9 Mart 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Silâhlanma yarışı Londra, Paris, Berlin gazeteleri bir anlaşma lüzumunu ileri sürüyorlar Londra 8 (A.A.) — Umumi silâhlanma lesinden bahseden Taymis gatelesi or ki: yarışının bugünkü şeklinde bir rdan harb haline benzer e » lar ihdas etmesi tabiidir. Bu 4 bır anlaş- ma lâzımdır. Fakat zannedilmesin ki İn- giltere bu yarıştan korkmaktadır ve bu yarış altında ezilecektir. Bilâkis İngil - lerenin milli müdafaasını tamamlamak ki kararı kat'idir. İ irine karşı si sarfettikleri paraları başka runda sarfederlerse çok iyi yapmış ola »| cakları kanaatindedi Berlin 8 (A A.) — Berliner Börsen Zei- tıng gazetesi, Pariste çıkan Le Temps ga- mtesinin Göbelsin Laypzig'nutku hak - kındaki makalesine cevab vermektedir. Le Temps bu makalesinde Alman tes Wlatının Almanyadaki sefaleti arttırdı - Bını yazmakta idi. Alman gazalesi hülâsaten diyor ki: Almanyadaki işsizler adedile demok - rasilerdeki işsizlerin adedi mukayese © » dilsin, Alman işçisinin hayat seviyesi fle Filistin konferansında çetin bir Fransiz ve İngüz işçisininki mukayese e- dülsin. Netice kat'? ve vazıh bir surette Almanyanın lehinde olacaktır, Le Temps Alman silâhlanmasını aske- H ve ekonomik mahiyette bir dünya teh- Hkesi olarak gösteriyor. için acı ve batı devletleri töhmet olan bir maziyi tekrar etmek İste- miyoruz. Fakat, bu silâhlanmaya müzaf- fer devletler politikasının sebeb olduğu- Du tekrarlamakta mecburuz. 30 yıl, düş - manlarımızın volitikası Almanyayı mu - hasaraya ve tazyike matuf bulunmuştur. İtalyanlar se diyorlar? Roma 8 (A A.) — Amerikanın eski ha- riciye nazırı Stimson tarafından Nevyork Times garetesine yapılar. beyanatı, Glor- Bale #İtalia gazetesi büyük devletlerin İdoğrudan doğruya yaptıkları bir hakaret | ve harbe tehrik mahiyetinde tavsif et - mektedir. Bu İtalyan gazetesi diyor ki, Amerika da diğer demokrasiler gibi si- Ihlanabilir ve bunlarla birlikte bir blok teşki! edebilir. Fakat gittikçe daha çok tehlikeli bir hale gelen bu inkişefın mes'uliyetini de kabul etmesi icab eder, | SON POSTA '| İngiliz - Fransız askeri işbirliği İngiliz Harbiye Nazırı Kamarada izahat verdi Londra 8 (Hususi) — Avam kamarası nm bugünkü voplantısında, mil faa bütçesinm müzakeresi mi tile harbiye nazırı Hor Belişa beyanatta bu - İunarak, Avrupa kıt'asına asker sevket- ı/mek meselesine temas etmiş ve zeçen - lerde başvekil OÇemberlaynin meclişti söylediği İrigiliz - Fransız dostluğu h kındaki sözlerini hatırlatarak, demiştir ki «Her türlü ihtimalleri göz önünde tu » tarak, bize terettüb eden vazifeyi başar- mağa hazır bulunmalıyız. Askeri kuvv. lerimizi öyle bir surette organize etmeli « ki, karada Fransızlara yardım e miz kabil olsun. Fransa ile İngiltere arasında görüşül- müş olan askeri teşriki mesai plânı tama-| men tedafüt mah'yettedir. Avrupa kıt'a-| sına göndereceğimiz kuvvetler, memle - ketimizin müdafaası işine sekte vermiye. cektir.» | Hor Belişa İngiliz imparatorluğunun muhtelif merkezlerinde de ayrıca ihti - yat kuvvetleri vücüde getirilmekte oldu- ğunu, bu cümleden olarak Filistinde “ teşkilâtın yapıldığını ve diğer merkezle. ezcümle İtin bunu takib edeceğini, bu hususta yer mesele... Yeni devletin teşkili meselesinde Arablarla Yahudiler bir türlü anlaşamıyorlar, Yahudiler, Iraklılar ve Mısır- hlar arasında yarı resmi bir toplantı yapıldı Londra 8 (A.A.) — Yahudi ajansı isti- gari komitesi, dön icra komitesine Filiş- tin halıkındaki müzakerelers devam et « mesini tavsiye etmeğe karar vermiştir. Müzakerelerin betaatle yapılmakta olma- sına ve iyettar makamatın mutlak #ükünuna rağmen iyi malümet alım olan mehafil, Yahudilerle Arabların ratkârane noktai nazarlarını telif saha - sında bir nebze terakkı edilmiş olduğu- nu ve Macdonaldın saburane gayretleri sayesinde bir uzlaşma zemin: bulunma - #ının muhtemel bulunduğunu beyan et- mektedir. Dün akşam İngilizlerle Yahudiler, Irak blar ve Mısırlılar arasında yarı rast bir toplantı yapılmıştır. Yahudiler, Yahudi Mmuhaceretinin biraz tenkis edilmesini Irakta bir komplo meydana çıkarıldı, bazı zabitler tevkif edildi Bağdad 8. (A.A.) — «Havas ajan - #ındani» Bağdadın Cenubunda kâin Re şid kampı zabitlerinden bir grup tara“ ından tertib edilmiş olan bir komplo, meydana çıkarılmıştır. e Bağdadda 10 zabitin, Musulda 3 zabitin ve bunlar - dan başka eski başvekil Hikmet Süley- manın taraftarlarından birçok siyasi Üderlerin tevkifi emredilmiştir. Reşid mınlakasında örfi idare ilân kubul etmeğe mütemayil görünmekte - dirler. Bu muhaceretin, hattâ bir hâd da- hitimde ipkasnı kabulden imtina eden A- rablar ise şimdi muhacirlerin miktarı gösterecek sarih erkam irae edilmesini istemektedirler. En çetin mesele, yeni devletin teşkili meselesidir. Yahudiler, yeni devletin Ya. hudi ve Arab cemaatleri arasında müsa - vatı zaman âltına almasını istemekte, As rablar ise yulnız efradın müsavatı hu - susunda israr ederek Yahudilere nisbi temsil hakkı bahşetmeğe muvafakat ey - lemektedirler. Arabların bu talebleri, Ya herdilerca, milf Yahudi yurdunun ilgan- na muadil olup tememen kabulü gayri kabildir. Çinde birçok şehirler bombardıman edildi 600 ev yıkıldı Çungking 8 (A-A.) — Çim ajansı bildi- riyor: Otuz Japon layyaresi, dün sabah, Kan- su ve Şansi eyaletlerinde muhtelif şe - hirleri bombardıman etmiştir. En ziyade İzarar gören şehir, Kansunun O garbında kâin Pingilang şehridir. Bu şehre seksen bomba düşmüştür, Yalnız yedi kişi ölmüş, fakat 600 tane ev yıkılmıştır. edilmiştir. Yunanistanla adli müzaheret muahedesi dün imzalandı Ankara 8 (A A.) — Türkiye ile Yu- paristan arasında müzakere edilmekte ölen fadel mücrimin ve ceza! hususat » ta Ti müzaheret muahedesi Hariciye Vehâletinde kâtibi umumi Numan Me- ner“encioğlu ile Yunan elçisi srasın - de 'mza edilmişti: Arazi vergisi hakkında izahname gönderildi Ankara 8 (Hususi) — 1883 sayılı a- rezi vergisi kanununun (o hükümlerini tadil eden yeni kanunun (tatbik şekli hakkında Maliye Vekâleti alâkadarla - ta bir izahname göndermiştir, Geçen Pazartesi günü Mingsieya yapı lan Japon bombardımanı hakkında gelen tafsilâta göre, bu bombardıman çon haf. talarm en kanlısını teşki? eylemiştir. Bu şehirde sivil halktan 300 kişi ölmüştür. Vilâyetlerden İstanbula gönderilen bastalar hakkında bir tamim Ankara 8 (Hususi) — Bazı vilâyet ve hastanelerden İstanbul akliye ve a- sabiye hastanesine gönderilen hâstala- rın çok defa raporsuz gönderildiği ce « reyan eden muamelelerden (o anlaşıl - mıştır. Sıhhat Vekâleti tarafından a - lâkadarlara yapılan bir tebliğde bu gi- bi hastaların mutlaka (tabib raporile birlikte gönderilmesini ve ir tıbbi mü şahede varakası tanzim edilerek has - talığın bütün tezahürlerinin beraberce li halktan da istifade edileceğini söyle - miştir, Telebelerin okul dışındaki hayatları Maarif Vekâleti bütün okullara bir tamim gönderdi Ankara 8 (Husust) — Talebelerin 0- kul dışındaki zamanlarını en iyi su - rette nasıl kullanacakları hakkında Ma arif Vekâleti bütün okullara bir tamim göndermiştir. Bu tamimde, öğretmenlerin her fır- sat düştükçe talebelere telkinde bu - lunmaları, bu hususta ailelerile tema- sa geçmeleri ve çocukların uyku, ders, oyun ve istirahate ne kadar zaman a - yırmaları lâzım geleceğini öğretmen - ler tarafından temin edilmesi istenil - mektedir, Heyeti Vekilede tasdik edilen ticari anlaşmalar Ankara 8 (Hususi) — Türkiye ile Almanya arasında Berlinde imzalanan ticari mübadelât ve tediyatı Otanzime mütedair protokol ve Türkiye ile İs - veç arasında Ankarada imzalanan ti « caret ve klering anlaşması heyeti ve - Hatayda atlı Spor klübü Antakya 8 (A.A) — Antakya atlı spor klübü Orduevinde askeri mümessi! kur. may ali 5 i y çılmıştır. Merasimd2 Millet Meclisi baş. kanı, başvekil, vekiller, meb'uslar ha - zır bulunmuşlardır. Klüp üyeler: yeknesak elbiselerle atlı gezintiler tertib edecek, Hatayda gençli- İğin dirliği ve hayatiyeti arttırılacaktır. Klübe kadınlar da aza olabilecek ve atlı gezintilere iştirak edecek'erdir. Atlı spor klübü İskenderunda da açılmıştır. Kı - rıkhanda da açılmaktadır, İskenderunda Merkez Banka; Antakya 8 (A.A.) — İskenderun. Merkez Bankası açılması tekarrür etmiş. tir. Bankanın Antakyada bir muhabiri bulunacaktır, Maliye Vekili Cemal Baki Merkez Bankasının azami Pazartesi gü- nüne kadar açılacağını söylemiştir. Cibutide 5 İtalyan casusu yakalandı Cibuti 8 (A.A.) — Caşuslukla suçlu beş İtalyan, muhakeme edilmek üze - ve Athos vapuru ile Fransaya gönde - hir Romanya ve Lehistan tecavüze uğrarlarsa Rusya yardım edecek Londra 8 (A.A) — Deyli Ekspres ga- zetesi «Bir siyasi muharrir» imzası altın- da şu satırları neşretmektedir: Sovyet hükümeti, Romanya ile Lehis- tan batıda bir tecavüze uğradıkları tak » dirde bütün membalarını bu memleket - lerin emrine Âmade bulunduracağını Bük reş ve Varşovaya bildirmiştir. Bu yardım hiç bır şarta bağlı değildir ve bütün ham maddelere, yi. k mad» deler mühimmat ve silâhlara şamil » dir, Şimdi anlaşılıyor ki, Moskova ile Varşova arasındaki son ticaret anlaşması muayyen bir siyasi hedefe tekabül et - “ | mekte idi. Bulgar - Yugoslav hudud anlaşması dün imzalandı Belgrad 8 (Hususi) — Yugoslavya ile Bulgaristan arasında bugün yeni bir hu- dud anlaşması imzalanmıştır. Bu anlaşma mucibince, hududun her iki tarafında da araziye sahib olanların vaziyet ve hakları tesbit edilmiştir. Anlaşmanın akdı, alâkadar mabfeller tarafından büyük bir memnuniyetle kar- şılanmıştır. Bulgar Böşvekili Ankaraya Ayın 15 inde geliyor Ankara (Hususi) — Bulgar Başve - kili Köseivanof Ankaraya bu ayın on beşinde gelecektir. Türkiye ile Bulgaristan © arasında mevcud dostluk bağlarını kuvvetlen - direcek olan bu ziyaret, geçen sene 6s- ki Başvekil Celâl Bayarın Sofyaya yap mış bulunduğu ziyaretin karşılığıdır. Bulgar Başvekilinin © beraberinde Bulgar matbuatından da bir heyet bu- lunacaktır, Almanlar ve İtalyanlar Cebslilttarığın karşısında üsler tesis etmişler (Baştarafı 1 inci sayfada) habir, Nasyonalist kıtaat kumandanlı - ğının müsaadesile Cenub İspanyasını| ve İspanyol Fasını ziyaret etmiştir. 'Telurafta deniliyor &i: Almanya ve İtalya, İspanyanın teşriki mesaisile, Cebelüttarığa karşı Alcezi - ras'ın iki kıyısında, oCeuta, Latarifa, Azila ve Kadix'de zikzak şekilde bir çok askeri üslerden mürekkeb bir hat tesis etmişlerdir. Alman mühendisle - ri Losparacio'da ve Villa Franca'da ha leri kurnduşlardır. İtalyan hava ri de Kadix'de tesis edilmiştir. Ce- elüttarığın arkasındaki (o yeni Buğlo istihkâmları ikmal edilmiş gibidir ve elüttarığın iç istihkâmlarını bom - bardıman edecek bataryalarla (techiz Ceuta, Lalinea ve Sidonnlia hkâmlar inşa halindedir. İ j Yale © İspanyada dahili harbin tasfiyesi başlamıştır | spanyada sonuna kadar mukavemet taraftarı olan Negrin hükümeti, geğ- mişe ald hesabların görüleceğini hissedip içten halkın, dıştan da Frankonun faz « yiklerinin arttığını görünce tayyareye atlayıp soluğu tâ İsviçrede aldı. Bu hü - kümetin yerini tutan ve kerdisine milf müdafaa komitesi ünvanını izafe eyliyem teşekkül de, eğer Frankodan istediği pe» şin yumuşak muamele vâdini alamıya « cak olursa, aynen Negrin ve arkadaşları İgibi firara kadem basacak, Şeyed buna imkân bulabilirse, Aksi takdirde, geçmişe aid hesabların cevabını, bir kısım mes'uj- lerin kaçmış olmalarının artıracağı şiğ- det farkile, kendisi ödiyecek. Mukadde- rat, Su testisinin su yolunda kırılması ne | derece tabif ise, büyük halk kalabalığını, muayyen bir ideolojınin şampiyonu ha'- © line getirerek memleketin maddi, manevi büyük bir servetinin mahvolmasına se « beb olanların, iddialarında samimi ol « duklarının başlıca delilini de, silâh elde, bulunmaları teşkil edebilirdi. Sıkıyı gö- rüp kâçan insanlarda hüsnü niyet ve iman âranamaz, Bundan dolayıdır ki gerek Negrin ve | arkadaşlarını, gerek onlardan evvelki İs. panyol hükümetçilerini, hattı hareketle. © rinde mazur görmek mümkün olamaz. Negrini istihlâf eden ve kendisine mill? müdafaa komitesi süsünü veren heyetin vaziyeti ise şayanı dikkat olmakta ber « devamıdır. Bu heyet, bizzat buzün kendi- sinin hırsızlıkla itham ettiği rarilerle teşriki mesai etmiştir. Yüz binlerde in « san kanının Aökülmesinde amil olmuş « tur. Halkı mukavemete teğvik edenlerin #dilen soygun ve kitallerin icra edildiği srada işbaşı mes'uliyetini yaplaşmıştır. Gil Bu ahval ve şerait içinde görebileceği muamelenin ne olabileceği kolaylıkla ka. bil! tasavvurdur, Eğer bu heyet, bir hü- kümet arbesile mukavemette bulunan- lardan ayrılır ayrılmaz ümumi selâmet ve beraberlik için teslimi silâh etseydi, © vaziyetin rengi değişebilirdi. Bü hareket yapılmayınca mukadderatm tecellisini beklemekten başka çaresi yoktur. Bu ka- | dar tehlikeli bir politika oyunu oym - yanlardan bu oyunun yanlarını kâr kak dığını gören talihliler hakkında tarb sayfalarında pek az isim göze çarpar, Selim Ragıp Emey Artvinin kurtuluş bayramı dl Artvin S(AA) —Dün Artvinde | Kurtuluş bayramı coşkun tezahüratla kutlulandı. Artvinliler (Mit Şef İn- önüne ve kahraman o orduya candan bağlılık ve minnet duygularını izahara vesile buldular. Teftiş geliyor!, Geçen günkü gazelelerde gene salkım saçak bir teftiş haberi vardı. Bele diye müfetiişleri bir tarama yapmışlar ve bir çok esnafı cezaya çarpmışlar. Arasıra sağınak halinde gelip geçen bu teftişlerden ne neticeler çıktığına kestirmek müşküldür. Teftiş korkusu esnaf için tifoya yakalanmak, otame- bil altında kalmaz gibi bir kaza ve tesadüf ihtimali halinde kaktıkça müsbet netice vermesi imkânı yoktur. Avrupa belediyeciliği ile bizim belediyeciliği « miz arasındaki fark ta budur, Orada esnaf belediyeden (korkmaz, halktam utanır. Müşterisine hile yapmak onun için her şeyden evvel biz edeb ve ter. biye meselesidir. Teftiş korkusu en sonra gelir. Belki hiç gelmez. Fakat es rafı bu kemale getli » gene belediyedir. Belediye mürakabesini hiç bir zaman ihmal etmez. Göze görünmeden, üniformalı memurlarını çarşıya, pâzara gön“ dermeden teftiş vazifesini yapar. Bu gözle görünmez mürakabe o hale gel « miştir ki ne dükkânlarda. ne haller de sıhhate muzır bir madde bulunmaz, i Bizde mürakabe şekli zaman zaman bir fırtına halinde çarşı, pazara korku ve heyecan verir. Birkaç dükkân kapanır. Birkaş esnaf cezaya çarpılır. gene birkaç gün sonra sükün ve asayiş avdet eder. gelir Köşebaşlarını tutup seyrüseferi — Müfettiş geliyor! diye panik tel Fal Etki hamam, ii. e uğratan seyyar esnafın: de kaçmaları ve biraz sonra gene gâhlarını kurup rahat rahat alış verişe devam etmeleri de bu itiyadın gülün e fr inlı misalidir » cn yüksek hükümet teşkilâtından, en küçük belediye şubelerine kax yamlı ve canlı olmadıkça hiç bir kıymet ifade etmez, bildirilmesi istenilmiştir. rilmiştir, Sürhan Cahid. İsonuna kadar mukavemette sabit kadem ©