10 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 11

amin İngilterenin Almanya nezdinde teşebbüste bulunması bekleniyor (Baştarafı 1 inci sayjada) devam etmiştir. Daladiye, hariciye na - ırı Bone ve bahriye nazırı Kar'pinç ile uzun boylu görüşmüştür. Bahriyede hazırlıklar Fransız hükümeti tarafından son defa alınmış olan askeri ihtiyat tedbirlerinin bahriye efradına da şâmil olduğu anla - şılmıştır. Bütün bahriye zabitan ve ef - radının izinleri kaldırılmış ve herkes mensub olduğu gemilere avdet etmiştir. Brest Fransız babri üssünde büyük bir faaliyet hüküm sürmektedir. Paris hükümeti, askeri sahada almış olduğu bu tedbirlerden Londrayı haber - dar etmiştir. İki hükümet arasında daimi surette sıkı bir temes muhafaza edilmek- tedir. İngiltere Perlin nezdinde teşebbüste bulunacak mı? İngiliz matbuatının kanaatine göre, pâ- zartesi günü yapılacak olan kabine top- lantısından ve Paris hükümetile yapılan temaslardan sonra, İngilterenin Südet meselesi hakkında Berlin nezdinde sa - rih bir teşebbüste bulunması muhtemel - dir. Bu teşebbüsün gayesi, Almanyayı cebri bir hareketten vazgeçirmek ola - caktır. Hitler İngiliz sefirile görüşmedi Londra 9 (Hususi) — İngilterenin Ber- lin sefiri Sir Nevil Henderson bugün Nümbergde, Alman hariciye nazırı fon Ribbentrop ile bir saat kadar görüşmüş tür, Fon Ribbentrop bilâhare Hitler tara - fından kabul edilerek, sefir ile yaptığı görüşme hakkında izahat vermiştir. Sir Nevil Hendersonun Hitlers mülâ- ki olduğuna dair verilen haberler asıl- sızdır, Hitlerin, bazı Südet mümessilleri- ni de kabul ettiği doğru değildir. Alman erkân harbiye reisi istifa mı etti? Berlinde dolaşan bir şayiaya göre Al - man erkânı harbiye reisi General Bek 1s- 4ifa etmiştir, Bu istifanın sebebi, generel ile Nazi şefleri arasında çıkan bir ihti - lâftır. General Bek, Almanyanın Çekos- Jovakyaya ve müttefiklerine Karşı askeri bir harekete geçmeğe henüz hazır olma - dığını iddla etmiştir. Bu şayiayi teyid eden başka her hangi bir malümat alınamamıştır. Müzakereler başlıyor Prog 9 (Hususi) — Südet partisi mümes- sill Kund, bügün Röyter ajansı muhabirine beyanatta bulunarak ezcümle demiştir ki: — Moravyadaki hâdiselerin mes'ulleri ©8- ralandırıldığı (akdirde, purilmiz hükümetle müsakerelere tekrar başlamafa (o hazırdır. Bizim başka bir isteğimiz yokters Geç vaki, Eksçenj telgraf ajansının ver- diğ' bir habere göre Kund ve Roşe bu ak - şam Başvekil Hodzayı ziyaret ederek, Mo - ravyadaki hidişenin mes'ullerinin cezalan - dırılmış olduğunu öğrenmişlerdir. Kund ve arkadaşı, bu suretle hâdiseyi ka- panmış addederek, yarın (bugün) müzske - relere başlıyacaklarını Başvekil Hodzaya bil- dirmişlerdir. Cesalandırılmış olan memurlar, Morav - yadıkl Çek polis müdürle diğer bir polistir. Bunlar adliyeye sevkedilmişlerdir. 'Eksçenj ajansının bu haberi başka hiç - ir Siidet partisi tarafından İleri sürülen id - dinlar, yapılan bitaraf tahkikat neticesinde varld görülmemiştir. Pübakika, 85 mahpusdan olmadığını söylemişlerdir. Müşte- 83 ü katiyen 1 olan ki kişi de muayene için hastaneye Mületler Sönderilmiştir. Nİ maddesini Resmi tebliğ Prag 9 (A.A) — Resmi bir tebliğ neş- redilmiştir. Bu tebliğde B. Hodzanın vu akşam Südet Almanlar fırkası mümessil- lerini kabul etmiş olduğu beyan edilmek- tedir. Bu görüşme esnasında Moraveka - Ostrava bâdisesinin tasfiyesi mevzuu bahsolmuştur. Hâdise temamile tasfiye edilmiş ve müzakerelerin mövsimsiz O - larik inlıtan sebebiyet vermiş olan mânlaların ortadan kalkmış olduğu müşahede ( olunmuştur. B. Hodza tarafından Südet mümessillerine verilen malümattan sonra Südet mümessilleri, başvekile fırkalarının Alman meselesi - nin halli için müzakereye devam ede - ceklerini söylemişlerdir. Yarın saat 11 de müzakeratın devamına karar veril - (Beyaz Esire ) filminin sebeb olduğu hâdise (Baştarafı 1 inci sayfada) John Lodge uzun boylu, esmer, tam mâ - Dasile fanl ve cevval bir Amerikalıdır. Hoş sohbettir. Şakadan hoşlamır. Amerlkah âyan meclisi Azasından ve bü- yük bir şöhrete malik bulunan Ladge'in kü- çük kardeşidir. Her ikisinin çocuklukları Oda Pransada (Pars) te göçmiştir. Bir kız Kardeşleri var- dır. Mükemmel surette Prnossca (bilir ve yüzde yüz Fransız şivesile konuşur. Pariste orta mektebde bulunduktan son- za İki sene kadar liseye devam etmiş, gonca Amerikada tahsiline devam eylemiştir. Amerlkânin en büyük irfan merkezlerin - den biri ölan Harward ünivereltesine devam etmiş ve oradan mezun olmuştur. Hemen Fransaya dönmüş (ve kendisini! san'at ve temaşa hayatına vermiştir. 19 yaşında iken (Molyer) in Tartufe pi - yesini oynamıştır, Piyesde (OCleanle rolünü yapmıştır. EE ) — Hükümet ile Südet Prag 9 (A.A) — N ler arasındaki tekrar baş- Tanmıştır. Sovyet - Romanya anlaşması Paris 9 (hususi) — «Pari Midi» gazete - sine göre, Sovyet Rusya e Romanya ara - yapılan bir anlaşma mucibince, Al - decektir. Ayni şekide (o harb malzemesinin sevk'ne de müsaade edilecektir. Alman mstbuatı arasında, yalnız (Döyçe Algemayne Çaytung» bir Bovyet - Romanya anlaşmasından bshsetmektedir. İtalyanin variyeti Roma © (A.A) — Havas ajansı muhabi - sinden: İtalyanın Südet meselesi ve bu mesele - ale akisleri müvacehesindeki veziyeti, «İn - formazlone Diplomatikâ» nın makalesinden sonra daha ziyade ehemmiyet kesbetmiştr. İtalya Nazi tezini tasvib ve bu teze müzaho- ret etmekte, yalnız Südet ekalliyete Çekos - loysk devleti çerçevesi dahilinde (siyasi ve mülki muhtariyet verilmesini istemektedir. Japonyanın vaziyeti Tokyo 9 (A.A) — Hariciye nezaretinden teyliğ edildiğine göre, dün, Alman büyük ci-| çisi we Japon hariciye nazırı muavini &rş - sında yapılan mülâkat, Çekoslotak ve Çin - 20 yaşında meşhur Fransız muharrirlerin- den Murgernin (Abbe Constantin- vesair pi- yeslerini temsil etmiştir. Avukat olarak tah- silini ikinal ezlemiştir.. Tiyatrodan sonra sinema hayatına inti - sab eylemiştir. Bir çok filmlerde roller yap- MAŞUK... En mühim rollerinden biri (Marlen Dit- rich) ie birlikte çevirmiş olduğu (Kızıl İm- paratoriçe) filmindekidir. (Königsmark) Biliminde Elissa Laudi ve Plerre Presmay e birlikte rol yapmıştır. Bu rolü çok beğeni » müş... John Lodge evlidir. Bundan birkaç sene ervel Prancesca Braglotsi adında bir İtalyan kizile evlenmiştir. Mükemmel surette İtal - yanca bilir. N Hicaz hattının ihyası işi kuvveden fiile çıkıyor (Baştarafı 1 inci sayfada) risten gelecek haberleri alâka ile, bu de- fa gayet ciddi bir slâka fle bekliyor.! Çünkü Paristen gelecek haberler Suriye- nin halini istikbalini tayin edecek. Eğer Başvekil, istiklâl muahedesini tasdik e- Japon meseleleri üzerinde malümat teatisine inhisar Bu hâdise, Japanyanın Avrupa vaziyetine karşı sadete sepirci vaziyetinde teyid etmektedir. Südetlerin nümayişleri Prag 9 (AA) — Dün gece sat 1930 da dört bin Södet nümayişcisi, Kurumlefta gü zülüü nümayişlerde bulunmuşlardır. Mua - rızlarının bulunduğu bir sokağa girmeğe te- gebbüs etmişlerse de polis kordonu ile kar - glaşmışlardır. Polis, süratle Asayiş! iade et- miştir, Del 9 (AA) — Dün 1900 Südet nüma - yişcisl Privaldor meydanında (toplanarak Alman milli marşlarını söylemiş (o ve sonra mahalli hükümet konağı önüne gelerek cam- Mari karmışlardır. Nümeyişeiler, üniformalı bir polis âmirini şehrin kapılarına doğru #ü- rüklemeğe teşebbüs etmişlerse de dağıtıl - mışlardır. Yeni plân Prag 9 (A.A) —Başvekâlet öğleden sonra devletin yeniden tensikine omütçallik plâm neşretmiştir. Taymisin yazısı ve Alman matbuatı Berlin 9 (A.A) — Gazeteler, Taymis gazetesinin Gekoslovakja arazisinin tef- Tiki ve Südetlerle meskün memleketlerin ayrılması hakkındaki neşriyatı mevzuu|. bahsetmekte ve ehemmiyetle telâkki et - mektedirler. Gazeteler tahammül edil - mesi ihtimali kalmamış bir vaziyetin ye- niden gözden geçirilmesini istemek için Cemiyeti misakının bu babtaki ileri sürmektedirler, Susığırlıktan yazı- yor: Kazamızda yes ni tesis edilen küçük endüstri ziraat t0- hum ayırma makine. © sinin bina kısmının inşası bitmiştir. Ma“ kinesi de yakında fa» al hale konmak üze- redir, Bu makine çift Şiliğin en ehemmi- yetli kısmı olan to- humculuğu köylü & çin verimii bir hale getirecektir. Çiftçi. nin sabırsızlıkla beklediği bu makine (03 9) yılında ekilecek verimli tohumu ye- tiştirecektir. kaldığını | * dilmiş olarak getirirse, Hatayın istiklâl Paristen henüz sarih ve vazıh hiç bir baber de gelmiş değildir. Ancak, Şam muhitinde salâhiyettar insanlar tarafın- dan söylenen bazı sözlere bakılırsa, Suri- ye bu defa çok ümldlidir, Fransa, bazı kayıd ve şart altında Suriyenin istiklâlini temin eden ve fakat, müttefik sıfatı ile onu gene kendisine bağlıyacak olan mua- hedeyi tasdik edecektir. Bu ümidledir ki Vatani muhiti, Hatay mağlübiyetinin a- Gılarını unutmıya çalışıyor. * Paristen gelecek iyi haberlere intiza- ren Suriye mustakil bir hayat yaşamak hususundaki kararının tatbikatı ile meş- guldür. Meselâ, bugünlerde neşredilen bir kararname ile, Suriye hükümeti, Hi- .şredilen kararname, ti vermekle kalmayıp hattın işletilmesini temin gayesile istikraz akdı salâhiyetle- rini de Bu ilk tahsisat le anlıyoruz ki yakın zamafılara kadar küvvede kalmış olan bir iş artık file intikal etmek üzere bulu- nuyor. Bir taraftan Suriye, diğer taraftar, memlekette büyük yenilikler yapmiya karar vermiş olan Hicaz, kendi hudud - ları içinde bu hattı ıslah edeceklerdir. Biliştin işleri şimdilik karışık olmakla * İberaber gerek bugünkü hükümet, gerek merkezini dağlarda kurmuş olan «Milli Filistin» hükümeti hattın Filistine ald olan kısmını diğer taraflarla bağlama esaslarını kabul etmiş bulunuyorler, Maverayi Şeria hükümeti de hattın 15- Yahına aid olarak kendisine terettüp eden vazifenin ifasını kabul etmiş olduğuna göre Osmanlı imparatorluğunun meyda- na getirmiş ve Türk mühendislerinin alın terlerile sulanmış olan bu demiryo- unun ihyası işi artik ele alınmış bulunu- yor. Temenni edelim ki teşebbüs yarım kalmasın! - Türkiyede çevrilecek Hata yda Türk - Fransız | dostluğunun tezahürü (Baştarajı 1 inci sayfada) ne İlimad beyan etmek suretile Hatayın siyasi hayatının yeni safhasına maddi bir şekil vermiştir. Bu yüksek müesseseler ayni zamanda, beşeriyetin istediği sul - hun nef'ine olarak hâdisatın tezebzübü içinde hakkaniyet ve adalet yolunu buk masını bilmiş olan mümtaz çeflerin idare ettiği iki büyük memleketin dostluğunu da maddileştirmiştir. Bu mes'ud teşriki mesaiden Hatay doğ- muştur. O mes'ud toprak ki daha kendi müesseselerini yaratmadan evvel bütün dünyaya bir milletin saadetini, sevincini ve istiklâlini temin etmek gibi çok be - şer! ve binaenaleyh çok güzel bir eserin tahakkukunda 'Türk ve Fransiz orduları- nın mertçe teşriki mesalsinin manzarası- nı gösterdi. Bu eserin tahakkuk ettiği bugünde ve Hatay bayrağının kendi semasında yük- seldiği bu anda, bütün Hatay halkının ırk ve din farkı olmaksızın milli bayrak- larının etrafında toplanmış ve kendi top- rakları üzerinde sevinç içinde yaşamağa hazırlanmakta bulundukları bu sırada, kısa düşüncelilere şunu diyebiliriz: İşte bakınız imarı ve hulüsu niyet neler Şa - Baylar, güzel memleketiniz için bir re- fah devresi artık açılıyor. Devletinizin başında, bütün hayatını bu istiklâl rüya- sının tahakkukuna hasretmiş olmak iti- barile kahraman ünvanına hak kazanan bir adam bulunmaktadır. Fersgati nefsi, Hakikatları iyice anlayışı, hakkaniyet ve adalet mefküresi onu ideal bir şef kl - maktadır. Teşebbüs ettiği her işde mu - vaffak olmük onun için müemmendir. Çünkü bu şartlar içinde daima bütün memleket unsurlarının müzaheretine gü- venebilir. Baylar, biraz evvel müstakil Hatayı doğuran mes'ud Türk - Fransız teşrik! mesaisinden bahsettim. Bizzat güzel memleketinizin topraklarında cereyan et- miş olan bu müzakerelerin son ve kat'i safhalarında memleketimi temsil etmek şerefi bana düştü. Malümunuz olduğu ü- zere, ayni münasebetle Fransayı, bu ak- şam aramızda görmekle şeref duyduğu - muz albay Kole temsil etmiştir. Müşte - rek hedefin tahakkukuna birlikte çalış - tek. İşimizin daima kolay gittiğini söyli- yemem. Fakat netice müsbet oldu. Bu - nun sebebi basittir. Her ikimiz de na - muskârane çalıştık, Albay Kole'nin şah- menfaatlerini sında kendi memleketinin ber türlü şahsi mülâhaza ve ihtirasların üstünde tutmasını bilen hakiki bir Fran- sız valanperveri buldum. Şurası muhak- kak ki, memleketine hizmet ederken müşterek işimizin ifasında hakkımda gös- terdiği itimadla beraber Türk - Fransız dostluk davasına da hizmet etmiştir. Ken disine samimi olarak teşekkür ederim. Baylar, bu güzel memlekete kanımın beni kendisine doğru çektiği bu iyiğit ve sakin millete haklı olduğu bütün saadet ve refahı bütün Hatay vatanperverlerile beraber çarpan yüreğimden temenni &- derim. KaV'iyyen kanlim ki, Tayfur Sök- men ayarında bir şefin ve şahsiyeti her türlü senanın üstünde bulunan doktor Abdürrahman Melekin riyaset ettiği genç ve kuvvetli bir hükümetin idaresi altın- da istihdaf edilen gayelere erişmek kolây olacaktır. Kadehimi Hatay devleti reisinin, bura- da bulunan mümtaz şahsiyetlerin sıhha- tine ve daima daha ziyade yükselmesini temenni ettiğim Hatayın refahına kal - dırır, Fransız cumhuriyeti ve onun ünlü reisi B. Lebronun ve Türkiye cumhuri - yeti ile Ulu Şefimiz Kemal Atatürkün şe- refine içerim. Antakya 9 (AA) — Anadolu ajansının hususi muhabiri bildiriyor; Hatay devletinin teşekkilü münasebetle delege Kolonel Kole, Cevad Açıkalın, Albay Şükrü Kanatlı ve Raşvekii Doktor Abâur - rahman Melek şerefine verdiği öğle ziyafe - nde aşağıdaki nutku söylemiştir: Ekselans, Albayım, Baylar... Bon lotihabattan çıkan ilk Hatay hükü - eti meclise gitti ve bu zuretle Sancağın ye- ni müessesatanın kat'i olarak © teşekkülünü maddlleştirdi. Memleketin siyasi hayatının bu safhası, Türk ve Fransiz hükümetlerin! ihtümamkâr teyakkuzu sayesinde sükünetle geçmiştir. İşte Türk hükümeti ve ordunun mümeş- #illerile Hatay meclisi ve icra heyeti mü - messlileri, yeni devletin istiklâl yolunda ik adımlarını kendilerile birlikte kutlamak i - çindir ki Fransa Cumhuriyeti fevkalâde ko «| «hain» diye tavsif eylemektedir. mizerlik delegesinin bu masasında toplan mis bulunuyoruz. Devlet Reisi Tayfur Sök < men'in aramızda olmamasına müteessirim, Tayfur Sökmen, vazifelerinin bütün ehem « miyelini müdrik olarak, devlet mekanizmâ #ni tamamile tanzim etmeden hiç bir dam vete icabet etmemeğe ksrar vermiştir. Ki dtsine, kabul ettiği ağır vazifede muvaffaği olması kuzusundaki temennilerimi o arset e mek İsterim ve bunu yaparken de hepinize mutabık bulunduğuma kanlim. Gene şahsen kantim ki, bağlılığını ilân etmekten aslâ fa“ riğ olmadığı nizam ve hakkaniyet prensipleri © onun muyaffakiyetinin garantileridir. ş Erselans Cevad Açıkalın'ın müessesata » den dolayı kendisine teşekkürde bulunmaği unutmak İstemem. Cevad Açıkalının meclig meselelerindeki geniş atlayış, kültürünü. ve Hatayın istikbali için kati Obir devred& Fransız - Türk dostluğunun kuvvetlenme - sine olan şahsi yardımını oda tebeli etmeli Mstar. Sancak Türk ordusu Keza, Fransız - Türk dostluğunun #ıkılaşm masında Sancak Türk ordusunun ( bisseyg Iştirakin! de kaydedeceğim, Askerler birbir e lerini daha çabuk anlarlar, ve harb sahne lerinde doğan mütekabli takdir hisleri burüm da çok hizmet etmiştir. Ordular arasındaki antant tamdır ve dostluğun mübürünü ta gmaktadır. Kendisine olan dostla hislerimi anlamış olduğuna şüphe etmedi m > Albay Şükrü Kanatlıya teşekkür edge - Başvekil Abdurrahman Melek ç Şimdi Abdurrahman Melek'e de bihak km Jâyik olduğu yeri ayırmam lâzımdır. Som | Aylar içinde kendisine tam bir itimad göş “ termiş olduğumu ve onun doğruluk, sami « miyet ve azlmkârlğınm bana tevdi edilmiş olan nazik vazifede bana pek büyük yar - dın etmiş olduğunu söylersem, (o hakkında , bundan daha güzel #itayişte bulunabilir yaka yim? Şuna kanilm ki, Tayfur beyin azimkâr ve dirayetli idaresi altında ve Doktor Abdur« ralman'ın isbat etmiş olduğu mümtaz vasif İar sayesinde Hatay müessesati ve el 4 hayatı statünün, anayasanın © çerçe A ve zulh içinde sür'atle âhenkli ( Dir ini görecektir. Keza mülki tamamiyetin &mille- ri olan Türk ve Fransız Cumhuriyetlerinir. ona karşı olan alâkaları yeni devletin &ş g Mklâl, için en güzel bir bürhandır. . 'Türkiye Cumhuriyeti ve onun yükcek şefi Atatiirk'ün Fransiz Cumhuriyeti ve Cumhuş Relsi Lebrun'un, Suriye ve Lübnan Fransış fevkalâde komiserinin şereflerine ve San cağın refahına içiyorum. Karabük yolunda bir facia (Baştarafı 1 inci sayfada) ve İrenlerinin bözuk olduğu anlaşılan | bir kamyon, Demirlik köprüsü önün den uçuruma yuvarlanmış vep parça olmuştur. Şimdiye kadar beş ölü ve on beş ralı tesbit edilmiştir. vi Evvelce de birçok defalar Zafranbo- ve kamyonların birçok noksanlar: oldu ğunu bildirmiştim. Bu facia derdin çök hazin bir delilidir. a * o Son Posta — Muhabirimiz dünkü san yıncızda intişar eden bir telgrafında da, i ni bildirmişti. Yukarıda yazdığımız facia, kısa bir da işleyen nakil vasıtalarının göz geçirilmesi için daha fazla bekleme « melidirler. İtalyada hanedan ailesi aleyhinde neşriyat Londrada çıkan Daily Herald gazel yazıyor: İtalyan faşist partisinin umuraf kâtibi Farinacci İtalyan hanedan ne karşı sıkı bir taarruza geçmiş bw - Tunmaktadır. Umumi kâtib ayni zamanda Toscaniniye hücum etmekte ve onu fa- şist aleyhdarı ve Yahudi dostu olarak bam etmektedir. İsviçrede bir seri konserler idare eden 'Toscaninin bu konserlerine iştirak eden her İtalyanın, aid olan makamlarca ce « zalandırılmasını teklif etmekte, ayrıca, İtalyadan harice çıkmış olan bir takım O- tomobillerin numarasını neşretmekte, ve konserde. bulunan prenses Mari Jose'yi