14 Ocak 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(umartesi 14 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus - Ankara ADIMIZ ANDIMIZDIR. 7 inci ve sekizinci sayfalarda BUGÜN : Çocuk ilâvesi SONKÂNUN TELEFON 19 39 İmtiyaz sahibi 1144 Şaşmuharrix 1371 azı işleri 1062-1063 5 KURUŞ Matbaa müdürü — 1061 İdare 1064 S Fransa'nm Ankara Büyük Elçisi B. Massigli dün saat 16 de Reisi- tümhur tarafından kabul edilerek itimatnamesini takdim etmiştir. Ka- bulde Hariciye Vekili Şükrü Saraçoğlu da hazır bulunmuştur. Büyük elçinin muvasalat ve avdetinde askeri merasim yapılmış ve bando fransız milli marşını çalmıştır. (a.a.) Birsulh — Ruzvelt milli müdataa için 552 milyon dolar krdi verilmesini istedi Gönderdiği mesajda diyor ki: Hazırlanmamız için lâzım olan sulh devresinin uzun olacağını garanti edemeyiz eserinin yıldönümü F.R. ATAY Türkiye cümhuriyeti ile Af- gan, İran ve İrak devletleri ara- sındaki “ademi tecavüz ve müşa- vere muahedesi” Büyük Millet Meclisi tarafından geçen sene bugün tasdik edilmiştir. Trakya sınırlarından Basra körfezine ve Hind hududlarına kadar, kırk beş milyonluk halk yığınlarının birbirleri ile iyi geçinmek ve beynelmilel barış ve emniyet dâ- vasına sadık kalmak hususunda- ki ahitlerini temsil eden bu mi- sak, Balkanlar tesanüdü ile bir- likte harpsonrası devrinin, yaşa- makta olan, pek nâdir sulh eser- lerinden birini teşkil eder. Asıl muvaffakiyet sırrı, — Kemalist Türkiye'nin, Avrupalı ve Asyalı komşuları ile eski saltanat ihti- lâflarını tasfiye etmiş olduğuna cümleyi inandırmış olmasında- dır. Balkan antantı ve Sadâbat paktına giren — memleketlerin, beynelmilel menfaat tezadlarına sahne ve mevzu olmasından mü- temadiyen ıstırap çekmiş olduk- ları keyfiyetini de buna ilâve et- mek lâzım gelir. Milli hüriyetle- rini ve toprak bütünlüklerini ko- rumak, milli kudretlerini yalnız maddi manevi inkişaflarına has- retmek, her türlü harp tehlike- sini kendi bölgelerinde zemin- siz bırakarak, cihan barışı dâva- sına hizmet etmek nüfusları sek- sen milyona yakın devletlerimi- zin değişmez şiarı olmuştur. Herkese bir akılsağlığı örneği vermiş olduğumuza kâniiz. U- nutmamak iycap eden nokta, böyle bir ahitleşmeye imkân ver- mek için, aslâ teskin kabul et- mez zannolunan, tarihileşen ve millileşen husümetlerin — izale edilmiş olmasıdır. Yunanlılarla Türklerin, kendi — aralarında, dostluktan ileri bir rabıta tesis İ ( Sonu 3, üncü sayfada) Fransız Büyük Elçisi Cümhurreisimize dün itimatnamesini takdim etti Başvekilim z Celâl Bayar Sümerbank'ta Başvekil B. Celâl Bayar, dün öğle- Büyük Elçiye askeri merasim yapılırken Foto a.a, den sonra saat 16 da Sümerbank'a gi- derek banka binasını ve yerli mallar pazarını gezmiştir. Başvekilimiz bun- dan başka banka umum müdürü B. Nurullâh Sümer'den bankanın faaliye- ti hakkında izahat almıştır. Motör fabrikası tetkikleri Yeni endüstri programına dahil o- lan motör fabrikasının Karabük'te ku- rulacağına ve fabrikanın, demir ve çe- lik fabrikaları tesisatını yapmakta o - lan Brasert firmasına 10 milyon lira - ya ihale edileceğine dair bazı İstanbul gazetelerinde çıkan haberler için Sü- merbank umum müdürlüğünden malü- mat istedik. Sümerbank umum müdürlüğü, tesi- si düşünülmekte olan motör fabrikası- na ait tetkiklerin yapılması vazifesi Sümerbanka verilmiş olmakla beraber bu tetkiklerin, henüz ilk safhasında bulunduğu ve bu itibarla ihalesinin mevzuu bahis olmıyacağı, bilhassa fab- rikanın tesis maliyeti hakkında şimdi- den herhangi bir rakam ifadesine de imkân olmadığı cevabını vermiştir. Amerika Cümhurreisi B. Vaşington, 13 a.: Ruzvelt milli müdafaaya müteal- lik olarak kongre - ye göndermiş o! -« duğu mesajda mil- 18 müdafaanın islâ - hı için derhal 552 milyon dolar kre - di açılmasını tâv * siye etmiştir. Bu - nun 210 milyonu 1940 senesinde kul- lanılacaktır. Kre- dinin yekünu Şu suüretle tevzi edile- cektir : 450 milyon, ordu- ya, 65 milyon do - nanmaya, 10 mil - rın yon sivil pilot - ların antremanına, 27 milyon Panamâa mıntakasında sulh zamanındaki 48 - keri garnizonlarm takviyesine tahsis olunacaktır. Orduya ait kre - Ruzvelt diden 300 milyonu, Asılsız haberler Roma'da çıkan Tribuna gazetesinin Londra muhabiri, Daily Herald'da münteşir bir Şam mektubuna atfen Suriye Başvekili Cemil Mardam'ın Paris'ten avdette vaki beyanatından bahsetmektedir. Mumaileyhin bu me- yanda “eylül buhranı esnasında Ân- kara hükümeti harp olursa bitaraf kalmak için Halep ve Cezire mınta- kalarının Türkiye mandasına birakıl- masını istemiştir.,, dediği kaydolunu- yor. Anadolu Ajarisı, katiyen aslr ve e- sası olmıyan bu neşriyatı tekzibe me- zundur, (a.a.) takriben 3.000 İ yeni tayyare inşasına tahsis edilecek ve seri halinde yapı - lacak imalât, ihtimal bu miktarı aşmı- ya bile medar olacaktır. Tayyare inşaatını hızlan- dırmak için B. Ruzvelt, askeri tayyare fabrika - larını yeniden açmak ve hali hazırda tatbik edilmekte olan imalât progra - mındaki teehhürü telâfi eylemek için 50 milyon doların derhal sarfı tavsi - yesinde bulunmaktadır. Yeni tayya - relere asıl Amerika ile, Alaska, Ha - vai, Portorico ve Panama kanalının müdafalarını takviye edecektir. Or - duya tefrik edilmiş olan tahsisat; tay- yare ve tank dafii toplarla hafif top - lar ve gaz maskeleri satın alınmasına ROMA MÜULAKATININ NETiCESİ Dün çok kısa yor: Roma mektedirler. mevcudiyetini yeniden teyit etmek ğuna atfetmektedirler. Musolini taleplerini Bu mahfillerin Gi —ai mahfiller, henüz doğrudan tebliğ neşredildi Çemberleyn Papayı ziyaret etti Londra, 13 a.a. — Havas ajansının muhabiri bildiri- ile sıkı temaslarda bulunan müşahitleri ingiliz ve italyan devlet adamları arasın- da yapılan noktai nazar teatisinin yeni bir teklife ve- ya aralarında bir anlaşmıya müncer olmadığını bildir- Siyasi mahfiller, Musolini'nin dün Japonya ve AL- manya sefirleriyle görüşerek kendilerine Çemberleyr: ile yaptığı mülâkat hakkında malümat vermesini ital- yan başvekilinin Roma - Berlin - 'Tokyo müsellesinin ihtiyacını duydu - kabul ettiremedi kanaatine göre bu hareket tarzı Musolini'nin italyan taleplerini ingiliz nazırlarına ka- bul ettiremediğine bir delil teşkil etmektedir. bir ingiliz siyasi doğruya Roma- sine, İngiliz - dan haber alamadıklarını beyan ederek her türlü tef- Ingiliz başvekili Romadan eliboş dönüyor! Musolini eliboş kalıyor! Italya yalnız bütün kuvetiyle sulhü korumağa çalışacağını temin etti İtalyan başvekili taleplerini Çemberleyn'e kabul ettiremedi Anlaşıldığına göre Çemberleyn - Musolini görüşme- Fransız dostluğu bir tayf gibi hâkim olmuştur. dirler. HRE K İyi haber alan mahfiller, Musolini'- (Sowu 6 ıncı sayfada) Yeni ziraat müsteşarı B. Celâl Aybar Başvekâlet istatistik umum müdürü B. Celâl Aybar'ın Ziraat Vekâleti müs- teşarlığına tayini yüksek tasdika ik- tiran etmiştir. İstanbul'da bulunmakta olan B. Ce- (Sou 6 ıncı sayfada) sirde bul K kte- deli HPPÜ Almenap n neriZ AMt € Fayörp,© ÇAST Ribatt Şnaspe $ R Ki a M GEPERİ Ş yEtla MAPo (i â ; İK LOnbi y | Gandesar” Ko A y v erello ge (Sonu 3 üncü sayfada) A$Tamar'ite ,% Ganğ İZAELA prana c Aibeso & Katalonyadaki frankist çenberi gittikçe sıkışıyor Franko kıtaları Falset ve Mont. Blanch şehirlerini işgal ettiler Burgos, 13 a.a. — Frankistler dün Katalonya'nın bütün mm- takalşyındı ilerlemeğe devam etmişlerdir. Şimalde mühim bir mevki” olan Mont - Cisa Frankistlerin eline geçmiştir. Merkezde Mont Blanch'ın şimali şarkisinde Guardia de Deprals ve Forces kasabaları işgal edilmiştir. Morala Nueva mıntakasındaki ileri hareket bilhassa mühimdir. Urgee kanalı mıntakasında Periksa na ile Laguardia ve Barbara kasaba- larının ve Falset Marsa kasabasının işgal edildiği bildirilmektedir. Estramadür mıntakasında düşman her tarafta mağlüp olmuş ve fran- kistler bütün mevzilerini ıslâh etmiş- lerdir. Franko kuvetleri bugün Tortosa ile Ebre nehrinin mansabında sol sa- hili de zaptetmişlerdir. 1400 esir Salamanka, 13 a.a. — Umumi karar- (Sonu 3 üncü sayfada) y KÜ İ 5ö Katalonya'daki Frankist sınırını gösterir harta Macaristan antikomintern pakta girdi! Budapeşte, 13 a.a. — Hariciye Na- zırı B. Csaky, hükümet partisinin içti - maında Macaristan'ın yakında antiko- rîıintern pakta iltihak edeceğini bik dirmiştir. Bundan başka B. Csaky, Berlin'e ( Sonu 6 ıncı sayfada)