22 Temmuz 1936 Tarihli Son Posta Gazetesi Sayfa 3

Ki SON POSTA TELGRAF HABERLERi Dünya gazeteleri ne diyor Yeni Boğazlar mukavelesinin imzası münasebetile İngiliz, Sovyet, Yugoslav, Fransız, Yunan gazetelerinin şayanı dikkat neşriyatı İngiliz Gazetelerinin Neşriyatı Yondra — Deyli Telegraf gazetesi yeni Boğazlar mukavelesi dolayısile yazdığı bir başmakalede diyor ki: vBoğazlar mukavelesi, sulh muahede- İleri içinde müzakere ile tadil edilen ilk mu- âhedeyi teşkil etmekte ve vakti gelince, alâkadar devletler makul ve umumi bir hattı hareket takip eyledikleri takdirde Muahedelerin tadili mümkün — olduğunu Böstermektedir... Bazı büyük ııcıelıleî. Konferansı çıkmaza sapmakla tehdit etmiş İse de sonunda umumi düşünceler, nazari- yelere galip gelmiştir. Kamâl — Atati Türkiyesi, Abdülhamit ile haleflerinin Tür- kiyesi değildir. Konferansta keskin müna: kaşalara sebep olan muühtemel — vaziyetler karşısında Türkiyenin — bitaraf — kalmasını Yasavvur etmek son dertece güçtür.n Deyli Telegraf daha sonra «iki asır ev- Yel ölüme mahküm sayılan Türk yirmi se- b evvel biribirine rakip talipler arasında taksim olunan Anadolunun sapasağlam a- Hamı olduğunu ispat ottir diyerek Boğaz- harın her taarruza karşı gelecek bir tarzda tâhkim edileceğini anlatıyor ve makale- Hihe şu sözlerle nihayet veriyor: «Türkiyenin Boğazlar yolu ile ticareti Kölaylaştırmak için kabul ettiği maddeler e Şarkt Akdenizin sulh dajresinde müs- tâmirten inkişafına yardım edici ileri bir rol Alacağına dair”beslenen ümitleri — takviya Btmektedir.v Yugoslav — Gazetelerinin neşriyatı Belgrad, 21 (A.A.) — Yuzoslavya a- Jansı bildiriyor: Bütün sabah gazeteleri Montrö anlaş- Ması hakkında uzun uzadıya tafsilât ver Mmekte ve mütalcalar yürütmektedir. Politika diyor ki: #Boğazlar mesele: Yiması Atatürk Tür a beynelmilel sahadaki gayretlerinin — te. WPtücünü teşkil eder. Türkiye ecnebi kon- İölünden tamamiyle kurtulmuş ve kendi #ihde tam ve mutlak hâkim olmuştur. " Bu, ilkönce memleketin istiklâlini harp Meydanlarında müdafan — ettikten — sonra timdi de ecnebi nüfuzunun son kırıntıların- anavatanı kurtaran bugünkü Türk ner- inin hiç şüphesiz en büyük muvaffakiye- Tn d tasfiye edilmiş yesinin harpten son. Vreme gazetesi de gene ayni heyecan: h lisanla bu — muvaffakiyeti — kaydettik- ten sanra diyor ki 1 *Türkiyenin beynelmilel meşruiyet si- Yasetinin kazandığı bu zafer ayni zamanda lkan Antantı ve küçük antant devletle- Finin takip ettikleri siyaretin de bir zafe- Tidir, Tadilciliğin ve emrivaki — siyasetinin ökleşmek üzere buluünduğu bir anda 'Ontrö konferansı tamamiyeti mülkiye İi« Sinde beynelmilel adaletin muslihane siya- #etinin bir tezahürüdür.» "'ıııııı zetelerinin neşriyatı Paris, 21 (A.A.) — Havas A- Son Dakika: dolu yakasından gelğn askerlerimizi kendi vasıtalarile çıkardılar - Çanakkalede büyük Boğğ“&î';i',"isx;o:: Erinede'de Büyül Di Sbide: yapıdacak - bir. krpvezörün 'leşi Kendi köndize çöltü » Fanakkale 22 (Sureti mahsusada gön- Büniz muhabirimizden) — Çanakkale halkı sevinç ve heyecandan — kurtulup la henüz Ayılmağa vakıt bulamadılar. Beledi- Yenin bütün ordu zabılanına verdiği gece Ziyafetinde geç vakte kadar yenilmiş içil” İştir, Jandarmalar, piyadeler, süvariler, İopçular, tayyareciler, denizciler bu top- Ha on iki senedenberi ilk defa bir araya Eelmişlerdir. Kumkaledeki piyade kıt'ala- Bödan bir kıt'a limana sevkolundu. Askeri İabaktı. berdevamdar. Çanakkale fırka ka- Targâhı olarak Çanakkale Cümburiyet mek- İ kullanılmaktadır. Bayramiçteki — jan- Tina ağır makineli bölükleri Çanakkale- P Birdiler. Çanakkaledeki jandarma mük- Tenlerinin başka vilâyetlere nakloluümaları termeldir. jansı bildiriyor : Journal gazetesi Boğazlar mu- kavelenamesi hakkında diyor ki: “Yeni mukavelenamenin esaslı vasfı mümeyyizi, tam hâkimiye- tini yeniden alan Türkiyenin bu kapıları ancak kendisi ile yardım açacağıdır. Bu kombinezon, yal- niz umumiyet itibariyle Cenevre mekanizmasının kuvvetini -teyit etmekle kalmıyor, fakat ayni za- manda bizi doğrudan doğruya eski tedafüi ittifaklar sistemine götürmektedir. Bu kalkınmanın şerefinin büyük bir kısmının Fransız heyeti murahhasasına düşmüş ol- masından — dolayı gayrimemnun değiliz.,, Yunan gazetelerinin mütalesları Atina, 21 (A, A.) — Atina ajansı bildiriyor: Montrö mukavelesinin imzasın- dan bahseden Elefteron Vima diyor ki: “Yunanlılar, müttefik Cumhuriyet için mesut bir hâdise teşkil eden bu iş ten duyulan sevince iştirak etmektedir. Zira Türkiyenin em- niyeti, bizim kendi topraklarımızın emniyeti demektir. Memleketimizin vicdanında öyle derin ve değiş- mez bir suürette yer etmiş olan bu iman sebebiyle Yunan hükü- meti ilk dakikadan itibaren Türk tezini tutmuştur. Son inkişaflar- dan sonra Milletler Cemiyetinin kendi —arzularını yaptırmaktan âciz kaldığının sübut bulmasını mütcakip, Türkiye, evinin kapısı demek olan Çanakkaleyi kontrolü altına almadan kendisini emniyette telâkki edemezdi. Bu derece makul esbap karşısısında hiçbir muha- lefet yapılamazdı.., Eovyet gazetelerinin neşriyalı Moskova, 21 (Hususi) — İzves- tia gazetesi Montrö konferansı hakkında yazdığı bir makalede yeni Boğazlar mukavelesinin im- zasile beynelmilel teşkilâtın ve kolektif emniyetin büyük bir kuvvet kazandığını söylemeket ve İngilizlerin Montrö Konferan- sında takip ettikleri hattı hare- keti memnuniyetle kaydetmek- tedir, Akdeniz misakı Misakı feshettiği- iz haberleri y Türkiye tarafından ingiltereye karşı tek tar: olarak devam ediyor Paria, 21 (ALA.) (Oavas) İtalyan menabiiaden bildirildiğine göre, Türki- ye 1935 kânunuevvelinde aktedilen Ak deniz anlaşmalarını feshetmiş ve bunu İtalyanın Ankara elçisine bildirmiştir. Montrö, 21 (ALA.) — Türkiyenin 1935 kânunuevvel Akdeniz anlaşma- lazını foshettiğine ve bu kararın — İtal. yanın Ankaradaki büyük elkçisine teb- liğ edildiğine dair İtalyan membaların- dan çıkan haberler resmi — mahafilde tekzip olunmaktadır. Anadolu ajansının notu: Anadolu ajansının bildirdiği: ne göre, 1935 kânunuevvelinde verilmiş olan teminat Türkiye tarafından İngiltereye karşı tek taraflı olarak devam etmektedir. Italya ve yeni Boğazlar mukavelesi Montrö, 21 (A.A.) — Havas ajansı bildiriyor: Siyasi mahafilde dün akşam imza- lanan Boğazlar mukavelesinin ehem- miyeti tebarüz ettirilmiştir. Filhakika bit sulh muahedesinin meşru usuller - de tadili ilk defa olarak tahakkuk et - miş ve gene ilk defadır ki Japonya| müzaheretinden istilade ettik ve hepimiz çekildikten | dünyaya isbat ettik ki en vahim meseleler sonra bir beynelmilel mukaveleyi im-| bile uzlaşma ve umumi hüsnüniyet yoluyla Milletler. Cemiyetinden zalamıştır. Ayni mahafilde ehemmiyetle kayd-|tam anlaşmasının parlak bir delilimi gös - edildiğine göre İtalyanın Montrö kon- | termiştir. K öak t > kendisine çözülmez dostlak bağlariyle mer- feransına iştirak etmemesine Tağiten | Ç Tei Br mizlelğez bille muahedeye iltihak etmek üzere Tür! yeye yakınlık göstermesi muhtemel - dir. Ti ürkı'y_euı'n hareketi Imtisal nümunesidir. Londra 22 (A. A.) — Royter bildiri. yor: Avam Kamarasında, Boğazlar mu- kavelesi hakkında bayanatta bulunulması- ni istiyen bir meb'us B. Cranborme, bu hu- | meyanında bulunan Londra büyük susta yakında beyanatta bulunulacağı ce- |Fethi dün gece otomobille Montröden İs- vabını verdikten sonra liberal muhalifler- |tanbula gelmiştir. Vaki olan beyanatında den B. Mander bir müdahalede bulunarak demiştir ki: « Türkiyenin hattı harek&ti, sulhperver- lire doğru bir değişiklik bahsinde, ya için çok mükemmel bir imtisal nümune- Si teşkil etmez mi? » B. Manderin bu müdahalesi alkışlanmış- | ticesidir. İngiliz « tır. Çanakkale Kolordu merkezi ve mevkiimüstahkem ittihaz edilecek Gece yapılan fener alayının eşi çok az gö- yülmüştür. Posta müdürü Asım Çağlanın ylediğine göre bokleyenlere işgali telgraf- | al bildiren Çanakkalelilerin ve Çanakkale- lileri tebrik edenlerin sayısı iki bini aşkındır. Bu yüzden ilk defa bükadar yorulduklarını söyleyen telgrafçılarımız bitkin haldedir- ler , Şu anda şehirde kaldırımlardan başka hiç bir yerde bir tek konleti bulmak imkânı yoktur. Çünkü ihtiyaten geümelerine rağ- men merasimde sarfolunan konleti mikda- m iki tonu aştığından burada konfeti kal- marmıştır. 7 yapılan tezahürat sırasında söz alan bir üniversiteli bilhassa dedi kit « — Bugün Akdeniz suları, Karadeniz kıyılarına şu parulayı götürüyor:» « Bugün lâcivent sularımıza yakışan en 'olir müdürü Nevzat Ermağanın sureti | güzel akışı kan renkli, ay yıldızlı bayrağın '*diğine göre merasim gününde — vaki T _._f" söylenen bütün kazalar asılsızdır. ._ 'en başka burnu s , sı,.'.ı sâhada kazandığımız bu itibarı b ” üzüh sivri utuna bomluyııı—_ Vak- B La daree eti """;,m,,._"..,_ raagar a koca bir orduyu bir avuç aslanla Arıburnunda durduran mavi gözlü kaymakam buğün yurdumuzun — kapısına Türk süngüsüle kilit astı.» Çanakkale valisi de mitinge bana şunları anlatıyordu: « Şimdi Conkbayırında Atatürkün ta- rihe mal olan saatine isabet eden kurşunun hikâyesini hatırlyorum. Harp — sahalarını gzediğimiz sıralarda kendilerinden dinle- diğim bu hikâyenin lezzeti hafızamda bil- mem kaç yüzüncü defa diriliyor. Harp ha- tıralarını da sonsuz bir küdretle anlatan Atatürkün belâgatindeki en büyük husu- siyet askeri istilâhlara mümkün mertbe az yer verişiydi. Bundan maksadi dinleyicileri Jarasında bulunan başıbozukları da istifa- deden mahrum birakmamaktı. Eğer - onu dinlemek bahtına ermedinizse ne söylesem boş Şu unda gözlerimi yaşartan heyecanın sırnını dünyada anlayamazsınız.x Ezinede âbide Çanakkale harbinde yirmi yedi düşman gemisini bir manga askerle yirmi dört saat MT FTT Alman. | sarzda kabul ettirmiştir.» giderken | alar getirilecek ve Çanakkale hem kolordu Stalin ile Troçki Barışmışlar Barışmıya - İzvestiya başmuharririnin raporu sebep olmuş Londra, 21 — Deyli Meyl gazetesi- nin muhabiri bildiriyor: Sovyet Birli- ği Şefi Jozef Stalin ile seki Hatbiye Komiseri Leon Troçki barıştılar. Troçki, 1928 de Stalin aleyhinde en trika çevirmek yüzünden Sovyeat Rus- yayı bırakmağa mecbur olmuştu. Troçki, — halihazırda Norveçtedir. Daha evvel Avrupanın muhtelif mem- leketlerinde dolaşarak dördüncü Enter- nasyonal vücuda getirmeğe çalışıyor ve böylece Avrupada Faşizmin daha fazla yayılmasına karşı gelmek istiyor- du. Bu senenin başlırında Paris, Prağ, Brüksel, Amsterdam ve Osloda seya - hat eden İsvestia başmuharriti Buha- rin, Troçki lehinde rapor verdiği için Stalin, Troçki ile barışmağa razı ol - muştur, Dördüncü enternasyonalin merkezi Prağdadır. Reisi İvan Veicher namında Fransız tebaası bir Rustur. Tevfik Rüştü Arasın beyanatı / , LE E Dançig meselesi etrafında yapılan tahrikler B ir taraftan Almanyanın Lehistanla — bitmek tükenmek bilmiyen ihtilâf- ları, diğer taraftan ayni Almanyanın Avus« turya hakkında beslediği iddia olunan & - — mellerinden ötürü orta Avrupada müte « madi bir tehlike havası esip duruyordu. Hitler iktidar mevküni ele geçirdikten sone va Lehistanla yaptığı anlaşma neticesinde, bu tehlikeyi yarıdan ziyade azalttı. Fakat büsbütün ortadan kaldıramadı. Fakat son günlerde Avusturya ile yapılan — itilâf ile, bu cihetten gelecek tüzgârın delikleri ka « patılmış oldu. Bir taraftan Hababurg ha « nedanının Avusturya üzerindaki emellerinin önüne velev muvakkat zaman için olsun set çekilmekle Küçük İtilâf — develtlerinin her an harekete geçmeleri ihtimalleri ber« taraf edildi. Diğer taraftan, ayni sebepler« den dolayı, Fransanın zarüri bir müdaha« lesinin de önü alınmış oldu. Fakat Versay muahedesi ile Almanyanın ötesinde, beri a sinde açılmış olan bir takım yaralar var «* dır ki, bunların kat'i bir cerrahi müdaha « leye ihtiyaçları vardır. Dançiğ, bu yara « lardan biridir. Aslen Alman olan bu e. hirde, Lehistan lehine ve ona bir mahreç temini maksadile hususi bir ticaret rejimi tesis olunduğu gibi, Dançiğ koridorunun ihdasile de şarki Prusya, Alman arazisin- den ayrılmış bulunuyor. Tabii bir idari re- jim içinde yaşıyan bir Almanya için, böyle bir vaziyetin devamı imkânsızdır. Bundan dolayıdır ki, son zamanda, Lehistanın da, muvafakatile bu Dançiğ meselesini Alman: ya halletmiye teşebbüs etmiştir. Fakat düne yanın ötesinde, berisinde çiban başı yaşat« maktan zevk alan arsıulusal gizli kuyvet- ler, bu teşebbüs karşısında derhal hareketa geçmiş, Lehistanda yaptığı — tahrikât — ile Lohlileri harekete getirmiştir. Diğer ta « raftan ve bu münasebetle Lehistanla Çekaslovakya arasında mevcut — an'anevl “Yugoslavya tam bir müt- tefik gibi hareket etti ,, Belgrad, 21 (A.A.) — Bütün gazete- ler Tevfik Rüştü arasın Montröde Yugos- lav matbuatına yaptığı beyanatı neşredi - yorlar. Aras demiştir ki: #Bu konferansı bugün kapadıklan son- ra diyebiliriz ki beynelmilel mesai ist nde bir tarzı hal bulduk. Herkesin balledilebilir. Balkan antantı Montröde geçimsizliğin de halli için paçalar uvan « Mmüşlür. © suretle ki, Almanya için tabil bir hak tanınması lâzım gelen Dançiğin -Almanya ile birleşmesi meselesi, Almanya aleyhine tahrikât yapmak için yeni bir vesile addo- Tunmuştur. Bu hal böyle devam ettiği tak- dirde, bu memleketi, nasıl kollektif emni- yete, ve bazı komşu devletlerin hüanü nis yetine inandırmak mümkün olur? — Silâh yarığı, işte bu gibi gizli kötülük niyetlerin den ileri geliyor. Yazınki harbi hazırlıyan da, gene ayni fena ve kasdi hareketler o lacaktır. — Selim Ragıp Habeşler Adisababa 'Zerine yürüyorlarmış Londra, 21 ( Hususi ) — Ha- beşlerin Adiasbaba üzerine yü- rüdüklerine dair yeni haberler verilmektedir. Mısırın Habeşistan- daki konsolosundan Kahireye ge- len bir telgrafa göre Adisababa cenup tarafından Ras Sel ile Ras Kassanın kııııı.ıııdılızı"ıt tındaki — kuvvetlerin hücumuna maruz bulunmaktadır. Ras Kaş- d-“ıını hkeodîıi İngilterede bulun- ğu halde ayni adı taşıyan iki oğlu Habeşistanda bulunmı’khdır. Haberi kaydı ihtiyatla veriyoruz. Tükk - İngiliz borçlar anlaşması Londra 22 (A, A.) — Royter bildiris yor: Avam Kamarasında, Türk - İngaliz Bir krovazörün ankazı çöktü — |borelar anlaşması hakkımdaki sünllere cer Çanakkale 22 (Sureti mahsusada göne |VEP VeTen B. Runciman ezcümle demiştir derdiğimiz muhabirimizden) — Çanakka. |* leye muazzam bir teliz istasyonu kıııulı-; I. . ;:’:)":'uıdl ı"ulhz b.-nk"m. )'ll.l' Ber ada (tlan mebaliğin yekünü takriben 350 bin — isterling idi. Bu tarihe kadar yapılan tedi: Yugoslavyanın — hattı hareketi diğimiz hattı hareket olmuştur. Büyük dos- tumuz Yugoslavyayı idare edenlere kar - deş selâmlarını gönderir ve Yugoslav mil- Tetine bütün kalbimle teşekkür ederim.» Londra Elçimizin Beyanatı Montrö konferansındaki - delegelerimiz elçisi Montrö konleransı Türkiye ve dünya gulhu için büyük bir zafer olmuş. Türkiye kendi menfaatlerini tatmin eden şartları bü- tün güçlüklere rağmen sulhperverana - bir İngilterenin hakkımızı teslim etmesi ba- mşsever ve dürüst siyasetimizin tabil bir ne- Türk münasebatı hiç bir zaman bu kadar samimt olmamıştır. durduran Musa çavuş namına Ezineye bir heykel dikilecektir. İşittiğime göre Rumeli sahiline yeni kıt'- merkezi. hem mevkü müstahkem — ittihaz olunacaktır, su üstünde — duran batmış bir düşman krövazörünün enkazı dün gece garip bir tesadüf neticesinde Çök. müştür. Bozcadada tezahürat Bozcaada 22 — Boğazların — tahkimi münasebetile Anadolu kıyısından adamıza gelen askerleri adamız halkı kendi vesaiti- le nakletmiş ve hüyük bir heyecan ve te. zahüratla karşılamıştır. Halk ve asker ve. vinç içinde şenlikler yapiyor. Yapılan büz yük toplantıda söz söyliyen halkımızdan Sokrat İncer / coşkun ziranda tahvili beklenen mikdar ise 915 bin İngiliz lirası idi. Türk hüküm nlaş- manın tatbikini iyileştiracek tedbirleri müs zakere etmek üzere yakında Londraya mü- ş Mes.ler göndermek hakkında İngilteres nin yaptığı daveti kabul etmiştir. v $ YeMkeeeseenesesan e erareşRNREnee SA döscenensen nnn eee lesAR Balkın şiddetli alkışlarını mucip olduğu gibi Bilhaasa belediye reisi Hazım Cunatçı ve denizcilerimizin şevk ve Bgayretleri şayanı ğ < yat da takriben 345 bin isterlingtir. 30 has — *