşur. tç tşleri Bakant Ankaraya dondü Isparta 9 (Hususî muhabirimiz den) îç îşleri Bakanımız bugün Ankaraya gitmek üzere îspartadan aynldı. Şükrü Kaya coşkun tezahürat la uğurlandı. mekteb olmuş. Önündeki yüksek du • varlara parmaklık yapılmış ne güzel. Ortaköye gelirsiniz. îçinden çıkılmaz çapraşık dar bir yer. burada durursunuz. lster Işte istemez, güzelliği bir bulTaksimden tzmir mekteblilerînîn bayramı çok eğlenceli oldu Çtrağan sarayı yeri Bundan sonra Çırağan sarayı duvarlan gelir. Bir kısmı mekteb. Dursun. Sarayın birinci kapısı gelir. tçeriye bakınız bir fabrika! Sarayı Yıldız parkına bağlıyan köprü altından geçiniz. Sarayın ikinci kapıst gelir. Içeriye bakmız! Yüce bir boşluk. Bir spor kulübünün elinde bir stadyomdur. Dolmabahçe Ortaköy yolu Ayaspaşadan inerken Mühendis çatallaştığı mektebi bitiminde, yolun yerde durmamak kabil mi? Anadolu sahili, deniz, saray daha buradan gözüküyor. Merdivenli bul van inmeğe başlar başlamaz, saray, önündeki park, saat kulesi, cami... Hepsi gözümüz önünde. Bu güzellik ter buraya kadar, Dolmabahçe içinden geçen 4 kilometroluk var... Mekteb olmtts, güzellesmis saraylar Daha üeri zidiniz. Eski saraylar Yeni tetkikler Güzelliklerine doyamadığmız bu bulvar boyunca gene yaya dönmeği istersiniz. Çırağan hizasma gelince durursunuz. Bu duvarlan da indirsek, yerine parmaklık koysak dersiniz. Kapüar, köprü yerlerinde bırakılarak yapılacak bu parmaklık arasmdan gördüğünüz boşluğa ne koyabüiriz? Denizden, karadan geliniz.. VapurIa, tramvayla, otobüsle, otomobille..» Yaya nasıl gelirseniz geliniz. Şehre bu kadar yakm ve bu kadar güzellikler içinden geçerek gidilen deniz kenannda boş, koca bir yer ne servettir; Buraya ne yapalım? Taksimden Ortaköye kadar 4 kilometroluk toplu bir güzellik... Çabuk ve ucuz elde edilebilecek. Mektebliler bayramından muhtelif intıbaİar îzmir (Hususî) Talebe bayramı güzel geçti.. îlk mektebler Kızılçöllü sahasında, kız, erkek lisesi Tepeköy çamlığında, diğer orta mektebler, kendilerine en yakın olan yerlerde bayramlannı kutluladılar. Hususî trenler, otobüsler tahrik edüdi. Kısmen aileler de işrirak ettiler. Analı, babalı. evlâtlı çok güzel bir gün geçirildi. Oyunlar, müzik. eğlenceler içinde akşama kadar eğlenildi. Bu muhitlerde talebenin gür, neşeli çığhklan, kahkahalan etrafı çmlatu ve zevkli bir canlılık doğurdu.. Ayaspaşadan Dolmmbahçeye yaya giderhm, merdivenli yolun dibin\ deki şu tütün depoaunu, mümkün olta, elinizle kopartp denize atacağımz gelmez mi? Bütün Dolmabahçenin güzelliğini kapatan batamaklı yolu »ola »aptvran, meydana iniş yerini tehlikeli ve çirkin yaptut hep bu depo degil mi?. Bi^ilara pek para sarfetmedik. Çırağan yerine ne koyabüiriz ve bu işe paramız var mı? Var. Gelecek derdle$mede görürüz.