26 Mayıs 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 10

| | İ gi | Gi! Ankara 4 (AA) — Cümhuriyet Halk Par- #Wi Ocak kongrelerinden (başlayıp sıra e Vilâyet kongrelerinde toplanan ve mahalle- fince yapılmak imkânı olanlar (o ayrıldıktan İ “sonra exas ve ana işlere müteallik olup Par- İH Umumi İdare Heyetine gelen dilekler tas- bit edilerek 20 Mayıs'ta toplanacak olan Bü- yük Kurultaya sunulmak üzere — hazırlan - Müştir Yurdun her tarafının ilgilendiği bu dilek - İer, memleket ihtiyaçlarının muhtelif mev- Zularda bilhassa aşağıdaki ana noktalarda toplandığını göstermektedir. o Bu hülüsaya gifedilerek dikkatli gözler, halkımızın yur - dun ve milletin terakki yolundaki; intibahı- # nin ve yurd ihtiyaçlarile yakın ve şuurlu il- İ gisinin aksin! göreceklerdir. 1 — Başvekülete aid dilekler: 1 -—- İnönü muharebesinin cereyan ettiği gahada piyade #iperlerinin olduğu yerde İn- ın bir heykelinin dikilmesi ve Çanak - © Kölede #ürk kahramanlığının şanı ile mü - | İÜ tenasib bir abide yapılması. , © 2 — San'at ve tarihi kıymeti olan abidele- MR yin tamiri ve iyi muhafazası ME 3 — Asri mezarlıkların her tarafta yaptı- İİ rılmasına başlanılması. ŞE 4 — Memleketin muhteli? yerlerinde mev- İl gvd sıhhi maden sularının ve kaplıcalarının #atüh edilerek istifade edilir bale getiriime- .. NI — Adhiye Vekâletine ald dilekler 1 — Adliye binalarının ve cesa evlerinin 2 — Olmiyan yerlerde moterlikler ihdası MW 3 — Mahkeme teşkilâtının halen mevcud lmıyan küçük yerlere kadar teşmili. 4 — On liraya kadar alacak davalarına ih- Hİ tiyar heyetlerinin de bakabilmesi, 3 — Bir haftaya kadar mahküm olanla - tin cer müddetlerinin nahiye merkeslerin- İde geçirmeleri, alelimum hursizlik cürümle- İçi için mevcud ceza hükümlerinin arttır - #aası, meşhud suşlar kanunu bükümlerinin köylere de teşmil! Ii — Dahiliye Vekâletine mid dilekler: 1 — Belediye işleri, şehirlerin imarı, su, 6- lekirik İşlerini yapabilmek için hükümetçe ozun vadeli krediler temin edilmesi, ve köy- erin ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri için fa- Kir belndiyelere hükümetçe münasib şekilde iirldat temini ve yardımlar yapılması, 8 — Nüfus işleri: Evlenme muamelesinin daha kolay bir hale getirilmesi ve harçlan muaf tutulması. 3 — Kayidsts cocukların nüfusa kaydedi- meleri ve bugüne kadar o müfus kayıdlarm yaplıramamış olin vatandaşların “cezas? Dü füsa kaydedilmelerinin temini, ların vergiye tâbi tutulmaları. ilAt işleri: bakımından bazı Ka: larında tadilât yapıl. tam teşekkülü hale & — Hükümet daireleri: Hükümet daireleri iyi olmıyan bum anzim ve tevali. lis isleri Polis teşkilâtının. balunmıyan küçük ka - babaları da termili ve mercnd olan yerlerde! tevsit 8 — Köy ieleri: Köy kaikınma isinin Muntakalarda kövlüyü tasyik eden &alma 4- şinin kaldırılarak bona mukabf vergilere Pwayven bir miktar Müvesi veya salman İİ sıkı bir surette tanzimi, Köy kanununun, tat İİ hik edilen yerlerde, hükümlerine tam olarak Nİ piayet edilmesi. Kör künununun tatbik edil- Mİ İniyen yerlere teşmil, Köy kanunu tatbik iinde bu kanun dısında köylüye mükelle - ; fiyet vüklenmemesi: Köy kanununun besinet Maddesi ile köy meclislerine £ verilen kasa nezdinde itiraz plânlaşması, bazı| Bakkına aykırı dir makam hakkı verilmesi IV — Maliye Vekâletine aid dilekler: İ — Alelimum vergilerin — tevhidi ve bir Giden tahsili, hayran vergisinin biraz daha İndirilmesi ve cift hayvanlarından vergi a - İahmaması 2 — Fındıklık vesaire gibi yeni (o yapılan Dağ ve bahçelerden on sene vergi alınma - Mas, buğday koruma vergisinde tahfıf ya - pilması $ — Köylü tapu senedlerinin borçtan ve ME tüy binalarının vergiden muafiyeti, kadas - İno işlerinin tesrii, kasaba ve köylere teşmili. İN 4 — Muhtaç ve ararisiz köylüye (Oemvali Be melruke, hükümet ve evkaf arazilerinin tev- SEM ve bunların uzun vade ve wevx flatlarin Satılması 8 — Rski mütekaid maaşlarının artar - ması, " V — Masarif Vekâletini alikadar eden di- tekler: i h inşası ve ceza evlerinin islah. | nahiye, kama ve vilâ -| ve mevcud yerlerde) PARTİ KURULTAYI HAZIR Halkımız Parti Büyük Kurultayından neler bekliyor ? Başv<kâletle diğer vekâletleri alâkadar eden dileklerin ana noktaları arzedilmek üzere hazırlandı Büyük Kurultaya 1 — Muhtelif yerlerde mahalli ihtiyaçla - rın karşılığı olarak lise, orta, ilk ve san'at 0- i kulları, kız enstitüleri, ticaret lisesi, milli kü- tüphane ve müzeler açılması. 3 — Mekteb kitablarınm ucuzlatılması ve vaktinde dağıtılması ve tedris senesi içinde değiştirilmesi. 3 — İlk tedrisat işinin umumi bütçeye â - lınması, olamazsa umumi bütçeden vilâyef- lere yardım yapılması. 4 — İlk mekteb muallimlerinin maaşları- nm umumi müyvazeneden verilmesi, VI — Nafia, Münakalât ve Mühaberat, Ti- caret ve İktsad Vekâletlerine aid dilekler: 1 — Adapazarı « Bolu hattı inşaatı başta olmak üzere esas demiryollarından bazı şe- hir ve kasabalar içerisine tali hatlar yapıl - MAS 2 — Hat boyunda nüfus kesafeti ve Iktı — sadi faaliyet dolayısile Yhtiyaç görünen yer- lerde ara istasyonları yapılması, ambarlar tesis ve Yrevcudlarının tevsi. 3 — Devletin başladığı su ve kurutma İş - lerinin tersi ve teşmili, 4 — Şehirleti birbirine bağlıyan esaslı b- tikametlerdeki yol ve köprülerin ıslahı, yol vergilerinin yalnız yol işlerine sarfı. 5 — Bamsun, Trabzon ve Mersin limanla- İrmın İnşası ve bazı iskelelerde o mendirek, iskeleleri olmıyan sahil şehirlerinde de iske- teler yapılması. 8 — İhtiyaç görülen küçük kasaba ve na hiye merkezlerinde de posta ve telgraf mer. kezleri açılması, 7 — Halka ucuz radyo temini, (köylerin radyolanması için köy idarelerinin mecbur tutulması, 8 — Alelümum hayat pahalılığını kaldı - İrıcı tedbirlerin alınması, 9 — Çimento, şeker, gaz, benzin, fiatlarının daha çok venslatılması, İ 10 — Pamukin mensusatın ucuzlatılması, kömür fiatlarının halkın © iştira edebileceği hadde düşürülmesi ve alelimum ev mahru - katının uouzlatılması, 1 — Afyon müstahsillerinin toprak ofisi ile mevcud vaziyetlerinin islâhs ve alelümum Afyon istihsal ve satış işinin düzene konul- masi, 13 — Muhtelif yerlerde şeker, mensucat, meyan kökü, konserve, iplik, pamuk yağı, sabun, küsbe, kendir, meyva kurutma, piri - na, çay, çuval, şayak fabrikaları açılması, 13 — Pancar ftatlarının arttırılması 14 — İhtiyaç görülen bazı sahit şehirleri- mize vapur uğratılması ve narlunlarının ten gili ve sefer Larifelerinin #htiyaca uygun ge- kilde tanzimi. 18 — İstihsal we istihlâk kooperatif işlerin- de hariçte kalan ve muayyen mevsularla İş- tigal eden iş zümrelerinin de koöperatifleş- tirilmesinin temini, 16 — Yerli fabrika mamnllerinin satışla - rında mutavassıt ellerin kaldırılması, YI — Balıkçılığın islah ve himayesi, İ 18 - Lüzum görülen yerlerde “Ticaret O - |dası, Toprak Ofla ajanlığı ve bankalar şube- lerinin açılması 1) — Alelümunn ticaret işlerini kolaylaş — tiracak ve mahsullerimizi kıymetlendirecek bazı müteferrik dilekler. VII — Sıhhat ve İçtimai Muavenet Vekâ- letine aid dilekler: 1 Hinin her yerde tamamlanması ? — Olmuyan. yerlerde hastane, dizpanser, eczane açılması. 3 — Sanatöryomların arttırılması, sitma, trahom, verem, frengi müeadele teşkilâtının arttırılması ve mıntakalarının tevsi, 4 — Kininin ve alelirmum İlle fatlarının ucuzlatılması, doktor vizite ücretlerinin bir nizam ve disiplin altına alınması, $ — Çok çocuklu ailelere yardım işine hö- kümetin fazla ehemmiyet vermesi, kimse - siz çocuklar için devlet yurdiarı açılması 5 — Muayyen mıntakelarda rontgen mer- kezlerinm acılması, hükümet (| tabiblerinin muayyen zamanlarda köyleri dolüşip sıhhat kontralü yanması 7 — İskin işlerinin sür'atle mintakalarında sahih; kurutulması VW — Gümrük ve İnhisarlar Vekâletine aid dilekler: 1 — İspirtonun, tuzun, barut ve saçmanın ucuzlatıtması, ? — Zirast işlerinde kullanılan ve gümrük muafiyeti dışında kalan diğer ziraat ület ve edevatının da gümrükten muafiyeti. 3 — İstasyonlarda tuz satışının temini ve tuz ambarlarının çoğaltılması. 4 — Şarapciliğın ıslâh ve himayesi, 5 — İnhisarlırn alacağı yaş meyvalari vaktinde ve değer #latında alması ve mev - cud güçlüklerin bertâraf edilmesi. 8 — Gümrük muhafaza teşkilâtının geniş- letilmesi. o * 7 — Körlü ve halk sigaralarının ucuzin - l tanzimi ve ati bozan bataklıkların mazut,/ di Doktor ve abhat memüru, ebe eksi-! SON POSTA LIKLA Dört senede Başarılan işler Ankara 3 (AA) — Dördüncü Büyük Ku- rultayın tesbit ederek vazife halinde tevdi €ylediği işlerden ve Parti programının dal- ma devam eden hükümlerinin tatbikatından olmak üzere, Beşinci Kurultaya kadar geçen 4 sene içinde başarılmış olan işlerin umumi hatlar halinde hülâsam şunlardır: ADLİYEDE 1 — Hâkimler kanunu, bâkimlik ve müd- delumumilik mesleklerini koruyacak ve men sublarımı mesleklerine daha büyük alâka ile bağlayacık şekie konmuştur. 2 — Yurda adaletin sürat ve mükerme- Miyetle Latbiki için kanunlarda icap eden de- Bişiklikler ve tekemmüller yapılmış ve mah - kemelertnizin sürat ve intizamla İş gör - melerini mütemadiyen kontrol ve takib e- dici tedbirler konmuştur. 3 — Tera ve İflâs kanunulle bu ka- nunu tatbike memur teşkilâtı verimini art- tırmak için icab eden tetkikat yapılmış ve bir de mütehassıs gelirilerek teşkli ile komis- yon ile yapılan çalışmalar sona ermek Üze- re bulunmuştur. 4 — 06 senesinde kabul edilen meşhud suçların mahkeme usulüne dair çıkan kamu- nun Çatbikatından müsbet netleeler ve fay- dalar elde eöllmiş ve bu kanunun tatbik sahası 1638 senesinde genişletilerek ağır suç- lara da teşmil olunmuştur. 5 — Geçen Kurultayın dileği üzerine ihti- yaç gösterilen 13 mıntakada yeniden sdliye teşkilâtı vücude getirilmiştir. 6 — Ceza kanunumuzun bazı kısımlarında esaslı değişiklikler yapılmak suretile devle- tin iç ve dış emniyeti geniş mikyasta müey- yidelerle takviye edilmiştir. 7 — Avukatlık ve noterlik mesleklerini, ge- rek mensubları ve gerek Iş sahibleri bakı - mından günün ve İleri cemiyetin icablarına uygun olmasi temin edici kanunlar yapıl- mıştır. CEZA EVLERİ 8 — Ceza evlerinin ayni zamanda birer wlah yeri olması ve küçüklerin ahlâki düş- kürlüklerinin giderilmeşi esası gözönünde İtutularak ceza çektirme sisteminde estsli de İğişikiikler yapılmış ve ceza evlerinin. bir ıslahane haline getirilmesine karar veri) - İmiştir. Bu karara göre birçok ceza evleri şim diden bu hele Ifrağ edilmiş ve bu tatbikattan müsbet neticeler alırımıştır. Ba sisteme mad- imkânın azami nisbetinde devam edile » cektir, 9 — Memleketin muhtelif yerlerindeki ce- sa ve,teykif evlerinin tamamen yeni baş - tan yapılması esası kabul edilmiş ve tatbi- kata geçilmiştir. Kema; adliye binalarının yurdun ihtiya - cın karsılıyacak mahiyetie yapılması karar altına alınmış ve bu hususta faaliyete geçil- miştir. Muayyen bir programla bunların süratle Ikmal! bilhassa gayedir.. 10 — Bir göcuk ilahanesi yapılmıştır. Bun lar lüzumuna göre çoğaltılacaktır. DANİLİYEDE 1 — Yurdun, en medeni memleketlerde ol- İ duğu şekilde teesrüs etmiş olan emniyet ve asayiş İşleri; hergün deha ileriye götürül - mektedir. İ 2 — Maddi ve manevi evsafı hergün artan polis ve Jandarma teşkilâtı, vatandaşlar a- İrasında vasifesini kolaylıkin ifaya sukte - İdir olacak derecede sempatik ve güvenilir bir anlayısa maz lmuştur #Arkası var) ————————— | alması, köylü için siçara küğıdl tütün pa — keklerinin de satılması. Türk sigara ve tütün lerinin nefasetinin arttırılması, 8 — Müsald yerlerde tütün ve tömbeki e - kilmesine izin verilmesi, tütün mıntakala - rında müstahsil malın Iyi muhafazası için ambarlar yapılması ve İmalâtehneler tesisi, tütün zürramın maruz bulunduğu müşkü — lâtan kaldırılması tedbirler alınması, IX — Ziraat Vekâletine aid dilekler daştırıcı ve bu hususta halkın müşkülâtın İizale edici tedbiri Alınması, nizamname İve taltmatnamelerin basitleştirilmesi 2 Köylünün ziraat işlerinde Kullanmak için ihtiyacı olan ağaç ve kerestenin daha kolay temini. 3 — Kereste ve mahrukat ruhsatiyeleri - nin vaktinde ve kolaylıkla verilmesinin ie - mini, 4 — Devlet ormanlarındaki yabani fidan - ların halka mrccanen verilmesi, 5 — Her cins damızlıkların ve araların çoğaltılması. 6 — Baytar ihtiyacının temini, lime göre meccanen fidan dağıtılmam, ipek böcekçiliğinin ve kozacılığın ıslahı ve geniş- letilmesi, tohum dağıtılması ve para yar — İ dimi yapılması. 8 — Zıraat alâtının kolay ve ucuz taksit ile tederikinin temini 9 — Mur hayvanlarla ve zirai hastalık - larla mücadele işinin genişletilmesi ve va -| sıtalarının ve bilhassa, kükürtün ucuzlatıl - ması 10 — Alelğmum tohumların ıslahı işi, top-i rak mahsullerinin standardizasyonu işi ve İziral konubinaların, dahille zirmat fabrika — Jları ve ameli ziraat mektebleri açılması, 11 — Ziraat memurlarının ihtiyaçlarının. tzalesi. 1? — Ziraat Bankasının açacağı &redi ve alelâmum kredi mıntakaların &ı Üfler. Orman kanımunun taibikatını kolay-İ tını feni 7 — Pidanlıkların çoğaltılması, ve ber ik-| (iö&, Bir kuyruklu yıldız Mayıs 2 yüzünden 30 sen8 evvel istanbulun yaşadığı korkulu gün (Baştarafı 8 inci sayfada) Zil zurna sarhoş geçirdik. Mademki kıya- met kopuyor, bari keyifle öleyim diyor- duk. Fakat bir de baktık ki ertesi sabah dünya yerli yerinde, biz de yerli yerimiz- deyiz. O zaman bir gecede yediğimiz pa- ranın hesabını şöyle bir yekün yapıp, ay sonuna kadar daireye bile gidemiyecek bir hale düştüğümüzü görünce adetâ kı- yametin kopmadığına yandık... Eğer sar- raf imdada yetişip aylıklarımızı kırma- saydı halimiz yaman olmuştu. © Bay Şükrü, (Pangaltı): — Ben kendim bu yıldıza çazpmak sö- züne pek inanmadığım içir korkmadım Fakat bir komşu kadının bu korku ile çıldırıp pencereden aşağı atıldığını göz“ lerimle gördüm. Kadıncağız gazeteleri o- kur, halkın söylediğini işitir ve müthiş surette evhama kapılırmış... O hale gel- miş ki, daha yıldızın çarpmasına on beş gün kala birdenbire aklını temamile ka- çırmiş. Ben akşam üstü eve. gelmiştim. Geceliğimi giymiş, kafesi kaldırmış. bah.| çeyi seyrede ede kahvemi Ziraat: Sit gelirinin köylü için ehemmiyeti (Baştarajı 7 inci sayfada) süt imalâthaneleri kurulur, kısacası bü - tün istihsal ve imal bir teşkilâta bağlanır» sa bugün sıkıntı çeken bırçok köyleri - miz süt yüzünden bir kalkınmıya mazhar olabilirler. Bunu teyid etmek için küçük bir misal arzedeyim: «Eldeki istatistiklere göre orta Ana - doluda bir dönümden alman vasati buğ- day mahsulü 80 kilogramdır. Bunun 15 kilosu tohumluk olarak önceden tarlâya atıldığına nazaran, asıl istihsal miktarı 65 kilo demektir. Köylünün tarlasını sürmek, tohumunu ekmek, ekinini biçmek, har - manını yapmak ve sönta pazara götür - mek gibi müteaddid işlerin emek karşı * Tığından sarfı nazar, bu 65 kilonün ge - tireceği para nihayet 4 x65—200 kuruş * tan ibarettir. Halbuki orta Anadoluda bus günkü şerait altında bir koyundan yılda 25-30 kilo süt elde edilmektedir. En aşağı fiatla kilosuna 3 kuruş temin edilse, ko- yunun gayri safi süt varidatı 75-90 kuruş tutar, Yani 3 koyunun bir yıllık süt geliri bir dönüm tarlanın bir yıllık buğday ge - lirinden fazla edecektir, Bir dönüm tarlanın buğday mahsulü « nün elde edilmesi için icab eden masraf ve emeklerle, süt istihsal için üç koyuna yapılacak emdk ve masraflar yanyana getirilirse sütçülüğün çok daha kârlı ola- cağı da ayrıca görülür, Hülâsa yurdumuzun her bölgesinde| süt geliri ehemmiyetli bir yekâna baliğ olmakta; fakat kıymetlendirilemediği için köylümüze yeteri kadar faydalı olma » maktadır. Süt, yoğurd, peynir, tereyağ, hattâ kazein gibi çeşidli mamülâtı bu - günün icablarına göre yapacak fenni ima- lâthanelerin vücud bulmasını teşvik ve temin edersek bundan köylümüzün göre- ceği fayda pahasız olacaktır, Süt gelirini köylüye tattırmak için va - pılacak iş, evvelâ sütü para eder bir mah- Sul haline getirmektir. Bu da süt imalâ - Tikleri, teşkilât birlikleri ile olur. Trakyada böye bir hareketin başladı - mİ şekillere sokacak sermaye bir -| den ani bir cinnet buhranına tutular İ komşu kadının camı, kafesi gözümün önünde bahçeye uçtuğunu düm. Esasen yalnız Türkiyede değil w tün dünyada asabı bozuk olan birçok £. sanlar kıyamet kopmadan evvel im çin telâş gösterdiler. Halbuki biz ve asıl kıyameti ondan sonra gördük olan bütün dünya insanlarına onu dâ yakında görmek müyesser olacak, gas! mahvolacağına inandıramazlar. yatımda bir kere Haley kuyruklu ının dünyayı hâk ile yeksan edeceği” inandım. O tarihten iki üç ay evvel babi” dan kalma ev, dükkân ne varsa hepsi sattım. Eğlendim, yedim. O İberi başımı sokacak bir ev alamadım. Bi” ralarda dolaşıyorum. Bu dünyaya #9” cek fenalık, inan kızım, yıldızlardan Gö mez; ona ne fenalık gelirse insanlsrüf” gelir, H Tarihten Sayfalar (Baştarafı 8 inci sayfada) g temizliği ile uğraşırken, paşa da koc8 beğini hoplata boplata güler.. Al Paşa bir gün padişaha Şeyh — said Efendiyi metheder, Huzura davet dilip duası alınacak bir muhterem olduğunu söyler. Kanuni de şeyh efe” yi davet eder. Şeyh efendi gene çırpınmağı ii Hünkârın davetini kabul etmemek ©. maz. Kabul etse.. Sarayda elini eteğini ” pecekler... Öptürtmemek olmaz... disi padişahin elini öpecek... olmakla temiz olması şart değil y8-- ' rTeye tutunup süründüğünü bil eli ağzına nasıl götürsün?! Ar Ebusaid Efendi bir besmele çek€f, ei laha sığınıp sarayın yolunu tutar, Be? ye mal olursa olsun, el etek öptü! veri # ğe, kendisi de el öpmemeğe karar Meğer, Kalın Ali Paşanın ricasile, 89197” da, şeyh efendiye hiç kimse gi Ne; Lu elini uzatarak şeyhi etendiyi yette bulundurmaz. Şeyh efendiye mak için de yer göstermez. oturacak kim?! Derken huzura sadrazam Ali Paş3 gire eğilip padişahın eteğini öper. SüleY sadrazama: . — Şeyh efendinin gündelikleri pe # dardır? Diye sorar, Ali Paşa: — Yüz akçedir! Cevabını verir. Bunun özerine Sİ” man şu zarif emri verir: gi — Yüz akçe azdır. Şeyh efendiye YÜZ çe de sabun parası verin de ken » merak ve vesvese pisliğini de yık lari. Reşad Ekr, ğu öğreniyoruz. Birlik ve teşkili İİ dun her tarafına sirayet ettikçe süt #, irinin köylümüzün yüzünü güldi e ğine, ve hayvan mevcudünün âi devlet bütçemizin ferah bulacağına malımı, Tarı ge Breslav panayırında Türk stad Ta kooperatifleri o hakkında) (Berlindeki Türk Ticaret Odası, 10-14 Mayıs 1939 da Breslavda açılan ususiyetlerine göre bazı tek -İ milel panayıra Türkiye adına iştirak etmiştir. Resim bu panayırdaki dını gösteriyor.