1 Mayıs 1935 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

TA '% 1.8-918 iİCMAL Venedik TOplantısı ,Budapeştede, Macar milleti - Tin milli matemini temsil eden dir âbide var: Iptidai bir haçın Stüne yerleştirilmiş, bir hati - . Değerli parçalarından Trı- ahon muahedesile mahrum edi- a bugünkü cılız, minimini ı'*ı“llg:ıryı ile, umumi harpten EVvelki güçlü, büyük Macaris- n mukayeseli hudutları bu aritada görünür.. Tarihin pek Şanlı yapraklarını, keskin demi- Tile yaratmış ve aziz kanile yu- Ürmuş olan Macar oğulları, Milli varlıklarının parçalanma - fina karşı duydukları sönmez Acıyı, böylece, göklere haykır - Mak isterler!.. Bugün Sah Çekilecek, La- val da Moskovaya Gidecek Paris, 30 A.A.— Ekselsiyor gazetesi, Fransız-Sovyet muka- velesinin başlıca esaslarını, şu suretle hülâsa ediyor: y 1.— Mukavele, Cenevre andlaşmasınm çerçevesi dahilinde, yani bu andlaşmanın 10 uncu, 11 inci, 15 inci, 16 mcı ve 17 inci maddelerine uygun olarak akdedilmiştir. 4 2.— Mukavele, Locarno ahkâmının infazına hiçbir suretle mâni değildir. 3.— Müzaheret. karşılık esasına müstenid olup, uluılaf kıır_u- munun imtiyazlarına uygun kâfi bir müddet için derpiş edil- ir. mı::_ Mukavelenin mâna ve şümülü ve tatbik şartları. etrafın- da hadis olabilecek noktai nazar farkları hususi teahhüdlerin bilcümle teferrüatını tesbit edecek müşterek bir tefsir ile hallo Tunacatkır. b A 5.— Mukavele herhangi bir başka devletin aleyhine mütevec- cih-değildir. Müsavi hukuk ve vecaible ve uluslar kun_ımunun çerçevesi dahilinde şarki Avrupa için karşılıklı bir müzaheret sistemi tesisine çalışmayı istemek şartile ileride bu mukaveleye herkes iltihak edebilecektir. K e a ğ Paris, 30.A.A. — B. Laval ile Sovyet nclın“ Paotemkin, dün akşam saat 17 den, 19,20 ye kadar karşılıklı müzaheret andlaş- masına dair istişare etmişlerdir. ğ B. Laval, andlaşma metnini bugünkü kabine toplantısında arkadaşlarına arzedecektir. Sonra da. kendi hükümetile istişare etmiş bulunması muhtemel olan B. Potemkin'i kabul eyliyecek- ur.Andlışmıyı. çarşamba günü sah çekilmesi muhtemeldir. Bu itibarla, B. Laval'ın gelecek hafta başında Moskova'ya ha- reket etmesi mümkündür. Paris, 30.A.A, — Fransız matbuatı, Fransız-Sovyet müzake- relerinin neticesi hakkında çok nikbin bulunmaktadır. Petit Journal, mukavelenin metnine dair henüz hiçbir yeni taf- silât elde edilmediğini yazıyor. Matin, otomatik karşılıklı bir müzaheret prensipi ile, Cenevre ve Locarno andlaşmalarından doğan — mükellefiyetlerin telifine 3 Işte, Venedik şehrinin şiir ve büyü dolu koynunda, dört ma - 1sta yapılacak diplomatik top- ti haberini okurken, Buda * Peştedeki bu âbide gözümüz ö- hüne geldi; çünkü bütün Macar Politikası bu GSbidede ifade ve hulâsa edilmiştir: Macaristanı küçülten ve asıl ordusunun sefe- Ti sayısını 35000 kişiye indiren Tianon (4 haziran 1920) mua- hedesini bozmak., Bu, açık, Ma- Carlara göre itiraz götürmez, bir ölüm kalım işidir. Bunun içindir ki, yakında Ro- Mada toplanacak Tuna konfe - Tanst Macar yüreklerinde kay- Bular uyandırdı. “Tüuna devletleri birbirinin iç İşlerine karışmıyacak,, Düsturuna dayanan diploma- tik bir vesikayı imza etmek, Ma- tarlarca, çok nazik bir mesele - dir. Hungarlar, muahedelerin ademi tadili, taahhüdünü tazam- Mun edecek Bir mukaveleyi ka- sON HABER RUS - FRANSIZ ANLAŞMASI BALKAN MUHABIRLERİMİZİN TELGRAFLARI Metaksas, Hükümeti ittiham Ediyor Atina, 30 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Muhalif partı liderlerini mühakeme eden divanı harp dün muhakemeye başla- mıştır. Şahit olarak dinlenen General Metaksas suçlular lı:ıkl.m:ı- da bir şey bilmediğini, fakat divanın adaleti yerine getirmek için kanuni yollarda yü esi doğru olmadığını söylemiş ve buna sebep olarak ta fırka liderlerinin isyana iştirak ettiklerinden do- layı değil, takip ettikleri siyasi maksatlar için muhakeme edildik- lerini ve cezalarınımn askeri kanuna göre verileceğini ilâve et- miştir. Metaksas bundan sonra bir mart isyanının vuku bulaca- ğinı evvelden tahmin edemediğinden dolayı hükümeti ittiham etmiştir.Dinlenen diğer bazı şahitler de suçluların isyanla alâkalı olmadığını söylemişlerdir. e Çaldaris Bük:;şe Gidecek Atina, 30 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Başbakan Çal- daris, kuvvetli bir ihtimale göre, 10 mayısta Bükreşte toplanacak olan Balkan antantı konseyinde Yunanistanı temsil edecektir, Çaldaris, Hariciye Bakanlığı Vekili Mavrömihalidis, Dahiliye Bakanı Rallis ve Maksimos ile konseyde müzakere edilecek işler hakkında dün geç vakit müzakerelerde bulunmustur. Başbakan Bükreşe gittiği takdirde intihabat on bes gün daha talik edile- cektir. Bükreşe gidecek Yunan heyeti Hariciye Bakan Vekili, Yuna- nistanm Türkiye ve Sofya sefirlerile Hariciye Bakanlığı Siyasi Işler Müdürü Pipinelli'den mürekkentir. Olimpiyakos Hareket Etti Atina, 30 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) — Fenerbahçe ve Güneş takımları ile iki maç yapmak üzere müukavele imzalayan Olimpiyakos takımı futbolcüleri bu akşam Fransız bandıralı Providence vapurile Pireden hareket etti Takım perşembe sabahı İstanbulda olacaktır. Reislerile gö üm, Kafile iki ida- reci ve on beş futbolcüden mürekkeptir. Reislerin'n bana verdiği bul edebilirler mi? Onlar, mua: hedelerin zamanla ve yeni ihti- Yaçlara göre değiştirilebileceği hakkında — Uluslar Kurumu Pakt'ında mevcut maddeye da- Yanarak, bu hakkı her zaman Sophfıstatear kârâcakı VE azilk- lar haklarınin lüğvedilmiyeceği hakkında inanç verici teminat frıyorlar. Bu işleri konuşmak içindir ki İtalya dış müsteşarı Suviç, Macar dış bakanı Kanya Ve Avusturya dış bakant: Ber- Ber - Valdenegg Venedikte top- iyorlar. © _Görülüyor ki iş nazik.. Ademi Müdahale prensipi ile muahede- lerin usull dairesinde değiştiril Mesi maddesi arasında uçurum- u ayrılıklar var.." İtalyanların: kıvrak türlü boyalara giren ince diplomasisi, bu muammayı, ba- kalım nasıl halledecek?.. Endi. Şeleri, kayguları, gizli emelleri, Dasıl mucizeli bir formül ile te- Tf edebilecek!.. Yusuf Osman Bükülmez Örfi idare Kaldırılıyor Atina, 30 (Husust muhabiri - TMiz bildiriyor) — Cumartesiye dar divanı harblerde muhake- Me edilmekte olan ehemmiyetli 'avalar bitirileceğini ve pazar - tesiye örfi idarenin kaldırılabi l=ceğini hükümet taraltarı gaze teler yazmaktadırlar. darei örfiyenin xaldırılma - Sile şimdiye kadar intihabata Eirmiyen diğer fırkaların da in- tihabata girmesi temin edilmiş im » Hükümet intihabatta devletin rejimi meselesinin or - aya konmasına müsaade etmi - Yecektir. Fikret Adil Tunada kasırga Sofya, 29 (Hususf muhabiri- :'"d'n) — Tuna'da işlemekte lan (Hristoyotef) adlı küçük " Bulgar vapuru, Rusçukta, Müthiş bir kasırga esnasında k; '""şm. Bora ve kasırga, bir h:; şilebi ve pek çok kayığı da tırmıştır. Romanyanın (Ra - :'lan) iskelesinde yirmiye ya- n _kıyık batmıştır. çEilibe ve Tatar Pazarcıkta. & detli bir yağmurdan sonra 'akn bora, camları kırmış, bü- Yük hasarat yapmıştır. Pilevne kazasındaki köylere çok zarar ll yağmıştır. Veren dol: muvaffakiyet elverdiğini haber vermektedir. Journal, otomatik müzaheretin mevzuu bahsolamıyacağı fik- rindedir. Ocuvre gazetesinin diplomasi muharriri de, Fransız-Sovyet mükavelesinin bugün öğleden sonra parafe edileceğini tahmin etmektedir, Sonbaharda: Harbımi Var ? » Londra, 30. A.A, — Daily Telgraf'ın Eritre'ye gönderdiği muhabir, Massilyadan gazetesine yolladığı bir mektubda, Erit- re'deki limanda büyük miktarda harb malzemesinin toplanmış olduğunu yazmaktadır. Hazırlıkların ehemmiyeti, yalnız müda- faa için, yapılmış olmalar rihtimalini bertaraf ettirmektedir. Umumiyetle düşünüldüğüne göre, harb harektı, yağmur mev- siminden sonra, eylül ilkteşrinde başlıyacaktır. B. Musoli'nin, Habeşistan'ı, ttalyan nüfus fazlalığı meselesi - nin anahtarı olarak telâkki etmesi muhtemeldir. Habeşistana gelince, Kralm İtalyan istilâsına bütün kuvveti ile karşı koymak kararında bulunduğu — aşikârdır, Habeşistan'a ancak, Fransır Somalısında Cibuti yolu yahud İngiliz Somalism- daki bazı hâli arazi yollarından silâhlar, tayyareler, top araba- ları ve tanklar ithal edilebilir. Bu itibarla Habeşistan'ın harbe hazırlanması müşkül bir meseledir. Burada dolaşan rivayetlere göre, Japonya silâh ithali husu- sunda Krala yardım etmektedir. Adisababa'da Kral ile mülâkatlarda bulunmuş olan bir İngi- liz, bu şehirde 9 silâh ticarethanesinin mümessillerini gördüğü- nü söylemiştir. o o c Voroşilof'un Beyannamesi Moskova, 30 (A.A.) — Hır.biye komiser; Voroşilof, 1 mayıs münasebetile, Kızılorduya hitaben neşrettiği beyannamede diyor ki: Üa “Sovyet Rusyası, sulhperverane eserini ikmale çalışmaktadır, Bununı:'l:aabğ.' kendi topraklarına karşı vukubulacak her türlü tecavüze mukavemet etmek uıık&indedir. Ve kızılordu, bu hususta hükümete filen yardım edecektir. 5. Kızılordu, en mükenmxel teslihata maliktir. Ve her nefer işçi- ler yurdunun müdafaası uğrunda canını feda etmeğe hazır bu- lunmaktadır.., ü Bundan sonra Bay Voroşilof, f’"?“"“," bayramını kutlalamak- ta ve beyannamesini: “yaşasın işçiler inkılâbının sarsıl n rucusu Kızılordu..,, sözlerile bitirmektedir. —.. Fransa Tayyare plânının tatbikinde acele ediyor Paris, 30 (A.A.) — Salâhiyettar bir zat, matbuata beyanatta k, demiştir ki: — bulngî,r:.m” tayyareciliği 1935 sonlarında tamamile yenilenmiş olacaktır. 1933 nihayetinde hazırlanmış olan, tayyareciliğimizin 3 senelik yenileşme plânı, harici hâdisatın tazyikı ile mecburen tacil edilmiş ve program, 1937 ilkbaharında ikmal edilecek yer- de, 1935-36 kışında ikmal edilmek lâzım gelmiştir. Bu sebebden dolayı, yapıcılarımızdan büyük gayretler diledik, Ancak, acele- ci siyasanın, öyle mahzurları vardır ki, bunları, yeni tekâmüller- Te tahdid etmek mecburiyetindeyir. Uzak bir âtideki hava siyasasını takarrür ettirecek olan, salt hâdis olacak vaziyetlerdir. Lâkin biz daha şimdiden, yüksek askeri şüranın tetkik edeceği iptidaf tetkiklerimizi hazırlamak- isimlere göre İstanbula giden futbolcüler şunlardır: Kaleciler: Apostolidis ve Teodoridis Müdafiler: Kurantis, Hrisafopulos. Muavinler: Kosyanos, Viyoletis, Alifrangis, Kunelis, Muhacimler: Depuntis, Vazos, Remundos, Rangos, Simeoni: dis, Papaandonyu, Adrianopulos. ÖOlimnivakna marları tartin hevetinden: T —- çıun_.ı stan şaf'.*.ı'wıyor.u“d] af sabahı Providan& ilk maçını cuma ile yapacaktır. 3 — Kapılar saat 12 den 4 — Duhuliye 50, kapalı kuruştur, vapuru ile iki maç yapmak üzere gelecek ve saat 16,30 da Fenerbahçe stadında Fenerbahçe 2 — Maç hakemi Şazi Tezcan'dır. itiîh'ren acık bulundurulacaktır. tribün 100, ve numaralı yerler 200 piyakos takımı perşembe Ankara, 30 (Hususi muhabi- rimiz bildiriyor) — Cami hade- meleri nizamnamesi yarınki res- mi gazetede çıkacaktır. Nizam- namenin esaslarına göre vaiz ve hutbeler diyanet işleri başkan - lığı tarafından kontrol edilecek- tir. Cami ve mescitlerde açrlan hizmetlere imtihanla adam alına caktır. İmam ve hatiplik imti - hanlarında itikat ve ibadetten, yurt bilgisinden, müezzinlik im- tihanlarında ezan ve namaz me- selelerinden, yurt bilgisinden. Vaizlik imtihanlarında birer â- yet ve hadis gösterilip türkçeye çevirtilecek, hadis, tarih ve yurt bilgisinden sualler sorulacaktır. Kuran okumak — gibi hiz. metlerde güzel ses aranacaktır. İşine düzgün' gelmiyenler ve işini güzel görmiyenler, camiin temizliğine dikkat etmiyenler iki defa ihtar cezası görecekler, üçüncü defasında aylıklarının yarısı kesilecek, dördüncü defa- da da vazifelerine son verilecek- tir.Namus ve haysiyete dokunan Alfyon - Antalya hattı Isparta, 30 (A.A.) — Afyon. Antalya hattının İsparta şube koluna demiryolu istimlâk işine devam edilmektedir. Bugüne ka dar İsparta ve Bozan önünde yapılacak istasyonların yerleri - nin istimlâk işi bitmiş ve hattın geçeceği kararlaştırılan saha ü zerinde mühim bir arazi istim- lâki de yapılmıştır. Cumhuriyet deı_rrinin yayımı ve başarımı kud reti sayesinde İspartalılar yıl - lardanberi özendikleri bu büyük ülkülerine kavuşmuş olacaklar - ÇanîîerdîAçıI;n Hizmetlere İmtihanla Adam Alınacak Belgrad ve İntihabat (Belgrad husust muhabir.miz yazıycı ) 26 msan Şehrin dalgın çehresi üç gün- dür daha derinleşti. Sırp düşü- nüyor, Hırvat düşünüyor, Kara- dağlı düşünüyor, Bosnalı müs- lüman da düşünüyor.. Yugos- lavya intihabatı ma vısın altısm- da bitmiş olacak. Yüzde bir de olsa, gene derin dein düşünüle- | cek bir ihtimal var: Ya 1929 da dağıtılan fırka- ların yaptığı bugünkü muhale- fet grupu gene Zağrep'te top- lanmağa kalkarsa.. Kral Alek- sandr'ın 6 Kânunusani 1929 da yapıverdiği işi şimdi kim ya- par?.. Yugoslavya'yı şu hale geti- ren Kral, Hırvatların, Slovenle- rin, Bosnalıların Hırvatistan merkezi sayılan. Zağrep'te top- landıklarını, federasyon istedik- lerini haber aldığı gün nıulı.'ıle: fet fırkalariyle beraber meclisi de dağıtmakta bir saniye gecik- memişti. Tek idareci olarak hü- kümetin başma gecirdiği Gene- | ral Jivikoviç'le “Harbiye nazı- rı,, milleti bir sene yalnızca ida- re eden Aleksandr 1931 senesi- ne girerken meclisin tekrar açıl- ma müsaadesini tebaasına yıl başı hediyesi gibi vermişti. Bugünkü hükümet her za- mankinden kuvvetlidir. 1929 hâdisesinin tekrarlanması ihti- mali yüzde bire düşmüştür. Hü- kümetin akalliyette kalmasına intihap nizamı itibarile de imkân yoktur. Ama gene, 6 mayıs gü- nünü helecanla bekliyorlar.. Tahsilini Galatasarayda yap- tıktan sonra Avrupada tamam- lamış mert bir Karadağlı ah- babpla konuşurken — sorüyor- dum: — Yüzde bir ihtimalin hük- mü olur mu? Neden Karadağlı- lar, Sırplar, Hırvatlar, Bosnalı Müslümanlar böyle için için dü- şünüyorsunuz?.. — Hakkmız var, olamıyacak ve olamaması lâzım olan bir ihe timal peşinde tasalanıp duru- yoruz. Halimizi size misalle an- latayım: Çok sevilen bir babanın ema- net ettiği bir çocuğa binde iki tehlikeli bir ameliyat yaptırmak icap etse, o binde ikilik tehlike aile efradının gözünde ne kadar büyür değil mi?.. Hem düşünün bir suçtan, ağır hapis veya o de- rete bir işten mahküm olanların vazifelerine son verilecektir. Hasta hademelere vazifeye başladıkları müddetler- gözönü- ne alınarak 6 aydan bir seneye kadar izin verilebilecektir. Ca - mi eşyasımı korumak, birinci derecede müezzin ve kayyumla- ra ait olacaktır. Bunlara nezaret hakkr da imamA ve baş imamlara verile cektir, Bir sebeple kapanmış o- lan cami ve mescit hademeleri. nin aylıkları 3 ay tamam, ondan sonra yarım olarak verilecektır. Ölen hademe çocuklarına Ev- kaf Genel direktörlüğü —maaş bağlayacaktır, Meşrut olmiyan - hizmtlerin niyabetle verilmesi hususi ni - zamname ile kaldırılmıştır. Ni- mi hademelerinin işlerine bak- mak üzere vilâyet ve kazalarda Evkaf müdür ve memurlarınm bîışkanlığmda komisyonlar teş- kil edilecektir. Derincede yeni bir silo İzmit, 30 (A.A.) — Ziraat Ba kanlığınca Derincede yaptırıl - matka olan transit silosunun in- şası bitmek üzeredir Siloya aid makine ve diğer levazım da gel- miştir. Yakında montaja başla- nrlacaktır. Kütahya porse'en fabrikası Kütahya, 30 (A.A.) — Tem zamname hükümlerine göre ca- | ki, © çocuğu bizlere emanet e- den baba da artık yaşamıyor... Eşref ŞEFİK Mihalakopulos ittihada davet Ediyor Atina, 30 (Husust muhabiri- miz bildiriyor) — Eski Harici- ye Bakanı Mihalakopulos gaze- tecilere yaptığı bey*nutta eğer şahid olarak divanı harbe çağı- rılsaydım, Venizelosun tasav « vurlarını kimseye bildirmediği - ni, hakikatta hiç bir mânayı ifa- de etmeyip yalnız sözden ibaret kalan Müttehid Milli muhalefet cephesi deniler müttehid muha lifler reislerinin hiç birisine bir sey sövlemesine imkân bulun - madığını ve bir daha tekerrür et Mesi kabil olmayan isyan hare- ketini artık unutarak hepimizin birlikte memleketin istikbal ve selâmeti icin çalışmamız lâzım o_1dugunu söyleyecektim demiş- tir. Affed'len Idam mahkümları Solfya, 29 (Hususi muhabiri- mizden) — Paskalya yortuları münasebetile, Kral Boris, idam mahkümlarından altısını affet- miştir. Mahkümlar, hükümete silâhla karşı gelen, dağa çıka - rak cete teşkil eden partizanlar. dandır. / a Kaçırıan bir adam Londra, 30 (A.A.) — Taymis muzda temel atma merasimi ya pılacak olan porselen fabrikası- nın kurulacağı yeri tayin etmek üzere Sümer Bank tarafından gönderilen mühendis gelmiş ve fabrikanın kurulacağı yer hak - kında tetkikata başlamıştır. gazetesinin Londraaan öğrendi ğgine göre Çekoslovakyaya mu haceret etmisş olan Josef Lam - persberger ismindeki bir Al- man, vatandasları tarafından kaçırılmıs ve Almanyaya götü . rülmüstür.