14 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 7

M İkinciteşrin SON POSTA. ... — " tazyiki Amerikada büyük akisler uyandırdı Birâyan azası Amerikanın Almanyaile diplomatik münasebetlerini kesmesini istiyor Almanyada Yahudiler bir müessese sahibi olamıyacak- ları gibi müstakil olarak esnaflık ca yapamıyacaklardır Vaşington 13 (AA) — Havas ajan- Sının muhabiri bildiriyor: Hull, Almanya sefirini Hariciye Ne- Zatetine davet ederek kendisile 15 da- kadar görüşmüştür. İyi haber alan Mahfellere göce Hull, Yahudiler aley- ö hde alınan tedbirlerin Amerikada ğ Oğurduğu endişeden bahsetmiştir. | -Bununla beraber ayni mahfeller, ,Meselenin münhasıran dahili mahi - Şette olması dolayısile Amerika tara - ifndan bir protesloda bufunulmasınn ıîün olmadığını lâve eylemektedir- Vaşington 13 ÇA.A.) — Almanyada ahudiler aleyhinde bazı tedbirler a - 'nlması üzerine demokrat âyan aza - Sihdan King, Amerikanın Almanya ile diplomatik münasebetlerinin kesilme- "hll teklif etmiştir. , iterenin protestosu , Londra 13 (A.LA.) — Berlindeki Al- 'Man işgüderi Pariste öldürülen Alman (Sefaret kâtibi von Rath'ın bu ölümün - | |den bazı İngiliz devlet adamlarını kıs- ..me" Mmes'ul tutan Angriffin makalesi ' Vl_an hükümeti nezdinde protesto et- İT İ Fransızlar ateş püskürüyorlar lînri; 13 (AA.) — eJournale gaze- ._.Hınde Saint - Brice yazıyor: 4 ğ ?ıhudillk aleyhindeki hareketler Btilâ derecesini bulan tipik kapora - (ÖM vak'ası mahiyetini almıştır. in Kirpi büzülüp top haline gelmekle Ş etmiyor, hücum ediyor. Onun .L'““nlm' tına düşecek olanların vay vâline.... Silâhlanma hususunda kaybe- B zamanı telâfi etmeğe çalıştıkla - 'n. an dolayı tenkid edilenler için bu büyük bir derstir. Manevi silâhsız- hdhnun un maddi silâhsızlanmağa ta - 'düm etmesi lâzım geleceğini ha - Romanya Kralı Karolün ondra seyahatinin gayesi 15 milyon liralık krediye aid son teferrüat Londrada tesbit edilecek Londra 13 (AA) — iğn B (AA.) — Sunday Dis dray Bazetesi, Ramanya Kralının Lon- 'Ab, Ziyaretinin bilhassa İngilterenin, Ktij 'nya ve İtalya ile bir sükünet po- ha aSt takib etmekle beraber Balkan- Bündaj nüfuzunu idame etmek husu - Yazaki kararile izah edilebileceğini Amaktadır. K tkıîlı“e şunları ilâve etmektedir: Ja yi Karol bir yarım Alman olmak- Savleti ber Almanyanın Balkanlara İ bt ıı’ karşısında memleketinin siya - lâlini muhafaza etmeğe ve Ro - Eı_ien yeni ir parti mi uruyor? k.I:::’."' 12 ÇALA.) — Gazeteler, mü- iyen B. Eden'e atfedilen niyet ve Kivvurlardan bahsetmektedirler. ED'“’ Telegraph, şu suali soruyor: q:;de". acata yeni bir parti mi kura- .ığf;'_h”—ı Razeteler, yeni partinin taş kül ettiği takdirde - sosyalistlerin Taliç tehile muhafazakârların ve libe- *€TİN sol cenahını ihtiva edeceğini 9'maktadırlar. ally & Td!!—'rnph, diyor ki: * Öden'in siyasi dostları muailey - İn ey < lıdğe Nİ bir parli kurmasına müteriz- NUf tırlatmakla, Hitler esasen onlara en iyii delili göstermiş oluyor. Mütemadiyen |yeni taleblerde 'bulunmak surctile ma- nevt hsızlanlna kolaylaştırılamaz.» “ Amerikada akisler ÖOcuvre, gazetesinde Madam Tabou- is, şöyle diyor: | «Londraya son günlerde Amerika - dan gelen haberlerden istihraç edildi- ğine göre Ruzvelt, yarın Hitler'e Ya - hudiler aleyhindeki kararnameleri tat- bik ettiği takdirde Amerikanın muka-| besebilmisil tedbirleri alacağını bil - direcektir. Ruzvelt, söylendiğine göre âmme işlerinde kullanılan birçok A -| merikalı Almanı işlerinden çıkararak bunların yerlerini Almanyadan gelen || Yahudilere verecektir. Cenaze merasimi | Paris 12 (A.A.) — Von Rath'ın ce - naze merasimi bugün burada Alman | kil.sesinde — yapılmıştır. Merasimde Fransa namına Hariciye nazırı Bone hazır bulunmuştur. Yeni tedbirler Berlin 12 (A.A.) — Yahudi mesele- sinin halli için bugün Göring'in riyase- ti altında bir toplantı yapılmışlır. Neşrolunan emirnameler mucibince, | Yahudiler toptan ve perakende ticaret, kdmisyonculuk ve müstakil olarak es- naflık yapamıyacaklardır. Keza, Yahudiler bir müesseye sahib olamıyacakları gibi müesseselerin ba- şında da bulhunamıyacaklardır. Halkın galeyanı neticesinde yapılan | tahribatı gene Yahudiler tamir edecek- lerdir. İtalyada Roma 13 (A.A.) — Triyeste'de iki| sigorta şirketinin 77 Yahudiyi işten çı- kardığı baber verilmektedir. | |manyanın tabil servetini inkişaf ettir- | meğe azmetmiş bullunmaktadır. Bu - İnun için de İngilterenin dostluğuna ve parasına ihtiyacı vardır. | Romanyanın inkişafına tahsis edile- |cek olan 15 milyon liralık krediye ald son teferrüat Londrada tesbit edilecek- tir. Bu para ile Romanya İngiliz alât ve edevatı ve sınaf mamulâtı satın ala- caktır. İngiliz ve Rumen petrol firma- lari arasındaki ihtilâfın halledilmesi i- çin de bazı tedbirler alınacaktır. l Müstemleke Meselesi Ve Italya Roma 12 (AA.) — İtalyan politik mahfelleri, bütün Britanya İmparator- tuğunda ve hatta Amerika Birleşik devletlerinde Almanyanın eski müs - teralekelerinin geriye iadesi aleyhine başlıyan propagandayı büyük bir alâ- ka ile takib eylemektedir. Buradaki umum? kanast, bu propa- gandaların, yakında vukua gelecek İn- giliz * Fransız görüşmeleri için çok' tehlikeli bir başlangıç olduğu mahiye- tindedir, ” taziye telgrafları Atina 13 (A.A.) — Başvekil B. Metaksas, bugün Türkiye Başveki- li Celâl Bayara aşağıdaki telgrafı çekmiştir : «Dost ve müttefik Türkiyeyi pek aCı bir surette müteellim eden mil- If mateme kraliyet hükümeti, Elen milleti ve ben çok elemli bir heye- canla iştirak ediyoruz. Birçok çe - #tin imtihanda bütün Yunanistanın düşüncesi, en derin sempatisini İz- har ve arzetmek için asil dost mil - lete münatif bulunuyor. Namdar Şefin, kahraman askerin ve Tür - kiyenin münevver yaratıcısının ha- tırasını tebcil etmekte olan Yuna- İ reis Kemal Atatürkün Türk- ittifakının başlıca müessisi olmuş ve iki memleketi müşterek bir ideal ve muslibane bir teşriki mesaj çerçevesi içinde birbirine bağlayan ve çözülmesine imkân mutasevver olmayan dostluk Tabı- zalarını vöcude getirmiş olduğunu asla unutmayacaktır. 'Yunanistan, kuvvetli eseri asil Türk milletinin mukadderatını e - bediyen tayin etmiş olan büyük ölü hakkında çok heyecanlı bir hatıra- yı sadakatle muhafaza edecektir.» Meclis Reisinin Fransız Cümhur- reisine cevabı Paris 13 (A.A.) — Reisicümhur B. Lebrun, Abdülhalik Rendaya göndermiş olduğu taziyet telgrafı- na karşı su cevabı almıştır: Şerefli Önderinin şahsında Türk inin uğramış olduğu ziyağ mürasebetile bana göndermiş ol - duğunuz taziye! telgrafından dola- yı ekselânsınıza hararetle teşekkür ederim.. Şöhretşlar müteveffanın eserini hatırlatmak için kullanmış olduğunuz tâbirler, Fransız mille- #ine samimi bir dostlukla bağlı olan bütün Türk milletinin kalbinde ye ftutacaktır. Çinden taziye Chungking 13 (ALA.) — Çin Ha- riciye Nazırı, Hariciye Vekilimi - ze aşağıdaki taziye ve sempati tel- grafımı göndermiştir: Hariciye Vekili ekselâns Şükrü Saraçoğlu ü ANKARA Kardeş Türk milletinin, büyük yeni Türkiyenin babası Reisicüm- hur Kemal Atatürkün şahsında uğ- ramış olduğu elim ziyadan pek de- rin bir surette müteessir olarak ek- selânsımza hükümetimin ve bütün Çin milletinin ve şahsımın en sa - mimi taziyetlerini arzederim. Londra sefiri Fethi Okyar dün akşam Londraya hareket etti Dün sabah Artkkaradan şehrimize gelen Londra sefiri Fethi Okyar, dün akşam saat 22 de kalkan trenle vazi - fesi başına hazeket etmiştir. Fethi Okyar, istasyanda dostları ta - ralfından teşyi edilmiştir. Bazı gazeteler, Fethi Okyarın Lon - dradan bir aya kadar avdet edeceği ve meb'usluğa namzed gösterilerek bura- da mühim bir makama getirileceği hak- kında bazı şayialar kaydetmekte iseler de bu haberleri teyi dedecek malümat mevcud değildir. Fethi Okyar dün akşam hareket e - derken kendisine bu şayiaları soran bir muharririmize «avdette — görüşürüz» demekle ıktifa etmiştir. Balkan Antantı turizm komitesi toplanıyor Belgrad 13 (ALA.) — Balkan Antan- tımın daimi turizm komitesi bu ayın 15 inden 20 sine kadar Atinada toplana - gaktır, Milli kahramanın arkasından bütün Hatay ağlayor Antakya 13 (ALA.) — Ulu Şef Ata- türkün ölümünden duyulan umumi teessür bütün şiddeti — ve acılığile de - vam etmektedir. Ölüm haberinin yıl- dırım hizile Hatayın her tarafına ya- yılmasından itibaren çarşılar kapan - mış, bayraklar matem alâmeti olmak üzere, yarıya indirilmiştir. Kadın, e- kek, çoluk, çocuk binlerce insan Bü- yük Kurtarıcının hazin ölümü karşı - isu—dı teessür yaşları dökmektedir. Ha- |tayda cins ve mezheb farkı olmaksızın halk tasviri imkânsız bir tees - Si indedir. Ana vatanı kurtarân ve onu yeni baştan kurduktan sonra Türk line kavuşturan Atatürkün h 4 her 'Türk gibi her Hataylının da ebediyen kalbinde yaşa- yacaktır. Antaky türkün ölümü haberi, Hatayın — her tarafında ifadesi imkânsız derecede te- essür uyandırmıştır. Bütün dükkânlar kapanmış, cami ve kiliselerde Atatür- büyük ruhu için dualar edilmiş- ir. Dün toplanan Hatay millet mecli- si bu acı hâdise dolayısile müzakere - lerini başka bir güne bırakmıştır, Berutta matem Borut”13 (AA) — Büyük Atatürkün ölü- mü haberi Ankara radyasundan öğrenli - miş, Berutun bütün mehafilinde büyük te- esür ve hürün uyandırmışlır. Dün akşam - İdanberi başkonsolosluğumuna akın halin - Jsarılı resmi önünde eğilerek gözyaşları dök- imğklıdlrlnr. Fransız âl! komiseri vekili, Lüb- |nan Reisleümhuru namına teşrifat müdü- İrl. Lübnan meclisi reisi, hükümet erkâmı, İmüfti cemaati istümiye ve ülema, Amerikan îUnlve!'ııllul rektörü, bütün konsoloslar, yer- |N cemaatlerin mümeasilleri, gehrin — eşraf | ve müuteberanı, başkonadesumuza gelerek derin taziye ve tccssürlerini ifade etmiş - lerdir. Berutta dündenberi matem havası esmektedir. Franko muhariblik hakkının verilmesini - tekrar istiyor Londra 13 (A.A.) — Sunday Times gazetesinin diplomatik muharriririn bildirdiğine göre Franko, kendisine muhariblik hakkının verilmesini tek - rar ısrarla istemiştir. Muharrir, şunları ilâve etmektedir: «Bu talebler is'af edilmedikçe Fran- ko ecnebi gönüllülerin tahliyesine dair olar ademi müdahale komitesinin plâ- nını müzakere etmekten imtina ede - cektir. , Fransız gönüllüleri Paris 13 (A.A.) — İspanyada eski - den «Le Marseillaise» ismi verilen li- vada çarpışmış olan ilk Fransız gönül- lülerini Parise getiren tren saat 9,30 da Austerlitz istasyonuna vâsıl olmuş- tur. Mütarekenin yıldönümü Fransız Cümhurreisi bir nutuk söyledi Paris 12 (A.A.) — Mütarekenin yıl- dönümü dolayısile Parise gelmiş olan heyetleri bugün saat 13 te Reisicüm- hür Lebrun'un riyaset ettiği bir ziya - fette bulunmuşlardır. Ziyafetin sonunda bir nutuk söyli - kya 13 (ALA.) — Ulu Şef Ata:-| S ) BAYELN L ALEMİNDE GA ZLT SOME LUMRNE S VA €© AÂlman sömürgeleri meselesi Iman sömürgeleri meselosi dev- Tet reisinin söylediği son nutuk- la resmen günün meselesi huline gelmiş bulunmaktadır ve öyle görünüyor ki İn- giliz Başvekilinin 23 İkinciteşrin tarihin- de Fransız hükümet reisi ile konuşmak üzere Parise yapacağı seyahat esnusında tedkik edilecek meselelerin başında bu - lunacaktır. Mesele mühimdir. Mazinin tasfiye « rinde et sona kalmış olan düğümlerden birini teşkil eder. Fakat Avrupaya, yal » nız Avrupaya değil bütün dünyaya buh- ranlı saatler yaşatacak mahiyette telâk - ki edilemez. Nitekim Her Hitler Münih anlaşma - sına imza konulduğu sırada — bir lâtife şeklinde bu meseleye temas elmiş, fa - kat: — Sömürge meselesi için, başka bir se- ferberlik yapacak değilim, demişti. Bu sonuncu nutkunda da bu defa cid. di eda ile yemin teminatı vererek: — Sömürge meselesinden — dolayı bir harb çıkamaz, dedi. Bununla beraber muadelenin kolay « lıkla halledilmesini beklemek de doğru olamaz. Meselenin yekdiğerine bağlı iki, battâ üç cebhesi vardır: Birinci cebhe sabık Alman müstem - lekelerinin paylaşılmasında — en büyük bisseyi almış olan İngiltere ile Fran - zayı, ikinci cebhe taksimde ikinci safda gelen küçük devletleri, üçüncü cebhe isa sömürgelerin sözde hakiki sahibi yerin- # görünen Uluslarkurumunu alâkadar eder, İngilterenin vaziyeti, sabık Alman sö- rTLürgelerini fiilen idare etmekte olan İn- giliz dominyonlarının aksi fikirde olma- larına rağmen bu sömürgelerin geri ve - Wrı'J.ıııts!.me mütemayildir. Fransanın va » |ziyeti ise Çek meselesinin zuhuruna ka- dar sarahaten menfi idi, bug'n biraz mü- tereddid görünmektedir. Küçük devletlere gelince: — Bunların büyüklerce verilecek karara boyun eğe- ceklerinden, Uluslarkurumunun yapaca- Bi şey ise nihayet formaliteyi yapmak - tan ibaret kalacağından şühhe edilemerz. Demek istiyoruz ki İngiltere ile Fransa müstemlekeleri iadeye karar verince U- Tuslarkurumuna devredecekler, Ulüslar- kurumu da aldığını Almanyaya verecek- tir. Fakat Almanyanın Uluslarkurumun « da üye olmadığına göre bu noktada da bir hal şekli bulunması icab edecektir. men kolaylıkla halledilmesine intizar e- dilemez, demiştik, Filhakika — muhtelif düşünceleri tevhid ederek, zevahiri ko- rayarak bir hal yoluna girmek — epeyce zamana bağlı görünmektedir. ingiliz - italyan itilâfı mer'iyete giriyor Londra 12 (A.A.) — Reuter'in öğ - rerdiğine göre İngiliz - İtalyan mua - hedesi sah veya çarşamba günü mer'i- yet mevkiine girecektir. Yugoslavya Kraliçesi Belgrad 13 (A.A.) — Yugoslavya kra- liçesi Marie'nin 12 son teşrin tarihli sık- * bat bülteninde kraliçenin geceyi iyi ge- çirdiği kaydedilmektedir. Ameliyat yapı. Jan kısımlardaki ağrılar hafiflemiştir. müttefik devletlere aid eski muharib| —Ameliyat dolayısile kraliçe daha bü. yük bir yorgunluk hissetmektedir. Umu- ai vaziyet memnuniyeti mucibdir. V B AA L Meselenin tehlikeli olmamasına rağ - — yen Reisicümhur Lebrun, heyetleri se-| Eski darbhane müdürü merhum Buy lâmladıktan sonra zaferdenberi gidi -| Hafız İhsanın eşi, Maliye Vekâleti hukuk len yolu anlatmış ve enternasyonal | müşaviri Hâmid Çiftçioğlu, Feshane şir- miünasebetlerin Milletler Cemiyetinin | teti memurlarından Bay Sodullah Çift- otoritesi altında enternasyona| haklara | çioğlunun valideleri, gazetemiz sahible. islinad edeceğinin ümid edilmiş oldu -| zinden Selim Ragıbın kayınvalidesi Ba« ğunu hatırlatmış ve demiştir ki: yan Fatma Fermet mübtelâ olduğu has «Fakat ortada bozgunluklar olmuş -|'alıktan kurtulamıyarak dürkü pazar tur. Şimdi hakikat zemininde yer al -| Künü öğle üzeri hayata gözlerini kapa marmız lâzımdır. Fransa, kendi ve dün-| mıştır. Cenazesi bugün öğleyin Cihan- ya müdafaası için kuvvetli olmalıdır. Zirde, Cihangir caddesinde 55 numara'ı Memleketin ymumi bünyesinde birçok| Hasan bey apartımanından kaldırılarak zâf noktaları bulunduğunu ne için in-|namazı Cihangir camiinde — kılındıktan kâr edelim? Bu zayıf noktaları cesaret- | Sonra Merkezefendideki aile makberesi- le ele alalım ve azimle, feragati nefis-|ne defnedilecektir. Cenabıkhak rTahmet le ve sebatla bunlara çare bulalım. eylesin. KA KA z