16 Ekim 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

— » Yyük Biritanya arasında 16 Birinciteşrin TEL SOW POsS LA GRAF HABERLE Belçikanın bitaraflığı Fransada büyük akisler uyandırdı Ri Fransa, yakında Belçikaya bir muhtıra verecek, bitaraflığı ilâna sevkeden sebepleri soracaktır #Paris, 15 (Hususi) — Belçika, büyük ha:bin bidayetinde olduğu gibi, tam bır bitaraflığa avdet etmiştir. Bu karar Kralın riyaset ettiği kabine toplantısın yda verilmiştir. Kral söylediği nutukta ibeynelmilel vaziyette vuzuhsuzluğa i- şaret ederek, komşu devletlerin silâh - landıklarını ileri sürmüş ve Belçika ör- dusünun takviyesi noktasında ısrar et- miştir. Belçikanın bu kararı vermesine Renin tekrar işsali, bazı devletlerin dahili vaziyetlerindeki teşevvüşler, İ - talyanın ve Sovyet Rusyanın kat'i si - lâhlanmalarını takip eden Alman silâh- fanması ve saire başlıca âmil olmüştur. Kralın nutku, Belçikanın harici siya- set ve beynelmilel vaziyetinde büyük değişiklikler vukuunu işaret etmekte- dir, Londra, 15 (Hususi) — Fransız me- busanının Harici e komisyonu bugün toplandı. ğ n T siyasi değişiklikler hakkında Hariciye Nazirı Delbosdan izahat istemeğe ka - rar verdi. Salâhiyettar mahafilde temin edildi- ğine göre, Paris hükümeti yakında Bel- çikaya bir muhtıra vererek şu noktala- rin aydınlatılmasını istiyecektir: I — «Tam bitaraflık» tabirile ne kastedilmektedir ? 2 — Belçika ne gibi şartlarla garp devletleri anlaşmasına iştirak edebile- cektir? 3 — Bi'->zaflık ilânı, Fransız - Belçi- ka erkânı harpler anlaşmasına şamil o- lacak mı? Diğer taraftan söylendiğine göre Belçika salâhiyettar mahafiline naza- ran, Fransız - Belçika erkânıharpları arasındaki anlaşma bozulmıyacaktır. Kral Leopold'un dünkü nutkundan anlaşılan şudur: Belçika diğer devlet- anyanın vaziyeti ve Belçikadaki lere karşı hiç bir yardım taahhüdüne Belçikanın girmeden bu devletlerin kendi raflığını tanımalarını ve bu bitaraflı- ği taahhüt etmelerini istemektedir Fransadada da mevcut kanaata na- zaran böyle bir taleb ümumi bir kon- ferans icap ettirecektir. verdiği bu karar ile İyen mevzuu bahs değildir. Milletler Cemiyetinden çekilmesi kat- Londrada Nasıl Karşılandı? bita- Londra, 15 (A.A.) Burada, Belçikanın bitaraflık vaziyetine dönü- şü hakkındaki beyanatın İngiliz tesiri altında yapıldığının hakikate tevafuk etmediği söylenmektedir. Vâkıa İngil- tere, Belçikada vaziyetin böyle bir in- kişaf gösterehileceğini nazarı dikkate almıştı. Fakat Fransız hükümeti de, bundan daha sekiz.gün evvel, ayni hu- susta büyük elçilik vasıtasile endişe- lerini bildirmişti. ——— Sovyetlerin muhtırası beynelmilel nazik bir vaziyet ihdas etti İtalya ve A_lmanyanm da ademi müdahale komitesinden çekilmeleri ihtimali endişeleri uyandırıyor i Londra, 15 (Hususi) — rin ad_cmi müdahale komites _dı.l.den nota etrafında Frans Sovyetle- ine ver - a ile bü - Tile noktai nazar teatılend'pyıpmhîo- îdır_. İ_yi malümat alan mahafilde temin edılflığîne göre Sovyetlerin Portekiz sahillerinin İngiliz ve Fransa donan- maları tarafından kontrol edilmesi hakkındaki teklifin — tatbik sahasınî sokulması imkânsızdır. Bir ablüka de- mek olan böyle bir hafeketin vahim hâdiseler doğurabileceği ileri sürül- mektedir. -Bu şerait altında Rusyanın ademi müdahale komisyonunu terketmesin- den endişe edilmektedir. SOVyetler ademi müdşhale komite- sinden çekildikleri takdirde İtalya ve İmanyanın da çekilecekleri söylen- mektedir. Bu takdirde vaziyet çok va- İspanyol Fasına | muhtariyet... İhtilâlci bir general radyo- da vaitlerde bulundu 'rğnca. 15 (A.A.) — İspanyol nas- âfonîhst generalı Lano Sevil radyosun-| a söylediği bir nutukta İspanyol Fas'ı ultanının hey'eti murahhasasını öi se- lâmladıktan sonra yol Fas'ına ta!m bir 'muhtariyet verilmesi projesi- nin tetkik edilmekte olduğunu söyle- miş ve ancak İşpa.ny_amn harici bir tecavüze karşı Faş'ı müdafaa için as- keri müdahalede bulunmak hakkını | muhafaza edeceğini bildirmiştir . Bu nutuk ağni radyoda Arapça o- jJarak tekrar edilmiştir. Kral Karol Praga gidiyor Bükreş, 15 (A.A.) — Kral Karol bu ayın sonunda Prag'a gidip B. Be- nes'i ziyaret edecektir. Kral Karol'a Veliaht Prens Mişel refakat eyliyecektir. Ş Almanya Lokarno Hakkında İngiltereye Bir muhtıtra verdi Londra, 15 (Hususi) — Alman mas- lahatgüzarı Fon Bismark, bugün, Hari- tiye Nezaretine giderek Nezaret müs- teşarı Van Sitarda bir muhtıra vermiş- tir, Berlin hükümetinin bu muhtıras:, Lokarno paktı hakkında İngiltere tata- fiından sorulan suallere ihzari bir cevap him bir şekil alacaktır. | Efgan Harbiye veziri şehrimizde Vali Muhittin Üstündağ bugün Perapalasta bir ziyafet verecek Efgan Harbiye Veziri mareşal Mah- mut Han bu sabahki ekspresle şehrimi- şe gelmiş ve istasyonda büyük mera- simle karşılanmıştır, — - Mareşala Efgan erkânıharbiye reisi jile Efgan ordusu erkânından bazıları ,rtefakat etmektedir. Mareşalla maiyetindeki zevat hazır- lanan otamobillerle doğruca Perapalas oteline Bitmişlerdir. Bugün vali Muhit-. tin Üstündağ tarafından Mahmut Han işerefine Perapalasta bir öğle ziyafeti verilecek, müteakiben misafirimiz şehri ,dolaşacaklardır. Dış İşleri Bakanımız geldi Dış İşleri Bakanımız doktor Tevfik Rüştü Aras bu sabahki ekspresle Bel- grattan şehrimize gelmiştir. Rüştü Ara- sın bu akşam Ankaraya hareket etmesi |i muhtemeldir. Romanya Hariciye Nazırı Ankarayı Ziyaret edecek Belgrat, 15 (Hususi) — Atinada top- lanacak olan Balkan Antantı konseyi- nin içtimalarından sonra, Romanya Ha- “Bulgaristan Komşularına Yaklaşıyor! ,, Belgrat, 15 (Hususi) — Türkiye Şa— riciye Vekili Rüştü Aras, dün, bir müd- det şehri dolaştıktan ve hayvanat bah- çesini ziyaret ettikten sonra, bu sabah- ve Balkan Antantı elçileri, Vekili istas- yonda uğurlamışlardır. Tevfik R_üştü Aras, hareketinden evvel gazetecilere nları söylemiştir : şu__ Akvîm Cemiyeti mesaisi hakkm- da söyliyeceğim birşey yoktur. Belgı_'a- da gelip gitmelerim, her vakit b_emm için bir memnuniyet vesilesidir. Bılha_ş- sa Prens Pol'la mülâkatımdan çok mü- tehassis oldum. Dostum Stoyadinoviçle Balkanları alâkadar eden meseleleri ve beynelmilel vaziyeti gözden geçirdik. Başvekilinizin Ankarayı ziyaret ed_ece— ği haberi bilhassa, beni çok sevîndırği. Bulgaristanın diğer Balkan devletlerile münasebatı iyi bir yolda inkişaf etmek- tedir. Köseivanofun idaresi altında bu- lunan Bulgaristan, gittikçe diğer Bal- kan devletlerine yaklaşıyor. Sofyadan geçerken Sofya, 15 — Bulgar Ajansı bildiriyor: Avrupadan memleketine dönmekte o - lan Türkiye Hariciye Vekili Dr. Tev- fik Rüştü Aras bugün Sofyadan geç- miştir. Dr. Aras, Dragoman hudut is- tasyonunda Başbakan ve Dış işleri Ba- kanı Köseivanof ile Türkiyenin Sofya elçisi Berker, tarafından karşılanmıştır. Dragomandan Sofyaya kadar seyahat esnasında iki bakan samimi surette görüşmüşlerdir. Sofya istasyonunda Dr. Aras, Kral Borisin mümessili müşavir Gruev, Dış işleri Bakanlığı genel sek- reteri Çikolaev, Protokol şefi Potrov - Çomakov, matbuat direktörü Balaba - nov ile Yunanistanın Sofya EIÇİSİ, Yu- goslavya maslahatgüzarı, Türkiye elçi- liği memurları ve yabancı ve Bulgar ga zetecileri tarafından karşılanmıştır. İstasyon salonunda iki bakan trenin hareketine kadar konuşmalarında de - vam etmişlerdir. Trenin hareketinde Dr. Aras samimi surette uğurlanmıştır. Yugoslavya Başvekilinin seyahati Belgrat, 15 (Hüsüsi) — Cumhuriyet bayramında Türkiyeyi ziyaret edecek olan Başvekil Dr. Stoyadinoviç azimçt veya avdetinde Sofyada da bir gün kâ- lacağı kuvvetle söylenmektedir. Ford Ruzveltin aleyhinde Vaşington, 15 (A.A,) — Henıy Ford Reisicumhur intihabatında Cum- teskil etmektedir. » x St__ağin * Dün İspanya komünistlerine yardım edeceğini bildirdi . Londra, 15 (Hususi) — Stalin bugün İspanyadaki Komünist fırkasına bir tel- graf çekerek, yaptıkları mücadelenin beynelmilel mahiyetini tebarüz ettir - miş, Rusyanın İspanya davasile yakın- dan alâkadar olduğunu ve bu haklı da- vanın muzafferiyeti için kendilerine elden gelen yardımı esirgemiyeceğini bildirmiştir. Moskovada mitingler Londra, 15 (Hususi) — Bugün Mos- kovada müteaddit mitingler yapılmış ve nümayişçi ameleler, Sovyet muhtı- rasına ademi müdahale komitesi tara- fından tatmin edici cevap verilmediği takdirde, Madrit hükümetine askeri yar dım yapılmasını şiddetle istemişlerdir. Üç Sovyet vapuru İspanyada Paris, 15 (A.LA.) — Alman Ajansı bildiriyor: Echo de Paris gazetesinin yazdığına göre, üç Sovyet vapuru Bil- baoya doğru gitmektedir. Henüz teey- yüt etmiyen bu haber, Bayoönne'de hü- yük bir heyecan uyandırmıştır. Sovyet gemilerinin Bilbaoya gelmesinin hâdi- seler çıkarmasından korkulmaktdır, Hükümet kuvvetleri Oviedoda Öviedo, 15 (ALA.) — Asturies maden cileri Corredoria mahallesindeki timar- hane ile topçu kışlasını ve kibrit fabri- kasını işgal eylemişlerdir. Oviedo'daki ihtilâlciler son günlerde bin kadar tele- fat ve birçok ta yaralı vermişlerdir. Hü- kümet kuvvetleri, Oviedoyu kurtarmak için Galiceden gelmekte olan ihtilâlci kollarını tevkifte devam ediyorlar. Futbol davası Dün halledildi ki ekspresle İstanbula hareket elmiş- * i tir. Başvekil Stoyadinoviç, Hariciye er- b T“'_i!î Spor Kufum_u İstan kânı, Türk maslahatgüzarı, Küçük Ptl — Bölge Başkanlığı ile Fut - bol ajanlığı arasında, küme teşkili yü- Türk Spor Kurumu İkinci Reisi Halit Bayrak ve Futbol Federasyonu Reisi Hamdi Emin Çap tarafından tetkik e- dilmiştir. Neticede bitaraflığı ile kendi sini bütün sporculara sevdiren Bölge Başkanı Fethi Tahsin Başaran'ın hak- h noktai nazarı tasvip, Ajanın karar ve iddiaları da reddolunmustur. Veri len kararlar şunlardır: ? İstanbul, Ankara ve İzmir bölgele- ri arasında bir futbol millt kümesi te- sis edilmiştir. Bu kümeye İstanbuldan — dörtt, İz- mirden ve Ankaradan da ikişer klüp iştirâk edecektir. Ankarada, ve İzmirde lik maçlari bermutad bütün klüplerin iştirâkile yapılacaktır. Bu maçların birinci dev- resinin sonunda,birinci lecek klüpler kümeye ayrılacaklardır. İstanbulda ise, geçen sene birinci kümeyi teşkil eden 12 klüp arasında bir devreli müsabakalar yapılacaktır. Bu müsabakalar, aynı zamanda lik maçı mahiyetinde sayılacaktır. Bu müsabakalarda birinci, ikinci, üçüncü ve dördüncü gelecek klüpler de milli kümeye gireceklerdir. İkinci Küme İstanbulun ikinci kümesini teşki e- den 12 klüp de aralarında, bir devreli bir lik maçı yapacaklardır. : Milli Küme müsabakalarına ise, ilk baharda başlanacaktır. Bu müsabaka- ların programını ve bütçesini Federas- yon tanzim edecektir. İstanbuldan dört klüp millt küme- ye ayrıldıktan sonra, geriye. kalacak 18 klüpten iyi derece alan on klüp bi- rinci kümeyi, ve geri kalanlar - ikinci kümeyi teşkil edeceklerdir. Millt Kümeye ayrılacak olan dört klüp, İstanbul birinciliği için — ayrıex çarpışacaklardır. Birinci kümenin birincisi, milli kü- menin dördüncüsü ile, ve ikinci küme- nin birincisi, birinci kümenin sonun- cusu ile otomatik olarak yerlerini de- riciye Nazırının Ankarayı ziyaret ede- | huriyetçilerin namzedi London'u ilti- | ğiştireceklerdir. ceği bildirilmektedir, / ü jzm etmekte olduğunu bugün . resmen | Bütün bu müsabakalar, Cumartesi | l sta e) b B - - n? . . 4 4F Ü böz ÜŞ aö ve ikinci ge-| ğ_îgs iDE _.7 © Belçikanın mühim bir — kararı © Filistin ve İngiliz siyaseti P K üçük Belçika hükümeti, beynel- milel vaziyetin icap ettirdiği çok nâzik bir karar vermek mecburiye- tinde kalmıştır. Bu karara göre, Belçi- ka, büyük komşularının ihtiras ve hid- detini uyandırmamak için mutlak bir" bitaraflık güdecektir. Fakat icabında, harici bir tecavüzü karşılamak lâzım- geldiği zaman, kendi — vesait ve - kuvvetini — kullanacak — ve — ancalı bu kuvvete dayanacaktır. Avru - pada çok derin bir akis bı- rakan ve bizzat Belçika Kralının söy- lediği bir nutukla bütün dünyaya ilân edilen bu kararın hedefi, doğrudan doğö- — ruya Belçikanın Fransa ile mevcut o0- lan ittifakıdır. Yani Belçikanın, bir ne- — vi İsviçre vaziyetine gelmek için aldı- — ği tedbir neticesinde, askeri ittifak bağ- larını kâmilen çözmek ister gibi görü- nüyor. Belçikanın bu hususta ileri sür-, — düğü esbabı mucibe şudur: Ben küçük — bir memleketim. Velev yardım tarikile — dahi olsun; büyük komşularımın yanp-; tıkları askeri müzaheretler, çok defa — istilâf bir mahiyet alıyor. Bu sebeple Belçikanın, kendi kendine yetecek kuvvete sahip olması tabiidir. Böylece, — herkesle iyi geçinir, etraftan da kin top- : lamam. K Belçikanın bu kararı çok derin akis- * ler yapacak mahiyettedir. ; Filistinde Arapların aylardanberi tat- — , bik edegeldikleri — greve nihayet ver — dirmek için, İngil — terenin, kendi tesi — ri altında bulunan civar Arap hükümet- lerine müracaat etmesi mânalı bir ha- — rekettir. Nitekim ayni İngiltere, 1916 — yılında, Şerif Hüseyine büyük bir Arap İmparatorluğu vadetmek suretile onu bize karşı sevketmeğe ve bütün arap- — ları Türklüğe karşı hareketlendirmeya muvaffak olmuştu. Fakat İngiltere ile müttefikleri arasında daha o zamandan | mevcut olan muahedeler, yaptığı vaat tutmasına imkân bır Maama-i fih, zaruret karşısında bol keseden vait- e lerde bulunmaktan çekinmedi ve muh-' telif Arap reislerinin biribirlerine kar- şı olan rekabetlerinden muntazaman istifade etti. O gün, bugün, İngilterenin bu siyaseti, hâdiselerin icaplarına göre elâstiki bir surette devam ediyor. Filis- tinde bugün cereyan eden hâdiseler, İraktan Adene kadar devam eden saha dahilindeki Araplık üzerinde, İngiliz politikasımnım hem bu eski elâstikiyeti: ni, hem de nüfuzunu hâlâ muhafaza et- imekte devam eylediğini gösteriyor. KISA HABERLER İtalya, Avusturya ve Macaristan — Roma, 15 (A.A.) — İtalya, Avusturya ve Macaristan dış işleri bakanlarının 9 İl teşrinde toplanacakları teyid edilmektedir. — Türkiye-Brezilya * Paris, 15 (A.A.) — Anadolu ajansının 'Ü susi muhabiri bildiriyor: , Tarife itibarile en ziyade mazhari m ı,—.; (ade esaslı eski Türkiye Brezilya itilâfının üç ay temdidine dair anlaşma dün imza tır. Anlaşma 1 ilkteşrinden muteber olup ay evel haber vermek şartile feshedileb eektir. VA Litvinof Pariste B Varşova 15 (Hususi) — Moskovaya dön H mek üzere buraya gelmiş olan Sovyet Hai ç İciye Komiseri Litvinof, Sovyetlerin Berliz İKiçisi Suriç'le bir müddet görüştür. — Gümrük ve İnhisarlar Müsteşarı —— Mersin, 15 (A.A.) — Gümrük've İn hisarlar Vekâleti müsteşarı Ml bu 'i gün Konya vapuru ile şehrimize geldi M. Beck Pariste - Paris, 15 (AA.) — Diş.işleri Baka G Delbos, Polonya Dış işleri Bakanı B__ ğ şerefine bugün bir öğle ziyafeti vermiş> tir. ve pazar günleri Taksim, Fenerbah _ ve Şeref stadyomlarında V_vapıl.a_cakî_ ği İstanbul şampiyona kümesi hııılğ ç tından bölgeye tefrik edilecek miktar — rın nisbeti, İstanbul bölge başkanı lîl-__t ıııııı ü y Y e ait ö ae | tafından tayin olunacaktır. ———