14 Kasım 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3
v N ! olan Elen milleti, büy Alemşumul matem devam ediyor » Yabancı gazeteler, dünya halkının teessürünü hâlâ aynı hararetle tebarüz ettiriyorlar Atina, 12 (A.A.) — Etnikı gazetesi ya. zıyor: Alatürk bütün dünya modern tal en büyük çehrelerinden biri olmuşt Büyük Türk, büyük Balkanlı, büy adam. Bir İngiliz biyografı onu haklı olı rak etablatin kuvveti» diye tavsif et- miştir. O, eserini tamamen tarsin ten sonra öldü. Derin k Iıı letlerini, i m(ı“'ıh—ıh ve te Kronog gazetesi yazıyor: Türkiye Büyük Şefini kaybedıyor, fa- kat Yun n da öyle samimi bir büyük dostu kaybediyor, şimdiki Türk - Yunan destluğunu ve teşriki messisin: ona med- yunuz. Elen milleti Türk milleti ile bir- likte matem yapmaktadır. Elinikon Mellon gazetesi diyor ki: Atatürk, ölümünden evvel, herkes ta- rafından hürmet ve riayet edilen, kuv- vetli, hayatiyet ve faaliyet dolu yeni bir Türkiye yaratmak ülküsünü tamamen başardı. Elen milleti dost ve müttefik Türk milletinin derin matemine tama men iştirak etmektedir. «Büyük diriltici» etmiştik. Dün öğ ıkan gazeteler de Atatürke sayfalar dolusu yazılar tahsıs inos gazetesi diyor ki: Asker Mustafa Kemal sayesinde, Tür- kiye muhakkak bir ölümden kurtuldu, fakat hayatı kahramanca, askeri gayret- ten duha kahramanca bir gayret olma- dan kurtulamazdı: Büyük diriltici At türkün gayreti. Tür:! n müellim bit matem teşkil eden ölümü, Elenler içi: de büyük bir ziyadır. Dost ve müttefik komşu milletle ayni büyük matem içinde ölünür önünde n | prensiplerine göre te, Atima, 13 (AA.) — Atina ajansı bil- şahsi hatıralarını neşrediyor. 'Tipos gazetesi yazıyor: Atatürkün Türkiyede yaptığını hiçbir tarafta hiçbir kimse yapmadı: Ne Ca- vour, ne Cromweli, ne de Vaşingtan. A- tatürkün bulduğunu hiç kimse bulmadı ve Atatürkün yaptığını da hiçbir kimse yapmadı. İlham etti ler ve kendi ği yeni ne « sil onun eserine dev rdır. 'Tür- k|kiyenin bütün dostları bunu bekliyor. Büyük mateme iştirak Vradini gazetesi diyor ki: Atatürk, Balkan yarımadası yeni bir şekil verm n bü riht tahavvülün baş m ede işlerine yük bir ta- Aden biri olmuştur. Hayatının sonuna kadar Yu- nanistanın sam'm! dostu oldu ve iki milı let arasında teşriki mesti lüzumuna ru- hunun bütün kuvvetile inanmıştı. Yunan milleti dost ve müttefik milletin büyük Matemine bütün kalbile iştirak eder. Bütün dünya için bir ziya Atina, 19 (ALA.) — Atina ajansı bildi- riyor: Gazeteler, Atatürkün hayalına ve eserine sayfalar tahsis etmekte ve yaz- dıkları yazılarla Atatürkün — ölümünün Yunanistanda da çok derin bir yeis w- yandırdığını tebarüz ettirmektedir. Katimerini, ezcümle diyor ki: Her memleket, milleti zafer, refah ve zaadet yolunda ilerleten büyük adamla- rına heykeller ecektir. Fakat Türki- yenin Kemal Atatürkün heykelinin va- pDilmasında kullanılacak taşı bulmak icin dağlarını deşmesi, karıştırması fcab ede- tir. Zira Türkiye, hertl hased ot tiği bir adama ve dosttla larının hayran olduğu bir ziyar yalnız Türkiye için medeniyet ve dün eden bir adama yarlığına nail olmuştur. Proyada şu satırlar okunuyar: Uzun olmasa bile, çok dolu bir tan sonra perşembe yata kapıyan adam büyük — ıslahatcılar zümresine mensub bulunuvordu. Gazete, Atatürk tarafından bu ka muvaffakiyetle başarılan cesurane zi hat hakkında mufassal izaha: verdikten hayat- dar e8 heyecan ve ihtiramla eğilmekte ve Türk -sonra diyor ki: Yunan dostluğunun ölen kurucunun arzu| Biz Yunanlılar, onun Türk « Yunan ve iradesi mucibince daha z'yade inkişaf edeceğine kani bulunmaktadır. M Ayni gazete müteakiben —muharriri Daskalakisin şahsf intıbalarını neşredi- yor. Atinaika Nea gazetesinden: Atati son dakikasına kadar, Yunz- nistan için çok büyük bir dostluk hissi beslemiştir. Yunanistan için büyük bir kürmet ve muhabbeti vardı ve ıki mem- leket arasındaki teşriki mesaiyi daima daha ziyade takviye etmek emelinde idi Başvekil Metaksas ile son görüşmeleri esnasında ve şevk, heyecan dolu telefon görüşmelerinde, ayni değişmez his ve aızu ile meşbu olduğunu göstermiştir. İ- ki milletin Türk Şefinin ölümünden müş- terek bir ziya olarak müteellim olmaları tabildir. Esasen, derin bir anrette müte- heyyiç olan diğer Balkan mllletleri de Yunanistana ve Türkiyeye iltihak ede. ceklerdir, zira bugün bu kadar samimi nt Atatürke pek ziyade borçlu bulun- maktadırlar. dostluğuna ve teşriki mesaisiıre olan sar- sılmaz inanını heyecanla hatırlıyacağız. Eğer Türkiye büyük kurucusunu kaybe- diyorsa, Yunanistan da büyük ve emin bir destunu kaybediyor. Yuran milleti dost ve müttefik Türk millelinin mate- mine bütün kalbiyle iştirak etmek «Şahsiyeti hududları aşmıştır. «Eleftron Vima» dan Onun adı, dünya tarihinin kahraman- Jarı arasında silinmez bi caktır. Zira şahsi: nin hududlarını aşmıştır. Yunan milleti anun ölümünden samimi bir surette mi teellimdir. Onu, hem düşman ve hem dost olarak tanımış olan Yunan milleti, kendisini bir düşman sıfatile ne kadar tukdir etmişse bir dost olarek ta o kadar #evmiştir. Türk » Yunan anlaşmasını © istemiş ve bu anlaşmaya hararetli bir iman ile çalışmıştır. Bir Türk - Yunan teşriki mesaisinin ve sıkı antant içinde birleşmiş olmaları- | faydalarını ilk görenlerden biri olmuş- tur. Daha sonra Balkan Antantının ku- tulmasındaki hizmeti, askeri muvaffaki- Atatürk'ün bulduğunu kimse bulmadı| yetlerinden sonra nasıl İleriyi gören bir Bütün Balkanların yekpare bir - teşriki mesai levhası arzetmesini, büyük bir kıs- nu itibariyle, dün ölen adama onun ge- hiş görüşüne ve seciyesinin doğruluğuna imedyunuz. Dost Türkiyenin bugün ıçin- de bulunduğu acı yeis, ıztırsb dakikala. rında, Yunan milleti onunla beraberdir ve Büyük Şef, hararetli vatunperver ve | dalma Türk - Yunan uzlaşmasını ulemiş olan müstesna adam iç'n bir kardeş gibi onunla birlikte ağlamaktadır. O ölüm ya- tağında yatarken, iki millet birlikte ola- ruk onun politikasına devamı ve onunü enelini tahakkuk ettirmeğe çalışmağı kendi kendimize vâdedelim. «Tarihte misal yoktur,» ger d'Athenes gazetesi yazıyor: vk ve idare & büyük İz çehreler araşında yeni Türkiyenin bânisi A ürkünkü kendine hâs çızg aktadır. Çok, pek çok — inkılâbalar görüldü, fakat hiçbiri Atatürkün cesa- ret ettiği ve muvaffak olduğu şeyi yap- madı. Fütuhat politikaları içın fasılasız teşebbüslerde bulunmuş olan Osmanlı imparatorluğu barış için de fasılasız bir tohlike idi. Kendini inzibata ve terakki- ye vermiş olan Atatürk devleti, gençleş. miş kuvvetleri ile, doğu Avrupası - için vağlam bir destektir. Balkan Antantı Atatürkü kurucuları ve rehberleri arasına kaydetmiştir. Onun hamlesi Türkiyeyi Yunanistanla candâan yaklaşmağa ve bir ittifaka sevketmiştir Bu ittifak, üzerinde dörtler — antantının « |reye gittiğini bilen yeni Türkiye Gazete, muharriri Bayan Spanudisin | devlet adamı olduğunu isbat. etmiştir. inkişaf ettiği temeldir. Türkiye, Yunanis- arca mücadeler ı milletlerin i görüyor. a benzer çok misa, yoktur. Alfrnpı. is gazetesinden: Kıl şaşaası, Atatürkün tek fazi- leti ve tek şan Ve şerefi değildir. Onun baurış zamanında yaptığı iradesinin kuv- vetini ve fikirlerinin parlaklğını Gaha viyade isbat etmiştir. Büyük Pier dev- Hihdenberi böyle bir tecrübe yapılmı- mıştı. Atatürk on altı ve küvvetle dolu kudrı ğin! ve ne- mağa Mmuvaflak olmuştur. Yugoslav gazeteleri Belgrad, 12 (AA. Avala ajansı ildiriyor: Atatürkün ölümü bütün Yu- göslavların kalbinde kederli ak'sler u- yandırmıştır. ük adamın ölüm habe- ri yalmız hükümet merkezinde değil, fa- kat bütün memleketle s He yayılmış ve resmi binalarla birçok hususi evler derbal kendiliklerinden bayraklarını ya- zıya indirmişlerdir Dün akş; ki gazeteler de birinci yenin babası olan büyük tahsis etmiş, muhabirlerinin leri tafsilâtle haberlerle bü son dakikalarını bildiren munzam malü- matı neşretmişlerdir. steler gibi, bu sabah- rın: Türki- rhmı" ziyaına derdik- Gazeteler, en aziz ve en kıymetli bir kaybetmekle matemie garkolan Türk milletinin bu acısını heyecanlı cüm- lelerle ifade etmektedirler. Bundan başka gazeteler, Atatürkün öl- mez eseri ile hayatı hakkında birçok taf- İsmet İnönünü Cüm- ne intihab eden Türk parlı- lerle ay-| ; Prag, 12 (A.A.) — Ç. T. K. ajansı bil- diriyor: Bütün Çekoslovak — matbuatı Büyük |Şef Kemal Atatürkün ölümü ile Türk | >nilletinin uğradığı mateme iştirak et |mekte ve bu yüksek adamın kıymet bi çilemiyecek kadar büyük olan meziyet- lerini tebarüz ettirmektedir. Gazeteler, bilhassa Atatürkün vücude getirdiği in- ve ayni amanda ona be l suh.ıdı birinci |plânda bir mı 1 temin ettiğini yazmaktadırlar. Gazeteler, büyük — ölü- nün fotograf ve ter nei halini neşret -« mektedirler. Ceska Slova gazetesi şunları yazıyor: Atatürkün şahsında yeni Türkiyeye ruh veren bir adam kaybolnmüş'ur. Bu derece yüksek hilkatta bir adama sahib olduklarından dolayı Türklere gıpta et- meğe mütemayiliz. Çünkü, biz de bugün Mustafa Kemalin dünya sahnesinde gö- ründüğü zamandaki Türkiyenin vaziye- tine benzer bir mevkide bulunmaktayız. Atatürk Türkiyeyi İngiliz — parlmanta - rizm modeli üzerinden bir devlet yapmış ve memleketinde kuvvetli bir sanayi ya- #atmıştır. Hülüsa, Atatürk modern Tür- kiyenin sıdır, Tür! âleminde bir dir, Türkler letebed ttar kalacaklardı rbden sonraki politika âle- minin en kıymettar si 1 arasında yer almaktadır. Karakteri yapıcı, k bir vatanperverliğin ve de- rden bir iradenin birleşmiş bir timsa- idir. Modern tarihin en yüksek vak'ala- rından biri olmak üzere Türkiyenin yeni- ası onun eseridir. Lidove Listy gazetesi yarıyor. Atatürk e birlikte Türk tarihinin en yüksek siması kaybolmaktadır. Prager Presse gazetesi, Atatülrkün baş- hea eseri boğazlar üzerinde Türk hâki- miyetini yeniden tesis etmiş olmasıdır, diyor. Bohemia gazetesi yazıyor: Atatürk, arkasında istikbalinden kork- mayan kuvvetli milli bir devlet bırak- maktadır. Prager Tageblat gazetesi yazıyor: Türkiye Ata mamen yenilenmiş eses ses yeni bir memleket olmuşt politikasında mühim bir rol oynamak- tadır. isveç gazeteleri Stokholm 13 (A.A.) — Bütün İzveç matbuatı, Atatürkün ölümü münascbe - tile uzun makaleler — neşrederek, onun büyük şahsiyetini tebarüz — ettirmekte - dirler. Aftonbladet gazetesi yazıyor: Türkiyenin yeniden teşkili ve tanzi . mi keyfiyeti hayret verici tam bir inkı - Jâb olmuştur. Buğünkü Türkiye — Ata - türkün kuvvetli şahsiyetine lâyenfek bir şekilde bağlıdır. eleman- ine mües- mentosunun bu intihab celsesine ald ma- lümatı nöşretmektedirler, Goeteborg Eandels gazetesi yazıyor: (Devamı 5 inci suyfada)
