14 Ocak 1939 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
SON POSTA 8 İkincikânm İc İİ İspanyada Hükümetçiler | hazik bir mevkie düştüler Prankistler Katalonya cephesinde sür'atle ilerliyorlar ükümetçilerin mukavemetleri gittikçe azalıyor yenin 13 (Hasusi) — Hükümetçi Mya membalarının da itiraf ettiği- api Fran ar Katalonya cep * eki $ h ş z i mektedir hareketlerine,devam et m bu cephede Falseti işgal eden ii kt alar, bugün de Tortosayı ele mii Mikten sonra, on kilometre ilerle- “erdir. yn kılaları şimdi doğrudan doğ» zn Tarason'u tehdid etmekteğirler. Uzan el kuvverlerinin bu mıntakada YL müddet mukavemet edemiyecek» snlaşılmaktadır. Yakat diğer taraftan, hükümetçiler de gerek Madrid, gerek Estramadur cephesinde ilerlemektedirler. Hükü - met kuvvetlerinin bir kolu Brunetti- ye, diğer bir kolu da Kordova üzerine yürümektedirler, Kordovanın kısa bir zamanda su * kutu beklenmektedir, İtalyanlarm zayiatı Roma 13 (A.A.) — Resmen bildi - rildiğine göre Katalonya cephesinde 23/12/1938 tarihinde başlıyan muha- rebede şimdiye kadar 27 İtalyan zabi- #i ve 217 İlalyan askeri ölmüştür. İ - talyanlardan yaralananların miktarı 141 zahit ve 1160 neferdir. Amerika yeniden 3,000 tayyare yaptırıyor Ruzvelt, milli müdafaanın ıslahı için 552 milyon dolar kredi açılmasını istedi daden 13 — Ruzvelt, milli mü- anın Yar kredi yan 21 li ımlag; olduğu mesajda milli müdafa- Islahı için derhal 552 milyon do- açılmasını tavsiye etmiştir. 0 milyonu 1940 senesinde aktır. Kredinin yekünu şu ii tevzi edilecektir: Rang YON, orduya, 65 milyon do - YA, V0 milyon sivil pilotların ta mins, 27 milyon Panama mın- kasımda sulh zamanındaki oaşkeri Barıs hacıların takviyestne tahsis olr 0 take aid krediden 300 milyonu, 3,000 İ tahsig ei ,000 yeni tayyare inşasına ecek ve seri halinde yapıla - Yek meli ibs: sim LU ii P Olacaktır. Ruzvelt, mesajının başlangıcında müteallik olarak kongreye gön | şöyle demektedir: «Dünyanın mütemadiyen değişmek- te olan şartları, bizi hürriyetlerimizin himayesi için zaruri olan tedbirleri derhal ittihaz etmeğe icbar eylemek » tedir.» Ruzvelt, Büyük Harbde Amerika ordusunun Fransada 1918 sonbaharına kadar münhasıran Fransa ve İngilte - renin batarya ve tayyarelerini kullan - mış olduğunu hatırlattıktan sonra ne tice olarak demiştir ki: Birleşik Amerika, o tarihlerde aske- Tİ harekâta hazırlanmış değildi. Bu - gün de pek o kadar fazla hazırlanmış bir halde değildir. Bu sebebden dola- yı hazırlanmamız için lâzım olan uzun mal bu miktarı aşmağa| bir sulh devresinin mevcudiyetini ga- ranti edemeyiz. Seyhan nehri üzerinde “yük barajın inşasına başlanıyor & 13 (Telefonla) — Ankaradan Taya gelen haberlere göre Sey- Fİ üzerindeki büyük barajın in- N imliyon 400 bin liraya İhale edil - SE İnşa hazırlıkları yakında başlı - ——— — Yeni Ziraat teşarı talana 13 (lusust) — İstatistik urmum Celâ Aybarın ziraat müsteşerlı İn e. İatanbmia milli iradeye ikt'ran etmiştir. bulunan yeni müsteşar av - > Yazifesine başlıyacaktır. Yugoslavya Başvekili Zen İsviçrede » Üneğe M (AA) — On beş gün Baga Züzüy, Aİ geçiren Stoyadinoviç bugün saraylara Yugoslar başkonsolosu öğleyin gerefine yapıl: ğ plan bir smd hazır bulunmuş, öğleden ahatine devam —< Sevam etmiştir. P, yin, Telgraf ve Tel > efon Müfeti's Muavinlikleri “onhal müfettiş muavin - Ağa kara, © Müsabaka imtihanı aç - yacak yer vermiştir. On şubatta baş pala aya eş ve İstanbulda Ticare mfihana Mülki Yük- Meran u ke Fakülteleri me- 1 men RL ecektir, (Husost) — Nafi ö a Vek müdürü Übeyd sela e Ankara Galatasaray klübünün yıl'ık kongresi yapıldı Ankara 13 (Hususi) — Ankara Gala - tasaray klübü yıllık kongresini Sadi Ba- tunun reisliğinde yaptı. Bir yıllık faali- yet ve hesab raporu okunduktan sonra takib eğilecek çalışma esasları müzakere | eğildi. Eski idare heyetine müsbet fan - liyetinden dolayı hararetle teşekkür e - dildi. Klüp reisi Etem Menemeneloğlu fahrt relsi'ğe alkışlarla seçildikten son- ra yeni idare heyeti şöyle teşkil edildi. Erzurum meb'usu Aziz Akyürek, Mec- di Sayman, Raif Külbastı, oErcümend| Ekrem, Ahmed Karaosman, Hicabi Fi - ratlı, Fethi. Büyüklerimize şükran, bağlılık tel - grafları çekilmesine karar vezildikten sonra toplantıya son verildi. Yeni Londra Büyük Elçimiz bugünlerde vazifesi başına gidiyor Ankara 13 (Hususi) — İzmir meb'u- su Tevfik Rüştü Aras, önümüzdeki gün- lerde meb'usluklan istifa ederek Ton- draya yeni vazifesi başına gidecektir. Londra sefaret heyeĞnde değişilğik mevzuubahistir. Fransız Meclisinde harici siyasete müteallik müzakereler başladı Paris 13 (Hususi) — Meb'usan mecit - sinin bugünkü toplantısında harici si » yasete mütallik müzakereler başlamış - tır. Bu müzakereler üç gün devam ede - cektir, Bugünkü toplantıda söz alan bütün ha- tibler, İtalyan taleblerine karşı en bü - yük bir azimle hareket etmek lehinde bulunmuşlar ve İngiliz - Fransız işbirli - ğine daha fazla kuvvet verilmesini iste - mişlerdir. Mülkiye talebeleri Parise gidiyorlar Ankara 13 (Hususi) — Mülkiye mektebi son sınıf talebeleri sömestr ta- tilini geçirmek üzere Parise gidecek » lerdir. Otuz yedi kişiden teşekkül eden bu kafile, Pariste 20 gün kalacaktır. Filistin isyanının elebaşısı Şama kaçmış Londra 13 (Hususi) — Filistindeki A- rab âsilerinin elebaşısı Abdürrahim Şa- ma kaçmıştır. Abdürrahim, elebaşılıktan istifa ettiğini ve isyan hareketile alâka - avı kesmiş olduğunu bildirmiştir. Kudis 13 (A.A) — Galeyan devam et- mektedir. Dün akşam Samarya mta - kasında askeri kıt'alarla çeteler arasında vuku bulan bir çarpışmada bir çok âsi- ler yaralanmış ve mühim mikdarda silâh ve malzeme ele geçirilmiştir. Haylada eski bir Arab polis memuru çarşının ortasında öldürülmüştür. Motör Fabrikası Ankara 13 (Hususi) — Bazı gözeteler- de yeni endüstri plâmna göre yapılacak motör fabrikasının Karabükte kurula - cağına ve fabrikanın ihale edileceğine dair haberlerin intişarı üzerine Sümer - bark umum müdürlüğü, tesisi düşünül - mekte olan motör fabrikasına aid tetkik- lerin yapılması vazifesi Sümerbanka ve- rilmiş olmakla beraber bu tetkiklerin he- nüz ılk safhasında bulunduğunu ve bu itibarla ihalesinin benüz bahis mevzuu olmadığını bildirmiştir. Ebedi Şefin Anıt - Kabri Ankara 13 (Hususi) — Anıt - Kabir hakkındaki Parti komisyonunun Tapo- İru Salı günü Grupta görüşülecektir. İ Anıtın Çankayada yapılmasını istiyen- İler raporda mütalealarını tebarüz et - tirmişler; «Atatürk hayatında Çanka - yadan ayrılmamıştır. Onu ölümünden sonra da orsdan ayırmamak lâzımdır» demişlerdir. Ö üm cezasıra Çarptırılanlar Ankâra 13 (Hususi) — Menisanm İs- maller köyünden Mustafa Baltacının, Ofun Torvel köyünden Mehmed Erso- yun ölüm cezasına çarptırılmaları hak- kmdaki mazbatalar Meclis ruzname - sine alındı. Adanada belediye İnthabatı Adana 13 (Hususi) — Adana bele- diye intihabına fesad karıştığı iddiasi- le birçok şikâyetler yapılmıştı. Öğren» diğime göre © Vekâlet, bu şikâyetleri haklı görmüş ve evrakı Şürayı Devlete havale ettirmiştir. Söylendiğine göre, Adanada beledi- ye intihabatı yeniden yapılacaktır. Balkan Anlantı Merkez bankaları Ankara 13 (A.A) — Belgradda 17 ve 18 İkincikânunda yapılacak üçüncü Balkan Antantı merkez bankaları gu- vernörlerinin toplantısında bulunmak üzere, Merkez Bankası Umum Müdü - rü Kemal Zaim Sunel, bankanın mali müşaviri Namık Zeki Aral ile birlikte bu akşam Ankaradan hareket edecek « lerdir. Birinci Umumi Müfettişlik emniyet müşavirliği Ankara 13 (Hususi) — Birinci umumi müfettişi'k emniyet müşavirliğine yar - baylıktan müstafi Yakub Karagül tayin edilmiştir. Yeni belediye reisleri Ankara 13 (Hususi) — Yozgad, Eski- şehir, Kırklareli, Aydın, Kırşehir, Deniz- ii, Bursa. Sinob merkez belediye reislik- ierine seçilenlerin seçimi tasvib editmiş- tir. / Mecliste kabul edilen | yeni kanunlar Antara 19 (AA) — Büyük Milet Meclisi buzün Refet Canıtezin başkanlığında top- lanmıştır. Devlet Şürası relsliğile beşinci da- ire relsiiği ve on azalık için yapılacak se- çime gösterilen namredlere ald mazbata a3- liye encümeni tarafından vüki taleb üze - rine mezkür encümene geri verilmiştir. Askeri fabrikalar tekaüöd ve muavenet sandığı hakkındaki kanunun eneflmene ve- arbin, ihtilâfları hal hususunda rilen maddesi müstesna olmak Üzere müza- keresi #kmal edilmiş, Türkiye ile Almanya) müracaat edilmesi en son lâ « arasındaki mübadelâta ve tediyata ald 30) zım gelen bir çare olduğunu ıddia eden « İran amli birer #asferls:İlerin yerden göke kadar hakları olduğu riyasetleimbur dalresi teskilâtina müteda- ve : ia kann bam naddeleinir Gg | teslim etmekte herkes hemen hemen mes'ne 8'4 kanun Jâyihalarının birinel mg-| Müttefik gibidir. Böyle bir felâketin yak zakereleri yapılmıstır. nız can noktasından istilzam ettiği fe « Butünkü loplantıda OKamutayın birine! dakârlik tahammül edilmez bir faciadır. rsfizakarelerini yaptığı kanunlar arasında Binbir mihnet ve meşakkatle büyütülüp arttırma, eksiltme ve ihale kanununa MM -| yetiştirilmiş, binbi: . N vakkat bir maddenin eklenmesi hakkındaki a . EE az me ye çed âyiha müstaceliyet kararile müzakere ve ka- |“ U“ meydana getirilmiş milyonlarca geng bel edilmiştir. ve yaşlı insanı birbirinin üzerine saldır» Bu muvakkat madde şudur: mak, her halde, her vicdanın kolaylıkla 23/4 /8 tarih ve 3525 sayılı kanunla taz kabul edebildiği mes'uliyetlerden değik dik edilen kredi anlaşma mukavelesi muci-| Gir, Bunun bir de maddi ciheti vardır ki “ ada m sapanlar baker) bir o kadar mühimdir. Bunun azametini sayıh arttırma, ia O Yy nunu hükümlerinin tatbiki kabil olmıyan ZE İran için geçen-har- hallerde alâ olduğu vekâletlerin tekin g.| b miras bıraktığı bazı misalleri gözü * erine Meliye Vekfletinin mütaleası alına- | Nüne getirmek muvafık olur, ç rak icra veklileri heyetince tesbit edilecek| (1917 yılında Alman cephesine «Şömen esaslara göre mubayaa edilir. de dam» mıntakasında taarruz eden be « Büyük Millet Meclisi, Pazartesi günü top-| şinci ve altıncı müttefikin orduları, yah | tanacaktır. Tuz bu taarruzun hazırlığını yapmak için Alman hatlarınm Üzerine (60.000) ton Adanada bahar havası İmünimmat fırlatmışlardı. Bunların kıy » Adana 13 ÇE — Adanada bir ba | Meli © zamana göre 450 milyon altın har havası hüküm sürmektedir, Hararet | farktır. Denilebilir ki Büyük Harbde, | 4 dür. malzeme ve mühimmat israfı bakımından rökor bu muharebeye nasib olmuştur, j Gene Almanlar tarafından 1917 Ağusto « / sunda Verdön'e karşı yapılan taarruzda da sarfedilen mühimmat omikdari | (400,000) tonu bulmuştur. 1918 senesinde Iman cephesine müttefiklerin yaptıklar rı taarruzda da gene (40,000) ton çelik fırlatılmıştır. Umum! askeri mecmuada | Fransız generali Velpry tarafından rep | redilen bu rakamlardan, bugünün modern | harbinin ne müdhiş bir şey olabileceği derhal anlasılır, Askeri mütehassısların kanaati şudur ki modern ve büyük ordü- | Jlardan birinin mühim bir topçu hazırlığı ıbır milyardan aşağı bir masrafı 'stilzam / eimiyecektir, Umumi bir harbe varma « ,Pak için pek çok teenni gösterdiklerini şgördüğümüz ricalin görü önünden, her halde bu müthiş rakamların hayali ek « sik olmasa gerektir. , Selim Ragıp Emeç Sayfa 3 eh A ALE E © Modern harblere aid bir kaç rakam Yazan: Selim Ragıp Emeş Balkan merkezlerindeki elçiliklerimiz İ Akara 13 (Hususi) — Balkan mer « | kezlerindeki elçiliklerimizin büyük el « | çıliğe tahvili iki ay sonra yapılacaktır, 7 Ekim vaziyeti Ankara 13 (A.A.) — Devlet meteo « Resmini gördüğünüz Amerikalı kadın, | Toloji işleri umum müdürlüğünden ak bir bankaya giderek elinde tuttuğu şi -| dığımız malümata göre, 1938 Birine şeleri göstermiş: «Bana bin dolar ver -| Kânun ayı bal yağışlı ve sühunet bak mezseniz, bu, nitrogliserin dolu şişeleri| Mindan geçen senelere nisbetle daha fırlatır, bankayı berhava ederim» diye | mutedil ve müsald geçmiştir. tehdidle istediği parayı koparmış ve sı.| Bundan istifade edilerek kışlık zerk | vışmıştır. Fakat polis kendisini çabucak | yat geniş mikyasta yapılmıştır. Ve w yakalamış, şişeleri muayene eğince de |mumiyetle ekimin arkası alınmıştır. içlerinde nlelâde su bulunduğu anlaşıl -İ Ekim bakımından, kış mevsimine gk muştır. Resimde kadını karakolda ye - riş umum! surette müsajd şartlar da ği mek yerken görüyorsunuz. hilinde vukubulmuştur. y —..101s0nss0vrumamaaNa sa0e Enka s000n 08 vEEUNANR e Sabak'ar sabaha; # » .» * » Fikir hürriyeti ———— Adı hatırıma gelmedi, Her belde zekâ kumkumalarından biri demiş kâ — «Bana bir satır yazı gösterin, yazanın idamına hükmettirecek mana çık rTayım.» Kalem hürriyetinin yazanlar için ne tehlikeli bir hürriyet oldu İ tan be sine yapmak ilammiz Milulkek (4 balmlen Se Ke İN çuklarından daha elâstikidir. Bunu bildiği içindir ki İngiliz hariciyesi İm zaladığı siyasi vesikaların yanına bir de ingilizcesini koyar ve beynelmilel siyasi Usan olan İransızca yazılmış metinden mes'uliyet kabul etmez. di Kaçakçılık hâdisesi etrafında yapılan neşriyat ta bize belki yüzüncü defa isbat etti ki vak'aları kaydederken bile kelimelerin manasını radyom teras zisile tartmak icab ediyor. Hislere ve heyecana (kapılarak kalemin ucundan kaçırılan bir kelime bazan bir giyotin çekline girip karşımıza çıkabilin Fikir hürriyeti, kalem hürriyeti (Demokles) in kılıcı gibidir. Yazmak ko « laydır. Fakat fikri ifade edebilmek hünerdir, Hele hâdiselerin içinde yuğun. rulan gazeteciler yazdıkları kadar düşünmeyi de bilmelidirler. Bazan ihmal edilmiş bir kelime, hattâ gözden kaçmış bir nokta en samimi kanaatlere cehalet ve hattâ ihanet manası verdirebilir. Bu bizim en acıklı tarafımızdır. Ne seyyal, ne elâstiki ve ne tehlikeli aletler kullandığımızı bilmez değiliz. Pekat saliseleri kaydeden kronometrelerin bile bazan hassasiyetini kaybet tiklerin! kim inkâr eder? Bu mesleğin dinamosu kafamızdır. Bu mak'nenin, göstereceği Arıza herkesten ve her şeyden evvel bizi tahrib eder, Bürhan Cahiğ
