7 Eylül 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 5

ŞA LNT G — e— HABERLE Cizrede büyük bir imar GŞ S M Geredede bir adamı öldürüp ateşde yaktılar Safranboluda ticaret işleri çok inkişaf etti Karabük fabrikalarının inşaatı Safranboluyu işlek bir hale getirdi, şehrin bağlara nakli kabil olamıyor başladı faaliyeti “Önümüzdeki yıl içinde sinemaya ve buz fabrikasına Cizre suya, elektriğe, kavuşacak Cizrede açıları yeni bir cadde İ A tae-)metli adliyeci Bay Ahmedin reisliği a e C CA hmsıug“ tında çalışan Cizre Halkevi muhite git- rihte ve kimler tarafından kuruldı kat'i olarak malüâm değilse de sur ve Yalar üzerinde işlenmiş bulunan kabart- Ma insan resimlerine, öküz - kafalarına, üzüm salkımlarına, ev, cami ve köprü harabelerine bakılacak olursa burada Türk Acem, Rum, Arab ve hattâ Fenike- lilerin hüküm sürdükleri anlaşılır. Halk arasında dolaşan efsanelere göre Cizre Nuhun oğlu Yafes tarafından kurulmuş- tur, Bunu; Cizrenin Cudi dağı eteklerin- de bulunmasına, Dicle üzerindeki köprü- Yye Yafes ismi verilmesine ve Ulucamide- ki mezarın Nuha aid olmasına atfederler. Cizrenin diğer bir adı da Cezirei İbni Ömerdir. Cezire; Diclenin feyezanı ha- Jinde kasabanın bir ada şeklini almasın- dan verilme bir isimdir. Abdül ğlu Ömer tarafından Arab idareşi altına ge- çirildiği için İbni Ömer denilmiştir. Cizre Emeviler zamanında çok kalabalık, on iki bin evli bir şehirdi. 365 cami, doksan medresesi mevcuddu. Mekkeye yapılan caddeye intizamından galat olarak «Kör- ler yolu» denilmişti. Cizrenin rakımı üç yüzü geçmez. Yan- Jarının kâlın sur ve dağlarla çevrih ol- masından iklimi sıcaktır. Yaz günleri ha- raret derecesinin elliye kadar çıktığı gö- tülmüştür. Kış ve her iki bahar gayet hoş geçer, Sathi mesahası bin kilemetre Murabbardır. Kaza merkezinde 5963 ve bütün kazada 27:022 nüfus vardır. Cudi dağı etekleri istisma odilecek ©- lursa hemen bütün Cizre toprakları arı- zasızdır. Ovada ziraat ve davarcılık, e- teklerde bahçecilik müterakkidir. Kaza- da yüz elli bine yakın hayvan vardır. I- rak, Suriye ve Türkiye en ziyade canlı hayvan ve davar mamulâtı ihraç edilir. Anadolu - Irak hattının inşası Cizre ik- tısadiyatı üzerinde mühim Gdeğişiklikler ve inkişaflar vücude — getirecektir. - Üç devlet toptaklarının birleştiği noktada kurulmuş olan kasaba, İnşaatın ikmalini Mmüfcakip yalnız ticari sahada değil, do- layısile diğer sahalarda da mühim terak- kiler kaydedecektir. Cizreliler çalışkan ve maarifsever kim- #elerdir. Cumhuriyetten sonra maarif sevgisi çok artmıştır. Ne yazık ki, bütün kazada yalnız iki ilk okul açılmıştır. Yir- mi yedi bin nüfuslu bir kazada o da na- kıs teşkilâtk yalnız iki ilk okul bulunma- Sı, Cizre çocuklarının kültür sahasında İlerlemelerine şiddetle mâni oluyor. Kıy- ka-|tikço daha faydalı olmaktadır. Sıhhi durum umumiyet itibarile iyi- dir. (Hastalığı en bol bir kasaba) gşeklin- de söylenen sözler asla doğru değildir. Orta ve son yaz aylarında görülen sit- maya her yerde tesadüf edilebilir. Beledi ve sari hastalık yoktur. Ölüm vak'aları ayda onu geçmez. Yapılan mücadele s0- nunda yılan ve akreb mevcudu 96 T0 a- zaltılmıştır. Cizrede göze en çok çarpan şey imar faaliyetidir. Değerli ve enerjik bir genç olan Baki Başaran kaymakamlık ve be- lediye reisliği mevkilerinde kaldığı iki senedir Cizreye birçok yeni ve güzel e- serler kazandırmış Ve kasaba, asırlarca muhafaza ettiği harab çehreyi hemen hemen değiştirmiştir. Yapılan işler ara- sında; eskiden iki adamın yanyana geçe- miyeceği darlıkta olan caddeler or ikişer metre genişliğinde açılmış ve döşenmiş, Cumhuriyet meydanına Atatürkün büst- leri dikilmiş Halkevi, hükümet konağı ve kaymakam evi inşa edilmiş, şehir par- kı, çocuk bahçesi, plâj, futbol sahası te- sis olunmuş, eski dükkânların yıkılması- na yerlerinde yenilerinin inşasıma baş- lanmış, Dicle - Nusaybin, Silopli ve Irak yolları, Diclenin feyezanı halinde müna- kalâtı temin edecek Deşt köprüsü inşa edilmiş ve belediye büdcesi geçen yıla nisbetle on bin lira fazlalık göstermiştir. Ayni ümran eserlerine köylerde de te- sadüf edilmekte ve tedricen köy kanunu- nun tatbik edildiği köy kalmamaktadır. Bu yıl başarılacak işler arasında su, elektrik, sinema ve buz fabrikası gibi çok mühim dört medent dava vardır ve Ciz- Te 938 mali yılı sonlarına doğru her dört güzel esere kavuşmuş olacaktır. WVuradlının Sevindikli köyünde yangın Muradlı (Hususi) — Muradlının aşağı Sevindikli köyünde kazaen çıkan yan- gında Ali oğlu Mehmed Turanın iki Böz- den ibaret evile, samanlığı yanmıştır, Yangının etrafa sirayetine muydan veril- memiştir. Amasya emniyet âmiri Ankaraya tayin edildi Amasya emniyet âmiri Hulüsi, Ankara şube müdürlüğüne tayin edilmiştir. Gerede (Hususi) — Geredeye üç saat mesafede bulunan Asmaca köyün- den Hüseyin oğlu Koca Emin köyden hayli uzaktaki tarlasında — buğdayını beklerken gece ayni köyden Koca Dur muş ve kardeşleri Ferhad, İlyas tara - fından silâhla öldürülmüş ve cesedi 8- teşde yakılmıştır. Hâdise kazaya ha - ber verilmiş, müddetumumi vekili ve hükümet doktoru vak'a yerine gitmiş- lerdir. Katiller yakalanarak adliyeye teslim edilmişlerdir. Hâdise — muhitte büyük bir tesir Uyandırmıştır. Susığırlıkta lâğım | suları ve bahçeleri | Susığırlıktan yazılıyor: Susığırlığın lâ- ğem sularınım bazıları civardaki bir kı- sım bahçelerin kenarından geçtiği — için bahçıvanlar bu pis sulardan istifade ede- rek bahçelerini sulamaktadırlar. Bu su- Tarla yetişen sebzelerin halkın sıhhati ü- zerinde yapacağı fena tesir büyüktür. Bu hususta belediyenin ehemmiyetle nazarı dikkatini celbederiz. Resim lâğım suyu- nun bahçelere akışını göstermektedir. Bursada fenni ağaç bakımı ve aşıcılığı kursu Bursa, (Hususi) — Meyvacılığa pek müsaid olan Bursa çevresinde fenni ağaç bakımını ve aşıcılığı yaymak maksadile bir kurs açdlacaktır. Bu kurs vilâyet mey- va fidanlığında açılarak, eylâl nihayeti- ne kadar yirmi gün müddetle devam ede- cektir. Kursa, meyva yetiştiren köyler- den geçilme, 20 kişi alınacak ve bunlar pratik bir şekilde ağaç bakım ve aşı işle- rinde çalışacaklardır. Kurs müdavimle- rine bu müddet zarfında ayrıca elli ku- ruş gündelik verilecek ve orada yatırıla- caklardır. Her yıl tekrarlanacak olan bu kurslar- dan muhitin bilgili bahçıvan ihtiyacının karşılanacağı ümid edilmektedir. — « Gemlikte zeytin mahsulü hsulü çok Geçen sene Gemlikte zeytin mal bereketli ve yüzde yüz nisbetinde iken ziraat dalresi ile ticaret odasınin SPUĞİ “dıukızt netlicesinde bu seneki mühsulün umumi ola- rak yürde onu geçmemekte olduğu anlaşı!- mıştır. Pazar Ola Hasan Bey Diyor ki: — Hasan Bey geçen gün küçük oğlan, ağlıya ağlı- ya yanıma geldi... *« Küçük kız kardeşi - nin entarisini çıkarıp ken- di pantalonunu giydiğini söyledi.. «« Tepem attı , yİ nereden aklına Kix çocuk pantalon giyme- doğrusu.. Hasan Bey — Annesini , *Şorte la gezerken gör - getirdi? müştür, azizim!, —— Safranboludan güzel bir görünüş Safranboluda yıflardanberi bir - türlü Belediye Karabükle - Safranbolu ara- halledilmiyen bağlar - şehir işi; kazanın, | sında muntazam seferler temin etmekle hergün birçok noktalardan ehemmiyet kesbetmiş olmasına irağimen, inkişafına esaslı bir mâni teşkil etmektedir. Bugün, kuyu kadar derin bir çukur içinde tesis edilmiş olan şehir yazları oturma imkâ- nı olmadığı için yüzlerce yıldanberi yaz geldi mi halkın bağlara atılmasına sebeb olmuş, bu göç yüzünden hayli masraflar yapılmıştır. Esasen pek dar olan belediye büdcesinin geniş bir saha üÜzerinden bir kaç cebheden sarfiyat yapmağa da kifa- yet etmeyişi Safranbolunun her çeşid genişleme imkânlarına sed çekmiş, ve yıllardır mütereddid vaziyette olan halk ta belediye cezri bir icraat ile ne bağla- ra, ne de şehre ehemmiyet verememiştir. Bağlar, Durnar ormanlarının şark ete- ginde kurulmuş, bugün, Safranbolunun, yarın da yanı başında kurulan Karabük şehrinin eşsiz bir sayfiyesidir. Bu yüz- den Safranbolunun bir an evvel merke- zini bağlarla Safranbolu arasındaki Kı- ranköy mıntakasına nakli zaruridir. Halen Karabük Safranbolu arasında işliyen otuza yakın, kamyon ve otobüs- lerin belediye için çok ehemmiyetli bir varidat mermbaı olacağını evvelce yaz- lî Bursa kanalı inşası devam Bursâa (Hususi) — Bursa kanalı İnşaatına büyük ve hummalı bir faaliyetle de - vam edilmektedir. Şimdiye kadar yapılan kısımlar çok sağlam ve o nisbette yonidir, Bu kanal Bursa ovaları için bir servet membal sayılımak- tadır. Yukarıdaki resimler yalnız seferlerden yapacağı kazançla kalmıyacak, halkın selâmetle gidip ge- mesini temin edecektir. Safranbolu Halkevi son zamanlarda oldukça ehemmiyetli bir faaliyet sahası- na girmiş bulunuyor. Köycülük şubesi- nin köylerdeki tedkik gezileri çok büyük faydalar temin etmektedir, Ayrıca dok- tor Rauf ve Abbas tarafından haftanın muayyen günlerinde yapılan bedava mu- ayene ve İlâç verme halkı çok sevindir- miştir. Sık sık verilen müsamerelerle de Halkevi halkı damı altına toplamaktadır. Karabük demir - çelik fabrikalarının inşaatı dolayısile burada ticari işler ha- raretli bir safhaya girmiştir. Küçük, bü- yük bütün ticarethaneler hiç durmadan işlemektedir. Bilhassa artık burası tek eczane ile idare etmez bir hale gelmiştir. Hummalı bir faaliyet arzeden Karabük tesisatında çalışan binlerce kişi ile bera- ber Safranbolular ihtiyaçlarını bu ecza- neden temin etmektedirler. On üç kilometrelik bir gose ile Kara- büke bağlanan Safranbolu, yakın bir is- tikbalde ikmal edilecek olan Araç - Saf- ranbolu şosesinin açılmasile de Kasta- monu ile doğrudan doğruya irtibat temin devam ediyor — | inşaat faaliyetinden yapılan kısımlardan birer görünüştür. Küçük memleket haberleri İsparta öğrelmenleri Samsunda İsparta öğretmenleri 10 kişilik bir el Gemliğin imarı plânı #ehirellik mütehassısı Vandenberk — tara- halinde 30 ağustos yafer bayramı günü şeh- fından deruhte edilen Gemliğin imar plânı rimize gelmişlerdir. Buradan Kayseriye hâ-|sekiz ay sonra itmam edilmiş bulunacaktır. reket etmişlerdir. Karabükte bir sinema binası yapıldı Katabükte büyük bir sinema binası ya- pilmıştır. Her türlü eğlenceden mahrum olan Karabükte bu sinema halkın büyük bir ihti- şacını karşılamış ve pek çok rağbet kazan- mişlir, Çorluda P. T. T. binası Posta, Telgraf ve 'Telefon idaresinin nak- deltiği yeni betonarme bina kasaba ve çarşı- nin da merkezinde bulunması — yüsünden halkı çok memnun bırakmıştır. Bina istenen şekilde tadil ve tamir edildikten sonra bütün Ihtiyaçlara cevab veracektir, Marmara Ereğlisine yeni göçmenler geldi Vatan vapuru ile 448 hanelik Jİik göçmen kafilesi Marmara Ereğlisine çıkmıştır. Göç- menler kurulan kamplarda bir müddet isti- rahat ettikten sonra mahalli müretteblerine yollanacaklardır. Köy ecrza dolapları Gemlik köylerinde ayni örnek ve renkte birer geza dolabi ile birer kasza yaptırılmak- tadır. Beza dolaplarında — köy hastalarının ilk tedavisine lâzım olan tbbi ecza, sargı vesalre gibi şeyler bulundurulacaktır. Yonzgad sıhhat müdürlüğü Yozgad sıhhat müdürü — Nafis, — Muğla sıhbat müdürü Kâzım ile becayiş etmiştir. Yeni sıhhat müdürü vazifesine başlamıştır. Sındırgıda bande * Sındırğı Halkevi kasabada bir bando leş- kilâtı vücuda getirmek maksadile bir musik! musllimi ve bando âlâtı getirmiştir. Şimdi gençler muntazam bir şekilde yetiştiril - mekte, kasabamıza mükemmel bir. bandoa hazırlanmaktadır. Gemlikte bir köyde Cumhuriyet meydanı yapılıyor Bursa - Gemlik yolu üzerindeki Engürü- cük köyüne geometp kaldelerine uygun bir Cumhuüriyet meydanı yapılmaktadır. Mey- danın tanzimi için çağırılan mübendis plâ- minı hazırlamıştır. Cumhuriyet — bayramına Zadar tamamlanmasımı icab eden bu mey- danın ortasına bir de Atatürk büstü konu- Tacaktır. Bındırgıda bir spar meydanı yapıldı Bındırgı Halkevi memlekette sporu İletlet- mek maksadile spora arami ehemmiyeti ver. miş ve bir spor meydanı vücuda getirmiştir.