18 Aralık 1937 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

18 Birincikânun SON POSTA Sayfa 3 TELGRAF HABERLERİ Mısır Başvekili Nahas paşa diktatörl ugunu w 06 .. ilân edecekmiş Mısır kralı ile Nahas paşa arasındaki ihtilâf arttı, Ingiliz sefiri ihtilâfın halli için hakem vazifesini deruhde etti Londra 17 (Hususi) — Mısır Kralı| lâyihası ile Kral Faruk'un da salâhi - Faruk ile Başvekil Nahas paşa arasın - da bir müddettenberi baş gösteren ih- tilâf son günlerde artmıştır. Bu ihtilâ- fın önüne geçilmesi için Mısırdaki İn- giliz sefiri hakem olarak tayin edilmiş- tir. İhtilâf etrafında gazeleler uzün taf- silât vermektedirler. Bu meyanda Dey- lin Kahlre muhabiri gazetesine şunları bildirmektedir: yetleri tahdid edileceği ilâve edilmek- tedir. Bugünkü ihtilâf saray ile kabine 2- Nihayet, bu son günlerde bazı me - murlara rütbe verilmesi hakkındaki teklifin reddedilmesi sarayın kabine iş lerine müdahalesi suretinde karşılan - rasında, daha doğru bir ifade ile, Na -| muş ve gerginliği arttırmıştır. has paşa ile saray nazırı Ali Mahir pa- şa beynindedir. İhtilâfın ilk günlerinde Kral, Na - has paşaya kendisi gibi Ali Mahir pa- şanın da siyasi işlere karışmıyacakları Bu vaziyet karşısında Nahas paşa selâmlık resimlerine işlirak etmemek- te ve ancak pek naçâür kaldığı zaman - larda kral ile birlikte görünmektödir.. Röyter ajansının verdiği malâmata Bi i i - | gö vzuubahs ihtilâf Mısırın anaya- «Başvekil Nahas paşanın muhalifle-| Pakkında teminat vermişti. Fakat Na: göre MeVzUUÜ h has paşa, mühaliflerinin Ali Mahir pa- | Sasile alâkadar değildir. rini ortadan kaldırmak ve diktatör sa- | lâhiyetini elde etmek gayesini istihdaf eden bir kanun lâyihası hazırlamakta olduğu söylenmektedir. Bu yeni kanun! şa kanalile Krala nüfuz edeceklerin - İngilterenin Kahire elçisi ihtilâfın den korkarak en ufak bir fikir ayrılı - | döstane bir sürette halledilmesi lüzu - Bana da dikkat etmeğe başlamıştır. Amerika Japonyaya . . * yeni bir nota verdi - Amerikanın Japonyaya karşı daha azimkâr bir siyaset takib edeceği anlaşılıyor Teeyyüd etmiyen bazı haberlere göre Nankindeki Ame- rikan büyük elçiliği Japonlar tarafından işgal edildi Vaşington 17 (ALA.) — Panay topçe- kerinin batırılması hâdizesi — etrafında hariciye nezaretine gelen son malümat, Vaşingtonda çok fena bir tesir hâsıl et- Miştir. Amerikan bükümetinin Japonya- ya karşı duha azimkâr bir hattı hareket ittihaz edeceği anlaşılmaktadır. Diğer taraftan Nanâindeki Amerikan büyük elçiliğinin Japon askerleri tara- fından işgal edildiğine dair gazetelerde çıkan haberler resmen teeyyüd edecek olursa, Amerikan hükümeti Tokyo nez- dinde şiddetli ikinci bir protestoda daha bulunacaktır, Londra 17 — Gazetelez, Japon amirali Mitsunami'nin Panay Gestroyerinin tah- ribinden mes'ul tutularak Tokyoya geri çağırıldığı haberini büyük alkışlarla neş- Tetmektedir. Londra 17 (A.A.) — Garetelerin yaz. dığına göre Amerika Tokyoya Yangize hâdiseleri hakkında yeni bir protesto no- tası tevdi etmiştir. Daily Telegraph çazetesi, Çin suların- daki Japon donanmasının haşkumandanı amiral Hasegava'nın istifasını verdiğini fakat ısrarla kendisinden rica edilmesi üzerine istifa vtmekten vazgeçtiğini yaz- Maktadır. Daily Express gazetesi, hariciye nazırı Hifotamın yakında istifa edeceğini — ve yerine general Tatokavamın getirileceği- ni bildirmektedir. Parisde endişeler Paris 17 (A.A:) — Matbuat, Uzak - şark meselesinden dolayı endişe izhar etmekte devam etmektedir. Eçho de Paris gazetesi yazıyor: Panay'a isabet eden bombalar, İn - gilterenin haysiyetine de bir darbe in- dirmişlerdir. Yapılacak şey, nedir? U- zakşarka gönderilecek bir filo Avrupa den'z kuvvetlerinin müvazenesini mut lakiyetle idare edilen devletlerin lehine olarak bozacakt Italyada yedi bin Kişi yersiz kaldı Roma (Hususi) — Tiber nehri su- larının seviyesi bu akşam da yüksele - tek 17 metreyi bulmuştur. Bültün mer. kezi İtalyada yağmurlar hâlâ üevam et mektedir. Yedi bin kişi evsiz ve mua - Venete muhtaç kalmıştır. Bir Mübaşir hakkında takibat yapılıyor Fatih ahkâmı şahsiye ve icra dairele - Yeni meb'us Namzedi Ankara 17 (A.A.) — Gaziantep sayla- vı Numan Menemencioğlunun istifası ü- zerine boşalan Gaziantep — saylavlığını Türk Dili Tedkik Cemiyeti azasından doktor Mehmed Ali Ağakay Partl gen- başkurüneü Parti namzedi olarak önay- lanmıştır. Ka Lamar eee emaamamee ee enen ee suüstimalinden dolayı tahkikata başla - naldığı, Kadrinin de ortadan kaybolduğu Müddelumumiliğe haber verilmiş, tahki. rinde çalışan mübaşir Kadri hakkında pul | kata başlanılmıştır. Oamere e aa Makineye Hitler Fransız-Alman dostluk komitesi reisini kabul etti Berlin 18 (LA) — Harbde gödleri kör 0l- Tmuş bulunan Fransiz meb'usu ve Fransa - Almanya muhadenet komilesi relsi Gearges | Bcapini hususi mahiyette olarak dün akşam B. Hitler tarafından kabil edilmiştir. Bu gme uzun sürmüştür. Beynelmilel seyrisefain konferansı Londra 18 (AA.) — Enternasyonal seyii- #efain konferansı, seyrisefain endüstrisine devamlı bir enternasyonal işbirliği yapılma- &1 prensipini ve İngiliz armatörleri taraf Hdan 20/00 tarihi de kabul edilen rıya ile Birliği projesini, Ittifakla tasvib etmiştir. Gozlavya, Holanda, Norveç, İspanya ve İsveç Ti hazır bulunmuştur. BEs ei enirünekrnlrrkİrümrakrani Şi z Ü e S munu her iki tarafa tavsiye etmiştir. r . Gaziantep Müdafaası Ankara 17 (A.A ) — Gazlanteb kur- tuluşunun 16 ci yıldönümü 25 bi- rincikânun cumartesi günü Gazlan- tepde, Ankara ve İstanbul Halkevle- rinde Gaziantebliler ve halk tarafın- dan büyük törenle kutlanacak, bu münasebetle milli tarihimizin Plevne, Çanakkale, Sakarya gibi şanlı yap- raklarından biri olan Gaziantep mü- dafaasına dair kahramanlıklar anla- tılacaktır. Ayni günde Ankara radyo- su da bu mevzu üzerine neşriyatta bulunacaktır. ölü bulundu!'ar Bunlardan birisi ia ağzı tıkanarak ve bıçaklanarak öldürüldüğü anlaşıldı Üsküdarda Yenimahallede Eğrioğlu saka ğında oturan Oaniğin 24 saat evden çık - mamakta olması nazarı dikkati celbetmiş, karakcia huber verilmiş, ev açılmış ve Ön- nik yatağında ağzı tıkanmış, vücudü kan- lar içinde ölü olarak bulunmuştur. Bun- dan sonra keyfiyet ihüddeiumumiliğe bil- il iştir. 60 yaşında olan Onnik ağzı marak ve başıma bıçak saplanarak öl- dürülmüştür. Dün bu cinayel etrafında 10 kişinin ifadesi s'ınmıştır. Cinayetin faili hoönüz tesbit edilmiş Ceğildir. * Erenköyünde oluran eczacı kalfası Ahmed de odasında ölü olarak bulunmuş- tur. İlk vehlede tinayet samlan bu hâdi- senin yapılan tahkıkat sonunda mahiyeti anlaşılmış, hastalıklı bir adam olan Ah- medin odasında dölaşırken birdenbire ge- len bir akse neticesinde ü kayan yere düştüğü ve öldüğü anl. $ Japon ileri hareketins karşı 2 adam odalarmda' _E Bu Sabahki ] L_ Gazetelerde j Gördüğümüz Fikirler Cumhariyet — Bugünkü — başmakalede Hatay işleri için Milletler Cemiyetl nezdinde- ki . teşebbüslerimizden — bahsedilmekle — ve Frafsanın lanihaye Hatayda kalmayı 4 - tihdaf eden geyretkeşliği ileri sürülerek; — Milletler Cemiyetinin Hatay işinde hak- kı ve hakikati kabul eylemek suretile temin ettiği muvaffakiyeti ieraya ald sakatlıklarla bozmaması-temenni olunur. Aksi takdirde yalnıt Hatay meselesi halledilmemiş olmak- la kalmiyarak bütün cenub hududumuzun dahâ büyük bir mesele halinde ortaya çık - masi gayrikabili içtinmab olur. Doğrusu iste - nilirse biz Hatayın ahden mecburi istiklâli kadar komşumuz -Suriyenin de pürüzmsüz bir istiklâle mazhariyetinde kat'iyen samimiyiz. denilmektedir. * Kurun — Bu nasıl umumi af başlıklı baş- (makalesinde Hatayda umum! af mesele - &i münakaşa olunmakta ve : — Hatayda bir taraftan umumi âf ilün e- diliyormuş gibi uydurma tertihler ve nüma. yişler yapılırken ve siyast mahkümlar bu affın dışında birakılirken yeni fejimde vü -. |cudlarından istifade edilecek gençler ve mü- nevverler fanliyet sahasından uzaklaştırılı - yor, hülâsa bir taraftan 'Türk - Fransız an- laşmasını Hatayda tatbik - ediliyormuş gibi Böslermek, diğer taraftan bu anlaşmayı tat- bika mâni olmak için elden gelen her şey ya- piliyor, denilmektedir. Ziraat Vekâleti teşkilâtı Ankara 17 (Hususi) — Ziraat Ve- meclise verilmiştir. Vedad Uşaklıgilin cenaze merasimi yarın yapılacak İki hafta evvel ölüm haberini tees- sürle yazmış olduğumuz Tiran elçili- ğimiz başkâtibi Vedad Uşaklıgilin cenazesi - Arnavudluktan İstanbula getirilmiştir, yarın saat birde Bakır- köyde Carşı içindeki camiden kaldı- rılarak silesinin hususi makberesin- de Allahın rahmetine tevdi edile- cektir. 'Taplantıda bazır bulunmak — isti- yenler, Sirkeciden 12,10, Yeşilköy- den 12415 trenlerile hareket edebi- Tirler. .. . . . Müellim bir ziya Tahsilini Avrupada ikmal etmiş mem- deketimizin yüksek ve muktedir mühen- dislerinden merhum bay Faik oğlu, A- dalar kaymakamı Şevket ve İstanbul 'Türk ofisi raportörü İhsan Altınalevin kardeşi, Adana - Mersin-Tarsus suları mütahhatdi; muhtaçlara yüksek yardım- larile tarınmış hüsnü ahlâk sahibi ve muhtelif yerlerde yaptığı eserlerle vata- nımızn Ümranına çalışmış olan bay İrfan Altınaley Nişantaşında Sağlık evinde ya- pılan apandisit ameliyatmdan kurtulamı. yarak en fâal ve genç yaşında Tahmeti hakka kavuşmuşlur. Bu ayın on dokuzuncu pazar günü öğ le vakti canaze namazı Teşvikiye cami sinde kılındıklan sonra Yahya efendi dergöhinda ebediyete tevdi olunacaktır. vazife ve teşkilât kanununa ek|" ü ALE E GAT KDER M DETERAZTNCIT RESA DT A # Bugünkü vaziyet ve İngilterenin mesuliyetleri Yazan: Selim Ragıp Emeş uğgün dünya hadisatına bakan ve :çin için hayıflanan İngiliz diplomatları, eminim ki, siyasi vaziyetin bu karmakarışık halinden ne Almanya- yı. ne de esas itibarile İtalyâyı mes'ul tutmaktadırlar. Bu vaziyetin —mes'ulü bizzat İngilterenin kendisidir. Çünkü o, pasifist İngiliz sosyalistlerinin uzun za- man sözünü dinlemiş, Iktidar mevkiüne getirdiği Makdonald kabinesinin İngil- tereyi felce uğratan atalet'ne tahammül etmekle kalmamış, arkadaşlarının naza- rında hain görünmeyi göze alacak kadar davasına sadık kalan bu adamın ve ar- kadaşı Snovden'in muhafazakâr parti si- yasetine iltihak eder görünmelerini ha- kikat sanarak uzun zaman aldanmış ve kendi kendini avulmuştur. Vakta ki koca imparatorluğun gözü açılıp ta etrafına bakındığı zaman gördüğü şey, düşmanı- nı görmemek için başını çölün kumları arasına sokan deve kuşunun haşyetle müşahede ettiği manzara olmuştur. * Yukarıya afakt bir şekilde sıraladığır satırlara daha vazıh bir ifade kabiliyet verebilmek için fikrtimi izah, etmeliyim Dünyanın siyasi keşmekeşi bugün İn Bgilterenin zâfından ileri gelmektedir. İn. ( | giltere, bir ara memlekette büyük nüfur kazanan amele partisinin kabul ettirdiğ' siyaset neticesi silâhlarını ihmal etmiş tir, 1914 senesinin başında, harbe, - (70) hattı harb gemisile giren İngilterenir bugün, tezgâhtakiler müstesna olmak ü- zere ancak (15) hattı harb gemisine sa hib bulunduğunu kaydetmek, bu ihma. n ne derece büyük olduğunu gösterir İşte bu zâf ve ihmal. sebebiledir ki, bir zamanlar aegari elli sene ilerisini göre rek yürüyen bir siyaset, dün ve bugün, günün ihtiyaçlarına mukebele edecek bir takım muvakkat tesviye suretleri ara- mak suretile gününü gün etmiye çalış- mıştır. Eğer Uzakşarkta bir Japonya bü- tün bir dünyaya meydan okuyabiliyorsa, Milletler Cemiyetinin bir azası olan Ha- beşistan bu cemiyet azasınm gözleri ös nünde bir lokma gibi silinip süpürülebi- liyorsa, bütün bunlar, kendisine dünya- nın nâzım kuvveti vaziyetini takınan İn- gilterenin yüzündendir. İngiltere kendi irtikâb ettiği büyük hatayı anladığı için bugür. hummalı bir faaliyetle eksikleri- ni tamamlamıya çalışıyor. Bu eksikler ancak 1942 yılında 'kmal olunabilecek ve elbette ki İngilterenin sesi de, o zaman bambaşka bir şekilde yükselecektir, Pa- kat önümüzde geçecek beş sene içinde, acaba, başkaları İngilterenin rahat rahat hazırlanmasına müsaade edecekler mi? Ortalık, böyle bir zannın, bir vehim ola- cağını gösterecek kadar alâmetlerle do- ludur, — Selim Ragış Emeç —TT —— — Sabahtari Sabaha : Her işde Tadikal hareket etmenin Temiz iş, temelli iş faydalarından sık sık bahsedişim bir ka- riğmin merakını kabartmış. Bana yolladığı bir mektubla sörüyor: — Radicaleden maksadınız nedir? Lisanımıza şimdi öyle frenkçe kelimeier girdi ki ve o kadar çabuk yerlerini lonya da olduğu halde bu toplantıda bulun- |dan bildirmişlerdir. T0 mil şimali garbide küin Wrangelland ada- Bu toplantıda, Danimarka, Estonya, Fin. |sında çok iyi muhafaza edilmiş dört Mamul dandiya, Pransa, Almanya, Yunanislan, Yu- | cesedi bulunmuştur. Belçika, Kanada, İlalya, Po - tadır. Londra 17 (ITususi) — Yeni karargâhı- ni Nançau'da kurmuş olan mareşal Şan- Kay-Şek, Japon harb pemilerinin Sarı nehirden yukari Çıkma'arını Tmenetmek gayesile, nehrin bu kışmında kuvvetli barajlar ve sahilde de kuvvetli istihkâm- Tarır. vücuda rilmesini emretmiştir. Dört yüz bin amele bu baraj ve tahki- matın inşasına çalışmaktadırlar. Nankinin sukutundan sonra harb Kan- su ve Anvel'de devam etmektedir. Japon- lar Hsinpu, büyük kanal ve Husyan bo- yunca şimale doğru tlerlemeğe çalışıyor. SÜ A Kp ) verilirken mıyan bir çok memleketlerin delegeleri de, işbirliğine devam niyel ve azimlerini, sonra- Fransa ile Macaristan arasında yeni bir mu.kıvelı" lar. Şimdi harb Buyi, Yangşov, Tahishing Parit 18 (AA) — Pransa ile Macaristan den civarında vukübulmaktad HünatedA / Üi basraili hEX beüküe sizlaşman | — Hosslen ukubulmaktadır. Bir yarma hareketi Şanghay !7 (ALA.) — Resmen bil « dirildiğine göre Nankini müdafsa et - Ymekte olan kuvvetlerden ayrılan üç Çin fırkası Japon hatlarım yarmağa mu - waflak olarak pek ağır zaylat verdik - ten sonra Kwangtch'e kadar ilerlemeğe muvaflfak olmuşlardır. imzalanmıştır., Dört Mamut cesedi bulundu Stokholm 1- (AA) — Pering boğazından Mamutlardan bir tanesi göğüsden kuyruk sokumuna kadar altı mefre kadar uzunluk- bulup kaynadılar ki yazılarımız arasma sıkışıveren böyle ecnebi kelimelerin — lügat manalarını izaha ihtiyaç kalmıyor. Bununla beraber merakli kariimin arzusunu misallerle de anlatayım. Radicale osaslı, temelli, bir zamanlar dilimizde yer eden cezti manalarına gelir, Büyük işlerde, siyasi mezheblerde asaslı inkılâb yapmak fikrini ifade eder. Parlâmento hayatında radikal partiler, hattâ radical socinliste Partileri vardır. Bu partilerin programları esaslı icraat vâdederler. Davanın siyasi tarafım bırakalım. Biz öyle hummalı bir ilerleme hayatı ge çiriyoruz ki attığımız her adım artık isimden ibaret kalan radikal partilerini muhafazakârdan daha geri bırakacak kadar kuvvotlidir. # Benim bahsetmek istediğim radikal i. memleketin rında, belediyelerde, kasabalarda yapılan işler İzerinedir. Bilhassa İmar işla. rinde mutlak surette radikal olmak lüzumdır. Bir yol açmak istiyoruz. Önü- müze bir ev, bir camı bir kale duvarı çıkıyor. Bunları yikmaktansa yolun boynunu kırıp arkâden veya önden dolaşn:ak hatadır diyerum. Meselâ İstan- bulun mütehassıs Prust tarafından çizilen imar programında Bebekten Sa - 'e kadar sahil beyu büyük bir yal açılıyor. Bu yolun üzerine bir kaç yalı çıkıyor. Hemen tereddüd başlıyor. Acaba yalıları yıkalım ma; yoksa bunların yıkılışını zamana birakıp yolüu arkadan mi geçizreli: hdır, Radikal iş şudur ki böyle bir yol açarken ön y teddüde düşünce muhafazakârlık kendini gösterir. Türk inkılâbı radikal ha - "4 Toketlerin en muazzamıdır. Ana hatlara olduğu gibi hayâlımızın ve işimizin her adımında radikal olmak gerek. Bürhan Cahid