18 Aralık 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(umartesi 18 İLKKÂNUN 1937 Başmuaharrir Yazı iş. Müdürü İdare Telgraf: Ulus * 18 inci yıl » No, 5886 5 KURUŞ Çin 50 fırkall_lîye Ulus basımevi Çankırı Caddesi: Ankara TELEFON 1063 1062 1061 * Ankara Cümhuriyet merkez bankası genel direktörünün söylevi Ulusal Ekonomi ve tasarruf mefhumunu ifade için güzel bir kelime bulmuştur:” Arttırma,, Cumhuriyet Merkez Bankası Genel Direktörü B, Salâhaddin Çam eko- nomi ve yerli mallar haftası dolayı- &ile dün akşam radyoda enteresan bir konferans vermiştir. Bu konfe- Tansr aşağı koyuyoruz : Aziz Yurddaşlarım, Ulusal Ekönomi ve Arttırma Ku- Tumunun sekizinci arttırma ve yerli Matr haftasını kutluyoruz. Bu müna- tebetle bu aksam birkaç söz söyle- Mek vazifesini Üzerime almış bulu- Ruyorum. Arttırım ve Yerli Malt : Ulusal hayatımızın ekonomi cephesini tutan İki varlıktır. Büyük Kurtarıcı Ata- türkün yapıcı ve kurucu dehâsına borçlu olduğumuz bu iki — varlıktan bahsetmek için sözlerime başlarken Büyük Şefimize içten gelen en derin Saygı ve tazimlerimi sunmayı İlk va- Zife sayıyorum Aziz Artık cani sırasına Birmiş olan bu haftanın mana ve ehe- Miyetini bütün genişliğiyle kavramiş bulunuyoruz. Senelerden beri verimli Çalışmalariyle milli hayatımızda çok İüzumlu ve faydalı bir teşekkül hali- ni alan “Ulusal Ekonomi ve Arttır- Ma Kurumu,, bizi her senenin muay- Yen bir baftasında vazife başına çağı- aS ORİŞİ “Yerli Malr ve “Art Ma,, mefhümları üzerinde düşümme- Be, ve bütün düşüncelerimizi bu iki ana fikir etrafında teksif etmeğe da- vet ediyor. Aziz Yurddaşlarım, “Ulusal Ekonomi ve Arttırma Ku- Tumu,, tasarruf mefhumunu ifade için Çök güzel bir kelime —bulmuştur : “Arttırma,.. Bu kelime yerine pek Alâ “Tutum,, veya “Biriktirme,, diye- bildirdi. “Arttırım,, ve “Arttırma,, ke- Himelerinin tercih edilmiş olması se- bebsiz değildir. Bu kelimede evvelâ tasarrufa vücud veren ve tasarrufun Mahiyetini ifade eden bir mana var- dır. Filhakika tasarrufta asıl olan şey kazançtan arttırmak suretiyle ayrılan bir pay olmasıdır. Ondan sonra tasar- Tuf edilen şeyin âtıl ve verimsiz bir halde bırakılmıyarak işletilmesi, eko- fomi çarklarının döndürülmesindeki tabif ve normal rolütü başarması, az veya çok bir gelir getirmek suretiy- le devamlı olarak artması - bugünkü telâkkiye göre en lürumlu sayılan bir Şarttır. Bu itibarla milli Kurumumu- | zun kendisine ünvan olarak seçtiği Ve haftasını adlandırmak için kabul Ettiği "Arttırma, ve “Arttırım., keli limelerinin ne kadar zengin manalı Ve ne kadar isabetli bir buluş olduğu- Du burada ehemiyetle belirtmek is- tedim., Sevgili Yurddaşlarım, Bilirsiniz ki ferdlerin hayatr gibi Milletlerin hayatı da başlıca politik, Sosyal ve ekonomik âmillerin tesir- '€ri altında gelişir ve olgunlaşır, Ge- e bilirsiniz ki adma refah ve te- Takki denilen idealler tahakkuk yolu- Za girebilmek için bu muhtelif Âmil- ler arasında ahenk ve muvazenenin Sağlam temeller üzerine kurulmuş ol- Masma ihtiyaç vardır. Bilhassa siy, Nİ ve içtimat olgunluğun — ekonomik Olgunlukla tamam olacağı, ona daya- 'Hcşıı ve ondan kuvvet alacağı cum- üriyet vatandaşları için bugün artık :ı!uübc ile sabit olmuş bir hakikat- l'- Bu hakikati bize Büyük Şef daha 923 genesinde şu veciz ifadeleriyle _dırmi;ıi $ « — Yeni Türkiyemizi lâyık olduğu aMörtebel resanete isal edebilmek Sin behemehal iktisadiyatımıza bi- inci derecede ve en çok ehemiyet Yermek mecburiyetindeyiz. Zamanı- apdIZ tamamen bir iktisad devrinden $ka bir şey değildir.,, ':h.vuk Önderin bu yüksek Irşadla- vi dan hız ve küvvet alan milli eko- biş li bu on beş sene içinde devamlı Tmuş Ü İŞAf ve terakki halinde bulun- © tam ve hakiki manasiyle olgun- p, ileri bir ekonominin şartları- Uymak hususunda büyük bir in- (Sonu 8 inci sayfada) & Arttırma Kurumu e: Japonlar tarafından esir edilen Çin askerleri biribirlerine halatlarla bağlanarak sevkediliyor Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Genel Direktörü B. Salâhaddin Çam GÜNDELİK — Türk hava seferleri Zamanımızın en süratli münakale vasıtası olan tayyare - bütün emniyet tedbirleri alınmışsa - en tehlikesiz va- srtadır da. Emniyet tedbirlerine ce; bunlar bizzat tayyarenin — sağlam ve eksiksiz, ve sonra, hava ve meydan şartlarının mükemmel olmasiyle ifade edilebilir. Hava yolları devlet işletme ida- resi, cumhuriyetin en genç ve en mo- dern müesseselerinden biri olarak bü- tün emniyet tedbirlerini tamamladık- tan sonra 25 mayts 1936 da işe başla- mıştır. Ö tarihten bu senenin mayıs sonuna kadar yapılan uçuşlara aid ra- kamlar dikkate lâyiktir. da Ankara » İstanbul a sefer sayı $87 Katedilen mesafe, km. — 244428 Nakledilen yolcu sayısı 1268 Hususi olarak n tayyarelerin seler sayısı n Katedilen mesafe, km. 4ALO Yolcu sayıse Umuml seierlerde nakledilen gazete, 7005 Nankeliden bağaj, kilo — 1.375.500 Nakledilen posta, kilo —— 208 12ç Bunlardan başka, bu müddet zar. fında, hava münakalesine halkı alıştır- mak maksadiyle, şehir uçuşları yapıl- mış ve bunlara ahaliden 918 - kişi işti- | râk etmiş, 7.434 kilometrelik mesafe katolunmuştur. Hava yollarının kurulmasında — iki gaye gözetilmişti: 1 — İktisaden yükselmiş - şehirleri- :ı"ıı; hava yolu ile de biribirne bağla- 2 — Avrupa, Asya, Afrika hava yollarının Türkiyeden geçen kızmında | kendi tayyarelerimizi işletmek. İktisaden yükselmiş olmak, hava nakil vasıtasının iş ve iş değeri bakı - mından üstünlüğünü anlamak için Iâ- zundır. Milletlerarası hava - yollarının bizden geçen kısmında kendi tayyare- lerimizi kullanmak ise, kendi iç tayya- re seferlerimizin inkişafı için olduğu kadar teknik kabiliyetimizi harice ta- nıtmak bakımından da lâzımdır. Nasıl dışardan gelen trenlerin bir hududdan bir hududa götürülmesi kendi demir - yol idaremizin vazifesi ise, hududdan ::dl:ld. hava seferlerini idare eylemek yolları idaremizin vazifesi Şi vi sar Burada, hava seferlerindeki emni- yetin malzeme ve teşkilât kadar pilot- lar tarafından da temsil edildiği ileri sürülebilirse izim için, sefer emni- yeti dışında bir de memleket hava em- niyetinin mühim olması ve bundan başka da, kendi hava yolları idaremizin eme ve teşkilât kadar pilotlarına da güvenmesi, ileri sürülecek olan bu mütaleayı yersiz kılmağa kâfi: Panay topçekerinin batırılması mes'elesi Amerika'nın Japonya'ya karşı azimli davranacağı anlaşılıyor Harb vaziyeli Londra, 17 (A. A.) — Tokyo'dan bildirildi- ne göre Prens Asaka, general Hasegava bugün öğleden sonra törenle Nankin'e girmişler ve şehrin zaptı eski Çin umumi karar. gâbında resşmen kutlanmıştır. Geml hâdisosl topçekeri, Panay felâketzedelerini Yyükletilmiştir. Bir cenaze alayı teşekkül etmiş- tir. Başta giden Kasaga ismindeld japon harb gemisinin arkasından bay rakları yarıya indirilmiş olan Oahu, Lady Bird ve Kotore ismindeki ge- miler gitmişlerdir. Felâketzedeler Şanghay'da Şanghay, 17 (A.A.) — Lady Bire adındaki ingiliz topçekeri ile Oahu ismindeki amerikan topçekeri Panay ile Yangtze nehrinde batırılmış olan gemilerde sağ kalmış olanlar ' bu- gün buraya getirilmişlerdir. (Sonu 8 inci sayfada) Nankin, 17 (A.A.) — Oahu ismindeki amerikan bitkin ve soğuktan donmuş bir halde bulunuyorlardı. Esvabları liyme liyme olmuştu. Oahu'ya 4 tane tabut DIMIZDIRM almıştır. Bunlar Son japon harekâtının inkişai ettiği mıntakayı gösterir harita Matsui ve amiral Harb devam ediyor Bir Çin resmi Nankin'in sukutundan — sonra harb Kansu ve Anvei'de deyam etmektedir. Japonlar Hsinpu, büyük kanal ve Husyan boyunca şimale doğru ilerle - meğe çalışıyorlar. Şimdi harb Buyi, Yangşov, Tahishing ve Hosselen civa: ında vuku bulmaktadır. Japonlar, Hangşov üzerine bir taar- uz hazırlamaktadır. Kaşing-Buşing nıntakalarındaki japon kuvvetleri mü him surette takviye edilmiştir. (Sonu 8. inci sayfada) Gazianteb / saylavlığı | Gazianteb saylavı Numan Menemen- cdoğlunun istifası üzerine boşalan Ga- zianteb saylavlığına Türk Dili Tetkik cemiyeti azâsından Dr. Mahmet Ali Ağakay Parti Genbaşkurunca Parti mamzedi olarak onaylanmıştır. Sayın seçicilere bildirir ve ilân ederim. C. H. P. Genel Başkan Vekili C. Bayar ceğimizin delili değil midir? Hava yolları devlet işletme .sare- |si dünyanın bir fabrikasın- dan, bütün temniyet tertibatı ile cihaz- lanmış kuvvetli ve süratli - tayyareler satın alarak münakaleye tahsis etmiş- tir. İzmir ve Adana'daki yer tertibatı tamaminaınca İstanbul - İzmir ve Am kara » Adana hatları da açılacaktır. n tayyarelerde ve hava mey- danlarında alıcı ve verici telsiz cihaz- lart vardır. İstanbul - Ankara, İstanbul - İzmir, Ankara - Adana hatları üzerinde yir- mi iki tane ihtiyat iniş meydanı var» Hatay seçimi için komisyonunun hazırladığı rapor etrafında Milletler Ce Milletler Cemiyeti tebliğine — göre | ni bir ordu kuruyor nkaraya geliyor Suriye Başvekili Cemil Merdam'e imn üç gün sonra Ankaraya geleceği haber almmıştır. Suriye Başvekili dün sabah Pa- risten Türkiyeye doğru trenle hare- ket etmiştir. Tiber nehri suları boyuna yükseliyör Roma, 17 (A.A.) — Tiber nehri sü- larımın seviyesi bu akşam da yüksele « zek 17 metreyi bulmuştur. Bütün mer- keri İtalyada yağmurlar halâ devam et- mektedir. 12 sayfa ayriıica 16 sayfalık ilâvemiz Ev, kadın, moda Çocuklar için dört sayfayı ilâvemiz içinden çekip çıkarın Fıkra Bir telâkki tarkı Kenasini k ö den Tahir İşairin hicviyesi: | ramız bulunur: Bana Tahir Ef İüümadbu ada sakledaş Malikt! mezhebim, benim zira İtikadımca kelp, tahirdir. Kıtanın manâsını anlayabilmeleri & çin,bugünkü çocuklara, malikt'nin müslümanlıkta bir mezheb, tahir'- in Jügat manlsr da “temiz,, olduğunu söylemeliyiz. Köpek şarkta bir sokak bayvanı, garbda ise bemen hemen ev nüfusun- daadır. Londra sokaklarrnda seyrüse- fer polislerinin, yayalar için olduğu gibi, karşı kaldırıma geçmek istiyen Köpekler için de cadde akınlarını dur- ek diye tahkire- €fendi isminde birine henüz hatırlıyanlar miyetindeki daimi murahhassımız Li |hükümetten talimat aldı. Hatay işi için şehrimize gelen Fransız askeri heyeti dün Genel Kurmay'dan çıkarken (Yazısı 8. inci sayfada) | durduğu rivayetinin doğru olup olma- | dığımı bilmiyorum. Fakat bir dostuna ingilizcede köpeğin sıfatlarından biri de asil olduğunu nakletti. Frenk- |lerin ölen köpeklerine, süslü ve zengin |kabirler yaptıkları malümdur. Birçok garb şehitlerinde yalnız köpek hasta- baneleri değil, bu hastahanelerin ya- mrnda köpek mezarlıkları vardır. Köpek Tuna'dan bu tarafa itibarını kaybetmeğe başlar: Bizim srnırdan sonra, kütürlerin en kötüleri arasına girer, Abidin Daver'in hassas olmakta hak- kı var: Eiğer bahsettiği masal türkçe yazılsayaı, yahud, türkçeye, olduğu gibi, terçüme olunsaydı, bunun derhal yapanın suratına çarpılır bir kusur ola- cağına şüphe yoktu. Masal muharriri | de köpegin şarktaki şöhretinin ne ol auğunu biliyor idiyse, kabalığı söz gö- türmez. Ancak, köpeğe sevmediği şeyin is- mini koymağ, bu İğyvanı hakir gören- lere hâs bir âdettir ki garb düşüncesi (” | bunun tam ziddidir; Garbir, köpeğine de, atı gibi isim koyar. Bizde Ahmed- cik, Mehmedcik adlı köpek var mırdır? Halbuki evimizde avrupalı bir köpek var ki adı Jacky olup bir ingiliz tara- fından konmuştur. Demek - herhangi bir Avrupa şehrinin sokağında onu ça- tranın üstüne, sokaktan geçen bütün Mösyö Jack'ların hücum etmesi lâ- zım. - Fatay. zi