30 Ağustos 1938 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

TELGRAF HABERLERİ Avrupada yeniden harb havası esiyor! Südetle meselesi en tehlikeli safhada Fransız ordusu Alman hududunda manevra yapıyor, Hitler de hududa gitti İngiliz kabinesi bugün alelâcele toplanıyor (Baştarafı 1 inci sayfada) bir faaliyet göstermekte ve diplomatik müzakereler birbirini takib etıfıektedlr. Bu heyecanlı faaliyetin yegâne gayesi, tamamen sarpa sarmış olan Südetler me- gelesine'bir hal çaresi bulmaktır. Bu mak- sadla acele Londraya çağırılmış olan İn- gilterenin Berlin sefiri Sir Nevil Heıî- dersön, bu sabah hariciye nezaretinde si- yasi başmüsteşar Sir Robert Vafn Sitart ile görüştükten sonra, Lord Halıf.ı_ıkf ta- rafından kabul edilmiştir. Bu goru.şme esnasında sefirin, Südetler meselesinde 'Alman hükümetinin düşünce ve tema- yüllerini izah ettiği anlaşılmaktadır. Sir Nevil Henderson, öğleden sonra da sayfiyeden Londraya dönmüş olan ba_ş— vekil Çemberlayn tarafından _kfııbul edil- miştir. Başvekil bilâhare hariciye nazırı Lord Halifaks ve maliye nazırı Sir Con Saymoön ile görüşerek, yarın yapflacak olan kabine toplantısı hakkında müşave- relerde bulunmuştur. — * Yarın sabahki kabine toplantısında na- zırların hemen kâffesi hazır bulunacak- tır. Bu toplantıda münhasıran Sü_fig?;lîr meselesinden mütevellid vaziyet görüş'1- lerek, bu mesele hakkında Lord Ransi- men'in raporlarma istinaden kat'i bir hattı hareket ittihaz edilecektir. Şimdilik Berlin hükümeti nezdinde diplomasi tarikile hiçbir teşebbüste bu- lunulmıyacağı zannedilmektedir. İngilte- re hükümeti bütün alâkadarların Çekos- lovak buhranının muslihane bir surette halledilmesine yardım edeceklerini ümid etmekte berdevamdır. : Lord Halifaks bugün, Çekoslovak elçi- si Jan Masariki de kabul etmiş ve kendi- sile yarım saatten fazla görüşmüştür. Salâhiyettar mahfellerde hüküm sü—: ren kanaate göre Çekoslovakya başvekili Hodzanın, ekalliyetler meselesini hallet- mek üzere hazırladığı ve metni gizli tu- tulan yeni plân, Prag hükümetinin ya- pabileceği azammi fedakârlıktır. Şimdi, hüsnüniyetlerini isbat etmek için son söz Südetlere kalmıştır. İngiliz mahfellerini en fazla endişeye düşüren nokta, Almanyanın müzahereti- ne güvenen Südetlerin, Çekoslovakyada bir isyan çıkarmaları ihtimalidir. Bu tak- dirde harbin önüne geçmek imkânsız 0- : lacaktır. Prag bedbin Prag 29 (Hususi) — Alman gazeteleri- nin Çekoslovak hükümetine karşı tah- | . rikâmiz neşriyatı, Südetler n?eşelesine bir hal çaresi bulunacağı ümidini balta- lamaktadır. : Folkişe Beobahter gazetesi, Südetlerin kendi taleblerinden kat'iyen inhiraf et- miyeceklerini yazmakta ve uzlaşmak için Prag hükümetinin fedakârlık yapmasını Hitlerin mütemadi Rudolf Hess'de, dün söylediği bir nutukta Almanyanın Sü- detlere her surette yardıma hazır bulun- duğunu bildirmiştir. Südet mebusu Funk ise Südet meselesinin artık son safhaya girdiğini ve bunun Südetler lehinde ne- ticeleneceğini beyan etmiştir. Almanyanın Prag eliçisinin protestosu Prag 29 (A.A.) — Almanyanın Prag elçisi Eysenlor, bugün hariciye nezarr- tine bir nota vererek Çek gazetelerinde çıkan ve Alman ordusu için bir hakaret teşkil eden bir makaleyi protesto et- miştir. Fransız ordusu Alman hududunda manevra yapıyor Paris 29 (Hususi) — Yarın Fransanın şark hududunda, yani Ren mıntakasile İsviçre hududunun bir kısmını ihtiva e- den Franş Konte havalisinde, ordunun sonbahar manevralarına başlanacaktır. Manevralara iştirak eden tabur ku- mandanları hareketlerinde serbest ola- caklar ve sahada husule gelen vaziyete göre, müdafaa veya hücuma geçecekler- dir. Manevralara motörlü kıtaat ve tayya- reler de iştirak edeceklerdir. Hitler Fransız hududunda Strazburg 29 — Öğrenildiğine göre Hitler, bu sabah saat 9 da hiç te bekle- nilmediği halde Fransız - Alman hudu- dunda, Ren mıntakasında kâin Kehl'e gelmiştir. Kendisine 8 ' general refakat ediyordu. Kehl şehrinde bu ziyaret büyük bir hayret tevlid etmiştir. Führeri selâmla- mak için şehirde bir tek bayrak bile a- sılmış değildi. Führerin muvasalatını müteakip derhal bütün hücum kıt'aları emniyet ve inzibatı temin maksadiyle se- ferber edilmiştir. Hudud kapatılmış ve Strazburg tarikiyle münakalât inkıtaa uğramıştır. Resmi hiçbir kabul yapılmamıştır,. Hitler ile refakatindeki zevat, otomo- billerinden iner inmez Kehl köprüsünün sağ ve solundaki tahkimat işlerini teftiş etmişlerdir. Teftiş saat 10 a doğru hita- ma erdiğinden Hitler ve arkadaşları Of- fenburg istikametine hareket etmişler- dir. Bundan sonra hudud tekrar — açıl- mıştır. Borsalarda sarsıntı Londra 29 (A.A.) — Orta Avrupa vazi- yeti, borsada fena surette tesirler yap- mıştır. Fiatlar hafif surette sarsılmış ve İngiliz esham ve tahvilâtı ile diğer Ayv- rüpa kıymetlerinin ekserisi bir mikdar düşmüştür. Yeni italyan elçisi Atatürke itimatnamesini takdim etti Ankara 29 (A.A.) — İtalyanın yeni (Ankara büyük elçisi Ottavin de Peppo bugün Cümhur Başkanı Atatürk'e iti - madnamesini takdim etmiştir. B LAŞT AAA Çin ordusunun mukabil taarruzu Çinlilerin Japonları dur- durdukları, Japon hatlarını yardıkları bildiriliyor Londra 29 (Hususi) — Hankeu'yu mü- dafaa etmekte olan Çin kuvvetleri ani bir mukabil taarruza geçerek, Yangtze nehrinin cenub sahili boyunca ilerlemek- te olan Japon kıt'alarını durdurmuş ve hattâ bir noktada Japon hattını yarmağa muvaffak olmuşlardır. Çinliler, Japonların işgal ettiği iki şehri istirdad etmişlerdir. Japonlara göre Tokyo, 29 (Domei ajansından) — Çin- den gelen telgraflara göre Japon kıtaatı, şarktan Ve şimalden Hankeuya doğru i- leri hareketlerine devam etmektedirler. Şubei eyaletinde bir Japon kolunun Hankeu'ya 200 kilametre mesafede kâin Liuan ve Huşanı zaptetmiş oldukları söy- lenmektedir. Bu iki şehir, Hankeu'nun ilk müdafaa hattını teşkil etmektedirler. Japonlar, Yangçe'nin cenubunda da iler- lemektedirler, Düşürülen Japon tayyareleri, batırılan Japon gemileri Honkong 29 — Son üç gün zarfında Kiukiang civarında Çin tayyareleri üç Japon harb gemisini hasara uğratmışlar ve içlerinde kur'a efradı ve büyük mik- darda harb malzemesi bulunan birka nakliye gemisi batırmışlardır. p Bundan başka, Çin topçu kuvvetleri 12 ufak Japon nakliye gemisi batırmışlar- dır. Diğer cihetten Çin bombardıman tayyareleri — Japonların Kiukiang'daki mMmevzilerini tahrib etmişlerdir. Bu me- yanda üç Japon tayyaresi düşürülmüş- tür. Kiukiang - Nanşang demiryolunun ti- zerinde cereyan eden hava muharebele- ri esnasında altı Japon tayyaresi düşü- rülmüştür. Henyangda cereyan eden di- ğer bir hava muharebesinde iki Japon bombardıman tayyaresi düşürülmüştür. Koleradan 3000 kişi öldü Hankov 29 (A.A.) — Kiukiang'da kole- ra vak'aları gittikçe artmaktadır. Son üç gün zarfında koleradan 3000 kişi ölmüş- tür. Bunların arasında birçok Japon as- kerleri vardır. Yunan filosu bugün Maltaya gidiyor Atina 29 (A.A.) — «Atina ajansın - dan» Yunan filosu, İngiliz filosunun zi - yaretini iade etmek üzere yarın Maltaya hareket edecektir. Veliahd, Amiral ge - | lunmaktadır. Manevralardan intıbalar: Mareşal Çakmak ordu erkânile konuşuyor, kurmaylar harita üzerinde tedkikat yapıyorlar. Ankara 29 (Hususi) —Elâzığda büyük resmigeçid bu ayın 81 inde yapılacaktır. Bu resmi geçidde bulunacak ataşe- a<niliterler yarın sabah saat 7 de buradan harekat edecek hususi trenle Elâzığa gideceklerdir. Amiral Hortiye karşı sulkasd Amiral karaya çıktıktan biraz sonra rıhtımda bir bomba patladı —— -. Amiral Horty'nin Macaristanda çekilen son Tesmi Peşte 29 (Hususi) — Amiral Horty'nin Almanyadaki resmi ziyareti sona ermiş- tir. ç Amiral Horty, beraberinde başvekil İmredi ve hariciye nazırı dö Kanya ol- duğu halde, bugün Tuna yolu ile Peşteye dönmüş ve merasimle karşılanmıştır. Naib Horty karaya çıktıktan yarım sa- nin yanaştığı iskelede şiddetli bir ınfilâk vukubulmuştur. Bu infilâkın sebebi araştırılmaktadır. Henüz hiçbir ipucu elde edilmemiştir. Belçika hududunda Alman tahkimatı Almanya Büyük harbde bile bu kadar dikenli tel kullanmamış Brüksel 29 (A.A.) — Gazet Liberal- da çıkan bir makalede bildirildiğine gö- re hiçbir zaman hattâ büyük harbin son yıllarında bile — Almanyanın bu sırada hududuna koyduğu mikdarda — dikenli tel kullanmamıştır. Haber — verildiğine göre 2570 kilometre derinliğinde bir sa- miştir. Bunların arasına da tanklara kar şı kullanılmağa mahsus toplar konul - muştur. Fransız kabinesi de bugün toplanıyor Kabine bilhassa Südetler meselesini tedkik edecek Paris 29 (Hususi) — Kabine könseyi bügün başvekil Daladiyenin riyasetinde toplanarak, yarınki heyeti umumiye içti- maında müzakere edilecek meselelerin suznamesini hazırlamıştır. Yarın sabah toplanacak olan kabine, mali vaziyet ile kırk saatlik hafta kanuı- nunda yapılacak değişikliklerin müza- keresinden maada, Çekoslovakyada hâ- dis olan vaziyeti de görüşecektir. Paris 29 — Reisicumhum Löbrün, ka- bine konseyini müteakip kendisini ziya- ret etmiş olan başvekil Daladiyeyi ya- nında bir saat alıkoymuştur. Filistinde yeni hâdiseler oldu İki Yahudi öldürüldü, bir posta soyuldu Londra 29 (Hususi) — Hayfa civarın- da oturan iki Yahudi köylü, ikamet et- tikleri eve atılan bir bomba ile öldürül- at sonra, kendisini hâmil bulunan gemi- -| den hiç bir zaman hayır gelmediğini bü- .|tün milli ve beynelmilel davalar isbat hada üç dört dikenli tel hattı tesis edil-! © Çek - Alman müzakereleri Yazan: Selim Ragıp Emeç mumi vaziyeti aydınlatması bek- lenen İngiliz maliye nazırı Si Con Simon'un son defa İngilterenin Lar- nak şehrinde irad ettiği nutuk, maalesef, bu vaziyeti aydınlatmadı. bilâkis daha, fazla müphemleştirdi. Bu nutkun tek vazih noktası, dün olduğu kadar bugün de İngilterenin muharebeye muhalif bu- lunmasıdır. Bir muharebe başladığı za « man, bunun nerede başlayıp nerede bi teceğinin tayin edilemiyeceğini söyliyen Sir Simon'un bu gsözlerile, yeni bir ha- kikat ifade etmediğini itiraf etmek lâ - zırndır, Evet! Bugünkü şartlar içinde bir harb beşeriyet için bir felâkettir. Millet. ler arası ihtilâfların hallinde — böyle meş'um bir vasıtaya baş vurmamak 1â- zımdır. Falan ve filân, bütün bunlar doğrudur. Fakat bir tarafta dolgunluk, ö- bür tarafta ıztırab vaziyeti göze çarpar v B ; bu durum mütemadi bir ihtilâf mevzuu halinde müzminleşirse, o zaman ne yap- | mak lâzımdır? Muhterem İngiliz Sirinin W asıl üzerinde durması lâzım gelen nokta bu olduğu halde, her nedense, bu nokta ihmal edilmiştir. Maksad ne Çeklerin a-. leyhine bir vaziyet ihdas etmek, ne de muayyen bir hayat hakkı tanınan Alman- lardan, fiiliyatta bu hakkı nez'etmektir. Muadele bu şekilde ortaya konulunca, bunun tahakkuku için samimi surette ça- lışmaktan başka yapılacak bir şey olma- mak lâzım gelir, Halbuki her iki taraf ta başka başka yerlerden askert müzahe 'i vâdi almışlardır. Bu şartlar içinde sakin bir duygu ile kendilerinden teşriki mesai beklemk abes olur. Bu sebeble İngilia - lordu Rüncimanın ikirlerine tercüman ©- lan mahfellerden teraşşüh ettiği gibi, ev. — velâ, ortadan cebir ihtimali kalkmalıdır. Ondan sonra tarafların anlaşması zor bir şey olmaz. Fakat bu tehlike baki kalır- sa salim bir netice elde edilemez. Kılıg şıkırtıları arasında yapılan müzakerelen edegelmişlerdir. — Selim Ragıp Emeç'_' izmirde incir piyasası çetin müzakerelerden sonra açıldı —— Çiftciler, ihracatcılar bizi her sene olduğu gibi kan- dırmak istiyorlar, diye bağırdılar İzmir, 29 (Hususi) — İncir piyasasının açılmasına dair saat on birde naşlıy'. müzakereler 3 saat çetin müna içinde geçtikten sonra piyasa 7,5 - 15,8 kuruş arasında açıldı. Müstahsilin ve ih- racatçı tüccarın piyasa müzakereleri cg- nasındaki münakaşaları çok hararetliydi. Müstağni davranan ihracatçıların ihdas — ettikleri vaziyet üzerine vali Fazli Güleg borsa idare heyetini içtimaa davet etti. İncirin de diğer maddeler gibi borsada satılmasını istiyen müstahsilin arzuları- nı bildirdi ve bu hususta bir karar alın- ması lâzım geldiğini söyledi. h Bilhassa ihracat tacirlerinin hem satı- cı, hem alıcı vaziyetinde görünmeleri a- sabi bir hava yaratmış, çiftçiler: eBizi her sene olduğu gibi kandırmak istiyorsu- nuz!» demişlerdir. k Kooperatif Umum Müdürü Hakkı Ve- ral: «Satışlarda muvazaa hissediyorum, ihracatçılar köylünün ağzına bir parmak bal çaldıktan sonra fiatları indiriyorlar» demiştir. J Valinin müdahalesi ile piyasa açıldı ve 500 çuval satıldı. —..-.-—-— —— | müşlerdir. Diğer taraftan tedhişçilikle itham edi- len beş Arab da Hayfada tevkif edilmişe lerdir. Arab çeteleri bugün bir posta kam- yonuna hücum ederek, dört posta torba- sını kaçırmışlardır. B P: A